^*praktik/o

Apliko de la reguloj aŭ principoj de arto, scienco, kredo ks; kontraste al teorio: kio en teorio ŝajnis afero tiel facila, en la praktiko montriĝas tre malfacila ^EE ; justeco, egaleco kaj frateco inter la popoloj en la praktiko estas plene ebla [1]; estante tute sensperta, li tiam ankoraŭ ne sciis, kia grandega diferenco estas inter teorio kaj praktiko [2]; en la praktiko ni devas kompreneble esti tre singardaj kun ĉia perfektigado de la lingvo [3]; en la lernejo de la praktiko de vivo […] Marta estis novulino ^Marta ; tion ĉi mi en mia granda praktiko jam multajn fojojn vidis: se la honestulo unu fojon estas elpelita el la nesto, tiam la diablo fariĝas lia mastro [4]; ni havas fruktojn, berojn kaj diversajn medicinajn herbojn […] mi forlasis la praktikon, tamen du, tri fojojn en semajno […] oni venas por peti konsilon ^PatrojFiloj ; tiu akirado per praktiko de artikigitaj sonoj fariĝis ĉiam pli kaj pli ofta ĝis, fine, la infano komencis imiti la aŭditajn vortojn ^Ret . kvankam teorie la kombinado de „da“ kun „la“ ne estas malpermesata, […] en la praktiko tia kombinado estas uzebla nur en tre maloftaj okazoj [5]. empirio, vivo, uzebleco

1.

Rilata al aplikado de principoj aŭ reguloj: el tiu ĉi tuta grandega nombro nur du, sole nur du atingis efektiviĝon kaj trovis adeptojn kaj praktikan uzon ^EE ; krom la flanko praktika, [tiu afero] havas ankoraŭ alian flankon, […] pli gravan, flankon idean [6]; min interesas nur la praktika flanko ^Metrop ! [ĉu] ĝiaj laboroj restu absolute sen ia praktika rezultato [7]? la vilaĝanoj sekve senkonscie estas praktikaj vegetaranoj ^FK . fakta, efektiva, konkreta, materiala

2.

Konforma al sia destino aŭ celo; facile kaj oportune uzebla: tiuj ŝanĝaj proponoj […] efektive povus havi ian praktikan valoron [8]; antaŭ kiam la aerveturado estos fariĝinta afero vere praktika, multe da tempo fluos ^ChL ; tiu konsilo estas ne praktika kaj kaŭzita de ne sufiĉa pripensado ^DL ; ne estas lia kulpo, se la lingvo montriĝis ne praktika [9]. oportuna, taŭga, konvena, laŭcela

3.

(iu) Lerte realiganta siajn celojn; kapabla apliki sian scion en la praktiko: praktika junulo sepjara, proponis, ke oni faru el la tombo publikan ekspozicion [10]; vi estas […] praktika homo, sed pri poezio vi komprenas ne[nion] [11]; kiel homo pli aĝa kaj praktika, por ĉiu vizito li faris al la pastrino riĉajn donacojn [12]; ni, industriistoj, devas esti praktikaj ^Marta ; kiamaniere en nia praktika tempo povas aperi tiaj malsaĝaj fantaziuloj ^EE . kompetenta¹, pragmata, praktikema, sperta¹

(tr)

1.

Apliki la principojn de arto, scienco, kredo ks: ne malmultaj el tiuj, kiuj praktikis magiajn artojn, alportis amase siajn librojn [13]; oni ankoraŭ tro malmulte praktikas tiun arton [de rakontado] [14]; mi iris al Venezio por praktiki la profesion, […] kiom estas malagrable esti devigata sendiference karesi maljunan marĉandiston, advokaton, monaĥon ^Kandid ; oni praktikas la metion en grandaj mezuroj [15]; kiam iu religio estas praktikata sur vastaj teritorioj, tiam kompreneble ankaŭ la koncerna religia lingvo havas la saman etendiĝon ^Ret ; li estis ambaŭseksema, kaj praktikis samseksemecon, kvankam tre modere ^ChR . utiligi², uzi¹

2.

Efektivigi, realigi: se post du horoj oni ne praktikis la transfuzion, ŝi estas pereonta ^ChL ; iru en la belan mondon kaj praktiku la virtojn, kiujn mi instruis al vi ^Iŝtar ; [li kisis] laŭ la plej aprobita maniero, kvankam li neniam antaŭe praktikis tian agon, nek eĉ studis ĝin per kurso ^TAA ; pro la enuo mi muelludis per miaj haluksoj, tion mi praktikis alterne antaŭen kaj inverse ^VaK ; KELI organizas siajn ĉiujarajn kongresojn, kaj multaj anoj praktikas tiun „efikan kontakton“, pri kiu revis la fondintoj ^EeP . plenumi

3.

(evitinde) (refleksive aŭ netransitive) Ekzerciĝi, sin ekzerci.

(pri teorio, principo ks) Tia, ke oni povas ĝin apliki en la praktiko: via ideo estas bonega teorie, sed malfacile praktikebla ^KPr ; la ĝisnunaj provoj estas tro artecaj, tro abundaj, tro komplikaj, nepraktikeblaj [16].

Preferanta utilecon de aplikado ol profundiĝon en teoriajn metodojn de scienco, arto ktp; pragmata: UEA sola sukcesis rezisti la naciisman ondon, establiĝante en la okuloj de la praktikemaj esperantistoj kiel reprezentanto de la tutmonda Esperanto-Movado ^EeP ; nu, se estas trinkmono gajnota, mi preferus, ke ĝi estu de mi, – kia praktikema faktoro, ekkriis la pordisto ridante ^KPr ; ni ne tiru profiton el la ago de nepraktikema homo en la festa nokto ^MkM ; mi distingas inter personoj kiujn vi ĵus nomis spektemaj, hobiemaj, praktikemaj ^Rsp ; Olga estis praktikema kaj tre kompetenta administranto [17]; imponemuloj ja abundas, precipe inter la negocistoj, kiuj fakte estas malpli praktikemaj ol ili pretendas [18]. laika, profana