*pend/i

*pendi

(ntr)
1.
Esti alligita per unu ekstremo tiel, ke la cetero estas libera, ne tuŝante la teron aŭ plankon: granda pirarbo, sur kiu pendis la plej belaj fruktoj [1]; sur la verda rozofrukto pendis ankoraŭ nur kelke da paliĝintaj folioj [2]; glavo pendis ĉe lia flanko; la haroj pendis malsupren sur la ŝultrojn Marta ; lampo pendas de la plafono; malnova portreto […] pendis sur la muro [3]; orelpendaĵo; liaj manoj pendis senforte sur la nigra vesto Marta ; larmo pendis en ŝiaj longaj okulharoj [4]; dogo [kun] elpendanta lango [5]; kristalaj lustroj pendis de sur la plafono [6]; la pordo deleviĝis de unu hoko kaj pendis tiel malrekte, ke tra la fendo oni povis traŝoviĝi [7]; (figure) la aŭskultantaro kvazaŭ pendis je la lipoj de l' oratoro (avide aŭskultis).
2.
Esti pendumita: longe ŝtelas ŝtelisto, tamen fine li pendos PrV ; tajloro krimis, botisto pendas PrV .
3.
(figure) Resti senmove super iu aŭ io; ŝvebi: super ĉio ĉi pendis la pura ĉielo [8]; rokaj muroj tie staris alte […] ofte sur iliaj suproj pendis nuboj [9]; la nuda luno pendis alte en la klara ĉielo [10]; super la homamaso pendis polvo kaj tumulto; plumba nebulo pendis super la tero [11]; roka plataĵo, kiu arkoforme pendas super la bordo de Rejno [12]; (figure) iliaj ĝemoj pendis en la venenita aero de l' kajuto [13]; (figure) la akcipitro flugpendas super kolombo; (figure) pendos sur li la tuta gloro de la domo de lia patro [14]; (figure) grava danĝero pendas super nia entrepreno (minacas ĝin); (figure) ĝis tiam nia afero pendas en la aero (estas tute necerta) [15].
1. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Cindrulino
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Elfo de la rozo
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
5. Henryk Sienkiewicz, trad. Mieczysław Sygnarski: Tra dezerto kaj praarbaro
6. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fiŝkaptisto kaj lia edzino
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malbela anasido
8. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro VIII
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco
10. M. A. Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita
11. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Noveloj
12. H. Heine, trad L. L. Zamenhof: La Rabeno de Baĥaraĥ
13. Wacław Sieroszewski, trad. Kazimierz Bein: La fundo de l' mizero
14. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 22:24
15. Karto Fondanta de la Lingvo Internacia Esperanto
angle:
hang
beloruse:
вісець
bretone:
1. bezañ a-istribilh
bulgare:
вися
ĉeĥe:
splývat, viset
ĉine:
挂着 [guàzhuó], 掛著 [guàzhuó], 亸 [duǒ], 嚲 [duǒ], 門樞 [ménshū], 门枢 [ménshū]
france:
pendre (être suspendu), être suspendu
germane:
hängen orel~aĵo: Ohrring, Ohranhänger.
hispane:
pender (estar colgado)
hungare:
1. függ, lóg 2. lóg 3. lebeg
indonezie:
bergantung, tergantung
japane:
掛っている [かかっている], ぶらさがっている, 宙に浮いている [ちゅうにういている]
nederlande:
hangen orel~aĵo: oorring, oorbel.
pole:
dyndać, wisieć, zwisać
portugale:
1. pender, estar pendente, estar dependurado
rumane:
atârna, atîrna
ruse:
висеть
slovake:
visieť
tibete:
དོགས་བཏགས་གདགས་ཐོགས་
ukraine:
висіти

