Aldoni tradukojn al ReVo:

ReVo *vast/a UV

*vasta

serĉi 'vasta'
[vast.0a]
1.
[vast.0a.space]
Havanta grandajn dimensiojn, grandspaca: vastaj kaj herboriĉaj kampoj [1]; iru en la vastan mondon, vi sendube trovos sukceson [2]; vasta ĉambro [3]; laŭvole laĉi la ŝuojn pli vaste aŭ pli malvaste.
2.
[vast.0a.FIG]
(figure) Havanta grandan amplekson: vasta programo; vastaj konoj; poste jam ŝi alpaŝis al vasta klarigo de sia amo [4].
3.
[vast.0a.FON]
FON Prononcata kun lango pli malalta kaj resonujo pli vasta, ol alia sono, kun kiu oni komparas: vokaloj estas sonoj pli vastaj ol konsonantoj; en fermitaj silaboj la Esperantajn vokalojn oni ordinare prononcas vastaj VD:fermita
1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 34
2. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
3. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, ĉapitro 7a
4. V. Devjatnin: Arturo, en: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 1904
afrikanse:
wye
albane:
të gjerë
amhare:
ሰፊ
angle:
vast, ample, broad, capacious, commodious, extensive, spacious, wide 3. wide (vowel)
arabe:
واسع
armene:
Õ¬Õ¡ÕµÕ¶
azerbajĝane:
geniş
beloruse:
1. Ð¿Ñ€Ð°ÑÑ‚орны, шырокі, вялікі, вялізны 2. ÑˆÑ‹Ñ€Ð¾ÐºÑ–, вялікі 3. Ð°Ð´ÐºÑ€Ñ‹Ñ‚Ñ‹ (гук)
bengale:
ব্যাপক
birme:
ကျယ်ဝန်းသော
bosne:
Å¡irok
ĉeĥe:
obšírný, prostranný, rozsáhlý, široký, širý
ĉine:
宽广 [kuānguǎng], 寬廣 [kuānguǎng], 呺 [xiāo], 宽敞 [kuānchang], 寬敞 [kuānchang], 宽 [kuān], 寬 [kuān], 宽阔 [kuānkuò], 寬闊 [kuānkuò], 广阔 [guǎngkuò], 廣闊 [guǎngkuò], 闊 [kuò], 阔 [kuò], 宽旷 [kuānkuàng], 寬曠 [kuānkuàng], 广大 [guǎngdà], 廣大 [guǎngdà], 广泛 [guǎngfàn], 廣泛 [guǎngfàn]
dane:
bred
estone:
suur
eÅ­ske:
zabal
filipine:
malawak
france:
vaste, lâche (pas serré), large 3. ouvert (phon.)
galege:
ampla
germane:
1. weit, ausgedehnt, geräumig 2. beträchtlich, sehr groß, unermesslich 3. offen
guĝarate:
વિશાળ
haitie:
lajè
hinde:
विस्तृत
hispane:
amplio, vasto
hungare:
1. tág, tágas, széles 2. széleskörű, nagyarányú 3. nyílt (hang)
igbe:
n’obosara
indonezie:
lapang, lebar, lega, luas 3. terbuka
irlande:
ar fud an
islande:
breiður
japane:
広い [ひろい]
jave:
sudhut
jide:
ברייט
jorube:
jakejado
kanare:
ವ್ಯಾಪಕ
kartvele:
ფართო
katalune:
vast, ampli 3. obert (fonètica)
kazaĥe:
кең
kimre:
eang
kirgize:
кең
kmere:
ទូលាយ
koree:
폭
korsike:
larga
kose:
banzi
kroate:
Å¡irok
kurde:
bi ber
latve:
plašs
laÅ­e:
ກ້ວາງ
litove:
pločio
makedone:
широк
malagase:
malalaka
malaje:
luas
malajalame:
വീതിയുള്ള
malte:
wiesgħa
maorie:
whānui
marate:
रुंद
monge:
thoob
mongole:
өргөн
nederlande:
1. weids 2. weids 3. breed (klank)
nepale:
व्यापक
njanĝe:
lonse
okcidentfrise:
wiid
panĝabe:
ਚੌੜਾ
paŝtue:
پراخه
pole:
szeroki 1. przestrzenny, obszerny, szeroki 2. obszerny, rozległy 3. otwarty (dźwięk)
portugale:
vasto
ruande:
ubugari
ruse:
1. Ð¿Ñ€Ð¾ÑÑ‚орный, обширный, широкий 2. Ð¾Ð±ÑˆÐ¸Ñ€Ð½Ñ‹Ð¹ 3. Ð¾Ñ‚крытый (звук)
samoe:
lautele
sinde:
وڏين
sinhale:
පුරා
skotgaele:
farsaing
slovake:
obšírny, priestorný, rozsiahly
slovene:
Å¡iroka
somale:
ballaaran
ŝone:
rakafara
sote:
ka bophara
sunde:
rubak
svahile:
pana
taĝike:
васеъ
taje:
กว้าง
tamile:
பரந்த
tatare:
киң
telugue:
విస్తృత
tibete:
གུ་ཡངས་པོ་
turke:
geniş
ukraine:
широкий
urdue:
وسیع
uzbeke:
keng
vjetname:
rộng
zulue:
ububanzi

