*viv/i UV *vivi serÄi 'vivi' [viv.0i] en: (ntr) 1.[viv.0i.BIO] en: Posedi la kapablojn sin nutri kaj reprodukti, percepti sian ÄirkaÅaĵon kaj â koncerne bestojn â ankaÅ sin movi: vivanta organismo Lanti ; vivanta verdaĵo [1]; (figure) la vivanta Dio IÅtar ; (figure) vivanta ekzemplo Lanti . a)[viv.0i.ialonge] en: Uzi tiujn kapablojn dum la tempo inter naskiÄo kaj morto: tre longe vivu li! [2]; kio vivas, necese devas iam morti Hamlet ; Äu la maljunulo ankoraÅ vivas BdV ? [la] generacio vivanta ViV ; vivu, progresu, sed lerni ne Äesu PrV ; nek vivi nek morti [3]; li ne vivos pli, ol unu tagon [4]; (frazaĵo) kiu vivos, tiu vidos (tion oni scios nur post kelka tempo) PrV . b)[viv.0i.iamaniere] en: Uzi tiujn kapablojn laÅ iaj kondiÄoj, ia maniero: mi vivas kun li en granda amikeco [5]; ili ambaÅ estis tiel malagrablaj [â¦], ke oni ne povis vivi kun ili [6]; ni vivis kelkajn semajnojn en la domo de Åiaj gepatroj FK ; homoj ja ne povas vivi en la akvo FK ; vivi en la lando kiel fremdulo [7]; nur por vi mi vivas Ifigenio ; [Äu] ili vivas feliÄe unu kun la alia BdV ? li vivas kiel urso, ne vizitante iun ajn homon ChL ; mi estis feliÄa, vivis en la nuno kaj ne pensis pri estonteco Tor ; li vivas en siaj libroj (ignorante Äion alian) per sia tuta animo HsT ; vivi sendependan vivon ÄukÄoj ; vivi en Äojo kaj plezuro PrV ; li vivas en Äuo kaj bruo PrV . konduti, loÄi vegeti1 2.[viv.0i.vivide] en: Havigi al si la rimedojn por sin nutri: la grandaj blankaj limakoj [â¦] vivis de folioj de lapoj [8]; la avo de la kapitano vivis per ofico nur servista KPr ; ili vivis nur per lia stipendio Metrop ; [Åi] vivas el la maro VRA ; tute sen rimedoj por vivi Marta ; finance UEA vivas Äefe el la kotizoj de la individuaj membroj EeP ; vivi per sistemo de el mano al buÅo PrV ; pastro vivas de preÄoj, advokato de leÄoj PrV ; fastas sufiÄe, kiu vivas malriÄe (fasto ne taÅgas por tiuj, kiuj ofte malsatas). 3.[viv.0i.resti_vigla] en: (figure) DaÅre resti vigla, bonstata, memorata: la bonaĵo kaj belaĵo ne forgesiÄas, Äi vivas en legendoj kaj kantoj [9]; Åi sola vivis en liaj pensoj FK ; vivu la frateco de lâ popoloj DL ; vivanta sento Ret ; vivanta lingvo DL ; vivanta internacia kolektivo EeP ; la Internacia Lingvo estas vivanta realaĵo EfI ; vivanta instruo FSp ; la rivero, enforÄita en Åtono, vivas Metrop ; la vivantaj zorgoj penetris en la hejmon KKr ; Ordono via vivos tute sola / De nun en mia cerbo, ne miksita / Kun io malpli inda Hamlet ; lia nomo [â¦] vivis en la buÅo de la popolo [10]. ekzisti, esti. 1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto2. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aÅgusto 19073. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kvin en unu silikvo4. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 315. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 356. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 117. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 2. Vortuzo8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, FeliÄa familio9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Malnova tomba Åtono10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Io afrikanse: lewe albane: jetojnë amhare: áá¥á³ angle: live arabe: ØÙ armene: Õ¡ÕºÖÕ¥Õ¬ azerbajÄane: yaÅamaq beloruse: жÑÑÑ bengale: বাস birme: á¡áááºáá¾ááºáá±á¬ bosne: živjeti ÄeÄ¥e: žÃt bydlet (v, u), existovat Äine: æ´» [huó], ç [shÄng] dane: leve estone: elada eÅske: bizi filipine: mabuhay france: vivre galege: vivir germane: leben li ~as en Äuo kaj bruo: er lebt in Saus und Braus. greke: Î¶Ï guÄarate: રહૠàªà« haitie: ap viv haÅse: rayuwa hebree: ××××ת hinde: à¤à¥à¤¨à¤¾ hispane: vivir hungare: él ~u, progresu, sed lerni ne Äesu: a jó pap holtig tanul. kiu ~os, tiu vidos: majd meglátjuk. igbe: ndụ indonezie: hidup irlande: beo islande: lifa japane: æ®ãã [ããã] jave: manggon jide: ××¢×× jorube: gbe kanare: ಲà³à²µà³ kartvele: áªá®ááá ááá kazaÄ¥e: ÑÑÑÑ kimre: byw kirgize: жаÑоо kmere: ááááá koree: ì´ê³ ìë¤ korsike: campà kose: phila kroate: živjeti kurde: jîn, jiyîn latine: vivo latve: dzÄ«vot laÅe: àºà»àº²àº¥àº»àºàºàºµàº§àº´àº litove: gyventi makedone: Ð¶Ð¸Ð²ÐµÐ°Ñ malagase: velona malaje: hidup malajalame: à´àµà´µà´¿à´àµà´àµà´ malte: jgħixu maorie: ora marate: राहतात monge: nyob mongole: амÑдаÑÑ Ð±Ð°Ð¹Ð½Ð° nederlande: leven nepale: बाà¤à¤à¥à¤¨ njanÄe: moyo okcidentfrise: libje panÄabe: ਰਹਿੰਦ੠paÅtue: ÚÙÙد pole: żyÄ, bytowaÄ portugale: viver ruande: kubaho ruse: жиÑÑ kiu ~os, tiu vidos: поживÑм â Ñвидим. samoe: ola sinde: رÙ٠ٿا sinhale: à·à¶¢à·à·à· skotgaele: fuireach slovake: žiÅ¥ žiÅ¥, existovaÅ¥ žiÅ¥, existovaÅ¥ slovene: živeti somale: ku nooshahay Åone: kurarama sote: phela sunde: hirup svahile: kuishi taÄike: зинда taje: มีà¸à¸µà¸§à¸´à¸ tamile: வாழ tatare: ÑÑÓ telugue: నివసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à± ukraine: жиÑи urdue: رÛØªÛ uzbeke: jonli vjetname: sá»ng volapuke: lifön zulue: siphile vivoserÄi 'vivo' [viv.0o] en: 1. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Spontanea aktiveco propra al organizitaj estaĵoj: al lia vivo estis farita fino DL ; li forkuris de la batalo, Äar li domaÄis sian vivon [11]; mia malfeliÄa patro finis la vivon per memmortigo FK ; posttomba vivo Hamlet ; Åi savis al li la vivon, kiam li preskaÅ sen vivo estis pelata de la ondoj [12]; unu horo povas decidi inter vivo kaj morto FK ; perdi la vivon [13]; (figure) saÄo estas fonto de vivo por sia posedanto [14]. 2. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Sinsekvo de la agoj, per kiuj evidentiÄas tiu aktiveco: ni uzu bone la vivon, Äar la vivo ne estas longa [15]; la kutimo ofte ludas gravan rolon en la vivo [16]; la Äiutaga vivo [17]; li ankoraÅ neniam en sia vivo estis serioza BdV ; per floroj kaj baloj mi plenigos vian tutan vivon FK ; mia tuta pasinta vivo, al mi Åajnas, estis nur ia mirinda sonÄaĵo FK ; [li] oferis sian tutan vivon al granda afero FK ; vivo glate ne fluas, Äiam batas kaj skuas PrV ; (frazaĵo) homo lernas la tutan vivon PrV . 3. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Uzado de tiu aktiveco laÅ iaj kondiÄoj, ia maniero: ordinara, diboÄa, societa, malfeliÄa, honesta vivo FK ; la antikva greka vivo FK ; privata vivo VojaÄImp . 4.[viv.0o.vigleco] en: (figure) Vigleco, viveco: li eksentis novan vivon DL ; vivo kaj movado reÄis malsupre sur la strato DL ; lingvo ne povas esti simpla kolekto da vortoj, sed devas havi cementon kaj vivon [18]; la ruÄaj radioj de lâ vespera suno [brilas] kontraÅ la malgrandaj ondetoj, donante koloron, brilon, vivon al Äio VojaÄImp ; jam vekiÄis la grandurba vivo VojaÄImp ; la vangoj de la reÄido ricevis vivon, tamen liaj okulaj restis fermitaj FK . 11. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 2. Vortuzo12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Lekanto14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 16:2215. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 2016. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 4. Fonetiko17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Åtono de la saÄuloj18. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 4. Vortaroj afrikanse: lewe albane: jetë amhare: ááááµ angle: life arabe: ØÙاة armene: Õ¯ÕµÕ¡Õ¶Ö azerbajÄane: hÉyat beloruse: жÑÑÑÑÑ bengale: à¦à§à¦¬à¦¨ birme: á¡ááẠbosne: život bulgare: Ð¶Ð¸Ð²Ð¾Ñ ÄeÄ¥e: život Äine: çæ´» [shÄnghuó], çå½ [shÄngmìng] dane: liv estone: elu eÅske: bizitza filipine: buhay france: vie galege: vida germane: Leben greke: ζÏή guÄarate: àªà«àªµàª¨ haitie: lavi haÅse: rayuwa hebree: ×××× hinde: à¤à¥à¤µà¤¨ hispane: vida hungare: élet perdi la ~on: életét veszti. igbe: ndụ indonezie: kehidupan irlande: saol islande: lÃfið japane: çæ´» [ãããã¤] jave: urip jide: ××¢×× jorube: aye kanare: à²à³à²µà²¨ kartvele: áªá®ááá ááá kazaÄ¥e: өмÑÑ kimre: bywyd kirgize: жаÑоо kmere: áá¸áá·á koree: ìí korsike: a vita kose: ubomi kroate: život kurde: jîyan latine: vita latve: dzÄ«ve laÅe: àºàºµàº§àº´àº litove: gyvenimas makedone: Ð¶Ð¸Ð²Ð¾Ñ malagase: fiainana malaje: kehidupan malajalame: à´àµà´µà´¨àµ malte: ħajja maorie: ora marate: à¤à¥à¤µà¤¨ monge: lub neej mongole: амÑдÑал nederlande: leven nepale: à¤à¥à¤µà¤¨ njanÄe: moyo okcidentfrise: libben osete: ÑаÑд panÄabe: à¨à¨¼à¨¿à©°à¨¦à¨à© ਨà©à©° paÅtue: ÚÙÙد pole: życie portugale: vida ruande: ubuzima ruse: Ð¶Ð¸Ð·Ð½Ñ â¦lernas la tutan ~on: век живи â век ÑÑиÑÑ. samoe: ola sinde: زÙدگ٠sinhale: ජà·à·à·à¶à¶º skotgaele: beatha slovake: život slovene: življenje somale: nolosha Åone: upenyu sote: bophelo sunde: kahirupan svahile: maisha taÄike: зиндагӣ taje: à¸à¸µà¸§à¸´à¸ tamile: வாழà¯à®à¯à®à¯ tatare: ÑоÑмÑÑ telugue: à°à±à°µà°¿à°¤à° tibete: à½à½ºà¼ tokipone: ale, ali ukraine: жиÑÑÑ urdue: زÙØ¯Ú¯Û uzbeke: hayot vjetname: cuá»c sá»ng volapuke: lif zulue: kuphila viva VdE serÄi 'viva' [viv.0a] en: 1.[viv.0a.vivanta] en: Vivanta: viva kankro FK ; Äiu viva estaĵo, de la plej malgranda fungo Äis la plej disvolvita besto FK ; vivaj floroj [19]; mi englutos ilin vivaj [20]; vivan aÅ malvivan mi vin havos! KPr ! li estis la viva portreto de sia patrino KPr . 2.[viv.0a.vigla] en: (figure) Karakterizata per rapida kaj arda vivo, vigla2: vivaj esprimaj okuloj FK ; viva gaja parolado FK ; kun viva malpacienco interrompis lin sinjorino Anneto FK ; mi estas ankaÅ iafoje iom viva kaj ĵaluza FK ; la dancoj iris [jam] en pli viva takto BdV ; plej viva simpatio [21]; la viva kiel fajrero knabino amis la solecon IK ; Åi lin vive interrompis BdV ; Åi prezentis al si tute vive liajn saÄajn okulojn [22]. energia, vigla2 3.[viv.0a.senpera] en: (evitinde) (pri artaĵo, spektaĵo...) Okazanta kun Äeestaj homoj, sen perado per telekomuniko aÅ registraĵo: viva muziko (farata de surlokaj muzikistoj) [23]; viva intervjuo (kun rekta renkontiÄo de intervjuanto kaj intervjuato). Rim.: Tio aperas kiel mallerta traduko de la angla esprimo âlive (music)â kc, kiun oni tiulingve ne konfuzus kun âlively/living musicâ. En Esperanto oni, por eviti konfuzon, prefere uzu unu el âÄeestaâ, ârektaâ âaktualaâ, âsenperaâ por Äi tiu signifo. 19. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La virineto de maro20. