^*flu/i

(ntr)

1.

Moviĝi seninterrompe malsupren laŭ deklivo (p.p. likvoj): De l' montoj riveretoj fluas, ⫽ Alaŭdoj kantas super mi [1]; en la formon fluis la ardanta metalo [2]; subtila pluvo fluas sur la fenestraj vitroj ^FdO ; la pluvo pligrandiĝis kaj fine la akvo fluis kvazaŭ el kuvo [3]; [ho] kiel fluis la larmoj sur ŝiaj vangoj [4]; la sango fluis el ŝiaj fingroj [5]; ŝi tiel ektimis, ke la tuta sango fluis al la koro [6]; kiu manĝos la rostaĵon, al tiu la graso fluos sur la mentono [7]; muko fluas el via nazo [8]; (figure) iru al lando, en kiu fluas lakto kaj mielo [9]; riveretoj fluas al riveroj ^PrV .

2.

(figure) Amase, seninterrompe direktiĝi ien: ŝiaj abundaj haroj fluis en grandaj bukloj super la ŝultroj; nebuloj […] disfluis pli kaj pli vaste kaj fluis senĉese, kiel silenta, ŝaŭmanta maro de grizeco [10]; el [tiu nebulo] rivere fluis nehomaj kriegoj [11]; el arĝentaj incensujoj […] fluis malpezaj, kvazaŭ sunaj rubandoj de fumo ^FdO ; potenca kanto en ritmoj vastaj […] fluis de ĉiuj flankoj ^FdO ; ĉiuj datumoj simple fluis tra la dratoj en plene legebla formo [12]; ĉiumatene de stacidomoj al la centro fluas tiaj torentoj da homoj ^Metrop ; mono fluas al riĉulo, batoj al malriĉulo^PrV ; komenciĝis proceso, mono fluas sen ĉeso ^PrV .

3.

(figure) Facile kaj glate trapasi de iu loko aŭ momento al alia: la vivo en Marino fluis unutone ^PatrojFiloj ; lia parolo fluas dolĉe kaj agrable [13]; la tempo fluis gaje [14]; en la aero fluis odoro de violoj [15]; la melodioj facile fluis de lia lango [16]; dolĉa kaj forta bonodoro fluis el [incensilo] [17]; de la sukcena ondo de l' haroj fluis ebriiganta odoro [18]; liaj pensoj fluis kiel la tonoj de la violono [19]; el ŝiaj profundiĝintaj kaj blue kadritaj okuloj fluis silenta, sed korpenetra plendo ^Marta ; vestinte la dion, lia sankteco lasis la pordon de la kapelo malfermita, por ke tra ĝi fluu benoj sur la tutan landon [20]; ĉiela konsolo fluas el viaj lipoj [21]! li ne lasu flui unu tagon, ne vidinte, ĉu lia baptofilo bone fartas [22]; ondo da malvarma aŭtuna vento enfluis (enblovis) […] tra la malfermita pordeto ^Marta ; la prononco kaj metriko fluas tre bone [23]; prizorgi ke ĉio fluu kronometre ekzakte [24]; ĉe tablo malplena babilo ne fluas ^PrV .

flugi, kuri, ruliĝi, verŝiĝi

1.

Movo de tio, kio fluas: rompita masto, la mara fluo forportis ĝin malproksimen [25]; verda folio naĝis pluen, laŭ la fluo de la rivero [26]; la fluo pelis la boaton [27]; estas neeble iri kontraŭ la fluo de la rapida rivero [28]; mortigado de bestoj […] ne estas ebla sen fluoj de sango [29]; fraŭlino de Savinako sentis ke fluo de larmoj ŝin sufokas [30]; senflua akvo; en fremda tegmento li flikas truon kaj en propra ne vidas la fluon ^PrV .

2.

(figure) Io, kio amase kaj seninterrompe samdirektiĝas: homa fluo, kiu ruliĝis, dispuŝis, aĉetis kaj vendis [31]; fluo de […] komercaĵoj, rapidantaj al la urbo [32]; okupita de la fluo de l' rememoroj [33]; la fluo de ŝiaj ideoj [34]; nova fluo da pensoj regis lin [35]; mi rakontos al vi la tutan fluon de mia vivo [36]; kiu haltigos la fluon de la malfeliĉoj [37]? religia ŝovinismo […] bazita […] sur tempaj modaj doktrinoj kaj fluoj (kp tendenco) [38]; fluo de luna helo eniris en la ĉambron [39]; de la granda industriejo venis senhalta fluo da sonoj [40]; ŝi serĉis okule horloĝon […] per kiu ŝi povus sin sciigi pri la fluo de la tempo [41]; [li] sin lasis kapti de l' ĝenerala fluo [42]; la vireton kvazaŭ ektuŝis elektra fluo (kurento) [43]. ondo, rivero, torento

1.