pendigi

1.
Fiksi ion ĉe unu ekstremo tiel, ke la alia ne tuŝu teron aŭ plankon: mi ne pendigis mian ĉapon sur la arbeto, sed ĝi flugante pendiĝis sur la branĉoj [16]; li demetis la malsekan mantelon kaj pendigis ĝin […] ĉe la vestingo [17].
2.
Pendumi: (frazaĵo) en dom' de pendigito pri ŝnuro ne parolu PrV ; (frazaĵo) por pendigi ŝteliston, antaŭe lin kaptu PrV .
3.
BIB Krucumi: la princoj estas pendigitaj je siaj manoj [18].
16. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 39
17. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, La Senĉesa Rakonto
18. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Plorkanto 5:12
angle:
hang
beloruse:
вешаць, павесіць
bretone:
1. istribilhañ 2. krougañ
bulgare:
окачам, закачам
ĉeĥe:
oběsit, pověsit, věšet, zavěsit
ĉine:
吊 [diào], 弔 [diào], 挂 [guà], 掛 [guà], 悬 [xuán], 懸 [xuán], 悬挂 [xuánguà], 懸掛 [xuánguà]
france:
accrocher (suspendre), pendre (suspendre), suspendre
germane:
aufhängen
hispane:
colgar
hungare:
felakaszt
indonezie:
menggantung, menggantungkan
japane:
掛ける [かける], つるす, つり下げる [つりさげる], ぶらさげる, 絞首刑にする [こうしゅけいにする]
nederlande:
ophangen 2. opknopen
pole:
powiesić, wieszać
rumane:
agăța
ruse:
вешать, повесить
slovake:
klobúk, koncovku, obraz, pripojiť rušeň, zavesiť
ukraine:
вішати

pendigilo

Pendumilo: ekster la urbo estis konstruita granda pendigilo, ĉirkaŭe staris la soldatoj [19]; Johano estis kondamnita kaj kondukita al la pendigilo [20].
19. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fajrilo
20. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fidela Johano
angle:
gallows
beloruse:
шыбеніца, вісельня
bretone:
kroug
ĉeĥe:
závěs, závěsné zařízení
ĉine:
絞架 [jiǎojià], 绞架 [jiǎojià], 吊裤带 [diàokùdài], 弔褲帶 [diàokùdài], 挂架 [guàjià], 掛架 [guàjià], 絞刑架 [jiǎoxíngjià], 绞刑架 [jiǎoxíngjià]
france:
gibet, potence (gibet)
germane:
Galgen
hispane:
horca
hungare:
akasztófa, bitó
indonezie:
tiang gantungan
japane:
サスペンション, 懸架装置 [かかかかそうち]
nederlande:
galg
pole:
wieszak, zawieszenie
rumane:
spânzurătoare
ruse:
виселица
slovake:
záves, závesné zariadenie
ukraine:
вішалка, шибениця, підвіска

pendingo

Rabistoj (evitinde)
Pendumilo: sur la unua renkontita pendingo oni devas pendigi tiun kanajlon [21].
21. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
ukraine:
шибениця

pendumi

Mortigi pendigante per ĉirkaŭkola ŝnuro; pendigi2: pendumi krimulon; sin pendumi; penduminda fripono; drakona juĝisto Lynch, kiu laŭ legendo en la 15a jarcento kondamnis kaj pendumis sian propran filon je la fenestro de turo [22]; li tiom suferis de depresio, ke post unu tago li provis pendumi sin en la karcero [23]. SUP:ekzekuti
22. Garbhan MacAoidh: Galway ‐ urbo de triboj, Monato, 2004/01, p. 18
23. Albisturo Kvinke: Proksimaj kaj malproksimaj najbaroj, Monato, 2009/04, p. 20
angle:
hang
beloruse:
вешаць (пакараць), павесіць (пакараць)
bretone:
krougañ
bulgare:
обесвам
ĉeĥe:
oběsit, pověsit, věšet, zavěsit
ĉine:
吊 [diào], 弔 [diào], 挂 [guà], 掛 [guà], 絞死 [jiǎosǐ], 绞死 [jiǎosǐ]
france:
pendre (exécuter)
germane:
aufhängen
hispane:
colgar, ahorcar
hungare:
felakaszt, fellógat
indonezie:
menggantung (ttg hukuman) menghukum gantung
japane:
絞首刑にする [こうしゅけいにする]
nederlande:
ophangen (als straf), opknopen
pole:
powiesić
rumane:
spânzura
ruse:
вешать (казнить), повесить (казнить)
slovake:
obesiť, zavesiť
ukraine:
вішати (на шибениці)

