²determin/i ^JED

determini

serĉi 'determini'

[determ.0i]

(tr)

1.: [determ.0i.KOMUNE]; Precize fiksi ion necertan: determini la sencon de iu vorto, la kaŭzon de iu akcidento, la distancon inter luno kaj tero, la motivojn de ago, determini la specon de fungo [1]; mi ne povis determini la punkton, kie la fikcioj apartiĝis de la realaĵoj [2]; la ordo de la nukleotidoj de RNA estas determinita de la vicordo de aliaj nukleotidoj en la geno mem [3]; kompari tion kion oni spektas kun la ŝablonoj por determini, kion oni spektis [4]; oni instalis birilojn, aparatetojn, kiuj povas determini, kie la aŭto troviĝas [5]; Hundertwasser determinis la uzadon de rekta linio en la arto kiel „instrumenton de l' diablo“ [6]; (evitinde) tio, kio plej determinis min (senhezitigis min) en tiu klopodado, estis la timo al [ilia malbona] destino [7]. eltrovidecidi, destini, difini
2.: [determ.0i.GRA]; Pliprecizigi la sencon de apuda frazero: la artikolo determinas la substantivon; verbo determinita de adverbo; determina adjektivo.

1. Kiamaniere distingi la fungojn? ‐ manlibro por kolektantoj
2. J.-J. Rousseau trad. A. Gilles: La revadoj de soleca promenanto, Kvina promenado
3. Steĉjo Norvell: Riboj, Monato, 2000/11, p. 16-17
4. Monato, Hektor Alos i Font: Spektantoj spektataj
5. Monato, Paul Peeraerts: Birada sistemo helpas pli kaj pli da ŝoforoj
6. Evgeni Georgiev: Orfiĝinta beleco, Monato, 2000/07, p. 12
7. J.-J. Rousseau trad. A. Gilles: La revadoj de soleca promenanto, Naŭa promenado

afrikanse:: bepaal
albane:: përcaktuar
amhare:: መወሰን
arabe:: حدد
armene:: որոշել
azerbajĝane:: müəyyən
beloruse:: вызначаць, азначаць
bengale:: নির্ধারণ
birme:: သတ်မှတ်
bosne:: odredi
bulgare:: определи
ĉeĥe:: determinovat, určovat, vymezit
ĉine:: 1. 釆 [biàn]
dane:: bestemme
estone:: kindlaks
eŭske:: zehazteko
filipine:: matukoy
france:: 1. déterminer, définir, fixer 2. déterminer (gramm.) ~a: déterminatif.
galege:: determinar
germane:: bestimmen 1. determinieren
guĝarate:: નક્કી
haitie:: detèmine
haŭse:: ƙayyade
hebree:: לקבוע
hinde:: निर्धारित
hispane:: determinar
hungare:: 1. meghatároz, determinál 2. meghatároz (nyelvtanilag)
igbe:: chọpụta
irlande:: chinneadh
islande:: ákvarða
japane:: 決定する [けっていする]
jave:: nemtokake
jide:: באַשטימען
jorube:: mọ
kanare:: ನಿರ್ಧರಿಸಲು
kartvele:: განსაზღვრავს
katalune:: 1. determinar
kazaĥe:: анықтау
kimre:: penderfynu
kirgize:: белгилөө
kmere:: កំណត់
koree:: 결정
korsike:: ditarminendu
kose:: ukumisela
kroate:: utvrdilo
kurde:: binavkirin
latine:: statuere
latve:: noteikt
laŭe:: ການກໍານົດ
litove:: nustatyti
makedone:: утврди
malagase:: mamaritra
malaje:: menentukan
malajalame:: തീരുമാനിക്കുക
malte:: jiddeterminaw
maorie:: whakatau
marate:: निर्धारित
monge:: txiav txim
mongole:: тодорхойлох
nederlande:: bepalen, vaststellen
nepale:: निर्धारित
njanĝe:: kudziwa
okcidentfrise:: bepale
panĝabe:: ਪਤਾ ਕਰਨ
paŝtue:: معلومه کړي
pole:: 1. determinować, określać, ustalać, wyznaczać 2. determnować, określać
portugale:: determinar, fixar, definir
ruande:: menya
ruse:: 1. определять, устанавливать 2. определять
samoe:: fuafua
sinde:: اهو طئي
sinhale:: තීරණය
skotgaele:: dearbhadh
slovake:: spresniť, určiť, vymedziť
slovene:: določitev
somale:: loo go’aamiyo
ŝone:: ona
sote:: hore na
sunde:: nangtukeun
svahile:: kuamua
taĝike:: муайян кардан
taje:: กำหนด
tamile:: தீர்மானிக்க
tatare:: билгеләү
telugue:: గుర్తించడానికి
ukraine:: визначити
urdue:: کا تعین
uzbeke:: aniqlash
vjetname:: xác định
zulue:: linqume

determino

serĉi 'determino'

