*vol/i PV *voli serÄi 'voli' [vol.0i] (tr) 1.[vol.0i.deziri] Havi deziron, intencon, decidon, senti bezonon pri io aÅ iu: voli aÅ nevoli neniu malpermesas PrV ; mi havas Äiam la kapablon voli, sed ne Äiam la forton realigi; kiu volas, tiu povasB ; viro, kiu ne scias voli; volu, kion vi volas; (frazaĵo) kion oni volas, tion oni povas PrV ; (frazaĵo) volanta kruro ne laciÄas de kuro PrV . emi, inkliniRim.: La plej gravaj diferencoj inter deziri1 kaj voli konsistas en tio, ke unue, âvoliâ respondas al bezono, devo, dum âdeziriâ repondas al plezuro, plaÄo: mi volas manÄi (mi estas malsata) â vi deziris glaciaĵon FK . â Ili frakasis la kapon al sinjoro Åia patro, kiu volis Åin defendi [1]. Due, âvoliâ ofte implicas planatan agon, ekzâe: Mi volas ke vi tuj forveturu tien [ordono]; En la sekva jaro mi volas [mi planas] viziti la Kongreson. Äi tiu diferenco manifestiÄas ankaÅ en la derivaĵoj: âla Åtala voloâ â âla arda deziroâ; âbonvolu fari ionâ (peto pri ago) â âmiaj bondezirojâ (sen realaj konsekvencoj). Sed tiuj diferencoj estas ofte subjektivaj: kion unu homo opinias baza bezono, povas Åajni kaprico al iu alia. [Sergio Pokrovskij] 2.[vol.0i.strebi] Strebante al io, koncentri sian atenton je ago, por ke Äi efektiviÄu; intenci, decidi fari ion: mi volas diri al vi la veron [2]; mi volas, ke vi tien iru [3]; maldiligentulo Åovas sian manon en la poÅon, kaj ne volas venigi Äin al sia buÅo [4]; la Äielo volu, ke mi estu kapabla toleri [tion] [5]; [li] ne volis doni eÄ respondon [6]; Äu vi volas, ke mi konigu mian tutan penson? [7]; li rigardas nenian kompenson, kaj li ne akceptas, se vi volas eÄ multe donaci [8]; kial [â¦] vi volas serÄi al vi plezuron Äe fremda virino [9]? trovinte neniun, kiu volus (bonvolus) Åin akcepti [10]. [la vorto aperas] en akuzativo [â¦] Äar ni volis esprimi direkton [11]. celi, decidi, intenci 3.[vol.0i.ien] Voli atingi lokon, esti ie: mi volas en militon [12]; Åi volis en la kaleÅon [13]; ne volas kokin' al festeno, sed oni Äin trenas perforte PrV ; la nigra hundeto [â¦] leviÄas [â¦] kaj volas ankaÅ sur la balancilon [14]. 4. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Voli akcepti, havi: volus kato fiÅojn, sed la akvon Äi timas PrV . 1. Voltero, trad. Lanti: Kandid aÅ la Optimismo, SAT: Paris, 1929. Äap. 4ª2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 243. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 194. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 26:155. Molière, trad. D-ro L. L. Zamenhof: Georgo Dandin, Akto Unua6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, GefianÄoj7. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Oka8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 6:359. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 5:2010. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 2311. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 2812. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malnova domo13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, NeÄa reÄino14. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, NeÄa reÄino afrikanse: wil albane: dua amhare: ááááá angle: want, will arabe: ترÙد armene: Õ¸ÖÕ¦Õ¸ÖÕ´ azerbajÄane: istÉyirÉm beloruse: Ñ Ð°ÑеÑÑ, жадаÑÑ, пÑагнÑÑÑ bengale: à¦à¦¾à¦¨ birme: á¡ááá¯áá¾á bosne: želim bulgare: иÑкам ÄeÄ¥e: chtÃt dane: ønsker estone: tahad eÅske: nahi filipine: gusto france: vouloir galege: quere germane: wollen greke: θÎÎ»Ï guÄarate: માàªàªà« àªà« haitie: vle haÅse: so hebree: ×רצ×ת hinde: à¤à¤¾à¤¹à¤¤à¥ हà¥à¤ hispane: querer hungare: akar kiu ~as, tiu povas: aki akar, az tud. kion oni ~as, tion oni povas: mindent lehet, csak akarni kell. ne ~as kokin' al festeno, sed oni Äin trenas perforte: a kecske sem menne a vásárra, de ütik a hátulját. ~us kato fiÅojn, sed la akvon Äi timas: aki fél a vÃztÅl, nem eszik halat. igbe: chá»rá» indonezie: hendak, ingin, mau irlande: ba mhaith islande: vilja japane: 欲ãã [ã»ãã] jave: pengin jide: ××××× jorube: fẹ kanare: ಬಯಸà³à²µ kartvele: ááááá kazaÄ¥e: ÐºÐµÐ»ÐµÐ´Ñ kimre: eisiau kirgize: каалоо kmere: á áááá¶á koree: íì korsike: vuliti kose: nqwenela kroate: željeti kurde: xwestin latine: volo latve: gribu laÅe: àºà»àºàºàºàº²àº litove: noriu makedone: ÑакаÑе malagase: te malaje: mahu malajalame: à´à´àµà´°à´¹à´¿à´àµà´àµà´¨àµà´¨àµ malte: trid maorie: hiahia marate: à¤à¤à¥à¤à¤¿à¤¤ monge: xav mongole: Ñ Ò¯ÑÑж байна nederlande: willen nepale: à¤à¤¾à¤¹à¤¨à¥à¤¹à¥à¤¨à¥à¤ njanÄe: tikufuna okcidentfrise: as panÄabe: à¨à¨¾à¨¹à©à©°à¨¦à© paÅtue: غÙاÚÙ portugale: querer ruande: bakeneye ruse: Ñ Ð¾ÑеÑÑ kion oni ~as, tion oni povas: Ñ Ð¾ÑеÑÑ Ð·Ð½Ð°ÑÐ¸Ñ Ð¼Ð¾ÑÑ. samoe: manaÊ»o sinde: ÚاÙÙ Ù¿Ù sinhale: චà·à·à·à¶º skotgaele: ag iarraidh slovake: chcieÅ¥ slovene: želim somale: doonaysid in Åone: chido sote: batla sunde: hayang svahile: wanataka svede: vilja (verb) taÄike: Ð¼ÐµÑ Ð¾Ò³Ð°Ð½Ð´ taje: à¸à¹à¸à¸à¸à¸²à¸£ tamile: வà¯à®£à¯à®à¯à®®à¯ tatare: киÑÓк telugue: à°à°¾à°µà°²à°¸à°¿à°¨ tibete: à½à½à½¼à½¦à¼ tokipone: wile ukraine: Ñ Ð¾ÑÑÑи urdue: ÚاÛØªÛ ÛÛÚº uzbeke: istaymiz vjetname: muá»n volapuke: vilön zulue: bafuna volaserÄi 'vola' [vol.0a] Rilata al volo: vola ago, movo; nerva patologia stato, karakterizata per inerteco de la volaj muskoloj kaj perdo de sentpovo [15]; ni povas, per nia vola premo, direkti la evoluon [16]; kiu [â¦] havas la inteligenton, mensan disciplinon, lernemon kaj volan forton por atingi tiun nivelon [17]? ema, inklina, konscia 15. La Ondo de Esperanto, 1999, No 1 (51)16. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Sesa Parto17. La Ondo de Esperanto, 2000, No 3 (65) beloruse: валÑÐ²Ñ bulgare: волево france: volontaire germane: willentlich, absichtlich greke: εθελονÏικÏÏ hebree: רצ×× × hungare: szándékos, akaratlagos, akarati indonezie: sukarela japane: æå¿ã® [ããã®], æå¿ç㪠[ããã¦ããª] nederlande: gewild portugale: voluntário ruse: волевой ukraine: волÑовий voloserÄi 'volo' [vol.0o] 1.[vol.0o.PSI] Volpovo, unu el la kapabloj de la menso: ni devas lin taksi ne laÅ lia sukceso, sed laÅ lia volo kaj laboro [18]; iom post iom mi reakiris la volon kaj ian grandegan forton, mi ĵetis min antaÅen kun la malespero de l' frenezo FdO ; Dio donis liberan volon al la homoj [19]; esti libera kaj sekvi sian propran volon [20]; kie estas volo, tie estas vojo [21]; kiaj armiloj de instruiteco, volo aÅ sperto povis servi Åin en la batalo kontraÅ la komplikaĵoj de la socia vivo? Marta ; (figure) Åi restis nun sola, elmetita al la volo de de la sorto Marta ; moroj [â¦], kies plenumado aÅ neplenumado dependas de nia volo Homaranismo ; tia homo trovu en si sufiÄe da volo, sufiÄe da spiritÄeesto por [â¦] ke li tion faru nokte kaj tage sen ia ÅanceliÄo [22]; Äio tio Äi estas aferoj, kiujn Äe plej malgranda dozo da honesteco kaj bona volo Äiu povas facile praktike trakontroli [23]; volo kaj deziro leÄojn ne konasPrV ; de la volo la ordono pli efikas ol bastono PrV ; 2.