*nazo
- 1.
Flarorgano elstaranta el la kapo inter frunto kaj buŝo:
rekta, kurba nazo;
nazloboj;
purigi la nazon;
naze, tra la nazo paroli;
nazasona voĉoZ
;
nazaj parolsonoj,
nazaj vokaloj;
(frazaĵo)
ne ŝovu la nazon en fremdan vazon
(ne enmiksu vin en aferojn, kiuj vin ne koncernas.
eniĝi,
zorgi)
PrV
;
(figure)
vidi nur ĝis la pinto de sia nazo
(esti tute nekapabla antaŭvidi kaj antaŭzorgi.
miopa)
Z
;
(figure)
rigardu la faktojn, kiuj sin trovas antaŭ via
nazoZ
;
(figure)
mi havis bonan nazonZ
(mi ĝuste divenis, konjektis, antaŭsuspektis);
(figure)
fari longan nazonZ
,
foriri kun longa nazoZ
(montri konsternitan mienon pro elreviĝo,
ne atinginte la esperitan rezulton);
(figure)
teni la nazon supren
(esti arogante fiera)
Z
;
(figure)
konduki iun perB
, ĉe, je la nazoZ
(laŭ sia arbitro,
laŭ2).
- 2.
nazego- 3.
- (figure) Antaŭa, elstara parto de objekto pli malpli simila al nazo; beko2: ŝipnazo (antaŭaĵo, pruo); nazo de plugilo; nazeto de kruĉo.
- afrikanse:
- neus
- albane:
- hundë
- amhare:
- አፍንጫ
- angle:
- nose
- arabe:
- الأنف
- armene:
- քիթը
- azerbajĝane:
- burun
- beloruse:
- нос
- bengale:
- নাক
- birme:
- နှာခေါင်း
- bosne:
- nos
- bretone:
- fri
- bulgare:
- нос 1. нос
- ĉeĥe:
- nos
- ĉine:
- 鼻子
- dane:
- næse
- estone:
- nina
- eŭske:
- sudurra
- filipine:
- ilong
- france:
- 1. nez ne ŝovu la ~on en fremdan vazon: mêle-toi de ce qui te regarde. vidi nur ĝis la pinto de sia ~o: ne pas voir plus loin que le bout de son nez. 2. museau 3. nez (d'un objet), pointe
- galege:
- nariz
- germane:
- Nase
- greke:
- 1. μύτη
- guĝarate:
- નાક
- haitie:
- nen
- haŭse:
- hanci
- hinde:
- नाक
- hispane:
- nariz
- hungare:
- orr
- igbe:
- imi
- indonezie:
- hidung
- irlande:
- srón
- islande:
- nef
- itale:
- naso 3. becco (di oggetto), beccuccio
- japane:
- 鼻 [はな]
- jave:
- irung
- jide:
- נאָז
- jorube:
- imu
- kanare:
- ಮೂಗು
- kartvele:
- ცხვირი
- katalune:
- nas 1. nas 2. musell 3. punta, sortint
- kazaĥe:
- мұрын
- kimre:
- trwyn
- kirgize:
- мурун
- kmere:
- ច្រមុះ
- koree:
- 코
- korsike:
- nasu
- kose:
- impumlo
- kroate:
- nos
- kurde:
- poz
- latine:
- nasum
- latve:
- deguns
- laŭe:
- ດັງ
- litove:
- nosis
- makedone:
- носот
- malagase:
- orona
- malaje:
- hidung
- malajalame:
- മൂക്ക്
- malte:
- imnieħer
- maorie:
- ihu
- marate:
- नाक
- monge:
- lub qhov ntswg
- mongole:
- хамар
- nederlande:
- neus
- nepale:
- नाक
- njanĝe:
- mphuno
- okcidentfrise:
- noas
- panĝabe:
- ਨੱਕ
- paŝtue:
- پوزه
- pole:
- nos
- portugale:
- 1. nariz 2. focinho 3. nariz
- ruande:
- izuru
- ruse:
- нос ne ŝovu la ~on en fremdan vazon: не суй свой нос в чужой вопрос.
- samoe:
- isu
- sinde:
- نڪ
- sinhale:
- නාසය
- skotgaele:
- sròn
- slovake:
- nos
- slovene:
- nos
- somale:
- sanka
- ŝone:
- mhino
- sote:
- nko
- sunde:
- irung
- svahile:
- pua
- svede:
- 1. näsa 2. nos 3. nos
- taĝike:
- бинӣ
- taje:
- จมูก
- tamile:
- மூக்கு
- tatare:
- борын
- telugue:
- ముక్కు
- tibete:
- སྣ་གུག་
- turke:
- burun
- ukraine:
- ніс
- urdue:
- ناک
- uzbeke:
- burun
- vjetname:
- mui
- zulue:
- impumulo
naza
- 1.
-
Rilata al nazo:
la nazaj kavoj.
- 2.
Nazsona:
naza konsonanto,
naza vokalo.
buŝa3
- angle:
- nasal
- beloruse:
- носавы, насавы, назальны
- ĉeĥe:
- nosní, nosový
- ĉine:
- 齉 [nàng]
- indonezie:
- 2. nasal, sengau
- japane:
- 鼻の [はなの]
- pole:
- nosowy, nazalny
- ruse:
- носовой
- slovake:
- nosný
- ukraine:
- носовий
nazego
1.
