vek/i

^*veki

serÄi 'veki'

[vek.0i]

(tr)

1.: [vek.0i.eldormigi]; Äesigi ies dormon: kiam mi venis al li, li dormis; sed mi lin vekis [1]; se birdo tro bekas, la katon Äi vekas ^PrV; senplumigi kokinon, ne vekante mastrinon ^PrV; la anÄelo [â¦] vekis min, kiel oni vekas iun el lia dormo [2].
2.: [vek.0i.FIG]; (figure) Äesigi la kvieton de io; vigligi, stimuli: ne veku malfeliÄon, kiam Äi dormas ^PrV; veki la atenton de la aÅskultantoj; veku, ho veku, veku konstante, ne timu ridon, insulton [3]! inciti
3.: [vek.0i.naski]; Naski, estigi: Tamara [â¦] ne povas plu veki dezirojn en mi [4]; la glavo de la malamiko vekas teruron ÄirkaÅe [5]; mallerta, nigre-griza birdo, malbela kaj vekanta abomenon [6]; tiu amo, kiu [â¦] en la kalikoj de la kreskaÄµoj vekas la sopiron turni sin al la lumo de la suno [7]; volo, kiu vekas esperon ^Marta; raportoj liaj vekis en Hamleto envion tiel grandan ^Hamlet; alta revo [â¦] vekus pli da simpatio, pli fortan kunsenton ^Marta! agigi, iniciati, komenci

1. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, Â§ 20
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, ZeÄ¥arja 4:1
3. L. L. Zamenhof: Al la Fratoj
4. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äapitro XIII
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 6:25
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malbela anasido
7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marÄa reÄo

angle:: awaken
beloruse:: Ð±ÑÐ´Ð·ÑÑÑ, Ð°Ð±ÑÐ´Ð¶Ð°ÑÑ
bulgare:: ÑÑÐ±ÑÐ¶Ð´Ð°Ð¼ ÑÐµ
ÄeÄ¥e:: budit, probouzet, probudit, vzbudit, vzbuzovat
Äine:: å¤é [huÃ nxÇng], åé [huÃ nxÇng], æ¬ [jÇng], å«é [jiÃ oxÇng]
france:: Ã©veiller, rÃ©veiller
germane:: wecken, aufwecken, munter machen
hispane:: despertar
hungare:: felkelt, felÃ©breszt ne ~u malfeliÄon, kiam Äi dormas: ne hÃvd ki a sorsot.
indonezie:: membangunkan 3. membangkitkan
japane:: ç®è¦ãããã [ãããããã], å¼ã³è¦ã¾ã [ãã³ãã¾ã], å¼ã³èµ·ãã [ãã³ããã]
katalune:: despertar
nederlande:: wekken, wakker maken
pole:: budziÄ, obudziÄ
portugale:: 1. acordar 2. acordar 3. incitar
ruse:: 1. Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑ, ÑÐ°Ð·Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑ 2. Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ¶Ð´Ð°ÑÑ, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑ 3. Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ¶Ð´Ð°ÑÑ, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑ
slovake:: zobudiÅ¥
tibete:: à½£à½à½¦à¼
turke:: uyandÄ±rmak
ukraine:: Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÐ¸, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¶ÑÐ²Ð°ÑÐ¸

serÄi 'veka'

[vek.0a]

1.: [vek.0a.rilata]; Rilata al vekado; vekanta: eksonis la unuaj vekaj trumpetoj [8]; veka horo, krio, sonoro.
2.: [vek.0a.maldorma]; (evitinde) Maldorma: veka stato: se en sonÄo vi vidas ke vi estas veka kaj konscia ke vi estas sonÄanta, tio signifas ke vi estas gajnanta pli altan nivelon pri kontrolo de via sonÄa stato [9]. vigla¹
Rim.: Tiu Äi uzo ignoras la transitivecon de la verbo âvekiâ. Kp komplika², korekta².

8. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XVI
9. Reza Kheir-Khah: Mirinda dimensio de nia vivo, Monato, 2000/09, p. 16

serÄi 'veko'

[vek.0o]

: [vek.0o.ago]; Ago veki: trumpetadi por la veko; malfeliÄo kaj peko leviÄas sen veko ^PrV.

serÄi 'vekiĝi'

[vek.0igxi]

(ntr)

1.: [vek.0igxi.eldormigxi]; RekonsciiÄi el dormo: Jakob vekiÄis el sia dormo [10]; Noa vekiÄis de sia ebrieco [11]; Äiumatene mi vekiÄas kun Äagreno [12].
2.: [vek.0igxi.plivigligxi]; PlivigliÄi: lia energio denove vekiÄas en sia tuta forto ^FK; vekiÄu, ho norda vento [13]; nova, kvankam apenaÅ vekiÄanta pasio [14]; en lia koro vekiÄis sovaÄaj instinktoj, sopiroj kaj bedaÅro; vekiÄis en li la voÄo de la malamo [15].
3.: [vek.0igxi.naskigxi]; NaskiÄi, estiÄi: venas la fino, Äi vekiÄas kontraÅ vin, jen Äi venas [16]; sur la fundo de lia timo vekiÄis fajrero de naiva espero [17]; fiereco [â¦] denove en Åi vekiÄis ^Marta. burÄoni, Äermi

10. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 28:16
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 9:24
12. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, paÅtistino de anseroj apud puto
13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Alta kanto 4:16
14. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro VII
15. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro 7a
16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, JeÄ¥ezkel 7:6
17. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Äapitro XIV

angle:: 1. wake up
beloruse:: Ð¿ÑÐ°ÑÐ½ÑÑÑÐ°, Ð°Ð±ÑÐ´Ð·ÑÑÑÐ°
bulgare:: 1. ÑÑÐ±ÑÐ¶Ð´Ð°Ð¼ ÑÐµ
Äine:: é [xÇng], å¯¤ [wÃ¹], èé [sÅ«xÇng], èé [sÅ«xÇng], è¦ºæ [juÃ©wÃ¹], è§æ [juÃ©wÃ¹], è¦ºé [juÃ©xÇng], è§é [juÃ©xÇng], ç¡é [shuÃ¬xÇng]
germane:: erwachen 1. aufwachen
hispane:: despertarse
indonezie:: 1. bangun, terbangun 3. bangkit
japane:: ç®è¦ãã [ãããã], å¼ã³è¦ã¾ããã [ãã³ãã¾ããã], èµ·ãã [ããã]
katalune:: despertar-se
nederlande:: wakker worden, ontwaken
pole:: budziÄ siÄ, ocknÄÄ siÄ
portugale:: 1. acordar 2. acordar
ruse:: 1. Ð¿ÑÐ¾ÑÑÐ¿Ð°ÑÑÑÑ (Ð¾ÑÐ¾ ÑÐ½Ð°), Ð¿ÑÐ¾ÑÐ½ÑÑÑÑÑ, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ¶Ð´Ð°ÑÑÑÑ, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑÑÑ 2. Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ¶Ð´Ð°ÑÑÑÑ, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑÑÑ 3. Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ¶Ð´Ð°ÑÑÑÑ, Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¸ÑÑÑÑ
turke:: uyanmak
ukraine:: Ð¿ÑÐ¾Ð±ÑÐ´Ð¶ÑÐ²Ð°ÑÐ¸ÑÑ, Ð¿ÑÐ¾ÐºÐ¸Ð´Ð°ÑÐ¸ÑÑ, Ð¿ÑÐ¾ÑÐ¸Ð¿Ð°ÑÐ¸ÑÑ