^*egal/a ^UV

1.

Havanta saman grandon, samajn dimensiojn, saman kvanton, saman valoron, kiel tio, kun kio oni ĝin komparas: du kvantoj, egalaj je tria, egalas unu la alian; nenio, kion oni povas deziri, povas esti egala al saĝo [1]; ne respondu al malsaĝulo, por ke vi mem ne fariĝu egala al li [2]; neegalaj peziloj [3].

a)

Restanta sama, kia ĝi mem estis antaŭe, ne varianta kiaj ajn estas la cirkonstancoj: egala animo; egala humoro, pulso, voĉo; taĉmentoj, kies egalaj paŝoj similis frapojn de pezaj marteloj [4]. konstanta, indiferenta, monotona¹

b)

Prezentanta samajn kvalitojn, do nenian motivon por esti preferata, t.e. indiferenta: egale ĉu vi estas riĉa aŭ senhava ^PV ; egale kiam li venos, kien li iros; tute egale ĉu ia prepozicio starus aŭ ne [5].

2.

(evitinde) Simila, sama: nomo egala sed esenco mala ^PrV ; nominativon ni uzas nur post tiuj prepozicioj, kies senco estas ĉiam egala [6]; ĉiu litero estas elparolata ĉiam egale [7].

3.

a)

[8] (p.p. du aroj) Tiaj, ke ĉiu elemento de unu estas elemento de alia: la aro de reelaj radikoj de polinomo `bb X^2-bb 1` estas egala al `{-1,1}`.

Rim.: Pli ĝenerale, en moderna matematiko, du objektoj estas egalaj, se ili estas absolute nedistingeblaj, do havas precize la samajn ecojn. La egalecon de du objektoj `a` kaj `b` oni signas per `a=b` (a egalas al bo, aŭ: a egalas bo-on, aŭ: a egal bo).

b)

[9](tradicia lingvaĵo en elementa geometrio) (p.p. du geometriaj figuroj) Tiaj, ke „movante“ unu el la figuroj, eblas igi ĝin koincidi kun la alia; pli rigore: la figuroj estas pozitive izometriaj: du egalaj strekoj estas samlongaj; se du trianguloj havas tri duope egalajn laterojn, ankaŭ ili estas egalaj; reguloj pri egaleco de trianguloj.

(x)

1.

Esti egala al: lia merito ne egalas al liaj pretendoj; suspekto pruvon ne egalas^PrV ; kiam nokto vualas, ĉiuj koloroj egalas ^PrV ; kiu el ili povus vin egali ‐ vi havas korpon kiel la statuo de Izido, skulptita en eburo [10].

2.

Esti al iu samvalora, nepreferinda; indiferenti¹: por mi fama aŭ ne fama egalas [11].

1.

Io egala: donu al viaj sklavoj justaĵon kaj egalaĵon [12]; la turetoj kaj balkonoj estis faritaj el arĝentofiligrano de tiel mirinda speco, ke en tuta Fantaziujo ne ekzistis egalaĵo [13].

2.

[14] Skribaĵo, kiu asertas egalecon de du matematikaj objektoj: `A=B`; la egalaĵo `u^2=-1` estas malvera por ĉiu reelo `u`; el du egalaĵoj eblas produkti trian, adiciante ambaŭ iliajn flankojn. ekvacio

Eco, stato de tio, kio estas egala: ni ĉiuj pekas, suferas kaj mortas, jen estas granda, plena egaleco [15]; justeco, egaleco kaj frateco inter la popoloj en la praktiko estas plene ebla [16]; tiu ĉi egaleco de la nomoj ŝin forte ekfrapis [17]; egaleco de la statoj lasas almenaŭ al la honoro de edzo la liberecon montri siajn sentojn [18].

1.

Diferenca, malsama: kvin fratoj […] staris fiere unu apud la alia, kvankam ilia longo estis tre malegala [19]; iliaj vizaĝoj […] havis karakteron tute malegalan ^Marta .

2.