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 1:1221. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Kvina Kongreso Esperantista en Barcelona en la 6a de septembro 190922. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, NeÄa reÄino23. ÄeÄ¥a Esperanto-Junularo: Listo de eventoj..., Viki-RetpaÄaro, 2005 angle: 1. living 2. lively 3. live beloruse: 1. жÑÐ²Ñ 2. жвавÑ, ÑÑÑ Ð°Ð²Ñ, Ð´Ð·ÐµÐ¹Ð½Ñ ÄeÄ¥e: naživu jsoucÃ, živ, živoucÃ, živý Äine: æ´»ç [huózhe], æ´»è [huózhe], æçå½ [yÇushÄngmìng], æçæ° [yÇushÄngqì], æçæ°£ [yÇushÄngqì], æ´»çç [huóshÄngshÄng], ç¥æ° [shénqì], ç¥æ°£ [shénqì], æ´»æ [huótà i], æ´»æ [huótà i], ä¼ ç¥ [chuánshén], å³ç¥ [chuánshén], åæ´» [cúnhuó] france: 1. vivant 2. vif 3. live (en présence) germane: lebendig 1. lebendig, lebend 2. lebendig greke: ζÏνÏÎ±Î½á½¹Ï hispane: 1. viva 2. vivaz, animada hungare: 1. élÅ 2. élénk indonezie: langsung (live) 1. hidup 2. hidup japane: çå½ã® [ããããã®], çã® [ããã®], çãã¦ãã [ããã¦ãã], çãçããã [ãããããã] nederlande: 1. levend 2. levendig pole: życiowy, żywy portugale: vivo ruse: живой slovake: živý, oživený, svieži taje: 1. มีà¸à¸µà¸§à¸´à¸ 2. มีà¸à¸µà¸§à¸´à¸à¸à¸µà¸§à¸² tibete: à½à½¦à½¼à½à¼à½à½¼à¼ ukraine: живий, жиÑÑÑвий, жиÑÑÑовий, вÑÑалÑний volapuke: lifik vivaĵoserÄi 'vivaĵo' [viv.0ajxo] en: [viv.0ajxo.BIO] en: Io vivanta, viva estaĵo, kontraste al la senvivaĵo: fenologio [estas] scienco pri sezonaj influoj je vivaĵoj [24]; el Äiuj vivaĵoj [...] enkonduku po unu paro [...] en la arkeon, ke ili restu vivaj kun vi [25]; la animo [â¦] kondutas kiel vivaĵo, mi atribuas al Äi nutradon kaj digeston, sed tamen mi ne povas priskribi Äian formon VaK ; la genetika informo en Äiuj vivaĵoj estas kodita [â¦] en molekulo de DNA (desoksiribonukleata acido) [26]; oni nomas mutacio la fenomenon, ke jen aperas nova speco de vivaĵoj kapabla teni sin viva kaj disflori kiel speco BonaLingvo ; Deinococcus radiodurans [â¦] vivas sub ekstremaj cirkonstancoj [â¦], krom malvarmego la bakterio eltenas acidon, malsekecon kaj varmegon, â eÄ tre forta radiado [â¦] ne mortigas tiujn vivaĵojn [27]. arÄ¥eo, bakterio, eÅkariotokreaĵo, kreskaĵo, naturaĵo, organismovivulo 24. M. Lewin: Meteologia Terminaro, 196125. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 6:1926. Monato, Vladimir Lemelev: Nova etapo en biologio kaj medicino, 200627. Monato, Walter Klag: Bredi alpakojn, 2012 angle: creature beloruse: жÑÐ²Ð°Ñ ÑÑÑоÑа, неÑÑа жÑвое Äine: ççµ [shÄnglÃng], çé [shÄnglÃng], åé ç© [chuà ngzà owù], åµé ç© [chuà ngzà owù] germane: Lebewesen, Geschöpf, Kreatur greke: έμβιο ον hungare: élÅlény indonezie: makhluk (hidup) japane: çç© [ãªã¾ãã®] pole: istota żywa portugale: ser vivo ruse: живое ÑÑÑеÑÑво ukraine: жива ÑÑÑоÑа, живе ÑÑвоÑÑннÑ/ÑоÑвоÑÑÐ½Ð½Ñ vivecoserÄi 'viveco' [viv.0eco] en: [viv.0eco.KOMUNE] en: Rapidageco, rapidmoveco, vivardeco: kun eksterordinara viveco, kiun eble envius eÄ dekkvinjara knabino, Åi elsaltis el la vagono FK ; Äi Äiam ekzistis â interrompis kun viveco Mario Gavrilovna NeÄaBlovado . lerteco, vervo2, vigleco angle: liveliness, vitality beloruse: жваваÑÑÑÑ, ÑÑÑ Ð°Ð²Ð°ÑÑÑÑ ÄeÄ¥e: živost Äine: çæ° [shÄngqì], çæ°£ [shÄngqì], æ´»å [huólì], å æ° [yuánqì], å æ°£ [yuánqì], çå½å [shÄngmìnglì], çæ [shÄngyì] france: vivacité germane: Lebendigkeit greke: ζÏνÏάνια hebree: ×××ת hispane: vivacidad hungare: élénkség indonezie: kebahagiaan hidup, gairah hidup, semangat hidup japane: çæ° [ããã], å æ° [ããã], æ´»æ° [ãã£ã], æ´»çºã [ãã£ã±ã¤ã] nederlande: levendigheid pole: żywotnoÅÄ portugale: vivacidade ruse: живоÑÑÑ slovake: živosÅ¥ ukraine: жиÑÑÑвÑÑÑÑ vivemaserÄi 'vivema' [viv.0ema] en: 1.[viv.0ema.persista] en: Montranta instinkton, volon konservi sian vivon: tiu etulo, kiun Åi sentas en sia internaĵo tiel moviÄantan kaj tiel viveman, estos forlasita de sia naskiÄo KPr ; subite vekiÄis en li la instinkto de la vivemo, tio tamen ne estis volo [â¦], sed ia instinkta [â¦] reago LGA . persistema, rezistema, tenaca 2.[viv.0ema.vivama] en: Kiu volas Äui, elÄerpi la eblecojn de la vivo; vivama: meze sur la muro pendis portreto de bela juna kaj vivema virino [28]; [li estis] kiel juna birdo, Äiam vigla kaj kun vivema brilo en la okuloj HsT . 28. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malnova domo beloruse: 1. жÑвÑÑÑ 2. жÑÑÑÑÑлÑбÑÐ²Ñ germane: 1. nicht tot zu kriegen, lebenswillig ~emo: Lebenswille, Ãberlebensinstinkt. 2. lebenslustig, lebenshungrig hungare: 1. hosszú élettartamú 2. életigenlÅ japane: çå½åã®å¼·ã [ããããã¡ããã®ã¤ãã], æ ¹å¼·ã [ãã¥ãã] pole: żywotny ruse: 1. живÑÑий 2. жизнелÑбивÑй, жизнеÑадоÑÑнÑй slovake: živý ukraine: живÑÑий vivigiserÄi 'vivigi' [viv.0igi] en: (tr) [viv.0igi.KOMUNE] en: Doni vivon aÅ vivecon al: eble mi povos lin iomete rekonsciigi, kaj lin vivigi sufiÄe da tempo, por ke li povu doni [â¦] klarigojn ChL ; multaj foiranoj [â¦] vivigis la ordinaran senhoman landvojon [29]; feliÄa mi estus tiam, se amika anÄelo volus vivigi mian malplenan hejmon kaj flegi min FK ; dum lia foresto Åi ne enuis, [â¦] sed lia apero tuj vivigis Åin PatrojFiloj ; viviga fajro BdV . 