^*rest/i

(ntr)

1.

Ne foriri, ne malaperi, estadi en koncerna loko: resti kun leono estas danĝere [1]; mi tie ĉi restos ĝis la 4-a; resti malantaŭe; restu ĉiu hejme [2]; kiel fulmo en la nokto, post kiu la nokto restas ankoraŭ pli malluma [3]; vundo pasas, vorto restas (lango) ^PrV ; la decido de Dio restas eterne [4].

2.

Konserviĝi, plu esti en sama stato: tiel la afero restis [5]; tiel estis, tiel restas ^PrV ; resti en sia funkcio; idiotismo povas […] resti kiel „esperantismo“, se ĝi nur estos komune akceptata [6]; resti ĉe sia opinio [7];

Rim.: Tiusenca resti povas funkcii kiel ligverbo: ĝibulo ĝis morto restos ĝibulo ^PrV ; tiuj miaj leteroj restis sen respondo.

3.

Konserviĝi, ankoraŭ esti, post kiam foriĝis unu aŭ pluraj aliaj partoj, post konsumo, uzo, morto aŭ faro: de l' festo restis multaj manĝoj; ne restis el ili eĉ unu [8]; tiuj, kiuj restis de la pesto kaj de la malsato; restos de vi [nur] malgranda amaseto [9]; restas nur du semajnoj ĝis la kongreso; nun, estimata sinjoro, restas nur danki vin [10]; resti brulanta; nun restas al ni respondi ankoraŭ unu lastan demandon ^EE ; kio do […] restis por fari al la aŭtoro ^EE ? kio nun restas farota? al la registaroj restus nur doni sian sankcion al fakto jam plenumiĝinta ^EE ; al vi restas jam nur simpla ellernado de vortoj ^EE .

4.

Sin trovi ia, en iu situacio, post okazo, faro, travivaĵo: sur la glavojn ili sin ĵetas, sed restas sendifektaj [11]; en la fino de 1889 mi restis sen kopeko [12]; lernado sen fruktoj ne restas ^PrV ; falsa atestanto ne restos sen puno [13]; la juĝa esploro restas sen rezultato [14]; sperta mano ne restas sen pano ^PrV .

1.

Tio, kio restas³; la cetero: la armitoj iris antaŭ la pastroj, kiuj trumpetis per la trumpetoj, kaj la resto de la popolo iris post la kesto [15]; kolektu la reston de la popolo, kaj sieĝu la urbon [16]; juna italo, sovaĝe atakita, devos verŝajne pasigi la reston de sia vivo en rulseĝo [17]; fine Gerhardo post elektoj perdis ne nur sian oficon sed ankaŭ lastan reston de respekto [18]; Usona ekonomio estas tiom granda kaj forta, ke ĝi evoluas sendepende de la resto de la mondo [19].

2.

a)

[20] (ĉe eŭklida divido de `a` per `b` en eŭklida ringo) Ĉiu el la eblaj elementoj `r`, por kiuj `a=b xx q+r` kaj `phi(r) le phi(b)`: ĉe eŭklida divido de `bb X^2+bb 1` per `bb X` la resto estas `bb 1`.

b)

[21] (de konverĝa serio, je ordo `n`) La diferenco inter ĝia sumo kaj ĝia parta sumo je ordo `n`: la restoj formas vicon, konverĝantan al 0.

Longdaŭra estado en iu loko aŭ stato: longe daŭru via restado en la lando [22]; [ili] miris pro lia restado en la sanktejo [23]; kelktaga restado en la dezerto [24]; en la lasta tago de ilia restado [25]; ŝi pripensis, kiom kostos al ŝi la nokta restado [26]; trijara restado en la medicinaj lernejoj de l' eksterlando ^BdV ; la kuracrestado de nia majstro Zamenhof en Szczawno [27].

(ntr)

Longe resti: li restadu kun vi por ĉiam [28]; kiam ili petis lin restadi pli longe, li ne konsentis [29]; restadu en mia amo [30]; ili ne restados en sia nekredemeco [31]; mi restos kaj apudrestados kun vi ĉiuj [32]; matene ŝi volonte restadis pli longe en la lito [33]. loĝi, nesti, okupi, sin instali.

Tio, kio restas³: la reston vi poste finos; kolekti panrestaĵojn sub la tablo [34]; porcelana servico kaj kun restaĵoj de videble ĵus manĝitaj frandaĵoj ^Marta ; [tio estas] restaĵo el la tempoj barbaraj [35]; la postrestaĵon de via rikolto ne kolektu [36].

Loko, kie oni longe restas: mi trovis malkaran someran restadejon; la ĉarmaj vilaĝoj kaj urbetoj disponigas agrablajn restadejojn [38]; la armeo konstruis restadejon [39]. hotelo, loĝejo

(tr)

Lasi reste: la domon ŝi restigis al ni kiel heredaĵon [40]; la venonta tago […] ne restigos al ili radikon nek branĉon [41]; la akridoj formanĝis ĉion, kion restigis la hajlo [42]; la defluanta ondo restigis belajn konkojn sur la sablo; Petro perceptis la sekvajn scenojn kvazaŭ tra nebulo, kiun restigis, densigis la konstanta alfluo de alkoholaĵoj [43].

^PIV1

1.

Resti post iu okazaĵo, post la foriro de aliaj: ili do kolektis [la fragmentojn el] la kvin hordeaj panoj, kiuj postrestis al la manĝintoj [44]; [la princo eliris kaj] ĉiuj aliaj personoj en la ĉambrego postrestis [45]; pri tiu punkto eĉ ne grajno da suspekto postrestu [46]; la postrestaĵon de via rikolto ne kolektu [47].

2.

Maldevanci: Kolombo iomete postrestis kaj sekvis ŝin, ŝtelumante de palmo al palmo [48]; la vorto „evolulando“ estas eŭfemismo por la landoj postrestantaj [49]; (figure) ankaŭ Podro ne postrestis en meritado de laŭroj por garni sin kaj Mageltonon [50]; (figure) la teatrodirektoro ne postrestis koncerne elegantecon [51]. malfrui