^*krud/a ^UV

1.

[krud.0a.KOMUNE]

Tia, kia la naturo ĝin produktis, konservanta sian primitivan staton.

a)

[krud.0a.neprilaborita]

Neprilaborita, nepreparita, nekulturita: tenejoj de krudaj materialoj [1]; en unu parto pendis feloj kaj haŭtoj, krudaj kaj tanitaj [2]; persono, envolvita en blanka kruda pelto [3]; la kruda karno (de malsanulo) estas malpura: ĝi estas lepro [4]; [la odoro de floroj] estis pli kaj pli sentebla inter la krudaj odoroj de la tero kaj akvo [5]; nuda kaj kruda, sen groŝo en poŝo^PrV .

b)

[krud.0a.KUI]

Nekuirita: kruda frukto; sin nutradi je kampaj herboj kaj kruda viando [6]; ne manĝu ĝin duonkrudan, nek kuiritan en akvo, sed nur rostitan sur fajro [7].

sovaĝa¹

2.

[krud.0a.FIG]

Malmilda, abrupta.

a)

[krud.0a.akra]

Forte kaj malagrable impresanta la sentumojn pro neperfekta laboriteco aŭ pro ne sufiĉa harmonio; neharmonia, maldelikata: la virino en la funebra vesto kaptis tiun krudan manon kaj premis ĝin forte ^Marta ; via desegno estas preskaŭ tute kovrita per tro krudaj strekoj de krajono ^Marta ; tiama portreto, iom kruda kaj maldolĉa, montras la malĝojon de l' gimnaziano ^VivZam ; kruda silko po 6 ŝilingoj ^FK ; Vi tiam portis lanfulardon / Sur kruda bluzo [8]; stranga kokokrio […] kruda, mankis delikateco [9].

b)

[krud.0a.intensa]

Dolorige impresanta la sentumojn pro bruta fortego aŭ sovaĝa intenseco; pene tolerebla, malmildega: kruda vintra tago ^BdV ; kruda vento tranĉis al ĉiu la vizaĝon [10]; krudaj, malsekaj aŭtunaj nebuloj [11]; ĉi tie interne ĉio estis malagrabla, kruda kaj ŝima [12]; ili vivas […] kontraŭ tiuj krudaj fortoj de la naturo, kiuj ilin ĉiujn egale atakas [13]; la kruda tumulto de la batalo [14].

sovaĝa²

3.

[krud.0a.MOR]

Ne mildigita de civilizita kulturo; brute instinkta; malklera, malĝentilega, vulgaranima: li [...] disŝiris siajn vestojn kaj dancis nude antaŭ la krudaj sovaĝaj soldatoj [15]; delikata besto inter la krudaj soldatoj [16]! frato, kruda kaj sovaĝa […] jam en la infanaj ludoj ne lasis al ni pacon kaj konsenton ^Ifigenio ; kruda besta (brutala) forto, por kiu ekzistas nur la demando „kiu kie super kiu […] devas regi“ [17]. barbara, senkultura

1.

[krud.0ajxo.maldelikata]

Io kruda: [ili] trovis pli kaj pli da krudaĵo-receptoj, eĉ por pico, supo kaj torto [18]; ĉiujn malsaĝaĵojn kaj krudaĵojn de la popolo li batadis [19]; krudaĵoj metitaj en la buŝojn de la personoj kaj scenoj, kiuj malfaciligus la ĝuadon de tiu verko ^VojaĝImp .

2.

[krud.0ajxo.materialo]

Krudmaterialo: la produktado de varoj […] estis praktikata kun granda konsumo de krudaĵoj [20].

[krud.0ulo.MOR]

Kruda homo: ke tio povus esti nobla, intence farita sinofero, neniel venis en la kapon de la krudulo ^Iŝtar ; Foster estis krudulo needukita, kaj li ofte pritraktis temojn tute erare ^KrM ; ĉu oni nomas kruduloj la laboristojn aŭ ne, tio indiferentu al ili. ^MortulŜip ; plej kuirita kampulo ĉiam restos krudulo ^PrV ; se vi krudulon iom karesos, li al si ĉion permesos ^PrV . maldelikatulo

[krud.mal0a.KOMUNE]

Prilaborita, kuirita, delikata...: [tiu ŝtato] praktikas al la Eŭropa Unio la kiom eble plej malkrudan influon [21]. fajna, sublima