vastega

serĉi 'vastega'
[vast.0ega]
[vast.0ega.KOMUNE]
Tre ampleksa, tre etendita: baldaÅ­ jam mankis libera loko sur la vastega placo Metrop .
angle:
immense, vast, huge
beloruse:
неабсяжны, вялізны
ĉeĥe:
nepřehledný, rozsáhlý, široširý, širý
ĉine:
浩大 [hàodà], 巨大 [jùdà]
france:
immense
indonezie:
sangat lapang, sangat lebar, sangat lega, sangat luas
japane:
広大な [こうだいな]
katalune:
immens, exorbitant, desmesurat
pole:
przepastny, przepaścisty, bardzo obszerny
ruse:
необъятный, огромный, громадный
slovake:
rozsiahly, šíry

vastejo

serĉi 'vastejo'
[vast.0ejo]
[vast.0ejo.KOMUNE]
Vasta, pli-malpli ebena loko: rokaltaĵoj […] estas alte sur la vastejo [5].
5. -, trad. B. Ragnarsson: Rakonto pri Hrafnkel, en: Islandaj Pravoĉoj, 1964
angle:
expanse, wide open space
beloruse:
прастор (вялікі)
ĉine:
野 [yě]
france:
étendue (subst.)
indonezie:
bentangan, ruang terbuka lebar, tanah lapang
pole:
otwarta przestrzeń

*vastigi

serĉi 'vastigi'
[vast.0igi]
(tr)
1.
[vast.0igi.grandigi]
Fari ion vasta: duonhela kvieta lumo sin vastigis tra la tuta ĉambro [6]; la plej multe vastigita lingvo estas la Mandarina, kiu […] estas parolata en dek kvar aŭ dek kvin el la dek naŭ provincoj [7].
2.
[vast.0igi.propagandi]
(arkaismo) =propagandi
6. L. Dilling, trad. trad. E. Hall: la porcio da glaciaĵo, en: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 1904
7. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 5, el la vivo kaj sciencoj, bagateloj
angle:
enlarge, expand, spread
beloruse:
1. Ñ€Ð°ÑÑˆÑ‹Ñ€Ð°Ñ†ÑŒ, пашыраць
ĉeĥe:
propagovat, rozšířit přen. šířit
ĉine:
菶 [běng], 张开 [zhāngkāi], 張開 [zhāngkāi] 1. æ‹“展 [tuòzhǎn], 扩展 [kuòzhǎn], 擴展 [kuòzhǎn]
france:
1. agrandir, desserrer, développer, répandre
germane:
1. ausweiten, ausbreiten, verbreitern, verbreiten
hungare:
1. tágít, bővít, szélesít 2. terjeszt
indonezie:
1. melapangkan, memperlapangkan, memperlapang, memperlebar, melebarkan, melegakan, memperlega, memperluas, meluaskan, menyebarkan, memperbesar 2. menyebarluaskan, mempropagandakan
japane:
広げる [ひろげる]
katalune:
1. estendre, eixamplar, ampliar 2. divulgar, fer propaganda
pole:
1. szerzyć, poszerzyć
ruse:
1. Ñ€Ð°ÑÑˆÐ¸Ñ€ÑÑ‚ÑŒ
slovake:
roztiahnuť, rozšíriť
turke:
1. genişletmek, büyütmek
ukraine:
розширювати, збільшувати, поширювати