29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kion la patro faras, estas Äiam Äusta beloruse: ажÑвÑÑÑ ÄeÄ¥e: dodat života, oživit, vdechnout život Äine: æ´»è· [huóyuè], æ´»èº [huóyuè], ææ´» [gÇohuó] france: animer germane: beleben hebree: ×××××ת hungare: éltet, élénkÃt indonezie: menghidupkan japane: çãã [ããã], æ´»æ°ã¥ãã [ãã£ãã¥ãã] nederlande: verlevendigen pole: ożywiaÄ ruse: оживиÑÑ slovake: dodaÅ¥ života, oživiÅ¥, vdýchnuÅ¥ život ukraine: оживлÑÑи vivpova, vivipovaserÄi 'vivpova' serÄi 'vivipova' [viv.0pova] en: [viv.0pova.persista] en: SufiÄe forta Äe la naskiÄo por vivi plue: ni deziras krei vivpovan organizon Lanti ; taÅga kaj vivipova lingvo EE . enradikiÄinta beloruse: жÑÑÑÑÑздолÑÐ½Ñ ÄeÄ¥e: životaschopný Äine: è½çå [néngshÄngcún], è½çè² [néngshÄngyù], è½å »æ´» [néngyÇnghuo], è½é¤æ´» [néngyÇnghuo] france: viable germane: lebensfähig, überlebensfähig hungare: életerÅs indonezie: bertahan (hidup) japane: çå½åã®ãã [ããããã¡ããã®ãã] nederlande: levensvatbaar pole: zdolny do życia, żywotny ruse: жизнеÑпоÑобнÑй slovake: životaschopný ukraine: жиÑÑÑздаÑний vivuo, vivukrioserÄi 'vivuo' serÄi 'vivukrio' [viv.0uo] en: [viv.0uo.SON] en: Krio por deziresprimi al iu longan vivon: la homoj [â¦] Äuste nun ili leviÄis kun plenaj glasoj kaj toastis vivuon al la nova jaro [30]; Jern signe levis la manon, kaj kvar potencaj vivukrioj eksonis InfanTorent2 ; la ceterajn vortojn sufokis [â¦] la tondra vivukrio de miaj kamaradoj VaK . hurao, tosto 30. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Dekdu per la poÅto beloruse: здÑавÑÑа, нÑÑ Ð°Ð¹ жÑве Äine: è® [huÄn] france: acclamation, vivat germane: Hoch! hebree: תר××¢× hungare: éljen, vivát indonezie: sorak japane: ä¸æ³ã®å«ã³ [ã°ãããã®ããã³] nederlande: hoerageroep pole: wiwat ruse: здÑавиÑа, Ð²Ð¸Ð²Ð°Ñ ukraine: ÑоÑÑ, заздоÑовниÑÑ vivuloserÄi 'vivulo' [viv.0ulo] en: 1.[viv.0ulo.KOMUNE] en: Vivanto, iu kiu ankoraÅ ne mortis: kiu troviÄas inter la vivuloj, tiu havas ankoraÅ esperon, Äar eÄ al hundo vivanta estas pli bone, ol al leono mortinta [31]; la Åipo kuradas senhalte tra ondoj, [â¦] vivuloj malestas sur Äi FK ; la vivulo estis rozkolora kiel ... vivulo, dum la malvivulo estis pala kiel ... malvivulo, kaj tio sufiÄis por plene ilin diferencigi ChL ; la nombro de vivuloj malkreskis, kaj iliaj loÄejoj estis forlasitaj Kiso ; elpeli iun el la mondo de la vivuloj (mortigi) PrV . malvivulo 2.[viv.0ulo.BIO] en: Vivaĵo, precipe animalo: sed estas ja la ombroj de la arboj kaj de la vivuloj [32]; la zoologo [â¦] zorgas pri akvariaj vivuloj [â¦] en la litova urbo Kaunas [33]; N.B.N. ne nur aplikeblas al la vegetala kaj animala regnoj, sed ankaÅ al Äiuj vivuloj, inkluzive bakteriojn [34]. 31. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 9:432. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, Äap. 2933. Monato, last: Åarko-Åoko, 200734. Monato, Cyreen Knockaert: Nomenklaturo: Äu kroma esperanta finvenko?, 2013 beloruse: жÑÐ²Ð°Ñ ÑÑÑоÑа ÄeÄ¥e: živá bytost, živý tvor Äine: ççµ [shÄnglÃng], çé [shÄnglÃng] france: être vivant germane: Lebewesen greke: έμβιο ον hungare: élÅlény indonezie: makhluk hidup japane: çç© [ãªã¾ãã®], çè [ãªã¾ãã®] nederlande: levend wezen pole: osobnik portugale: ser vivo ruse: живое ÑÑÑеÑÑво slovake: živý tvor ukraine: жива ÑÑÑоÑа, живий оÑганÑзм bonvivanto, gajvivantoserÄi 'bonvivanto' serÄi 'gajvivanto' [viv.bon0anto] en: [viv.bon0anto.KOMUNE] en: Homo kiu volonte Äuas la plezurojn de vivo: nek Merchant, nek Klem, kutimiÄis al la Äojoj de la bonvivantoj [35]; li estis sufiÄe grasa, kaj se li nur aspektus pli gaja, li estus bonega specimeno de bonvivanto HsT . epikurano2, Äuemulo, hedonisto, sibarito 35. J. Merchant: Kompatinda Klem, 1931 angle: bon vivant ÄeÄ¥e: bonviván, hýÅil, požitkáŠfrance: bon vivant germane: Lebemann pole: bon vivant, wesoÅek ruse: бонвиван slovake: pôžitkár ukraine: амаÑÐ¾Ñ Ð¿Ð¾Ð¶Ð¸Ñи Ð´Ð»Ñ Ñвого задоволеннÑ, бонвÑван, гÑлÑвÑÑа, гÑлÑÑÑй devivaserÄi 'deviva' [viv.de0a] en: Farita, okazinta en la vivotempo de koncerna persono, kontraste al postmorta: deviva portreto de Petro la 1ª; nun la francoj plejparte sekvas la devivan eldonon (de Moliera komedio) [36]. 36. Sergio Pokrovskij: Editora antaÅparolo, Georgo Dandin angle: life (attr.), for life, lifelong beloruse: пÑÑжÑÑÑÑÑÐ²Ñ germane: zu Lebzeiten entstanden indonezie: selama hidup, semasa hidup pole: za życia ruse: пÑижизненнÑй dumvivaserÄi 'dumviva' [viv.dum0a] en: DaÅronta dum la tuta vivo: la junulino estis enskribita por dumviva rento da dek mil frankoj KPr ; virgulinoj, sin dediÄinte al dumviva servo al IÅtar IÅtar ; kiel li puniÄas? â per dumviva mallibero SatirRak ; dumvivaj membroj EeP . beloruse: пажÑÑÑÑÑÐ²Ñ Äine: çµèº« [zhÅngshÄn], ç»èº« [zhÅngshÄn] france: à vie germane: lebenslang indonezie: seumur hidup japane: çµèº«ã® [ãã ãããã®], ç涯㮠[ãããããã®] pole: dożywotni ruse: пожизненнÑй taje: à¸à¸¥à¸à¸à¸à¸µà¸§à¸´à¸ ukraine: пожиÑÑÑвий ÄisviviserÄi 'ĝisvivi' [viv.gxis0i] en: (tr) [viv.gxis0i.KOMUNE] en: Vivi Äis iu momento; atingi per sia vivo: ni ne scias, Äu ni Äisvivos la morgaÅon [37]! la plimulto de ni ne Äisvivos tiun momenton, kiam montriÄos la fruktoj de nia agado EE ; iliaj ombroj staru nun antaÅ niaj okuloj, kvazaÅ partoprenante en tiu granda festo, kiun ili preparis, sed ne Äisvivis [38]. 37. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Äapitro XVI38. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aÅgusto 1912 beloruse: дажÑÑÑ france: vivre assez pour germane: (noch) erleben hungare: megél indonezie: masih hidup japane: ï½ã¾ã§çããªãããã [ï½ã¾ã§ãããªãããã] nederlande: beleven pole: dożyÄ ruse: дожиÑÑ ukraine: дожиÑи kunviviserÄi 'kunvivi' [viv.kun0i] en: [viv.kun0i.KOMUNE] en: Vivi kun, komune kun, en grupo, en komunumo, en familio...: tiel kunvivos kun vi viaj filoj [39]; edzoj, kunvivadu kun viaj edzinoj laÅscie, donante honoron al la virino [40]; mi tiel kunviviÄis kun mia situacio, ke mia tuta pasinta vivo, al mi Åajnas, estis nur ia mirinda sonÄaĵo FK ; Äiu rakontos, kion li travivis, Äe tio oni povas tre bone Äion kunvivi spirite [41]; inter homoj Äiugentaj frate kunvivantaj sur neÅtrala bazo VivZam ; ili [â¦] geedziÄis kaj feliÄe kunvivis havante multajn idojn [42]. 39. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 62:540. La Nova Testamento, I. Petro 3:741. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro42. V. VinaÅ laÅ B. NÄmcová: JoÄjo la sentaÅgulo kaj kartludema reÄidino, en: ÄeÄ¥aj Fabeloj, 1976 beloruse: жÑÑÑ Ñазам Äine: åå± [tóngjÅ«], ä¸èµ·çæ´» [yÄ«qÇshÄnghuó], å±ä½ [júzhù] france: vivre ensemble germane: zusammen leben indonezie: hidup bersama japane: åå± ãã [ã©ããããã], å ±åçæ´»ãã [ãããã©ããããã¤ãã] pole: obcowaÄ, wspóÅżyÄ taje: à¹à¸à¹à¸à¸µà¸§à¸´à¸à¸à¸¢à¸¹à¹ (à¸à¸±à¸) ukraine: жиÑи Ñазом kunvivo, kunvivadoserÄi 'kunvivo' serÄi 'kunvivado' [viv.kun0o] en: [viv.kun0o.KOMUNE] en: Vivado en komuna loko, loÄejo, establo: junulo prenas por kunvivado junulinon [43]; ili ne postulis grandajn spacojn, sed nur socian kunvivadon [44]; ni kunvenas Äiujare [â¦], por varmigi en ni per reciproka renkontiÄo kaj kunvivo la amon kaj entuziasmon por la ideo, kiun la Esperantismo en si enhavas [45]; post ok tagoj nia geedza kunvivo estos konita de Äiuj homoj ChL ; Johano komencis rakonti pri siaj gekamaradoj kaj la kunvivo kun ili InfanTorent2 . 43. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 62:544. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Sterkskarabo45. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aÅgusto 1907 beloruse: ÑÑмеÑнае жÑÑÑÑÑ, ÑÑжÑÑÑÑÑ Äine: å ±åçæ´» [gòngtóngshÄnghuó] france: vie en commun germane: Zusammenleben indonezie: hidup bersama japane: åå± [ã©ããã], å ±åçæ´» [ãããã©ããããã¤] pole: pożycie kunvivantoserÄi 'kunvivanto' [viv.kun0anto] en: [viv.kun0anto.kamarado] en: Tiu, kiu vivas kutime kaj daÅre kun alia: vi estis la Äiutaga kunvivantino de homo klera, tio signifas multe Marta ; kamarado, kunulo, kuniranto, kunvojaÄanto, vojkunulo, samsortulo, kunvivulo, kunvivanto BonaLingvo ; Åi povus eventuale edziniÄi al sia kunvivanto [46]; onklino de Orwell estis kunvivantino de Lanti, la fondinto de SAT [47]. kamarado, kolego, kunulo 46. JSL: Novtipa prezidanto, Monato, 2000/04, p. 947. Garbhan MacAoidh: Lingvo, mito kaj legendo, Monato, 2002/09, p.17-19 beloruse: ÑÑжÑÑÐµÐ»Ñ ÄeÄ¥e: druh, spoleÄnÃk Äine: ä¼´ä¾£ [bà nlÇ:], 伴侶 [bà nlÇ:], èä¼´ [lÇobà n], ä¼ä¼´ [huÇbà n], ä¼´ [bà n], 俦 [chóu], å [chóu], 俪 [lì], å· [lì] france: commensal, compagnon germane: Mitbewohner, Lebensgefährte hebree: ש×תף ××××× hungare: élettárs indonezie: teman sejawat, kamerad, komensal japane: åå± äºº [ã©ãããã«ã], å ±åçæ´»è [ãããã©ããããã¤ãã], å棲è [ã©ããããã], å ç¸ã®å¤« [ãªãããã®ãã£ã¨] pole: konkubent, wspóÅlokator ruse: ÑожиÑÐµÐ»Ñ slovake: partner, spoloÄnÃk ukraine: ÑÑÑÑд по кваÑÑиÑÑ, ÑпÑвмеÑканеÑÑ, ÑоваÑÐ¸Ñ Ð¶Ð¸ÑÑÑ longvivaserÄi 'longviva' [viv.long0a] en: [viv.long0a.KOMUNE] en: Kiu longe vivis (rilate al sia speco): Shigechiyo Izumi, la plej longviva viro en la historio, vivis 120 jarojn [48]; ili harmonie vivis laÅ la principo de modereco kaj Äenerale estis longvivuloj [49]; mi estas pesimisto kaj dubas, ke prognozoj de statistikaj oficejoj pri la longviveco de la loÄantaro sur nia terglobo estas pravaj [50]. 48. -: Junio 2015: Jubileoj, memordatoj kaj festoj, La Ondo de Esperanto, 2015:6 (248)49. Monato, Alice Liu: Favore al turismo, 200750. Monato, Julius Hauser: Centjaruloj kun demandosigno, 2012 beloruse: ÑмаÑгадовÑ, ÑÑÑÐ²Ð°Ð»Ñ Äine: é·å£½ [chángshòu], é¿å¯¿ [chángshòu], èç¨ [nà iyòng], 壽å½é· [shòumìngcháng], 寿å½é¿ [shòumìngcháng] france: longévif germane: langlebig indonezie: hidup lama, panjang umur, berumur panjang japane: é·çãã® [ãªãããã®] pole: dÅugowieczny *malviva serÄi 'malviva' [viv.mal0a] en: Ne posedanta vivon: a)[viv.mal0a.sxtono] en: Ne apartenanta al la mondo de la vivaĵoj, senviva, en kiu malestas kaj neniam estis vivo: malviva substanco (ekz-e metalo, vitro); la malviva naturo (kontraste al la organika mondo de biologiaj estaĵoj); la Malviva MaroK ; la suno leviÄis el la maro, kviete kaj varme falis Äiaj radioj sur la malvarman