*streÄ/i UV *streÄi serÄi 'streĉi' [strecx.0i] (tr) 1.[strecx.0i.rigidigi] Rigidigi Ånuron aÅ ion similan forte tirante Äin: streÄi la muskolojn, la kolon, la brakon; knabinoj [â¦] dancadis sub la streÄita tendo [1]; mi havis sur mi miajn plej bonajn vestojn, la ruÄa kamizolo sidis sur mi strikte kaj streÄite [2]; [li] streÄis sin kontraÅ la sakon pum! [Äi] falis en la riveron [3]; la vento estis favora, kaj [â¦] ili streÄis la velojn [4]; estis tia vento, ke oni vere devis sin kontraÅstreÄi al Äi [5]; ili elstreÄis la kolojn supren, salutis gravmiene kaj levis la kapojn [6]; litoj, kiuj anstataÅ matracoj havis streÄitan tolon [7]. etendi, sterni 2.[strecx.0i.mekanismon] Tiri aÅ premi elastan korpon por dumtempe ÅanÄi Äian normalan aÅ naturan formon: streÄi pafarkon [8]; HorloÄetoj, streÄu la risortojn // Por anonci horon de l' progreso [9]; la tuta longa kompanio ekstaris kiel malstreÄiÄinta horloÄo [10]. tordi 3.[strecx.0i.FIG] (figure) Energie uzi siajn korpajn aÅ spiritajn fortojn por atingi iun celon: streÄu la okulojn PrV ; Äiuj aÅskultis kun streÄita atento kaj intereso [11]; li tenis siajn orelojn streÄite, tiel longe kiel li povis [12]; Izrael streÄis siajn fortojn kaj sidiÄis sur la lito [13]; plenumi du streÄitajn marÅojn en unu tago [14]; li streÄis siajn lastajn fortojn kaj atingis malgrandan enveturejon [15]; Äe tiu streÄita laborado, [â¦] Äi rompis al si la femuron [16]; la kompatinda virino pensis, ke forte streÄita febra penegado kompensos al la cerbo la jarojn da senlaboreco Marta . peni 1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, GaloÅoj de feliÄo2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda Kristino5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marÄa reÄo7. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro I8. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 22:359. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko, La Horo de l' Progreso10. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La SenÄesa Rakonto, Sinjorino Ajuolo11. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Juda knabino12. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Åtono de la saÄuloj13. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 48:214. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro 24a15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kuristoj afrikanse: rek albane: shtrirje amhare: ááá angle: stretch arabe: ا٠تداد armene: Õ±Õ£Õ¾Õ¥Õ¬ azerbajÄane: uzatmaq beloruse: 1. наÑÑгваÑÑ, напÑнаÑÑ 2. наÑÑгваÑÑ, напÑÑжваÑÑ, напÑнаÑÑ, ÑÑÑÑгваÑÑ, ÑÑÑÑÑкаÑÑ 3. напÑÑжваÑÑ bengale: পà§à¦°à¦¸à¦¾à¦°à¦¿à¦¤ birme: ááá·áº bosne: stretch Äine: æ» [chÄn], æ伸 [lÄshÄn], 伸 [shÄn] dane: strækning estone: venitada eÅske: tarte filipine: banatin france: étirer, tendre germane: 1. spannen, anspannen, strecken 2. spannen 3. anstrengen guÄarate: àªàªàªàª¾àª haitie: detire hinde: à¤à¤¿à¤à¤à¤¾à¤µ hispane: estirar, tensar hungare: 1. feszÃt, megfeszÃt 2. felhúz, felajz 3. megfeszÃt igbe: gbatia irlande: stráice islande: teygja japane: ã¹ãã¬ãã jave: babagan jide: ×××סש××¨×¢×§× jorube: na kanare: à²à²°à²¿à²à³à²¯ kartvele: ááááááááá kazaÄ¥e: ÑÐ¾Ð·Ñ kimre: ymestyn kirgize: ÑоÑÑ kmere: áááá¶áá koree: ì¤í¸ë ì¹ korsike: striscia kose: kumgama kroate: stretch kurde: vekêÅandin, Åidandin latine: tractum latve: stiept laÅe: àºàº²àº§ litove: ruožas makedone: Ñе Ð²Ð¾Ð´Ð°Ñ malagase: mihinjitra malaje: regangan malajalame: പരതàµà´¤àµà´ maorie: totoro marate: ताणà¥à¤¨ mongole: ÑÑÐ½Ð³Ð°Ñ nederlande: 1. inspannen, spannen 2. opwinden 3. inspannen nepale: तानà¥à¤¨à¥ njanÄe: tambasula okcidentfrise: stretch panÄabe: ਤਣਾਠਨà©à©° paÅtue: اÙÚد pole: napinaÄ, wytÄżaÄ ruande: kurambura ruse: 1. наÑÑнÑÑÑ, наÑÑгиваÑÑ 2. наÑÑнÑÑÑ, наÑÑгиваÑÑ, напÑÑÑÑ, напÑÑгаÑÑ, ÑжаÑÑ, ÑжимаÑÑ, ÑÑÑнÑÑÑ, ÑÑÑгиваÑÑ 3. напÑÑÑÑ, напÑÑгаÑÑ samoe: memeÊ»i sinde: اÙبت sinhale: දà·à¶» skotgaele: pìos slovene: odsek somale: kalabixi Åone: tatamuka sote: otlolla sunde: manteng svahile: kunyoosha taÄike: андаÑÑн taje: ยืภtamile: நà¯à®à¯à®à®¿à®à¯à® tatare: ÑÑз telugue: సాà°à°¿à°¨ ukraine: пÑоÑÑг urdue: ٠سÙس٠uzbeke: choâzmoq vjetname: cÄng ra zulue: elula streÄaserÄi 'streĉa' [strecx.0a] 1.[strecx.0a.strikta] StreÄita, strikta: streÄa vesto; ekvidante lian ornaman epoleton mi rigidiÄis en streÄa salutpozo VaK . strikta 2.[strecx.0a.postulema] Ekstreme energia, fortopostulema: streÄa laboro VojaÄImp ; streÄa batalo BdV ; streÄa historio KKr ; [Åi] aÅskultis la interparoladon kun streÄa atento IÅtar ; la cirkonstancoj [â¦] kaÅzis al li multajn horojn de malgaja kaj streÄa medito IÅtar ; min ekkaptis streÄa scivolemo Metrop . atentokapta, spirkapta beloruse: напÑÑжанÑ, наÑÑгнÑÑÑ Äine: åç´§ [chÄ«jÇn], åç· [chÄ«jÇn], ç´§å¼ [jÇnzhÄng], ç·å¼µ [jÇnzhÄng], 紧绷 [jÇnbÄng], ç·ç¹ [jÇnbÄng], 紧绷绷 [jÇnbÄngbÄng], ç·ç¹ç¹ [jÇnbÄngbÄng] france: sous tension, tendu germane: 1. gespannt 2. anstrengend, spannend hispane: bajo tensión, tenso hungare: 1. feszes, szoros 2. feszült, megerÅltetÅ japane: å¼µãã¤ãã [ã¯ãã¤ãã], ç·å¼µãã [ããã¡ãããã] nederlande: 1. strak pole: napiÄty, naprÄżony, wytÄżony ruse: 1. облегаÑÑий, наÑÑнÑÑÑй 2. напÑÑжÑннÑй ukraine: напÑÑжений, наÑÑгнÑÑий streÄoserÄi 'streĉo' [strecx.0o] 1.[strecx.0o.stato] Ago streÄi kaj ties rezulta stato: la streÄo de muskoloj sur lia vizaÄo malplifortiÄas Metrop ; kiu transmovas Åtonojn, tiu faras al si difekton per streÄo [17]; tiris min antaÅen subita streÄo de la Äeno [18]; la fortoj de la salamandro faris lastan streÄon, la haÅto subite ekkrakis [19]; la streÄo de Åia vizaÄo malgrandiÄis BdV ; malsana 70-jarulo, kiu per granda fortostreÄo decidas spiti sian malsanon [20]; teni la okulojn en streÄo PrV . 2.