pendumilo

Trabaĵo destinita por pendumi ekzekutatojn; pendigilo: personoj, kiuj zorgis pri la starigo aŭ pri riparo de la pendumiloj, havis aparte malaltan renomon, kaj same la personoj, kiuj plenumis la mortpunon [24].
24. Vikipedio, Pendumilo
angle:
gallows
beloruse:
шыбеніца, вісельня
bretone:
kroug
bulgare:
бесило
ĉeĥe:
šibenice
ĉine:
絞架 [jiǎojià], 绞架 [jiǎojià], 吊裤带 [diàokùdài], 弔褲帶 [diàokùdài], 挂架 [guàjià], 掛架 [guàjià], 絞刑架 [jiǎoxíngjià], 绞刑架 [jiǎoxíngjià]
france:
gibet, potence (gibet)
germane:
Galgen
hispane:
horca
hungare:
akasztófa, bitó
indonezie:
tiang gantungan
japane:
絞首台 [こうしゅだい]
nederlande:
galg
pole:
szubienica
rumane:
spânzurătoare, eșafod
ruse:
виселица
slovake:
šibenica
ukraine:
шибениця

dependa

1.
Dependanta, nelibera: dependa situacio; lingvo ĉiam dependa de ĝia aŭtoro EE ; la loĝantaro de tiuj landoj iĝas pli kaj pli dependa de nutraĵliverado el okcidento [25].
2.
MATANT:nedependa.
25. Guido van Damme: Reen al la edena paradizo, Monato, 2001/02, p. 20
angle:
1. dependent 2. dependent
beloruse:
залежны
bretone:
1. e-dalc'h 2. depantus
ĉeĥe:
odvislý, závislý
ĉine:
1. 依賴 [yīlài], 依赖 [yīlài], 相依 [xiāngyī], 成瘾 [chéngyǐn], 成癮 [chéngyǐn]
france:
1. dépendant 2. dépendant
germane:
1. abhängig 2. abhängig
hispane:
dependiente
hungare:
2. függő
indonezie:
bergantung, tergantung, dependen
japane:
依存した [いぞんした], 従属的な [じゅうぞくてきな]
nederlande:
1. afhankelijk
pole:
1. zależny 2. zależny
rumane:
dependent
ruse:
1. зависимый 2. зависимый
slovake:
závislý
tibete:
དབྱིངས་ཞུགས་
ukraine:
залежний

depende de, depende je

(prepoziciaĵo)
Ne memstare, sed influite de, laŭ3: lia frako el silko […] briletas verde, ruĝe kaj blue, depende de tio, en kia direkto li sin turnas [26]; supre kaj malsupre estas la sama afero, depende de la vidpunkto, kiun oni okupas [27]; depende de la cirkonstancoj [28]; la sonoj povas diferenci iomete, depende de kia komputilo aŭdigas ilin [29].
26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
27. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝtono de la saĝuloj
28. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 13. Prepozicioj
29. L. Ganman: Matensonĝo, 2010
beloruse:
залежна ад, у залежнасьці ад
bulgare:
в зависимост от
ĉine:
來說 [láishuō], 来说 [láishuō], 依 [yī]
france:
selon, en fonction de
indonezie:
tergantung, menurut
japane:
～に依って [によって], ～次第で [しだいで]
pole:
zależnie
rumane:
în funcție de

*dependi [30]