malvivan ÅaÅmon de la maro [51]. b)[viv.mal0a.mortinta] en: Mortinta: lia filo mortis kaj estas nun malviva [52]; malvive naskita1 infano; âLa malvivaj animojâ (romano de Gogolo); c)[viv.mal0a.senefika] en: (figure) Senefika, malvigla, nekapabla funkcii, senti: lia koro, rilate al amo, jam estis malviva [53]; fido, ne havanta farojn, estas en si mem malviva [54]; la butono estis malviva, la sonorilo estis difektita [55]; malviva litero2Z ; afero malvive naskitaZ ; (figure) malviva sezono (kiam la turisma vivo malestas); Pilato rigardis la Äefpastron per malvivaj okuloj (senesprimaj, en kiun ne videblis vivo) kaj nudigis la dentojn por esprimi rideton [56]; Åiaj okuloj estis ÄirkaÅitaj de malhelaj rondoj, la pupiloj estis kvazaÅ malvivaj Marta . 51. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro52. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, §3153. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äap. 17a54. La Nova Testamento, De Jakobo 2:1755. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, Äap. 14a56. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, Äap. 2, p. 30 angle: dead beloruse: мÑÑÑÐ²Ñ ÄeÄ¥e: mrtvý, neživý Äine: æ»äº [sÇle] france: mort (adj.) germane: tot 1.a unbelebt 1.b gestorben greke: ÏÎµÎ¸Î±Î¼á½³Î½Î¿Ï hungare: holt, élettelen mal~a sezono: holtidény, holtszezon. indonezie: mati japane: æ»ãã [ããã ], çå½ã®ãªã [ããããã®ãªã] nederlande: levenloos pole: martwy, nieżywotny mal~a sezono: martwy sezon. portugale: morto ruse: мÑÑÑвÑй mal~a sezono: мÑÑÑвÑй Ñезон. slovake: mÅtvy, mÅtvy, neživý taje: 1.a à¹à¸¡à¹à¸¡à¸µà¸à¸µà¸§à¸´à¸, à¹à¸£à¹à¸à¸µà¸§à¸´à¸ 1.b à¸à¸²à¸¢ tibete: ཤིà¼à½à¼ ukraine: меÑÑвий malvivuloserÄi 'malvivulo' [viv.mal0ulo] en: Mortinto aÅ senviva estaĵo perceptata kvazaÅ ulo (kiel Golemo aÅ Terminator): Äu malvivuloj leviÄos kaj gloros Vin? [57]. 57. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 88:10 beloruse: нÑбозÑÑк, мÑÑÑÐ²Ñ (наз), мÑÑÑÑвÑк ÄeÄ¥e: mrtvý (Äl.) france: mort, mort-vivant germane: Toter hungare: élettelen lény, holt indonezie: benda mati nederlande: overledene pole: zmarÅy ruse: меÑÑвеÑ, меÑÑвÑк slovake: mÅtvy Älovek ukraine: мÑеÑÑ malvivoserÄi 'malvivo' [viv.mal0o] en: La stato de Äio kio ne estas viva â Äu mortinta, Äu neniam vivinta: la morto estas transiro el la vivo en la malvivon; Bonan matenon, Majstro! SidiÄu, mi petas. || Kiel vi fartas post kvindekjara malvivo? [58]. 58. W. Auld: Bonan matenon, Majstro, Nova Esperanta Krestomatio, 1991. p. 438 beloruse: нежÑÑÑÑÑваÑÑÑÑ, безжÑÑÑÑÑваÑÑÑÑ, нÑбÑÑ, небÑÑÑÑÑ germane: Leblosigkeit hungare: élettelenség indonezie: kematian, maut pole: nieistnienie, ÅmierÄ (jako stan) ruse: безжизненноÑÑÑ, небÑÑие, ÑмеÑÑÑ (как ÑоÑÑоÑние) porvivaĵo, porvivoserÄi 'porvivaĵo' serÄi 'porvivo' [viv.por0ajxo] en: [viv.por0ajxo.KOMUNE] en: Rimedoj por sin nutri, vivpano: ili ekstermadis la produktojn de la tero kaj ne restigadis porvivaĵon Äe la IzraelidojZ ; la malriÄulo devas klopodi per ungoj kaj dentoj por gajni sian porvivon [59]. vivteni 59. A. Kivi, trad. H. Hall: La Botistoj, 1919 beloruse: Ñ Ð°ÑÑÑ, пÑадÑкÑÑ Äine: è´é¤ [shà nyÇng], èµ¡å » [shà nyÇng] france: vivres, nécessaire (objets de nécessité) germane: Lebensnotwendiges, Lebensunterhalt hungare: életszükséglet, megélhetés indonezie: pangan, makanan, kebutuhan hidup japane: çæ´»ã®ç³§ [ãããã¤ã®ãã¦], é£ç³§ [ãããããã] nederlande: levensonderhoud pole: Årodki do życia {pl} ruse: пÑодоволÑÑÑвие ukraine: заÑÑб Ð´Ð»Ñ Ð¶Ð¸ÑÑÑ postviviserÄi 'postvivi' [viv.post0i] en: (tr) 1.[viv.post0i.plu] en: Plu vivi, ekzisti post io okazo aÅ tempo: Jen ni Äin festis, kaj la nepo â sola postvivanto de la familio, viro, kiu portas la gloran nomon de sia avo â ne Äeestis la solenan kunvenon [60]; aliaj postvivintoj de tiu masakro estis transportitaj al Babelo, kie ili estis sklavoj [61] a)[viv.post0i.iun] en: Vivi ankoraÅ post ies morto: Åi je dek jaroj postvivi sian edzon; (figure) postvivi sin mem (ankoraÅ vivi perdinte siajn intelektajn fortojn, sian gloron aÅ aÅtoritaton; cetere, kp la rimarkon Äe transvivi2). b)[viv.post0i.postekzisti] en: (io) Ekzisti ankoraÅ post ies morto, post la fino de io: tiel kantis la brava Eunana, kaj lia kanto, plena de larmoj, postvivis la egiptan regnon [62]; La sunradio postvivos ja nin Äiujn! [63]. 2.[viv.post0i.trans] en: Transvivi1: la maljuna aveto disrompiÄis en pecojn, kaj ni estas kulpaj pri tio: tion mi ne povas postvivi [64]. 60. N. Z. Maimon: Postrikolto el la Zamenhofa Jaro, Nica literatura revuo, 7:2 (38)61. W. Rohloff: Abortigo kaj la biblio (2), Monato62. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äapitro 4a63. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kuristoj64. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, paÅtistino kaj kamentubisto angle: endure, survive (remain alive after an event) beloruse: пеÑажÑÑÑ ÄeÄ¥e: pÅežÃt Äine: 幸å [xìngcún], çè¿ [shÄnghuán], çé [shÄnghuán], æ®å [cáncún], æ®å [cáncún], å [cún], çå [shÄngcún] france: survivre germane: überleben greke: εÏιζώ hungare: túlél indonezie: bertahan (hidup), menyintas japane: çãæ®ã [ããã®ãã], çãã®ã³ã [ããã®ã³ã] nederlande: overleven pole: przeżyÄ portugale: sobreviver ruse: пеÑежиÑÑ slovake: prežiÅ¥ tibete: à½à½¦à½¼à½à¼à½à¼ revivigiserÄi 'revivigi' [viv.re0igi] en: [viv.re0igi.KOMUNE] en: Fari, ke iu jam mortinta vivu denove: revivigi droninton; Jesuo revivigis Lazaron; jen estas tiu virino, kaj jen estas Åia filo, kiun EliÅa revivigis [65]; Äiuj rimedoj vane estis uzitaj por revivigi Klaron; Åi mortis kaj restis mortinta. [66]. 65. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. ReÄoj 8:566. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, historio el la dunoj beloruse: ажÑвÑÑÑ ÄeÄ¥e: kÅÃsit, oživit, resuscitovat, vzkÅÃsit k životu Äine: åç [zà ishÄng] france: réanimer, ressusciter germane: wiederbeleben greke: αναÏÏÎ±Î¯Î½Ï hebree: ××ק×× ×ת××× hungare: újraéleszt, feltámaszt indonezie: membangkitkan kembali, menghidupkan kembali japane: çãè¿ããã [ããããããã], 復活ããã [ãµã£ãã¤ããã], èçããã [ãããããã] nederlande: opwekken pole: cuciÄ, wskrzeszaÄ portugale: ressuscitar ruse: оживиÑÑ, воÑкÑеÑиÑÑ slovake: oživiÅ¥, resuscitovaÅ¥, vzkriesiÅ¥ ukraine: оживлÑÑи, воÑкÑеÑаÑи reviviÄiserÄi 'reviviĝi' [viv.re0igxi] en: [viv.re0igxi.malmorti] en: Reveni en la vivon, ekvivi denove; releviÄi: ili mortis kaj ne reviviÄos, ili estas malvivuloj kaj ne releviÄos [67]; kredi je la reviviÄo de la mortintoj; (figure) Äi tiu sceno reviviÄis en lia memoro; 67. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 26:14 angle: return to life beloruse: ажÑÑÑ, ÑваÑкÑÑÑнÑÑÑ, адÑадзÑÑÑа, паÑÑÑаÑÑ Ð·Ñ Ð¼ÑÑÑвÑÑ Äine: å¤è [fùsÅ«], 復è [fùsÅ«], èç [sÅ«shÄng], èç [sÅ«shÄng], èµ·æ»åç [qÇsÇhuÃshÄng], å¤æ´» [fùhuó], 復活 [fùhuó] france: ressusciter, revivre germane: wieder auferstehen indonezie: bangkit kembali, hidup kembali japane: çãè¿ã [ããããã], 復活ãã [ãµã£ãã¤ãã] pole: odżyÄ, ożyÄ ruse: ожиÑÑ, воÑкÑеÑнÑÑÑ reviviÄoserÄi 'reviviĝo' [viv.re0igxo] en: [viv.re0igxo.KOMUNE] en: Reveno al vivo, releviÄo: se vi estas en dubo pri la reviviÄo, pensu, ke Ni kreis vin el polvo [68]. 68. trad. I. Chiussi: La Nobla Korano, 1970 beloruse: ÑваÑкÑаÑÑнÑне, адÑаджÑнÑне, ажÑванÑне Äine: æ´ç [gÄngshÄng], å¤æ´» [fùhuó], 復活 [fùhuó] france: resurrection germane: Auferstehung indonezie: kebangkitan kembali, kehidupan kembali, pemulihan japane: èç [ããã], 復活 [ãµã£ãã¤] pole: ożycie, odrodzenie senvivaserÄi 'senviva' [viv.sen0a] en: [viv.sen0a.KOMUNE] en: Perdinta la vivon: senviva korpo; estas feliÄo, ke la maljuna avino jam ne vivis, alie li senvivigus ÅinZ . malviva, mortinta beloruse: безжÑÑÑÑÑвÑ, зÑмÑÑÑÑÐ²ÐµÐ»Ñ ÄeÄ¥e: bez života, mrtvý, neživý, pustý (kraj) Äine: æ»å¯ [sÇjÃ], 毫æ çæ° [háowúshÄngqì], 毫ç¡çæ°£ [háowúshÄngqì], æ²æçå½ [méiyÇushÄngmìng], 没æçå½ [méiyÇushÄngmìng] france: inanimé germane: leblos greke: ÏεθαμÎÎ½Î¿Ï hebree: × ××× ×××× hungare: élettelen indonezie: mati japane: çå½ã®ãªã [ããããã®ãªã], ç¡çç©ã® [ãããã¶ã¤ã®], æ´»æ°ã®ãªã [ãã£ãã®ãªã] nederlande: levenloos pole: martwy, nieżywy portugale: morto ruse: безжизненнÑй slovake: bezduchý, mÅtvy, neživý, pustý ukraine: позбавлений жиÑÑÑ, безживний, безжиÑÑÑвий, меÑÑвий, неживий senvivaĵoserÄi 'senvivaĵo' [viv.sen0ajxo] en: [viv.sen0ajxo.KOMUNE] en: Objekto senviva, kontraste al la vivaĵoj: eÄ la senvivaĵoj, kiuj produktas sonon, Äu fluto, Äu harpo, se ili ne donas diferencon en la sonoj, kiel oni scios, kio estas flutata aÅ harpata [69]? la vorto âÄiâ (uzata speciale por âbestojâ aÅ âsenvivaĵojâ) enhavas en si ion malaltigan [70]; Åi antaÅvidis la momenton en kiu Åi falos kiel senvivaĵo en la brakojn de sia malamiko KPr . 69. La Nova Testamento, I. Korintanoj 14:770. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Respondo 23a, La Revuo, 1907, aÅgusto beloruse: неÑÑа нежÑвое, ÑÑÑ Äine: ç©èº [wányì], ç©è [wányì] germane: Unbelebtes, Sache hungare: élettelen dolog indonezie: benda mati japane: ç¡çç© [ãããã¶ã¤] pole: martwota, rzecz ruse: веÑÑ, неодÑÑевлÑннÑй пÑÐµÐ´Ð¼ÐµÑ senviviÄiserÄi 'senviviĝi' [viv.sen0igxi] en: [viv.sen0igxi.KOMUNE] en: SeniÄi je vivo, morti: en tiu tago [â¦] senviviÄos la koro de la reÄo [71]; kial mi ne mortis tuj el la utero, ne senviviÄis post la eliro el la ventro [72]? antaÅ ol Åiaj okuloj senviviÄos [73]; vidante ke Åia filino iom post iom senviviÄas, sinjorino de Prelongo elpensis Äiutage iajn distraĵojn KPr . 71. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 4:972. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 3:1173. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Plej bela rozo de la mondo beloruse: пазбавÑÑÑа жÑÑÑÑÑ, памеÑÑÑ, ÑканаÑÑ Äine: ä¸§å½ [sà ngmìng], åªå½ [sà ngmìng], 丧ç [sà ngshÄng], åªç [sà ngshÄng], 丧身 [sà ngshÄn], åªèº« [sà ngshÄn] france: perdre la vie germane: ableben, verlöschen (sterben) indonezie: mati japane: å½ã失ã [ãã®ã¡ããããªã] pole: wyzionÄ Ä ducha ruse: ÑмеÑеÑÑ superviviserÄi 'supervivi' [viv.super0i] en: (tr) 1.[viv.super0i.trans] en: Transvivi1: la maljunulo kulpigos sin pri la morto de sia filo, kaj â li estas malsana, (...) â li ne supervivos la (funebran) sciigon [74] 2.