Fluanta: ĉio necesa por komforte vivi: flua akvo, elektro [44]; „l“ kaj „r“ formiĝas per la vibrigo de la pinto (r) aŭ randoj (l) de la lango, tiuj konsonantoj nomiĝas fluaj aŭ likvidoj [45]. likva

2.

(figure) Facilmova, facila, senhezita, rapida: [ili] mire aŭskultis la fluan elokventecon de Eunana [46]; flua kaj bone legebla manskribo [47]; ŝi prenis malgrandan fluton kaj ekludis rapidan, fluan pecon plenan je skaletoj kaj triloj [48]; historie li rakontas nenion novan, […] la stilo estas flua, sed tute simpla, neniel speciala [49]; feliĉo venas gute, malfeliĉo venas flue flue^PrV . glata³

1.

Io flua: la fetora fluaĵo de la stratkanaletoj [50]; de Via kolera blovo montiĝis akvo, amasigite stariĝis fluaĵo [51]; freŝa fluaĵo tuŝis liajn sekajn kaj fendhavajn lipojn kaj fluis tra lia gorĝo [52].

2.

Fluema substanco, kiu facile ŝanĝas sian formon (kontraste al la solidoj) ― do likvo, gaso aŭ plasmo: akvo kaj aero estas fluaĵoj; la konduton de fluaĵoj priskribas la ekvacio de Navier-Stokes.

De unu el la tri statoj de materio, inter la solida kaj la gasa, karakterizanta substancon, kiu pro granda movebleco de la molekuloj prenas la formon de la ujo entenanta ĝin, sed kies volumenon kunpremado povas apenaŭ ŝanĝi: la elektrolito estas flueca maldens[ig]ita sulfuracido [53]. likva

Kavaĵo pli malpli profunda, en kiu fluas rivero: la fluejo de la rivero estas malprofunda [54]; Nilo estis retiriĝinta, la tuta fluejo estis plena de ranoj [55]; li rigardis tra la fenestreto trans la rivereton, kies fluejo tiam estis larĝa [56].

Facile fluanta: malsata infaneto kun fluema nazo [57]; statuso de homo estas nekredeble fluema, ĉiutage ĉiu sukceso aŭ malsukceso ŝanĝas ĝin [58].

1.

Inklino, tendenco de io flui: polemiki kontraŭ la fluemo de'l moralo [59].

2.

Kapablo de substanco ŝanĝi sian formon ĉe apliko de ekstera forto: ĉe la fluaĵo la fluemo manifestiĝas en ĉiaj kondiĉoj, ĉe la solidoj ĝi aperas kiam la forto superas certan sojlon.

(ntr)

Flui al iu loko: mizeraj ĝardenoj etendiĝas ĝis la rivereto, kiu ne malproksime de tie alfluas al la maro [60]; li sentis, ke larmoj alfluas al liaj okuloj [61]; la sango alfluis al la vizaĝo de l' kronprinco [62]; ĉu konvene alfluas la impostoj por lia sankteco [63]? la mendoj alfluis, la gazetinformistoj sieĝis ilian pordon [64]; (figure) per lerta admono alfluas la mono ^PrV .

1.

Ago flui: la rivero ankoraŭ furioze ondis, […] movata de nova alfluo [65]; alfluo de piligrimoj [66]; ministro […] tiel laca de la alfluo de l' aferoj [67]; la alfluo de la impostoj estas pli kaj pli malgranda [68]; foresto de la tera atmosfero en tiu tempo kontribuis al intensa alfluo de la suna energio [69]; la konstanta alfluo de novaĵoj nervigis nin ĉiujn [70].

2.

Fluso: la ondoj de la alfluo sin levis el la profundaĵoj, ŝprucis pli kaj pli alten [71]; tiu peco da lando estis nun videbla, sed […] kiam la alfluo komenciĝis, ĝi tute malaperis sub la ondojn [72]; dufoje ĉiutage la marfluo frapis ĝian fundamenton per la senĉesa movado de alfluo kaj de elfluo [73]; tiunokte ia alfluo ŝovis la plej multon da la boatoj tiel alte surteron, ke ili apenaŭ povis surmariĝi [74].

(tr)

Flui ĉirkaŭ, ĉe la ĉirkaŭo de: [ili] ploras super la riveroj de Babilono, ĉirkaŭfluantaj la ruinojn de ilia perdita bonstato ^Marta ; (figure) abunda gasa lumo ĉirkaŭfluis tiun figuron ^Marta .

(ntr)

Malproksimiĝi de io fluante: mi ĵetis ĝian polvon en la torenton, kiu defluas de la monto [75]; oleo […] defluas sur la barbon, […] kaj defluas sur la randon de lia vesto [76];

Kanaleto servanta por forfluigi la pluvon, la malpurajn akvojn: strata defluilo [78]; la defluilo de la tegmento [79]; defluilo en pluva tago kaj malpacema edzino estas egalaj [80]; kun taŭzita hararo li sidis ĉe kampa defluejo [81].

(ntr)

1.

Flui ĉiudirekten: akvo disfluis sur la vojo, kiun ili devis transpasi [82].