[determ.0o]

1.: [determ.0o.ado]; Ago determini.
2.: [determ.0o.GRA]; Kategorio de propozicia semantiko, maniero aktualigi nomon (plej ofte, substantivon) indikante ĉu ĝi referencas objekton situacie unikan (difina determino) aŭ rilatan al tuta klaso (nedifina determino) ktp: por esprimi ĉi tiujn specojn de determino (determinoj difina, nedifina, kvalita, elekta, maldifina) la lingvo posedas certan nombron da determinaj adjektivoj, kiuj aperas sub diversaj formoj: unu el ili, la artikolo, estas nevaria; kelkaj estas puraj adjektivoj (multa, kelka, certa); kelkaj havas la formon de prepoziciaĵoj (multe da, iom da); fine tie ĉi klasiĝas ankaŭ la formoj respondaj al la individuiga formo de la tabelpronomoj (iu, tiu, kiu, ĉiu, neniu) kaj la a-finaĵa tabelserio [8] en la rusa lingvo determino estas esprimata per plensencaj determiniloj (montraj, posedaj pronomoj ktp), vortordo, modalaj vortoj, sed precipe per la kunteksto.

8. PAG, §75.

beloruse:: 1. вызначэньне, азначэньне 2. катэгорыя вызначанасьці-нявызначанасьці
france:: détermination (action de déterminer), fixation
germane:: Bestimmung
hebree:: נחישות
hungare:: meghatározás, determinálás, determináció
japane:: 決定 [けってい], 確定 [かくてい], 測定 [そくてい], 限定 [げんてい]
katalune:: 2. determinació
pole:: 1. określanie 2. określenie
ruse:: 2. категория определённости-неопределённости

determinanto

serĉi 'determinanto'

[determ.0anto]

1.

[determ.0anto.kauzo]

Kaŭzanta cirkonstanco: el psikologia vidpunkto, la starigataj problemoj ne tuŝas nur la personon, kiu metis ilin, sed ankaŭ la medion […], gravas do konsideri ĉiujn determinantojn [9].

2.

[determ.0anto.MAT]

a): [determ.0anto.vektoroj]; (de `n` vektoroj de n-dimensia vektora spaco, rilate al bazo) Ilia bildo per la ununura n-lineara, alterna formo, kiu ĵetas la opon de bazvektoroj al 1.
b): [determ.0anto.matrico]; [10] (de (n,n)-matrico `A` super korpo `bb K`) Determinanto ^2.a de ĝiaj `n` vertikaloj, konsiderataj kiel vektoroj de `bb K^n`, rilate al ties kanona bazo; simb. `det A`: la determinanto de `a` egalas al `sum_sigma(epsilon_sigma prod_i A_(i,sigma(i)))`, kie `i` varias de 1 al `n`, `sigma` varias en la aro de permutoj super `{1,2,...,n}`, kaj `epsilon_sigma` signas la parecon de `sigma`; la determinanto de matrico egalas al la determinanto de ĝia transponaĵo; matrico estas inversigebla, se kaj nur se ĝia determinanto ne estas nula.
c): [determ.0anto.endomorfio]; (de endomorfio en finidimensia vektora spaco) Determinanto ^2.a de la bildoj per ĝi de ĉiu vektoro de ajna bazo, rilate al la sama bazo: la determinanto de endomorfio ne dependas de la elektita bazo; la determinanto de endomorfio egalas al determinanto ^2.b de ĝia matrico rilate al kiu ajn bazo.