Prezentanta avantaĝon por unu partio kaj malavantaĝon por alia: la infanoj, tiu vipo de l’ virino, dum miljaroj metanta la virinon en malegalan situon, kompare al la viro ^Metrop ! vi ne venis min helpi en tiu malegala batalo [20]. maljusta

Eco, stato de tio, kio estas malegala: la sento de malegaleco transformiĝas en neklaran senton de envio [21]; en la menciitaj organizaĵoj la lingva obstaklo kaŭzas kontraŭdemokratan malegalecon [22]; ĉia manko al fiksita regulo entenas du malavantaĝojn: la juran […] escepton tiamaniere kreitan, kaj la malegalecon aŭ maljustecon, se poste oni revenas al apliko [23]; la anglalingvaj nacioj sukcesas devigi min sekvi arbitrajn sensencaĵojn, kiuj kontribuas nenion al glata komunikado, sed multon al malegaleco inter ni [24]; kreskanta proprieta malegaleco prezentas grandan danĝeron por la tutmonda ekonomio [25]. maljusteco

[26]

Skribaĵo, kiu asertas neegalecon de du matematikaj objektoj, aŭ montras ordo-rilaton inter ili: `u^2+1 gt u`; la neegalaĵo `u^2 ge u` estas malvera por ĉiu reelo en intervalo `(0,1)`; se multipliki ambaŭ flankojn de reela neegalaĵo per negativa nombro, necesas ŝanĝi ĝian sencon.

(tr)

Igi egala: koncerne tiun virinon, kiu […] perdis la estimon al si mem, sin mem egaligis al sentaŭga polvo ^Marta ; la forto de la beleco pli facile faros el la virto malĉaston, ol la forto de la virto egaligos al si la belecon ^Hamlet ; li tenas la pistolon antaŭ la vizaĝo, egaligas la saĝulon al la malsaĝulo [27]; kio egaligas lin al la dioj [28]?

Socia doktrino celanta, ke ĉiuj homoj havu egalajn kondiĉojn en iuj el la kampoj politika, ekonomia, jura...: Ĉinio emfazis egalismon dum distribuado [29]; egalismo — tio estas viva programo, en kiu ĉiuj devas roli egale kaj nemulte, kaj neniu povas ludi grandan romantikan rolon [30].

Kiu estas egala al alia ulo, samranga, same grava: neniam estis miaj vortoj, nek tiuj de miaj egaluloj, serioze atentitaj en la monda historio [31].

samklasano, samsortulo

(frazaĵo) (vulgare) Tute indiferenta: farindas pli gravaj aferoj ol diskuti ĉu la damnitaj supersignoj skribiĝu per h, x aŭ unikode […] tio estas fekegala [32].

[33]

(p.p. du elementoj de grupo kun adicie signata operacio) Tiaj, ke ĉiu el ili estas neŭtriganto de la alia.

Neŭtriganto rilate al adicie signata operacio: ĉiu elemento en adicia grupo havas kontraŭegalon; la nulo egalas al sia kontraŭegalo; kontraŭegalo de bildigo `f` (la bildigo, kiu ĵetas `x` al la kontraŭegalo de `f(x)`).

Rim.: Ni ne trovis fonton por tiu termino, nek alian terminon por la nocio, sed ĝi tre nature deriviĝas de la aŭtoritata „kontraŭegala“ per kutima en matematiko rekta substantivigo de adjektivoj.

(p.p. elemento en adicie signata monoido) Tia, ke ekzistas ĝia kontraŭegalo: en la aro de naturaj entjeroj nur la nulo estas kontraŭegaligebla.

Unika, nekomparebla: senegala tradicia hospitalo [34]; unu el la plej rimarkindaj kaj vere senegalaj skoloj de verkistoj en la mondo [35].

1.

Tute egale, ne gravas: ili (du kronoj) estos haveblaj ie ajn, tutegale kie [36].

2.

Modala vorto signifanta „malgraŭ la dirita, ĉio restas senŝanĝa“, „ĉiel ajn, tio ne gravas“ ktp: sed tutegale tio estas nur personaj opinioj de la parolintoj [37]; kvankam poste estis malkovrite, ke en multaj virusoj genetika informo povas esti kodita en RNA (ribonukleata acido), tutegale la esenco de la malkovro de Avery ne ŝanĝiĝis [38].

Ekvinokso: en la tago de la somera tagnoktegaleco, ĉirkaŭ la naŭa horo vespere, […] antaŭ la pordego de l' templo haltis du vojaĝantaj pastroj [39].