(ntr)
1.
Esti subigita sub ies volo aŭ povo: la filo dependas de sia patro; la afero ne dependas de mia volo [31]; la pago […] dependos […] de via laboro Marta ; de via lango dependas ilia vivo [32]; ne de ili dependas ilia bonstato [33]; la sorto de homo dependas de la Eternulo [34]; de ili dependas, ĉu la nova organizo estos kontentiga aŭ ne. VD:obei, submetita.
2.
Esti ligita kun io per mallarĝa rilato de konsekvenco: [tio] dependas de diversaj cirkonstancoj [35]; tio dependas de la vento kaj vetero [36]; ĉio dependas de la kutimo [37]; ĉio dependas de se kaj kiam PrV ; mia feliĉo dependas de tio, ĉu mi edziĝos al ŝi; depende de tio, kiel (laŭ tio kiel) li al mi respondos.
3.
(evitinde) Esti konsistiga parto de tuto: tiu ĝardeno dependas de la bieno; la aferoj, kiuj dependas de nia metio; tiu vilaĝo ne dependas de nia distrikto. VD:aparteni.
Rim.: Ĉi tiun sencon 3 mi opinias fremda al Esperanto. [Sergio Pokrovskij]
30. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, de'pend'
31. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvina Kongreso Esperantista en Barcelona en la 6a de septembro 1909
32. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj
33. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 21:16
34. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 29:26
35. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvina Kongreso Esperantista en Barcelona en la 6a de septembro 1909
36. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
37. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 4. Fonetiko
afrikanse:
afhang
albane:
varet
amhare:
ጥገኛ
angle:
1. depend 2. depend
arabe:
تعتمد
armene:
կախված
azerbajĝane:
asılı
beloruse:
1. залежаць 2. залежаць 3. належаць, прыналежаць
bengale:
নির্ভর করে
birme:
မှီခို
bosne:
zavisi
bretone:
1. bezañ e-dalc'h 2. bezañ diouzh
bulgare:
завися
ĉeĥe:
být závislý, záviset
ĉine:
依賴 [yīlài], 依赖 [yīlài], 視乎 [shìhū], 视乎 [shìhū], 賴以 [làiyǐ], 赖以 [làiyǐ], 乇 [zhé], 依賴於 [yīlàiyú], 依赖于 [yīlàiyú], 取决于 [qǔjuéyú], 取決於 [qǔjuéyú], 系于 [xìyú], 繫於 [xìyú]
dane:
afhænge
estone:
sõltuvad
eŭske:
mendekoak
filipine:
depende
france:
dépendre
galege:
dependen
germane:
abhängen
guĝarate:
આધાર રાખે છે
haitie:
depann
haŭse:
dogara
hinde:
निर्भर
hispane:
depender
hungare:
1. függ (vtől) 2. függ (vtől) 3. tartozik (vhez)
igbe:
na-adabere
indonezie:
bergantung, tergantung
irlande:
ag brath
islande:
ráðast
japane:
決まる [きまる]
jave:
gumantung
jide:
אָפענגען
jorube:
da
kanare:
ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ
kartvele:
დამოკიდებული
kazaĥe:
байланысты
kimre:
dibynnu
kirgize:
көз каранды
kmere:
អាស្រ័យ
koree:
따라
korsike:
addipenni
kose:
kuxhomekeka
kroate:
ovise
kurde:
pêvgirêdan
latine:
ex
latve:
atkarīgi
laŭe:
ຂຶ້ນ
litove:
priklauso
makedone:
зависи
malagase:
miankina
malaje:
bergantung
malajalame:
ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു
malte:
jiddependu
maorie:
whakawhirinaki
marate:
अवलंबून आहे
monge:
nyob ntawm seb
mongole:
хамааралтай
nederlande:
1. afhangen, afhankelijk zijn 2. afhangen, afhankelijk zijn
nepale:
निर्भर
njanĝe:
zimadalira
okcidentfrise:
ôfhinklik
panĝabe:
ਨਿਰਭਰ
paŝtue:
پورې اړه لري
pole:
podlegać, zależeć
ruande:
biterwa
rumane:
depinde
ruse:
1. зависеть 2. зависеть 3. относиться, принадлежать
samoe:
faʻalagolago
sinde:
ڀاڙي
sinhale:
රඳා පවතී
skotgaele:
an crochadh
slovake:
závisieť
slovene:
odvisni
somale:
ku xiran tahay
ŝone:
yanzva
sote:
itšetleha
sunde:
ngagantung
svahile:
hutegemea
taĝike:
вобаста аст
taje:
ขึ้นอยู่
tamile:
சார்ந்திருக்கிறது
tatare:
бәйле
telugue:
ఆధారపడి
ukraine:
залежить
urdue:
انحصار
uzbeke:
bog’liq
vjetname:
phụ thuộc
zulue:
bathembele

*elpendaĵo [38]

ARKI Plato pendanta super butiko kaj signanta la specon de komerco; ŝildo3.a: La ruĝeta elpendaĵo elrigardis kun siaj oraj, en la suno brilantaj literoj [39]; la elpendaĵo, fleksita super la enirejo en la angulo ĉe ambaŭ flankoj de la fasado, estis montranta elefantan kapon [40].
38. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, el'pend'aĵ'
39. C. Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, 1891
40. A. Grin, trad. J. Finkel: La vojo nenien, 2008
beloruse:
шыльда
bulgare:
висяща табела
ĉine:
幌子 [huǎngzi], 幌 [huǎng]
france:
enseigne
germane:
Ladenschild, Aushängeschild [hist][ark]
indonezie:
papan nama (toko dsb.)
japane:
看板 [かんばん]
nederlande:
uithangbord
pole:
szyld, wywieszka
rumane:
indicator, scut, panou
ruse:
вывеска
ukraine:
вивіска (магазину і т.п.)