vastiĝi

serĉi 'vastiĝi'
[vast.0igxi]
(ntr)
[vast.0igxi.KOMUNE]
Okupi pli grandan spacon en ĉiuj direktoj: malproksime en la fono, kie la riverbuŝo vastiĝas almare [8].
8. Hjalmar Söderberg, trad. Sten Johansson: La Kiso kaj dek tri aliaj noveloj, la brulanta urbo
angle:
enlarge, expand, spread
beloruse:
расшырацца, пашырацца
ĉine:
延伸 [yánshēn], 蔓延 [mànyán]
france:
s'agrandir, s'étendre
hungare:
tágul, bővül, szélesedik
indonezie:
melapang, melebar, melega, meluas
japane:
広がる [ひろがる]
katalune:
créixer, augmentar (intr.)
pole:
rozszerzyć się, poszerzyć się
ruse:
расширяться

vastigaĵo

serĉi 'vastigaĵo'
[vast.0igajxo]
1.
[vast.0igajxo.KOMUNE]
Io vastigita.
2.
[vast.0igajxo.bildigo]
MATPIV2 (de bildigo `f` laŭ superaro `bb A` de ĝia fonto-aro) Tia bildigo `g` de `bb A` al la celo-aro de `f`, ke `g(x)=f(x)` por ĉiu elemento `x` de la fonto-aro de `f`: trovu kontinuan vastigaĵon de funkcio `sin x//sqrt x` ĉe 0 (laŭ superaro de ĝia fonto-aro, kiu inkluzivu punkton 0, kie la funkcio ne estas difinita pro la divido per 0).
Rim.: Por ĉi tiu senco troveblas „plivastigo“ en MatVort. Vd rimarkon sub malvastigaĵo.
angle:
2. extension (of a mapping), continuation (of a mapping)
beloruse:
пашырэньне, расшырэньне
ĉine:
2. æ‰©å±• [kuòzhǎn], 擴展 [kuòzhǎn], 延拓 [yántuò]
france:
2. extension (d'une application), prolongement (d'une application)
germane:
2. Erweiterung (einer Abbildung), Fortsetzung (einer Abbildung)
hungare:
2. kiterjesztés (pl. leképezésé)
pole:
rozszerzenie, przedłużenie 2. rozszerzenie (funkcji), przedłużenie (funkcji)
ruse:
2. Ð¿Ñ€Ð¾Ð´Ð¾Ð»Ð¶ÐµÐ½Ð¸Ðµ (отображения), распространение (отображения)
ukraine:
продовження, розширення (результат)

disvastigi

serĉi 'disvastigi'
[vast.dis0igi]
(tr)
1.
[vast.dis0igi.space]
Igi dise vasta: cigno, kiu disvastigas la flugilojn [9]; disvastigi varmon, lumon; disvastigi malpaconZ . VD:disetendi, elradii, elsendi
2.
[vast.dis0igi.konigi]
Ĉien diskonigi: tre disvastigita opinio; ili disvastigis lian famon en tiu tuta regiono [10]; la plej grava celo de nia gazeto estas ĉiam zorgi pri la disvastigado de nia lingvoZ ; disvastiĝis lia influo. VD:disfamigi, distrumpeti, etendi, propagandi, semi
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, la virineto de maro
10. La Nova Testamento, S. Mateo 9:31
angle:
disperse, spread
beloruse:
1. Ñ€Ð°ÑÐ¿Ð°ÑÑŒÑ†Ñ–раць, выцягваць 2. Ñ€Ð°ÑÐ¿Ð°ÑžÑÑŽÐ´Ð¶Ð²Ð°Ñ†ÑŒ, пашыраць
ĉeĥe:
propagovat, rozšířit, rozšířit, šířit
ĉine:
传播 [chuánbō], 傳播 [chuánbō], 广播 [guǎngbō], 廣播 [guǎngbō], 宣传 [xuānchuán], 宣傳 [xuānchuán], 播 [bō], 传遍 [chuánbiàn], 傳遍 [chuánbiàn]
france:
déployer, propager, diffuser
germane:
1. verbreiten, erweitern, ausweiten
hungare:
1. szétterjeszt 2. terjeszt, elterjeszt
indonezie:
menyebarkan, menyebarluaskan, memencarkan
japane:
広げる [ひろげる], 広める [ひろめる], 普及する [ふきゅうする]
katalune:
1. espargir, distendre, radiar 2. difondre, propagar dis~igado: difusió.
nederlande:
verspreiden
pole:
upowszechniać, propagować, rozprzestrzeniać, głosić
ruse:
1. Ð¿Ñ€Ð¾ÑÑ‚ирать 2. Ñ€Ð°ÑÐ¿Ñ€Ð¾ÑÑ‚ранять
slovake:
rozprestrieť, rozšíriť
ukraine:
розпростирати, розпросторювати, розпускати, ширити, поширювати, розповсюджувати, наповнювати, наповняти (теплом, запахом і т.п.)