[vol.0o.volado] Tio, kion oni precize volas: la volon de la reÄo pri tio oni sendu al ni [24]; ne fordonu min al la volo de miaj premantoj [25]; laÅ la volo de Åia patro li fariÄis Åia [â¦] edzo [26]; Äi estis la lasta volo de mia mortanta kamarado [27]; Äio fariÄas laÅ lia volo [28]; lia neÅancelebla volo estas ne havi plu kun vi ian rilaton [29]; kiom da koroj, tiom da voloj PrV ; granda parolo, sed malgranda volo PrV . 18. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Unua Kongreso Esperantista en Boulogne sur Mer en la 5a de aÅgusto 190519. Monato, Jozefo Horvath: Nedeca Äikanado, 201520. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Heredanto21. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 21. AnstataÅa Edzino.22. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Kvina23. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, V24. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ezra 5:1725. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 27:1226. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, ReÄo rano aÅ fera Henriko27. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua28. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, FeliÄa JoÄjo29. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Deka beloruse: 1. Ð²Ð¾Ð»Ñ 2. жаданÑне, пÑага bulgare: волÑ, желание ÄeÄ¥e: pÅánÃ, vůle france: volonté, vouloir (subst.) germane: 1. Wille kie estas ~o, tie estas vojo: wo ein Wille ist, da ist auch ein Weg. 2. Wunsch greke: 2. θÎληÏη hebree: 1. ×× ×¨×¦×× 2. רצ×× hispane: 1. voluntad hungare: kie estas ~o, tie estas vojo: mindent lehet, csak akarni kell. 2. akarat kiom da koroj, tiom da ~oj: ahány szÃv, annyi szándék. indonezie: kehendak, keinginan, kemauan japane: æå¿ [ãã], æ欲 [ããã], æå³ [ãã¨], æå [ããã], æã¿ [ã®ãã¿] nederlande: 2. wil portugale: 2. vontade ruse: 1. Ð²Ð¾Ð»Ñ de la ~o la ordono pli efikas ol bastono: Ð¾Ñ Ð¾Ñа пÑÑе неволи. 2. желание slovake: prianie, vôľa svede: vilja (subst.) taje: à¸à¸§à¸²à¸¡à¸à¹à¸à¸à¸à¸²à¸£, สิà¹à¸à¸à¸µà¹à¸à¹à¸à¸à¸à¸²à¸£ tokipone: wile ukraine: добÑа Ð²Ð¾Ð»Ñ volemaserÄi 'volema' [vol.0ema] 1.[vol.0ema.malcedema] Kiu prefere mem deziras, mem decidas, laÅ propra volo; rezoluta: mentono volema [30]; vi elektis virinon tre voleman [31]. malcedema 2.[vol.0ema.cedema] Cedema al ies volo: ne ekkoninte sufiÄe la kristanojn, nek ilian instruon, li kredis, ke ankaÅ inter ili li trovos volemajn ilojn [32]. 3.[vol.0ema.scivolema] Volanta: vi estas volema Äion scii, sed apenaÅ havas elanimajn sentojn kaj absolute nenian lirikan kapablon [33]; senkuraÄigite, mi reiris al la aÅtobuso, ege volema reveni hejmen, post mizera ekskurso [34]. Rim.: La ekzemploj sub 1 kaj 2 montras uzojn laÅsence rekte kontraÅajn. Por eviti miskomprenojn eble oni entute evitu la vorton âvolemaâ kaj anstataÅe elturniÄu per fortvola, malcedema, decidema unuflanke kaj malfortvola, cedema, obeema aliflanke. [Wolfram Diestel] 30. E. de Zilah: La Princo Äe la Hunoj, 201131. E. de Zilah: La Princo Äe la Hunoj, 201132. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Äapitro XVII33. Sándor Szathmári: Satiraj rakontoj, Liriko34. Monato, Roberto Pigro: Äiam pli malalten, 2011 beloruse: 1. валÑвÑ, ÑаÑÑÑÑ 2. згоднÑ, гаÑÐ¾Ð²Ñ Ð´Ð°â¦, паÑлÑÑ Ð¼ÑÐ½Ñ 3. Ð°Ñ Ð²Ð¾ÑÐ½Ñ ÄeÄ¥e: 1. ochotný france: 1. décidé (caractère), volontaire (caractère) germane: 1. willensstark 2. willig 3. wollend slovake: 1. ochotný vole-nevoleserÄi 'vole-nevole' [vol.0ene0e] [vol.0ene0e.KOMUNE] Devigite; Äu oni volas aÅ ne: la okuloj per si mem fermiÄis kaj li vole-nevole devis enlitiÄi [35]; vole-nevole Ajna devis aÅskulti liajn postulojn, sed liajn ordonojn Åi ne plenumis [36]; la mondo vole-nevole â havas radikajn komunajn interesojn: sangado de unu parteto sangigas la tutan homaron, prospero en unu parteto prosperigas la tuton [37]. 