nedependa

1.
Ne dependanta: lia agado subite ĉesis pro kialoj, de li nedependaj [41]; mia nedependema naturo igis min ĉiam nekapabla por la submetiĝoj, kiuj necesas por tiu, kiu volas kunvivadi kun la homoj [42]. SIN: Kvazaŭa sinonimo: sendependa.
2.
MAT
a)
(p.p. okazoj) Tiaj, ke la probablo de ilia komunaĵo egalas al la produto de iliaj probabloj: se `bb a` kaj `bb b` estas okazoj nedependaj kun nenula probablo, la kondiĉa probablo de unu, sciante, ke okazis la dua, egalas al la probablo de la unua (simb. `P(bb a|bb b)=P(bb a)`).
b)
(p.p. du hazardaj variabloj `X` kaj `Y` super la sama probablospaco) Tiaj, ke por ajnaj reeloj `x` kaj `y` la okazoj `(X lt x)` kaj `(Y lt y)` estas nedependaj 2.a: se du variabloj estas nedependaj, la ekspekto de ilia produto egalas al la produto de iliaj respektivaj ekspektoj (simb. `E(X*Y)=E(X)*E(Y)`).
Rim.: Troveblas „stokaste nedependa“ en MatVort, probable kun la sencoj 2.a kaj 2.b. Por la samaj sencoj troveblas „stokaste sendependa“ en [43].
c)
VD:lineare nedependa, dependa kaj nedependa variabloj.
41. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉapitro 22a
42. Jean-Jacques Rousseau, trad. André Gilles: La revadoj de soleca promenanto, Sesa promenado
43. Olav Reiersøl: Matematika kaj Stokastika Terminaro Esperanta, p. 51
angle:
2.a independent (event) 2.b independent (random variable)
beloruse:
незалежны
bretone:
1. dizalc'h 2. dizepant
ĉeĥe:
nezávislý
ĉine:
独立自主 [dúlìzìzhǔ], 獨立自主 [dúlìzìzhǔ], 自主 [zìzhǔ], 自立 [zìlì], 独立 [dúlì], 獨立 [dúlì]
france:
indépendant 2.a (événement) indépendant 2.b (variable aléatoire) indépendante
germane:
2.a unabhängig (-es Ereignis) 2.b unabhängig (-e Zufallsvariable)
hungare:
2.a független (esemény) 2.b független (változó)
indonezie:
bebas, mandiri
pole:
1. niezależny 2.a (zdarzenie losowe) niezależne 2.b (zmienna losowa) niezależna
rumane:
liber, independent 2.a eveniment aleator independent 2.b variabilă aleatoare independentă
ruse:
1. независимый 2.a независимое (событие) 2.b независимая (случайная величина)
slovake:
nezávislý

sendependa

Dependanta de neniu aŭ nenio, tute libera: mi jam estas plenaĝa kaj sendependa IK ; la sendependa pola Respubliko konsistis el du ĉefaj partoj: Pola krono kaj Litvo VivZam ; riĉeco estas unu el la plej necesaj kondiĉoj de feliĉo, ĉar nur ĝi donas sendependan situacion FK .
angle:
independent
beloruse:
незалежны
bretone:
dizalc'h
bulgare:
независим
ĉeĥe:
independentní, neodvislý, nezávislý
ĉine:
独立自主 [dúlìzìzhǔ], 獨立自主 [dúlìzìzhǔ], 独立 [dúlì], 獨立 [dúlì], 自主 [zìzhǔ], 自立 [zìlì], 无党无派 [wúdǎngwúpài], 無黨無派 [wúdǎngwúpài]
france:
indépendant
germane:
unabhängig
hispane:
independiente
hungare:
független (szabad)
indonezie:
bebas, independen, merdeka
japane:
独立の [どくりつの]
nederlande:
onafhankelijk
pole:
dowolny, niezależny, udzielny
rumane:
independent
ruse:
независимый
slovake:
nezávislý, samostatný
tibete:
རང་དབང་

sendepende, ĉu

(dependiga konjunkcio)
Egale ĉu tio efektivas aŭ ne; kia ajn estas la tiurilata situacio: la estraro klopodas sekvi ĉion, kio okazas favore al Esperanto, sendepende ĉu tio estas atribuebla aŭ ne al la propra organizaĵo [44].
44. J. A. Vergara: en: Retaj lernintoj renkontiĝis en la vera vivo, libera folio, 2008-08-26
beloruse:
незалежна ад таго, ці
bulgare:
независимо дали
france:
que (+subj.)... ou non
pole:
niezależnie czy
rumane:
indiferent dacă