disvastiĝi

serĉi 'disvastiĝi'
[vast.dis0igxi]
(ntr)
Okupi pli kaj pli grandan spacon, atingi pli kaj pli da lokoj, da homoj...: lia famo disvastiĝis en la tuta Sirio [11].
11. La Nova Testamento, S. Mateo 4:24
angle:
spread, disperse
beloruse:
распаўсюджвацца, пашырацца
ĉine:
传开 [chuánkāi], 傳開 [chuánkāi], 流传 [liúchuán], 流傳 [liúchuán]
france:
se disséminer, se répandre
hungare:
terjed, kiterjed, elterjed
indonezie:
tersebar, tersebar luas, terpencar
japane:
広がる [ひろがる], 広まる [ひろまる], 普及する [ふきゅうする]
katalune:
expandir-se, difondre's
pole:
rozprzestrzeniać się, rozrastać się, panoszyć się, krzewić się
ruse:
распространяться

*malvasta

serĉi 'malvasta'
[vast.mal0a]
1.
[vast.mal0a.space]
Havanta malgrandajn dimensiojn; malgrandspaca: en la malvasta kajuto brulas lumo [12]; (figure) butonumi iun malvaste (severe trakti) PrV ; malvaste loĝata familio. VD:strikta
2.
[vast.mal0a.FIG]
Havanta malgrandan amplekson: malvasta spiritoB ; ili vivis en malvasta komunecoZ .
3.
[vast.mal0a.FON]
FON Prononcata kun lango pli alta kaj resonujo pli malvasta, ol alia sono, kun kiu oni komparas.
12. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, 4, rakontoj, nokto, (de Eube el Odeso)
angle:
small, narrow, tight, cramped, narrow (vowel)
beloruse:
1. Ð¼Ð°Ð»Ñ‹, невялікі, вузкі 2. Ð¼Ð°Ð»Ñ‹, невялікі, вузкі, цесны 3. Ð·Ð°ÐºÑ€Ñ‹Ñ‚Ñ‹ (гук)
ĉeĥe:
těsný, úzký
ĉine:
戋 [jiān], 戔 [jiān], 狭隘 [xiáài], 狹隘 [xiáài], 紧绷绷 [jǐnbēngbēng], 緊繃繃 [jǐnbēngbēng], 狭小 [xiáxiǎo], 狹小 [xiáxiǎo], 狭窄 [xiázhǎi], 狹窄 [xiázhǎi], 窄 [zhǎi], 紧密 [jǐnmì], 緊密 [jǐnmì], 紧实 [jǐnshí], 緊實 [jǐnshí], 逼仄 [bīzè]
france:
étroit, restreint, serré 3. fermé (phon.)
hungare:
1. szűk, szoros 2. szűk 3. zárt (hang)
indonezie:
sempit 3. tertutup
japane:
狭い [せまい], 窮屈な [きゅうくつな], 偏狭な [へんきょうな], 閉じた [とじた]
katalune:
1. just, encofurnat 2. estret, petit 3. tancat (fonètica)
nederlande:
1. nauw 2. klein 3. gesloten (klank)
pole:
ciasny, wąski, opięty
ruse:
узкий 3. Ð·Ð°ÐºÑ€Ñ‹Ñ‚ый (звук)
slovake:
tesný, úzky
tibete:
ཕྲ་པོ་
ukraine:
тісний, вузький, стиснутий, обмежений (про простір), закритий (про звук)

malvastigaĵo

serĉi 'malvastigaĵo'
[vast.mal0igajxo]
1.
[vast.mal0igajxo.KOMUNE]
Io malvastigita.
2.
[vast.mal0igajxo.bildigo]
MATPIV2 (de bildigo `f` laŭ subaro `bb A` de ĝia fonto-aro) Tia bildigo `g` de `bb A` al la celo-aro de `f`, ke `g(x)=f(x)` por ĉiu `x in bb A`: la entjera adicio estas malvastigaĵo de la reela laŭ la aro de entjeroj. SIN:subbildigo.
Rim.: Por ĉi tiu senco troveblas „malplivastigo“ en MatVort. La elemento „pli“ ne aspektas tre utila, sed estas ĝuste, ke ankaŭ la sufikso „-aĵ“ en nia termino, kiu teorie povus servi por distingi la agon disde ĝia rezulto, en praktiko estas balasta.
angle:
2. restriction (of a mapping), partial mapping
beloruse:
звужэньне
france:
2. restriction (d'une application), sous-application, trace (d'une application)
germane:
2. Einschränkung (einer Abbildung)
hungare:
1. szűkület 2. leszűkítés (pl. leképezésé)
pole:
1. obcięcie 2. zacieśnienie (funkcji), obcięcie (funkcji)
ruse:
2. ÑÑƒÐ¶ÐµÐ½Ð¸Ðµ (отображения), ограничение (отображения)
ukraine:
звуження, обмеження (результат)