2.

(figure) Disiĝi, disvastiĝi: sonoj de flutoj disfluis en la silento; en la urbo disfluas paroloj alarmaj; la tuta popolo disfluis sur la placoj kaj stratoj [83]; dikaj kolonoj, kies suproj disfluis (malaperis) en la mallumo [84]; tie brilis la steloj, kies lumo disfluis en la radioj de la luno [85]; mi disfluiĝos kiel ŝaŭmo sur la maro [86]. disflugi, disiri, perdiĝi.

(ntr)

1.

Flui el io: glacie malvarmaj larmoj elfluis el ŝiaj okuloj [87]; la princo rigardis ŝian piedon kaj vidis la elfluantan sangon [88]; la tajloro prenis la fromaĝon el la poŝo kaj premis tiel, ke la suko elfluis [89].

2.

(figure) Eliĝi el io: el tiuj ĉi du konkludoj jam per si mem elfluas la konkludo, ke […] ^EE .

Loko, kie rivero fluas en alian riveron, en lagon aŭ en maron: Elizo […] ekiris laŭlonge de la torento ĝis ĝia enfluejo [90]; laŭ la kantabra marbordo la pilgrimantoj […] ŝipe veturis tra la enfluejo [de Eo], kun grandaj danĝeroj, al diversaj monaĥejoj [91].

Flui for de iu loko: vi forgesos mizeron, vi rememoros ĝin kiel forfluintan akvon [92]; kun la lasta guto de sango forfluas ankaŭ la spirito [93]; forfluu infano kune kun la bano ^PrV .

1.

Fluo for de iu loko: oni konstruis basenojn por kolekti troan akvon […] kaj provis malrapidigi la forfluon de troa pluvakvo [94]; (figure) la ekonomio, ĝuste pro tiuj forfluoj de mono, perdas dinamikecon [95].

2.

malfluso

Reciproka interhoma rilatado per komerco, kulturaĵoj...: en la pasinta duona jarcento, vi aktive akcelis kulturan interfluon inter la du landoj kaj ludis specialan rolon al interkompreno kaj amikeco inter la du popoloj [96].

En direkto kontraŭa al fluo, kontraŭa al la natura, ĝenerala irado: ili ekveturis kontraŭflue hejmen, sed la vento estis favora [97]; ni iru kontraŭflue, restante en la akvo [98]. laŭflue

1.

Kuniĝi intermiksante siajn akvojn: Rejno kaj Mozelo kunfluiĝas;

2.

(figure) Kuniĝi: ĉio kunfluis en unu melodion [99]; ne malproksime de la ŝoseo ĉi tiu intermonto kunfluiĝis kun alia, pli larĝa [100]; nokto sen nuboj […] kunfluis silente kun la maro ^FdO ; fariĝos iam kunfluiĝo de la homoj en unu ĉiuhoman popolon ^EE .

Loko, kie du riveroj kunfluiĝas: ĉe la kunfluejo de riveroj Odet kaj Steïr […] li fondis urbon [101].

Irante laŭ la direkto de fluo, laŭ la natura, ĝenerala irado: la boato […] rapide ekglitis laŭflue de la rivero [102]; (figure) ŝi ne volis lasi la aferojn flosi laŭflue [103]. kontraŭflue

Kiu ne facile fluas; stagna: Ciro Smith trempis la manon en la akvon kaj konstatis, ke ĝi ankaŭ estas malfluema [104].

Interna froto, kapablo de fluaĵo rezisti moviĝojn unuj ĝiaj partoj rilate al aliaj granda malfluemo de la ŝmiroleoj estas ŝuldata al la cikla strukturo de iliaj molekuloj.

Kongesto: sangalfluo al la kapo, kaj aliaj lokoj, kiam pensoj pri la alia sekso enmiksiĝas [105].

(figure) Superanta la bezonon, superabunda: spesmilo superflua poŝon ne ŝiras^PrV ; tiamaniere grandega nombro da vortoj fariĝas superflua por la lernado ^FK ; de superfluo malboniĝas la ĝuo^PrV ; pri [tio] mi trovas superflue tie ĉi detale paroli ^FK . malmanka, sufiĉega, troa

Forta vento en la supro de la atmosfero, kiu signife influas la veteron: dissendis la islanda ŝtata televido filmon pri la meteologia fenomeno nomata ŝprucfluo, t.e. rapida ventega fluo, kiu ok kilometrojn super la tero ĉirkaŭas la mondon [107]; se la amplitudo estas malgranda, la fluo en la supraj okcidentaj ventoj estas latituda, orienten, same kiel la akso de la ŝprucfluo, kiu gvidas frontajn ciklonojn ^Vetero .

(ntr)

Traguteti: pluvo trafluetis tra fendo de la tegmento. liki, lirli

Likvido: se du vokalojn apartigas du konsonantoj, la unua el kiuj estas eksploda kaj la dua estas flua (l aŭ r), la silabolimo situas antaŭ la eksploda [108].