sendepende de, sendepende je

(prepoziciaĵo)
Sen influo de, ne regate de, memstare: senpende de la situacio, kiun homo havas en la mondo […] ĉiuj estas egalaj [45].
45. L. Tolstoj, trad. A. Ŝaparov: Unu animo en ĉiuj, 1912
beloruse:
незалежна ад
bulgare:
независимо от
france:
indépendamment de
japane:
～によらず
pole:
niezależnie od
rumane:
independent

sendependeco

POL Plena memregeco: ĉiuj deziras la sendependecon de la lando; Hindia sendependeco realiĝis sen armiloj, alfrontinte potencegan britan armeon [46]. VD:aŭtonomeco, suvereneco
46. Michel Marko: Senperforta respondo, Monato, 2000/12, p. 4
beloruse:
незалежнасьць
bulgare:
независимост
ĉeĥe:
nezávislost
ĉine:
独立 [dúlì], 獨立 [dúlì], 自主 [zìzhǔ]
france:
indépendance
germane:
Unabhängigkeit
indonezie:
kemerdekaan
japane:
独立 [どくりつ]
nederlande:
onafhankelijkheid, zelfstandigheid, autonomie
pole:
niezależność, niepodległość, niezawisłość
rumane:
autonomie
ruse:
независимость
slovake:
nezávislosť
ukraine:
незалежність, самостійність

sendependismo

POL Politika movado por memstarigo de provinco aŭ de parto de regno: balotado en Skotlando povas signi kreskon de la landa sendependismo [47].
47. Ĝangalo: Balotado..., 2003-04-30
angle:
separatism, secessionism
beloruse:
сэпаратызм
bulgare:
сепаратизъм
ĉine:
分裂主义 [fēnlièzhǔyì], 分裂主義 [fēnlièzhǔyì], 分离主义 [fēnlízhǔyì], 分離主義 [fēnlízhǔyì]
france:
indépendantisme
indonezie:
separatisme
pole:
autonomiczność, niezawisłość
portugale:
separatismo
rumane:
autonomie, independență
ruse:
сепаратизм, стремление к независимости

sendependisto

POL senpendismano: la okupado transformiĝas en armita batalo kontraŭ la sendependistoj [48]
48. N. Birnbaum, trad. V. Lutermano: Ĉe la radikoj de la usona naciismo, le monde diplomatique, 2002-10
angle:
separatist, secessionist
beloruse:
сэпаратыст
bulgare:
сепаратист
ĉine:
分离分子 [fēnlífènzǐ], 分離份子 [fēnlífènzǐ]
france:
indépendantiste
indonezie:
separatis
japane:
独立主義者 [どくりつしゅぎしゃ]
pole:
separatysta, secesjonista
rumane:
liber profesionist
ruse:
сепаратист, сторонник независимости

superpendi

(x)
Pendi, resti senmove super: el fendoj kaj truoj kreskis siringaj arbetaĵoj, kiuj superpendigis siajn branĉojn super la malgrandaj malaltaj domoj ĉe la interna flanko de la urba murego [49]; la malpli granda luno aperis post la superpendantaj tegmentoj [50].
49. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko
50. E. R. Burroughs, trad. K. R. C. Sturmer: Princino de Marso, 1938
beloruse:
вісець (над чымсьці), навісаць
ĉeĥe:
být převislý
ĉine:
悬垂 [xuánchuí], 懸垂 [xuánchuí], 外悬 [wàixuán], 外懸 [wàixuán]
france:
suplomber
germane:
überhängen
hungare:
kilóg
japane:
覆いかぶさるように張り出す [おおいかぶさるようにはりだす], 上に突き出ている [うえにつきでている]
nederlande:
overhangen
pole:
wisieć ponad czymś
rumane:
atârnând peste ceva
slovake:
byť previsnutý
ukraine:
нависати

lineare dependa

MAT[51]
ANT:lineare nedependa.
51. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, Ekzercaro, §257
angle:
linearly dependent
beloruse:
лінейна залежны
bretone:
depantus ent-linennel
bulgare:
линейно зависим
france:
linéairement dépendant
germane:
linear abhängig
hungare:
lineárisan függő
indonezie:
tergantung linear
nederlande:
lineaire afhankelijk
pole:
liniowo zależny
rumane:
dependent liniar
ruse:
линейно зависимый

lineare nedependaMatVort , lineare sendependa[52]