[viv.super0i.post] en: Postvivi1: kiam la homo, kiun mi amis, estis mortanta, mi pensis, ke mi lin ne supervivos... mi supervivis... Marta ; oni povas esperi, ke la memoro de granda homo per duonjaro supervivos lian morton [75]. 74. F. Åilero, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, 2:275. V. Åekspiro, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, ReÄido de Danujo, 1:3 beloruse: пеÑажÑÑÑ ÄeÄ¥e: pÅežÃt Äine: 幸å [xìngcún], çè¿ [shÄnghuán], çé [shÄnghuán] germane: überleben indonezie: bertahan (hidup), menyintas japane: çãæ®ã [ããã®ãã], çãã®ã³ã [ããã®ã³ã] pole: przeżywaÄ kogoÅ slovake: prežiÅ¥ traviviserÄi 'travivi' [viv.tra0i] en: (tr) 1.[viv.tra0i.pasi] en: Pasi vivante: (frazaĵo) vivon travivi estas art' malfacila PrV ; travivi teruran minuton, grandan epokon, la junecon en malliberejoB ; la travivita tempo reaperis antaÅ liaj okuloj. 2.[viv.tra0i.sperti] en: Ekkoni, senti, sperti dum sia vivo: travivi gravan okazon, malfeliÄojn, sukceson, belajn festojn; mi estis juna kaj ne multon travivisB ; mi estos travivinta feliÄegan tempon, kiu kompensos Äiujn postajn dolorojn [76]; dum tiuj travivaĵoj. 3.[viv.tra0i.dum] en: Elteni (malfacilaĵon), ne morti (dum iu periodo): lingvo, kiu eltenis la provon dum dudek kvin jaroj, kiu en plej bona kaj Äiam pli floranta stato travivis jam tutan homan generacion; 4.[viv.tra0i.trans] en: (evitinde) Transvivi1: se li travivos, li eble fariÄos ankaÅ prudenta; malgraÅ mia momento de paniko la antaÅan tagon, mi ne dubis, ke li travivis la brulegon. 76. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äap. 14a beloruse: 1. пÑажÑÑÑ 2. пеÑажÑÑÑ 3. пеÑажÑÑÑ, вÑÑÑÑмаÑÑ 4. пеÑажÑÑÑ ÄeÄ¥e: poznat, prodÄlat, prožÃt, pÅestát, zažÃt Äine: 2. ç¶æ· [jÄ«nglì], ç»å [jÄ«nglì], ä½éª [tÇyà n], é«é© [tÇyà n], åç» [lìlià n], æ·ç·´ [lìlià n] france: 2. faire l'expérience de, vivre (un évènement) germane: 2. erleben hungare: 1. végigél 2. átél indonezie: 2. mengalami 4. bertahan (hidup), menyintas japane: çãæã [ããã¬ã], ä½é¨ãã [ãããããã], çµé¨ãã [ãããããã] nederlande: beleven pole: doznawaÄ, przeżywaÄ ruse: 1. пÑожиÑÑ ~on tra~iâ¦: Ð¶Ð¸Ð·Ð½Ñ Ð¿ÑожиÑÑ â не поле пеÑейÑи. 2. пеÑежиÑÑ slovake: prežiÅ¥, zažiÅ¥ tibete: à½à½¦à½¼à½à¼ ukraine: пÑожиÑи, пеÑежиÑи, зазнаÑи travivo, travivaĵo serÄi 'travivo' serÄi 'travivaĵo' [viv.tra0o] en: [viv.tra0o.KOMUNE] en: Okazaĵo, kiun iu travivas, vive spertas: [Åi] rakontis al ili Äiujn travivaĵojn de sia juneco [77]; mi ne Äeestis ludon ekde la Hampden-tumulto antaÅ kvar jaroj, tio estis timiga travivo! [78]. evento 77. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Abio78. J. Francis: La Granda Kaldrono, 1978 beloruse: пеÑажÑванÑне Äine: ç¶æ· [jÄ«nglì], ç»å [jÄ«nglì], é±æ· [yuèlì], é å [yuèlì], è¦è [jià nshi], è§è¯ [jià nshi] france: expérience vécue, vécu germane: Erlebnis indonezie: pengalaman japane: ä½é¨ [ãããã], çµé¨ [ãããã] pole: przeżycie ukraine: пеÑеживаннÑ, пеÑежиÑе (Ñ Ð·Ð½Ð°Ñ. Ñм.), пÑигода, жиÑÑÑве випÑобÑваннÑ, жиÑÑÑвий ÑÑок transviviserÄi 'transvivi' [viv.trans0i] en: (tr) 1.[viv.trans0i.malbonajxon] en: Travivi2 kaj postvivi1.b gravan (kaj, plejparte, malfeliÄan) okazaĵon: Patrino lia amas lin varmege Kaj certe ne transvivus lian punon [79]; Bulgario ja transvivis la preskaÅ 200-jaran bizancian jugon (1018â1186) kaj la preskaÅ 500-jaran otomanan jugon (1396â1878) [80]; Kompreneble, la plimulto de poloj â samkiel Äiuj, kiuj transvivis la holokaÅston - konis la veron [81]; la slovena Åtato esploris diplomatiajn eblojn por lin liberigi, sciante, ke Križnar verÅajne ne transvivos du jarojn en sudanaj malliberejoj [82]. 2.[viv.trans0i.post] en: Postvivi1: Transvivu min! [83]. Rim.: PV kaj la PIV-oj ilustras tiun signifon per neatribuita ekzemplo: â(figure) transvivi sin mem (vivi post sia morto en la memoro de la homoj). â La panegira interpreto de tiuj vortaroj estas tute ebla situacie; tamen egale eblas interpreto kompata aÅ moka, ke temas pri politika kadavro, perdinta sian gloron kaj aÅtoritaton, aÅ pri demenciulo perdinta siajn mensajn kapablojn. Malpli ambigua laÅdo estus âlia nomo, lia afero plu vivas (en niaj koroj, en niaj faroj ktp)â. Cetere, tiel la vorto estas uzita de Zamenhofo: mi estas pli ol maljuna, Äar mi transvivis min mem Marta ; vd postvivi1. [Sergio Pokrovskij] 79. V. Åekspiro, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, ReÄido de Danujo, 4:780. D. HaÄiev: Kio estas spiriteco?Monato81. Z. Banet-Fornalowa: PollandoMonato82. Z. TiÅ¡ljar: âPac-perantoâ liberigitaMonato83. V. Åekspiro, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, ReÄido de Danujo, 3:2 angle: survive, live through beloruse: пеÑажÑÑÑ ÄeÄ¥e: pÅežÃt Äine: ç¶æ· [jÄ«nglì], ç»å [jÄ«nglì], 幸å [xìngcún], çè¿ [shÄnghuán], çé [shÄnghuán] germane: überleben indonezie: bertahan (hidup), menyintas japane: çãæ®ã [ããã®ãã], çãã®ã³ã [ããã®ã³ã] pole: przetrwaÄ ruse: пеÑежиÑÑ slovake: prežiÅ¥ tibete: à½à½¦à½¼à½à¼à½à¼ ukraine: пеÑежиÑи (кого-н.) administraj notoj mal~a: Mankas verkindiko en fonto. por~aĵo, por~o: Mankas verkindiko en fonto. sen~a: Mankas verkindiko en fonto. tra~i: Mankas verkindiko en fonto.