35. Stellan Engholm: Al Torento, II.36. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto37. Ivo Lapenna: Retoriko, Aldono beloruse: волÑй-нÑволÑй, Ñ Ð¾ÑÐ°Ñ Ð½Ñ Ñ Ð¾ÑÐ°Ñ bulgare: волÑ-Ð½ÐµÐ²Ð¾Ð»Ñ france: bon gré mal gré, qu'il le veuille ou non germane: wohl oder übel, ob man will oder nicht hispane: velis nolis, quieras o no quieras hungare: akarva-akaratlanul, ha akarja, ha nem indonezie: mau tak mau, suka tak suka nederlande: willens of onwillens portugale: queira ou não, querendo ou não ruse: волей-неволей, Ñ Ð¾ÑеÑÑ Ð½Ðµ Ñ Ð¾ÑеÑÑ svede: vare sig man vill eller inte volismoserÄi 'volismo' [vol.0ismo] 1.[vol.0ismo.FIL] Filozofia skolo kiu prezentas la volon kiel la Äefprincipon de la estado (aÅ komprenado): Kartezio mem dependigis Äion de la volo â laÅ tiu volismo, de dia volo dependas la logikaj principoj, kaj de dia volo dependas la eterneco de la animo, kiu do ne estus per si mem senmorta [38]; volismo kontraste al la raciismo. 2.[vol.0ismo.PSI] Skolo kiu rigardas la volon kiel la Äeffaktoron de la mensa vivo. 3.[vol.0ismo.POL] Agado, precipe agado politika, kiu ne sufiÄe atentas la realaĵojn kaj sin direktas per arbitraj decidoj de la agantoj (de la politika estraro). volismo kontraste al la raciismo. 38. Concursus Dei angle: voluntarism beloruse: валÑнÑаÑÑзм bulgare: волÑнÑаÑизÑм france: volontarisme germane: Voluntarismus hungare: voluntarizmus indonezie: volunterisme ruse: волÑнÑаÑизм bonvoliserÄi 'bonvoli' [vol.bon0i] (ntr) 1. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Esti tiel bona, ke oni volas; afable konsenti: bonvolu silenti (t.e. silentu), mi petas [39]; la reÄo bonvolis forliberigi min [40]; la nomarÄ¥o ricevis plej humilan alvokon tuj bonvole veni [41]; tiu peto estis tre bonvole konsentita [42]; princa moÅto, Äu vi ne bonvolos ripozi [43]? kredeble vi bonvolos trinki tason da teo [â¦] [44]? eminentaj personoj [â¦] bonvolis eniri en la [â¦] honoran komitaton de nia kongreso [45]; (figure) la suno, kiu bonvolis partopreni la feston, leviÄis en Äielo sennuba [46]; permesu, ke virino, kiun vi bonvolis elekti kiel objekton de via amuziÄo, ripetu al vi la vortojn de malnova fablo: malbone, malbone vi tempon pasigas, vin tio amuzas, nin tio mortigas! Marta ! favori, komplezi, permesiRim.: Iam oni uzas anstataÅe la formon bonvole ...-u, ekzemple bonvole sidu Äi tie! oni bonvole prenu en konsideron, ke [â¦] [47]; tute bona alternativo, sed Äi estas malpli kutima. Nepre ne uzu duoblan u-formon: *bonvolu sidu Äi tie!*; *la generalo petis la vicreÄon, ke li bonvolu sciigu lin pri Äio, kio okazos* [48]. 2. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Voli fari bonon al iu: la Eternulo bonvolis fari vin Lia popolo [49]; la konduto de la pastro estis tre bonvola [50]; la bonnutrita vizaÄo montris bonvolan rideton [51]; li Äiam estas bonvola por la simpluloj [52]; sinjorino Odincov bonvole ridetis [53]; sekvate de malbonvolaj rigardoj de la korteganoj, kiuj malestimis [ilin] [54]. 39. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Unua40. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, NeÄ¥emja 2:641. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XVI42. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro NaÅa43. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria44. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Unua45. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aÅgusto 190846. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Dua47. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, AntaÅparolo48. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don KiÄ¥oto de la ManÄo en Barcelono (5 Äapitroj), Äapitro LXIV49. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 12:2250. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äapitro X51. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Unua Parto52. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Äapitro XVI53. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XIV54. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro XXII beloruse: 1. лаÑкава пагадзÑÑÑа, зÑабÑÑÑ Ð»Ð°ÑкÑ, бÑÑÑ Ð»Ð°ÑкавÑм bon~u: ÐºÐ°Ð»Ñ Ð»Ð°Ñка. 2. ÑабÑÑÑ Ð»Ð°ÑкÑ, меÑÑ Ð»Ð°ÑкÑ, ÑÑавÑÑÑа з пÑÑÑ ÑлÑнаÑÑÑÑ ÄeÄ¥e: být laskav, ráÄit france: 1. bien vouloir 2. avoir bon cÅur germane: 1. die Güte haben, so gut sein 2. wohlwollend sein hebree: ××××¢×× ××××× hungare: szÃveskedik bon~u: légy szÃves, legyen szÃves, kérem, tessék. indonezie: mempersilakan japane: ã©ããï½ãã, 好æããã£ã¦ï½ãã [ãããããã£ã¦ï½ãã] nederlande: welwillend zijn ruse: 1. лÑбезно ÑоглаÑиÑÑÑÑ, бÑÑÑ Ñак лÑбезнÑм, ÑоблаговолиÑÑ bon~u: пожалÑйÑÑа. 2. благоволиÑÑ slovake: ráÄiÅ¥ taje: à¸à¸£à¸¸à¸à¸², à¹à¸à¸£à¸, à¹à¸à¹à¹à¸à¸£à¸ bonvolo serÄi 'bonvolo' [vol.bon0o] 1.[vol.bon0o.simpatio] Volo, intenco al bono de iu aÅ io: Sara, anstataÅ esti tuÅita per tiaj pruvoj de bonvolo, terure ekkoleris [55]; mirigas min, kiel vi, pastro, havas bonvolon por mi en via koro [56]; tiu monsumo, jen estas [â¦], kion mia kliento petas de via bonvolo [57]; Åia voÄo estis mola de bonvolo [58]. beno2, bonintenco, favoro1, intereso2.c, simpatio 2.[vol.bon0o.bontrovo] Bontrovo: Dio estas Tiu, kiu elfaras en vi la volon kaj la energion laÅ Sia bonvolo [59]; fraÅlino, libera kaj povante agi laÅ sia bonvolo [60]; [rostita bovaĵo] sanganta â laÅ bonvolo [61]. arbitro 55. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XVI56. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XIX57. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Deka58. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Unua Parto59. La Nova Testamento, Filipianoj 2:1360. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Dekdua61. La Ondo de Esperanto, 2003, â 6 (104) angle: 1. goodwill beloruse: 1. лаÑка, добÑÐ°Ñ Ð²Ð¾Ð»Ñ 2. меÑкаванÑне germane: 1. guter Wille 2. Gutdünken indonezie: keinginan baik, niat baik, kemauan baik japane: 好æ [ããã], åæ [ããã], 親å [ãããã¤] bonvolemo serÄi 'bonvolemo' [vol.bon0emo] Bonvolo1: la oratoro prezentas sin, klopodas ekinteresigi la publikon pri la temo kaj havigi al si Äian bonvolemon [62]; restu momenton, â li diris, kaj la tuta vizaÄo heliÄis de bonvolemo [63]; bonvolemo de la aÅtoritatoj [64]. 62. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto63. Stellan Engholm: Al Torento, V.64. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvara Parto beloruse: лаÑка, дабÑадÑÑнаÑÑÑÑ germane: Gutmütigkeit indonezie: keinginan baik, niat baik, kemauan baik ekvoli BoRE serÄi 'ekvoli' [vol.ek0i] (tr) Komenci voli: kio [â¦], plendi vi ekvolis [65]? sed mia patro povas, tuj kiam li ekvolus, aÄeti bombonojn je cent spesmiloj [66]! se mi ekvolas ien iri, diablo, mi iras [67]. 65. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvina66. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Infana babilado67. Cezaro Rosetti: Kredu min, Sinjorino!, Scheveningen: Heroldo de Esperanto, 1950 beloruse: Ð·Ð°Ñ Ð°ÑеÑÑ ÄeÄ¥e: zatoužit, zachtÃt indonezie: mulai ingin ruse: Ð·Ð°Ñ Ð¾ÑеÑÑ kiamvoleserÄi 'kiamvole' [vol.kiam0e] [vol.kiam0e.TEMP] En ajna, laÅvola, libere elektebla momento: se li estis tiel memfida ke li povos kiamvole aranÄi dungon, li ja Åajne havas iom da influo [68]. 68. J. Francis: La Granda Kaldrono, 1978 beloruse: ÐºÐ°Ð»Ñ Ñ Ð¾ÑаÑÑа, Ñ Ð¿Ð°Ð¶Ð°Ð´Ð°Ð½Ñ Ð¼Ð¾Ð¼Ð°Ð½Ñ france: au moment voulu indonezie: kapan pun mau, di waktu yg tepat kontraÅvola, malgraÅvola serÄi 'kontraŭvola' serÄi 'malgraŭvola' [vol.kontraux0a] [vol.kontraux0a.KOMUNE] Okazonta malgraÅ ies volo; trudita: kontraÅvola senlaboreco Marta ; volo, kiu vekas esperon, senkuraÄecon, aÅ eble eÄ malgraÅvolan honton Marta ; kontraÅvola tremeto en la voÄo montris, ke la demando ektuÅis senteman lokon en lia koro [69]; Åi kapjesis al la Äefdeĵoristo kaj malgraÅvole koncentriÄis sur liaj senkarnaj [â¦] lipoj [70]. neceseco kontraÅvola estas leÄo malmola PrV . 69. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro V70. S. Larbar: Karuseloj, 1987 angle: against one's will beloruse: вÑмÑÑанÑ, пÑÑмÑÑовÑ, нÑволÑÐ½Ñ france: forcé (imposé), imposé germane: gegen den Willen hebree: ××ת×-רצ×× × hungare: nem kÃvánt, akaratával ellentétes indonezie: bertentangan (dgn keinginan seseorang) nederlande: onvrijwillig ruse: вÑнÑжденнÑй, пÑинÑдиÑелÑнÑй, неволÑнÑй ukraine: пÑимÑÑовий, пÑдневÑлÑний, змÑÑений laÅvoleserÄi 'laŭvole' [vol.laux0e] LaÅ sia volo aÅ gusto: irigi la Äevalon laÅvole [71]; Åia bela vizaÄo [â¦] laÅvole povis aspekti tiel serena, kiel lago en trankvila, suna mateno [72]; porti Äe la pantalonoj bukojn, per kiuj oni povas laÅvole laÄi ilin pli vaste aÅ pli malvaste [73]; mi fine konvinkiÄis, ke mi estas objekto, kiun estas permesite laÅvole preni kaj forĵeti Marta ; plumo glitis sur Äia supraĵo [â¦], kiun Äi kvazaÅ laÅvole ĵetkovris per strioj da lumo kaj ombro Marta ; 71. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, La nepo72. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro XIII73. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua angle: at will beloruse: па жаданÑÐ½Ñ france: à son gré, ad libitum germane: willkürlich, ganz nach Wunsch hebree: ×רצ×× × hungare: akarata szerint, tetszése szerint, szabadon indonezie: sekehendak, semaunya, sesuka hati nederlande: naar believen ruse: по желаниÑ, по ÑобÑÑÐ²ÐµÐ½Ð½Ð¾Ð¼Ñ ÑÑмоÑÑÐµÐ½Ð¸Ñ taje: à¸à¸²à¸¡à¸à¸µà¹à¸à¹à¸à¸à¸à¸²à¸£ libera voloserÄi 'libera volo' [vol.libera0o] [vol.libera0o.FIL] Kapablo elekti inter pluraj eblaj agoj, konscie kaj inteligente taksante, kio estas preferinda: por reteni la sklavojn en la sklava stato, necesas forpreni de ili la liberan volon kaj la eblon de kleriÄo [74]; li vane diris, ke liberaj estas la voloj kaj ke li volas nek la unuan, nek la duan punon [75]. 74. F. Dostojevskij, trad. A. Korĵenkov: Paradoksisto, La Ondo de Esperanto, 2001:10 (84)75. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aÅ la optimismo, Äapitro II beloruse: ÑÐ²Ð°Ð±Ð¾Ð´Ð½Ð°Ñ Ð²Ð¾Ð»Ñ france: libre arbitre germane: freier Wille indonezie: kehendak bebas, keinginan bebas, kemauan bebas ruse: ÑÐ²Ð¾Ð±Ð¾Ð´Ð½Ð°Ñ Ð²Ð¾Ð»Ñ, Ñвобода воли libervolismoserÄi 'libervolismo' [vol.liber0ismo] [vol.liber0ismo.FIL] Doktrino, kiu agnoskas liberan volon en homoj, kontraste al determinismo2: Aliaj temoj estas la debato inter libervolismo kaj determinismo, kaj la naturo de la realo [76]. 76. Vikipedio, artikolo âThe Matrixâ, 2007-01-30 libervola, propravola serÄi 'libervola' serÄi 'propravola' [vol.liber0a] Okazanta laÅ ies volo, sen ekstera trudo aÅ premo: propravolaj donacoj [77]; libervola dono [78]; mi faris propravolan interkonsenton kaj mi plenumis Äiajn kondiÄojn Marta ; jugo propravola ne estas malmola PrV . 77. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 29:3978. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 16:10 angle: of one's own will beloruse: дабÑÐ°Ð°Ñ Ð²Ð¾ÑнÑ, ÑÐ°Ð¼Ð°Ñ Ð²Ð¾ÑÐ½Ñ ÄeÄ¥e: dobrovolný, libovolný france: libre (librement décidé), volontaire (librement décidé) germane: freiwillig greke: Î±Ï Î¸ÏÏμηÏοÏ, εθελονÏικÏÏ hebree: ×פש×, ×רצ×× hungare: önkéntes jugo propra~a ne estas malmola: önként vállalt iga nem töri a nyakat. indonezie: atas kehendak sendiri, atas keinginan sendiri, atas kemauan sendiri, sukarela japane: èªç±æå¿ã® [ãããããã®] nederlande: vrijwillig portugale: espontâneo, voluntário ruse: добÑоволÑнÑй slovake: dobrovoľný, ľubovoľný svede: frivillig ukraine: добÑовÑлÑний malvoliserÄi 'malvoli' [vol.mal0i] (ntr) Rifuzi, ne voli: ne malvolu puni knabon [79]; [li] malvolos plenumi la ordonon [80]; lasu Åin vivi [â¦] vi povas, se nur vi ne malvolas [81]. 79. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 23:1380. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro XXI81. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Äapitro XLII beloruse: не Ñ Ð°ÑеÑÑ, не жадаÑÑ, ÑÑпÑаÑÑÑлÑÑÑа ÄeÄ¥e: nechtÃt nÄco france: refuser hungare: elutasÃt, vonakodik indonezie: menolak japane: æã [ãã°ã], å«ãã [ãããã] nederlande: weigeren ruse: не Ñ Ð¾ÑеÑÑ, пÑоÑивиÑÑÑÑ slovake: nechcieÅ¥ nieÄo ukraine: не Ñ Ð¾ÑÑÑи, пÑоÑивиÑиÑÑ memvola serÄi 'memvola' [vol.mem0a] 1. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Libervola, propravola: memvola ofero [82]; memvola humileco [83]; la humiligita princo pasigis kelke da monatoj en memvola ekzilo [84]. 2.[vol.liber0a.memstara] Aganta laÅ sia propra volo kaj rezistanta la volon de la aliaj: homo memvola, maltima, sufiÄe malvirtema kaj laÅbezone eÄ senindugla [85]; filineto, kiu montriÄis tre frue pensema kaj memvola [86]. malcedema, obstina 82. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 7:1683. La Nova Testamento, Al la Koloseanoj 2:1884. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XIII85. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Äapitro XXIV86. Edmond Privat: Vivo de Zamenhof, Vivo de Zamenhof beloruse: дабÑаволÑнÑ, ÑамаволÑÐ½Ñ germane: 2. eigenwillig, eigensinnig indonezie: 1. atas kehendak sendiri, atas keinginan sendiri, atas kemauan sendiri, sukarela 2. keras kepala japane: èªåã®æå¿ã«ãã [ãã¶ãã®ããã«ãã], èªçºç㪠[ãã¯ã¤ã¦ããª] ruse: 1. добÑоволÑнÑй 2. ÑвоеволÑнÑй ukraine: добÑовÑлÑний nevolaserÄi 'nevola' [vol.ne0a] Sen partopreno de volo: nevola rideto [87]; nun mi havas nevolan ripozon Metrop ; ili estis nevola elfluo el Åirita, senespera koro [88]; Åi ne povis deteni nevolan ekmovon [89]; li trovus rimedon por igi nin liaj nevolaj kunkulpantoj [90]. 87. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Sepa88. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro 22a, La fino de la intrigoj89. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro NaÅa90. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Oka angle: unwilling beloruse: мÑмаволÑнÑ, мÑжволÑнÑ, нÑволÑÐ½Ñ ÄeÄ¥e: mimovolný, nechtÄný france: involontaire hungare: akaratlan indonezie: enggan japane: æå³ããªã [ãã¨ããªã], ç¡æèç㪠[ããããã¦ããª] ruse: неволÑнÑй slovake: involuntárny, nepodliehajúci vôli ukraine: мимовÑлÑний plivole serÄi 'plivole' [vol.pli0e] [vol.pli0e.KOMUNE] Kun plia volo, prefere: mi plivole fieros pri miaj malfortaĵoj [91]; Moseo, plenkreskinte, rifuzis esti nomata filo de filino de Faraono, plivole elektante kunsuferi kun la popolo de Dio [92]; plivole mi renkontus koleran malsaÄulon ol fari al vi malplezuron [93]. 91. La Nova Testamento, II. Korintanoj 12:992. La Nova Testamento, Al la Hebreoj93. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro VI beloruse: Ð°Ñ Ð²Ð¾Ñней france: de meilleur gré indonezie: lebih suka japane: 好ã㧠[ãã®ãã§] ruse: Ð¾Ñ Ð¾Ñнее pretervolaserÄi 'pretervola' [vol.preter0a] [vol.preter0a.PSI] Farata sen klara volo aÅ decido, spontanea: la larmoj pretervole fluis [94]; se iu pentristo Äin vidis li pretervole kaptis la penikon por Äin pentriZ . 94. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, sub la saliko beloruse: мÑмаволÑнÑ, мÑжволÑнÑ, неадволÑнÑ, ÑпанÑÐ°Ð½Ð½Ñ ÄeÄ¥e: mimovolný, neúmyslný france: inconscient (spontané), spontané (geste, réaction...) hungare: önkéntelen, spontán indonezie: tanpa disadari, serta-merta, spontan japane: ç¡æèã® [ããããã®], ãã£ãããã ruse: неволÑнÑй, ÑамопÑоизволÑнÑй, помимо воли slovake: mimovoľný, nedobrovoľný ukraine: пÑимÑÑовий, пÑдневÑлÑний, змÑÑений senvolaserÄi 'senvola' [vol.sen0a] 1.[vol.sen0a.PSI] Ne kapabla voli: liaj pensoj estis kiel senvola fadeno, elmetita en la venton [95]. 2.[vol.sen0a.senintenca] Senintenca: la senvola ekmovo [â¦] lin savis de neevitebla morto [96]; li rekonis, ke li estis senvola kunkulpanto en la kulpo farita [97]; senvola miskompreno [98]; ni ofte fariÄas senvolaj viktimoj de reklamaj kaptiloj [99]. 95. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko96. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Kvara97. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Dekkvara98. Monato, Sen Rodin: Negro iÄis nigrulo, 200699. Diversaj aÅtoroj: Kontakto 2011-2019, LoÄado beloruse: бÑзволÑÐ½Ñ ÄeÄ¥e: bezdÄÄný, nechtÄný, neúmyslný france: aboulique, sans volonté germane: willenlos, unwillentlich, ungewollt hungare: akarat nélküli, nem szándékos indonezie: 2. tak (di)sengaja japane: æå¿ãæããªã [ããããããªã], 決æåã®ãªã [ãã¤ã ãã¡ããã®ãªã], ç¡æèã® [ããããã®] nederlande: willoos ruse: безволÑнÑй slovake: bez vôle ukraine: безволÑний volpovoserÄi 'volpovo' [vol.0povo] [vol.0povo.PSI] Kapablo por voli; volo1: viro de superestrema volpovo [100]; li ne posedis sufiÄe da volpovo sukcese batali kontraÅ la deziroj, kiuj antaÅe instigis lin [101]; per la tuta forto de sia volpovo, li eligis sin el la duondormo [102]. 100. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro XIII101. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äapitro XI102. C. Piron: Letero, sed el kie?, [vidita en 2018] beloruse: ÑÑла Ð²Ð¾Ð»Ñ france: volonté indonezie: kehendak, keinginan, kemauan ruse: волÑ, Ñила воли administraj notoj ~i: Mankas verkindiko en fonto. ~ismo: Mankas verkindiko en fonto. preter~a: Mankas verkindiko en fonto.