MAT
(p.p. vektoroj) Tiaj, ke lineara kombinaĵo el ili estas nula, se kaj nur se ĉiuj ĝiaj koeficientoj estas mem nulaj: en polinom-ringo, konsiderata kiel modulo super ĝia baza ringo, la polinomoj `bb X^i` estas nedependaj unuj de la aliaj. VD:libera.
Rim.: Pro oportuneco oni diras ankaŭ „`x` dependas de `y`“, „`x` estas dependa de `y`“ anstataŭ „`x` kaj `y` ne estas nedependaj“, kaj „`x` ne dependas de `y`“ anstataŭ „`x` kaj `y` estas nedependaj“.
52. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, Ekzercaro, §258
angle:
linearly independent
beloruse:
лінейна незалежны
bretone:
dizepant ent-linennel
bulgare:
линейно независим
france:
linéairement indépendant, libre (linéairement indépendant)
germane:
linear unabhängig
hispane:
linealmente independiente
hungare:
lineárisan független
indonezie:
bebas linear
nederlande:
lineaire onafhankelijk
pole:
liniowo niezależny
rumane:
liniar independent
ruse:
линейно независимый

literpendaĵo

TIP Tiu parto de la „profundaj“ minuskloj (g, ĝ, j, ĵ, p ktp) kiu sinkas pli malalten ol la trunko (ol la suba rando de la literoj kiel z aŭ m): kompakta tiparo kun malgrandaj literpendaĵoj.
angle:
descender
beloruse:
ніжні выносны элемэнт літары
france:
jambage
germane:
Unterlänge (Typografie)
pole:
ogonek (litery)
rumane:
pandantiv cu litere
ruse:
нижний выносной элемент (буквы)
svede:
överhäng

malpendaĵo

TIP Tiu parto de la „altaj“ minuskloj (b, d, f, h, k ktp) kiu etendiĝas super la trunkon (pli alten ol la supra rando de la literoj kiel z aŭ v): la litero ĥ havas ĉapelon super sia malpendaĵo aŭ super la genuo.
angle:
ascender
beloruse:
верхні выносны элемэнт літары
france:
jambage supérieur, hampe
germane:
Oberlänge (Typografie)
nederlande:
stokletter
pole:
górna część (litery)
rumane:
partea de sus a scrisorii
ruse:
верхний выносной элемент (буквы)
svede:
underhäng

orelpendaĵo

Orelringo: la sinjorino estis riĉe kaj kokete vestita, ŝiaj orelpendaĵoj el perloj brile radiis malproksimen sub la suno [53].
53. Yang Mo, trad, Yang Yongsen: Kanto de Juneco, 1981
beloruse:
завушніца
bretone:
kloc'hig-skouarn
ĉeĥe:
náušnice
ĉine:
耳环 [ěrhuán], 耳環 [ěrhuán], 珰 [dāng], 璫 [dāng], 耳坠 [ěrzhuì], 耳墜 [ěrzhuì]
france:
boucle d'oreille
germane:
Ohrring
hebree:
עגיל
hispane:
pendiente
hungare:
fülkarika
indonezie:
anting-anting, giwang, kerabu, subang
nederlande:
oorring
norvege:
øredobbe
pole:
kolczyk, wisiorek
portugale:
brinco
rumane:
pandantiv
ruse:
серьга, серёжка
slovake:
náušnica
svede:
örhänge

administraj notoj

pri nede~a 1.: 
      Indas precizigi la sencnuancon inter "nede~a" kaj "sende~a",
      se ĝi ekzistas.
      [MB]
~umilo: Mankas dua fontindiko.
sende~e, ĉu: Mankas dua fontindiko.
sende~e de, sende~e je: Mankas dua fontindiko.
sende~eco: Mankas dua fontindiko.
sende~ismo: Mankas dua fontindiko.
sende~isto: Mankas dua fontindiko.
lineare de~a: Mankas dua fontindiko.
lineare de~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
lineare nede~a, lineare sende~a: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
liter~aĵo: Mankas fontindiko.
liter~aĵo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
mal~aĵo: Mankas fontindiko.
mal~aĵo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
orel~aĵo: Mankas dua fontindiko.