Chun-Chan Yeh, trad. W. Auld: Montara Vilaĝo, 1984
- angle:
- snout, muzzle
- beloruse:
- вялікі нос, яндоўка (нос), бульбіна (нос)
- ĉeĥe:
- čenich, čumák
- ĉine:
- 吻部 [wěnbù]
- france:
- groin, mufle, museau
- indonezie:
- moncong, congor, cungur, jungur
- katalune:
- musell
- pole:
- nochal, chrapy (zoo)
- portugale:
- focinho
- ruse:
- носище, рыло
- slovake:
- raťafák, ňufák
- svede:
- nos
- ukraine:
- великий ніс, носище, носяра
*nazumo [2]
Okulvitroj fiksitaj
sur la nazo per pinĉa risorto;
nazpinĉilo:
li elprenis nazumon el ora ingo, viŝis ĝin per neĝblanka
naztuko, metis ĝin sur la nazon kaj kun vigle memkontenta
rideto ĉirkaŭrigardis ĉiujn sidantojn
[3].
2.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala
Vortaro, naz'um'
3. I. G. Ŝirjaev: Sen titolo, [1898?]
3. I. G. Ŝirjaev: Sen titolo, [1898?]
- angle:
- pince-nez
- beloruse:
- пэнснэ
- bretone:
- lunedoù-fri
- ĉeĥe:
- cvikr, skřipec
- france:
- pince-nez
- germane:
- Kneifer, Zwicker, Klemmer, Nasenklemmer, Zwickel
- hungare:
- csíptető(szemüvegfajta), cvikker
- itale:
- occhiali pince-nez
- japane:
- 鼻めがね [はなめがね]
- katalune:
- pinçanàs
- nederlande:
- neusknijper
- pole:
- binokle
- portugale:
- pincenê
- ruse:
- пенсне
- slovake:
- cviker
- ukraine:
- пенсне
altnaza
(frazaĵo)
- Tro memfiera, aroganta, malmodesta: la pseŭdofilozofo estas ... despota kaj altnaza [4].
4.
V. Ošlak: Foje eĉ pensi estas ĝuo, 2003
- angle:
- nose-in-the-air
- beloruse:
- з задзёртым носам, пыхлівы, фанабэрысты
- france:
- prétentiard
- pole:
- pretensjonalny, z zadartym nosem
- ruse:
- высокомерный, задирающий нос
kuspnaza
- Kies nazo (plejparte, mallonga) ŝajnas turnita supren: Sokrato estis kuspnaza; Ofelia Pepita estis (...) eble iomete tro kuspnaza, sed ankoraŭ ne estas decidite, ĉu tiu propreco estas makulo de beleco [5].
5.
J. Rejtő, trad. L. Balázs:
Fred la malpura intervenas, 2002
- angle:
- snub-nosed
- beloruse:
- кірпаносы, кірпаты
- france:
- au nez en trompette
- itale:
- camuso
- katalune:
- de nas arreveixinat
- pole:
- z trąbkowym nosem, z zakrzywionym nosem
- ruse:
- курносый
mannazumo
-
Okulvitroj
provizitaj per tenilo, kiujn oni mantenas kaj
proksimigas al la vizaĝo por trarigardi:
ĝis la 19-a jarcento tondilformaj okulvitroj aŭ mannazumoj
estis preferataj
... mannazumo estis ankaŭ brita inventaĵo, de iu
George
Adams en la 18-a jarcento
[6].
6.
J. Warren:
Historio de okulvitroj, La Brita Esperantisto, 2011 printempo
- angle:
- lorgnette
- beloruse:
- лярнэт
- france:
- face à main, lorgnette
- pole:
- okulary operowe, lornion
stumpnaza
- (evitinde) kuspnazaRim.: La metaforo surbaze de stump- estas sufiĉe internacia, tamen ĝi estas evitinda ĉar aliaj similaj kombinaĵoj ofte indikas rezulton de kripligo (stumpa vosto, orelo ktp). [Sergio Pokrovskij]
- ĉeĥe:
- s tupým nosem (adj.)
- itale:
- camuso
- pole:
- z krótkim nosem
- slovake:
- s tupým nosom
- ukraine:
- кирпатий
nazsono
-
Parolsono dum kies
artikulacio la velo estas mallevita kaj interkomunikigas
la buŝon kun la naza kavo:
la franca lingvo vere ne bezonas iri trans la
puran
rimon, ĝian rimadon ja enviinde helpas la
nazsonoj,
kiuj englutas post si ĉiujn konsonantojn
[7].
naza konsonanto,
naza vokalo
7.
K. Kalocsay: Kiel verki kaj traduki poemojn?, Budapest: HEA, 1979.
- angle:
- nasal
- beloruse:
- насавы гук
- ĉeĥe:
- nosovka
- ĉine:
- 鼻音 [bíyīn]
- france:
- nasale (subst., consonne ou voyelle)
- germane:
- Nasenlaut, Nasal
- hispane:
- nasal
- hungare:
- orrhang, nazális
- indonezie:
- nasal
- japane:
- 鼻音 [びおん]
- katalune:
- nasal (fon.)
- nederlande:
- neusklank
- pole:
- nosówka, głoska nosowa
- ruse:
- носовой звук
- slovake:
- nosovka
naza konsonanto
-
Konsonanto
kiu estas nazsono:
du fonemoj esperantaj estas nazaj konsonantoj:
/m/ kaj /n/.
N estas denta naza konsonanto
[8].
- angle:
- nasal consonant
- beloruse:
- насавы зычны
- france:
- consonne nasale
- indonezie:
- konsonan nasal, konsonan sengau
- pole:
- spółgłoska nosowa
- ruse:
- носовой согласный
naza vokalo
- angle:
- nasal vowel
- beloruse:
- насавы галосны
- ĉine:
- 鼻化元音 [bíhuàyuányīn]
- france:
- voyelle nasale
- germane:
- Nasalvokal
- indonezie:
- vokal nasal, vokal sengau
- pole:
- samogłoska nosowa
- ruse:
- носовой гласный