^*tru/o ^UV

1.

Trarompaĵo, trairebla malfermaĵo (aperturo): [li] prenis keston kaj traboris truon supre [1]; ŝi faris en la saketo malgrandan truon, tiel, ke la grio povis [trafaleti] [2]; balenoj ŝprucis akvon el la truoj de siaj nazoj [3]; la talpo ree ŝtopis la truon, tra kiu penetris la taga lumo [4]; ŝi trapikis truon en la folio, rigardis tra ĝi al la suno [5]; la koboldo rigardis tra la serura truo [6]; tie […] estis nur truo en la muro kaj la suno venis simile al ora globo kaj enrigardis tra la truo [7]; oni staris sur balkono […] ruina, ĉie montriĝis grandaj truoj kaj longaj fendoj, el kiuj kreskis herbo [8]; min provizi je ĉifonoj kaj ŝtopi per ili ĉiujn truojn en mia dormoĉambro [9]! kudriltruo [10]; la sango devenas de mallarĝa truo sidanta apud la klaviklo [11]; la truo, per kiu ni fajfas, estas la lasta sur nia fajfilo [12]; en fremda tegmento li flikas truon kaj en propra ne vidas la fluon ^PrV ; sakon kun truo vi neniam plenigos ^PrV ; pri la ŝtrumpa truo scias nur la ŝuo ^PrV ; ĉe botisto la ŝuo estas ĉiam kun truo ^PrV ; (frazaĵo) pri la ŝtrumpa truo scias nur la ŝuo ^PrV ; (frazaĵo) li havas truon en la manplato (estas tute malŝparema) ^PrV . aperturo, breĉo, fendo, malfermaĵo, luko, poro

2.

Kavo: la knabo fosis per sia fingro truon en la tero, la malgranda knabino enmetis tien la kernon, kaj ambaŭ kovris ĝin per tero [13]; vi ekvidos truon, tra kiu vi povos enrampi […] ĝis la profundo de la arbo [14]; jen Hebreoj eliras el la truoj, en kiuj ili sin kaŝis [15]; ili mallevis la sarkofagon en la truon [16].

a)

Besta hejmo, kavaĵo aŭ tunelo fosita de besto en kiu ĉi tiu loĝas: la truo de aspido [17]; li (la Fingreto-knabo) kuris momenton inter la terbuloj (sur la plugokampo) kaj subite englitis en musan truon, kiun li serĉis [18]; la birdo elflugis el sia truo [19].

aperturo, fosaĵo, kaverno, kavo, malfermaĵo

3.

(figure) Manko en io: nur en unu punkto ilia informiteco havas truon; fari truojn en budĝet' [20]; mia mono servis por ŝtopi tre rimarkeblajn truojn [21]; via registro [de mortokaŭzoj] havas truon: vi forgesis pri veneno [22]; lia libro tre bone helpas plenigi la truojn en la plejparte okcidentlandaj historioj de la esperanta movado [23]; Mikrosofto devis pasintjare plurfoje konfesi sekurectruojn […] kaj famiĝintaj virusoj kaj vermoj misuzis la truojn [24]; truon de l' honoro flikos neniu tajloro ^PrV .

Truita, truplena: envolvita en truan tukon; el la truaj plandoj estis vidata la pajla substerno ^FK ; mi kisus, mia feino, viajn piedetojn... en truaj ŝuoj ^IK ; truhavaj putoj, kiuj ne povas teni akvon [25]; kiu laborenspezas monon, tiu laborenspezas por truhava saketo [26]. aĵura, ĉifono, krada, punta, traborita

(tr)

Provizi per truo aŭ truoj: la domoj […] similis blankajn kubojn, truitajn en la lokoj, kie estis la fenestroj kaj pordoj [27]; la muroj estas truitaj per kanaloj, dank' al kiuj […] oni povas aŭdi, kion oni diras en la subtera etaĝo [28]; truitaj kvazaŭ spongo [29]; por trui […] oficejopaperon A4, ekzistas truiloj kun 2 aŭ 4 truilaj stangetoj [30].