malvastigi

serĉi 'malvastigi'
[vast.mal0igi]
(tr)
[vast.mal0igi.KOMUNE]
Igi malvasta: tiom neniu estas malvastigata en siaj rajtoj [13].
13. C. Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, 1891
angle:
constrict, narrow, shrink, tighten, limit
beloruse:
звужваць, звужаць, абмяжоўваць
ĉine:
挤紧 [jǐjǐn], 擠緊 [jǐjǐn], 收紧 [shōujǐn], 收緊 [shōujǐn], 束紧 [shùjǐn], 束緊 [shùjǐn], 煞 [shā]
france:
resserrer
indonezie:
mempersempit, menyempitkan
japane:
狭める [せばめる]
pole:
zwężać, ścieśniać, uszczuplać
ukraine:
звужувати, обмежувати

malvastiĝi

serĉi 'malvastiĝi'
[vast.mal0igxi]
(ntr)
[vast.mal0igxi.KOMUNE]
Iĝi malvasta, space malpli etendita; ŝrumpi: la valo pli kaj pli malvastiĝadis kaj la rivero en pli mallarĝa kuŝujo pli vigle kuris [14].
14. B. Němcová, trad. V. Tobek kaj K. Procházka: Avineto, [sen dato]
angle:
shrink, narrow, constrict, tighten
beloruse:
звужвацца, звужацца, абмяжоўвацца
france:
se réduire
indonezie:
menyempit
pole:
marszczyć się, kurczyć się

plivastiĝi

serĉi 'plivastiĝi'
[vast.pli0igxi]
(ntr)
[vast.pli0igxi.KOMUNE]
Iĝi pli ampleksa, pli etendiĝi: la nigraj okuloj plivastiĝis Marta . VD:ŝveli, pufiĝi.
angle:
enlarge, expand, spread, widen, broaden
beloruse:
пашырацца, расшырацца, распаўсюджвацца
ĉine:
延伸 [yánshēn]
france:
s'étendre, se répandre
hungare:
kitágul
indonezie:
meluas, tersebar
japane:
より広くなる [よりひろくなる], 広がる [ひろがる]
katalune:
engrandir, dilatar-se, eixamplar-se
nederlande:
zich uitbreiden
pole:
poszerzać się
ruse:
расширяться, распространяться

mondvasta

serĉi 'mondvasta'
[vast.mond0a]
Etendiĝanta sur la tuta mondo: UEA organizis mondvastajn kampanjojn kun la celo diskonigi la enhavon de la Universala Deklaracio [15]; mondvasta vidpunkto de ekonomio rezultigos tute alian juĝon [16]; la mondvastaj elektronikaj, precipe komputilaj kaj interretaj, sistemoj ŝajnas fariĝi batalkampo de la estonteco [17]; etaj vortatakoj sen inteligenta argumentado ne meritas spacon en mondvasta gazeto kiel Monato [18]; senlaboreco estas mondvasta kaj ne precipe germana problemo [19]. SIN:tutmonda, universala2VD:internacia, kosmopolita
15. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Tria Parto
16. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Kvina Parto
17. Monato, Stefan Maul: Militado sen bataliloj
18. Monato, Elson B. Snow: Dio, benu Usonon! (2), 2003
19. Monato, Jomo Ipfelkofer: 60 jarojn poste, 2005
angle:
worldwide
beloruse:
сусьветны, па ўсім сьвеце
ĉine:
全世界 [quánshìjiè], 全球性 [quánqiúxìng], 全球 [quánqiú], 环球 [huánqiú], 環球 [huánqiú], 遍及全球 [biànjíquánqiú]
germane:
weltweit
indonezie:
sedunia
pole:
obejmujący cały świat

administraj notoj

~igaĵo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.
dis~igi: Mankas verkindiko en fonto.
mal~a: Mankas verkindiko en fonto.
mal~igaĵo: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.