9. Monato, Kiss Adam: Ĉu necesas psikologa rethelpo esperantlingva?
10. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 14

angle:: determinant
beloruse:: вызначнік
bulgare:: детерминанта
ĉine:: 决定者 [juédìngzhě] 2. 行列式 [hánglièshì]
france:: déterminant (math., subst.)
germane:: Determinante 1. Maßgebender Umstand
hebree:: קוֹצֵב
hungare:: determináns
japane:: 限定辞 [げんていじ], 行列式 [ぎょうれつしき]
katalune:: determinant
nederlande:: determinant
pole:: wyznacznik 1. okoliczność przyczyny
ruse:: определитель

determinilo

serĉi 'determinilo'

[determ.0ilo]

: [determ.0ilo.GRA]; Lingva rimedo en formo de vorto, prepoziciaĵo aŭ vortero, esprimanta determinon: la artikolo estas determinilo, kiu servas por klarigi la frazon precizigante ke la priparolato estas konata al la aŭskultanto [11]

11. PAG, §76.

angle:: determiner
beloruse:: дэтэрмінатыў
ĉine:: 确定者 [quèdìngzhě]
germane:: Bestimmungswort
hungare:: determináns
japane:: 限定詞 [げんていし]
katalune:: determinatiu
pole:: determinant
ruse:: детерминатив

determinismo

serĉi 'determinismo'

[determ.0ismo]

1.: [determ.0ismo.SCI]; Teorio, kiu konsideras ĉion en sia kampo kiel determinitan, antaŭkalkuleblan.
2.: [determ.0ismo.FIL]; Doktrino, kiu rigardas ĉion en la universo kiel determinitan, kaj juĝas hazardon, liberan volon aŭ similajn nociojn iluziaj: por Sp[inoza] do ekzistas severa, neeskapebla determinismo [12]. fatalismo

12. S. Aarse: Spinoza..., Sennacieca Revuo, 1970, numero 98a, p. 28a-44a

beloruse:: дэтэрмінізм
bulgare:: детерминизъм
ĉine:: 1. 决定论 [juédìnglùn]
france:: déterminisme
germane:: Determinismus
hebree:: דטרמיניזם
japane:: 決定論 [けっていろん]
nederlande:: determinisme
pole:: determinizm

nedeterminismo

serĉi 'nedeterminismo'

[determ.ne0ismo]

: [determ.ne0ismo.SCI]; Teorio, kiu ne klarigas ĉion en sia kampo per determinoj, lasante lokon al pluraj ebloj, al nekalkulebleco...: la nedeterminismo de la kvantuma fiziko [13].

13. J. Bailhache: Metafizikaj pripensoj, [vidita en 2007-03]

beloruse:: індэтэрмінізм
bulgare:: индетерминизъм
ĉeĥe:: indeterminismus
france:: indéterminisme
nederlande:: indeterminisme
pole:: niedeterminizm
slovake:: indeterminizmus

subdetermini

serĉi 'subdetermini'

[determ.sub0i]

(tr)

: [determ.sub0i.KOMUNE]; Nur parte, malkomplete determini: la ‘V’-bazaj substantivoj estas subdeterminitaj koncerne sian vortsignifon [14].

14. W. Jansen: Radikoj kaj vortoj en esperanto, Esperantologio / Esperanto Studies, 2013:6, p. 9a-43a

france:: sous-déterminer
pole:: niedookreślić

jakobia determinanto

serĉi 'jakobia determinanto'

[determ.jakobia0anto]

: [determ.jakobia0anto.MAT]; (de bildigo inter du `n`-dimensiaj reelaj normohavaj spacoj, diferencialebla ĉe punkto `a`) La determinanto ^2.b de ĝia jakobia matrico ĉe `a`: la jakobia determinanto estas determinanto de la jakobia matrico, kiu estas difinita se ĝi estas kvadrata matrico [15]. jakobianoJakobio

15. Vikipedio, Jakobia matrico

angle:: Jacobian determinant, Jacobian
beloruse:: функцыйны вызначнік, якабіян
france:: déterminant jacobien, jacobien (subst.)
germane:: Jacobische Determinante
hungare:: Jacobi-determináns
katalune:: determinant jacobià
pole:: jakobian
ruse:: функциональный определитель, якобиан

administraj notoj

pri ~i 1.:

      Se la esprimo "~i iun fari ion„ ne estas francismo, indus
      modifi la difinon, por ke ĝi validu ankaŭ por tiu.
      [MB]