(tr)

Trui de unu flanko al alia: generalo Mulan […] je unu pafo tratruis la rokegon [31]; nova turopordo kun levponto estas tratruita en la ĉirkaŭremparo [32]. bori, perfori

(vulgare) Buŝo: poste fermu vian babiltruon kaj lasu paroli la alian [33].

(ĉe vesto) Fendo, en kiun oni enigas butonon: lia ornamo konsistis en bukedo da violoj, kiun li portis en la butontruo [34]; oni tuj donas al vi la Vladimiran ordenon en la butontruon [35].

Truo, tra kiu eliĝas fumo: guto da akvo, tiel granda kiel el tegmenta defluilo, nun falis ĝuste sur la fumtruon de la lanterno [36]; tra la fumotruo de la tendo enŝvebis neĝeroj [37].

Momenta forgeso: Steĉjo rapide faris planon: li ĉiel kaŝu sian nekredeblan memortruon, kaj nun antaŭ ĉio li ruze paroligu la alilandanon [38]; unuflanke oni plenigas memortruon […] aliflanke kreiĝas nova memortruo [39].

1.

Truo¹ (pasejo) en planko, muro ktp, tra kiu muso penetras en ĉambron, grenejon ktp: „sed kiamaniere mi povos trapuŝi min tra la malgranda mustruo en la planko?“ demandis Hjalmar [40]; sinjoro paroĥestro, sub la katedro estas mustruo, kaj dum vi parolas, ofte eliras muso, kaj kaprioletas antaŭ viaj piedoj [41].

2.

Truo^2.a, en kiu loĝas kampa muso.

Ĉiu el la du malfermaĵoj de la nazo, tra kiu oni spiras: li ŝtopis unu naztruon kaj per la alia ekblovis sur la regimentojn [42]; Mi metos Mian ringon en viajn nazotruojn kaj Mian buŝbridaĵon en vian buŝon (por vin submeti kiel bruton) [43]; tio estis belegaj blankaj ĉevaloj, iliaj ruĝetaj nazotruoj estis en senĉesa moviĝado [44].

Kunpremiĝinta maso tiom densa, ke nenio povas eskapi ĝian intensan gravitan altiron, eĉ ne lumo: la kvantumfiziko kaj la ĝenerala relativeco kunplektiĝas […] ene de nigra truo [45]; li argumentas, ke nigraj truoj kapablas ne nur forgluti, entiri internen, la ĉirkaŭan materion, sed male ĝin eĉ elradii [46].

(komune) Anuso: [anuso estas] komunuze nomata postaĵotruo ^OA9 ; vi povas ŝovi ĝin en vian postaĵtruon [47]. pugtruo

(vulgare) Anuso: nur tie genuo kun plena ĝuo povas delikate puŝatingi kojonojn aŭ pugtruon preter la karna valo [48]; reprezentantoj de almenaŭ du komunismaj partioj vizitis la riparejon por inspekti la ŝtopadon de la pugotruo de Lenino [49].

Truo, en kiun oni enigas ŝlosilon: de apuda ĉambro mi povis plu observi ilin tra serurtruo [50]; ekzistas neniu klinko kaj neniu butono kaj neniu ŝlosiltruo, nenio [51]!

Truo, aranĝita en io, por ke la sono povu el tio eliri: la vento bruas al [la preĝeja sonorilo] tra aperturoj kaj sontruoj, tra ĉiu fendo [52]; en la tabulo (de violono) estas sontruoj (pro la formo ankaŭ nomitaj „톑-truoj“) [53].

Truo, aranĝita ekzemple en muro por enlasi freŝan aeron: en la 119-an ĉambron estas venigita novulo, senĉese balbutanta ion pri valuto en ventoltruo [54]; neniu fenestro nek aerumtruo estis antaŭvidita [55].