[strecx.0o.FIG] (figure) Psika streÄo; animstreÄo: Åi laboris kun granda streÄo de sia cerbo kaj de sia volo Marta ; la leganto pluiras facile, sen la streÄo de malfacila kompreno [21]; dum du horoj Åi estis sensukcese serÄanta [â¦] fine, ruÄa pro streÄo kaj honto, Åi senpove konfesis: [â¦] mi ne povas trovi Metrop ! delegitoj, kies hejmaj lingvoj ne estas oficialaj, kun tremanta voÄo rapide tralegas sian antaÅe preparitan tekston kaj post tiu streÄo trankvile eksidas kaj ne plu intervenas [22]; la triobla relparo de la oratora intelekta aktiveco [â¦] postulas grandan intelektan streÄon [23]; Äiu kun streÄo atendis, kiu gajnos la kokinon [24]. streso, suspenso 17. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Predikanto 10:918. Anna Löwenstein: La Åtona urbo, Al Romo19. Ferenc Szilágyi: Koko Krias Jam!, I20. Pejno S.: BaldaÅ Äi-teatre, Monato, 1999/05, p. 2621. C. Minnaja: Meritanta ne nur reeldonon, Monato, 2001/07, 28-2922. Ivo Lapenna, Tazio Carlevaro kaj Ulrich Lins: Esperanto en Perspektivo, Unua Parto23. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto24. Ferenc Szilágyi: Koko Krias Jam!, I angle: 1. stress beloruse: напÑÑжанÑне, наÑÑга, напÑÑаÑÑÑÑ, вÑÑÑлак Äine: å¼ å [zhÄnglì], å¼µå [zhÄnglì], ä¼¸é· [shÄncháng], ä¼¸é¿ [shÄncháng] france: étirement, tension germane: 1. Spannung, Anspannung 2. psychiche Anspannung, Stress, Nervenanspannung, Gespanntheit hispane: estiramiento, tensión hungare: 1. erÅfeszÃtés japane: å¼å¼µã [ã²ã£ã±ã], ç·å¼µ [ããã¡ãã], å¿å [ããããã] nederlande: 1. spanning, stress pole: skurcz ruse: 1. напÑÑжение, ÑÑилие, наÑÑга ukraine: напÑÑга, напÑÑженнÑ, наÑÑганнÑ, ÑозÑÑганнÑ, виÑÑÐ³Ð°Ð½Ð½Ñ (ÑиÑ), Ð²Ð¸Ð¿Ð¸Ð½Ð°Ð½Ð½Ñ (гÑÑдей), накÑÑÑÑÐ²Ð°Ð½Ð½Ñ (годинника), зÑÑÐ¸Ð»Ð»Ñ streÄiÄiserÄi 'streĉiĝi' [strecx.0igxi] (ntr) [strecx.0igxi.KOMUNE] Pro forto etendiÄi trans sia normala formo, distiriÄi: lia kolo kaj kapo streÄiÄis antaÅen [25]; Äiuj Äermoj rapide elkreskis el la profunda grundo [kaj] streÄiÄis supren [26]; la poÅtestro, eniras streÄiÄinte, en uniformo [27]; la naÄmembrano inter la fingroj tiel streÄiÄis, ke Äi disÅiriÄis kaj la sango komencis flui [28]; la Äielarko elstreÄiÄis el la nigra nubo en la bluan aeron [29]; streÄiÄi el la haÅto PrV . 25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marÄa reÄo26. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marÄa reÄo27. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara28. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marÄa reÄo29. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Åtono de la saÄuloj beloruse: напÑÑжваÑÑа, напÑнаÑÑа, наÑÑгваÑÑа france: s'étirer germane: ~iÄi el la haÅto: aus der Haut fahren. hispane: estirarse japane: å¼µãã¤ãã [ã¯ãã¤ãã], ç·å¼µãã [ããã¡ãããã] pole: naprÄżaÄ siÄ, wyprostowaÄ siÄ ukraine: напÑÑжÑваÑиÑÑ streÄitaserÄi 'streĉita' [strecx.0ita] PIV1 [strecx.0ita.angulo] (p.p. angulo) Kies lateroj estas kontraÅaj: streÄita angulo egalas al du ortoj, alidire Äia mezuro estas 180Ë. angle: flat (angle), straight (angle) beloruse: напÑÑжанÑ, напÑÑÑ, ÑазгоÑнÑÑÑ (вÑгал) Äine: å¹³ç, ç´ç france: (angle) plat germane: gespannt gestreckt (-er Winkel) hispane: (ángulo) llano hungare: egyenes (szög) japane: å¼µãã¤ãã [ã¯ãã¤ãã], ç·å¼µãã [ããã¡ãããã] nederlande: gestrekt (v.hoek) pole: (kÄ t) póÅpeÅny ruse: ÑазвеÑнÑÑÑй (Ñгол) ukraine: напÑÑжений, наÑÑгнÑÑий streÄiteco serÄi 'streĉiteco' [strecx.0iteco] Stato streÄita: la fleksebleco de la voÄo dependas de la rapideco, laÅ kiu oni povas ÅanÄi la streÄitecon de la sonkordoj [30]; protestokrioj [â¦] estas ne nur senkuraÄigaj por la oratoro, sed ili kreas ankaÅ nervozecon, streÄitecon en la tuta atmosfero [31]; [lia] mieno [â¦] vidigis samtempe profundan malÄojon, malestimon kaj nervan streÄitecon [32]. tensio330. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto31. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto32. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Äapitro XV beloruse: наÑÑгнÑÑаÑÑÑÑ, напÑÑжанаÑÑÑÑ, напÑÑаÑÑÑÑ germane: Anspannung, Gespanntheit malstreÄiserÄi 'malstreĉi' [strecx.mal0i] (tr) [strecx.mal0i.KOMUNE] Igi malrigida, ne tirata, pli mola, pli komforta: la rimeno de lia tornistro lin premas [â¦], li malstreÄis Äin, sed nenio helpis [33]; en la laringo troviÄas pluraj muskoloj, kies tasko estas streÄi aÅ malstreÄi, proksimigi aÅ malproksimigi la voÄajn kordojn Ret ; longa blanka tuko malstreÄe kaj malpeze kovris Åiajn belajn membrojn [34]; la Åipa kapelano vizitas lin konsole kaj kamarado iom malstreÄas al li la premegantajn katenojn [35]. 33. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko34. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco35. H. Melville, trad. B. Gahler: Billy -- katenita, Norda Prismo, 1957:3, p. 138a beloruse: аÑлаблÑÑÑ (напÑÑжанаÑÑÑÑ), адпÑÑкаÑÑ Äine: æ¾æ¾ [fà ngsÅng], æ¾é¬ [fà ngsÅng] france: déserrer, détendre hispane: distender, aflojar japane: ãããã, åããã [ããããã] pole: rozprÄżaÄ, popuszczaÄ, luzowaÄ ukraine: поÑлаблÑваÑи, оÑлаблÑваÑи, попÑÑкаÑи, ÑозпÑÑкаÑи, ÑпÑÑкаÑи (кÑÑок) malstreÄiÄi, senstreÄiÄi serÄi 'malstreĉiĝi' serÄi 'senstreĉiĝi' [strecx.mal0igxi] (ntr) 1.[strecx.mal0igxi.FIZ] ElastiÄi, moliÄi, etendiÄi laÅ sia normala, ne perforte vastigita formo: miaj tendenoj malstreÄiÄas, la ponardo falas el miaj manoj [36]; li estis kiel instrumento, kies kordoj malstreÄiÄis kaj ne povas plu soni [37]; la tempo [â¦] entenas unuecan longecon, sed en nia penso Äi streÄiÄas kaj malstreÄiÄas laÅ nia deziro aÅ penso [38]. 2.[strecx.mal0igxi.PSI] Ripozi, trankviliÄi, forigante animajn streÄojn: estos por mi pli refreÅige [â¦] malstreÄiÄi en via banujo CKv ; oni devas foje-foje senstreÄiÄi, Äar aliokaze fariÄos idioto [39]. 36. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvina37. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj38. F. Sammut, trad. C. Mallia: La Malta Revo, 200739. J. Sárközi: Filmo por pli ol 16 jaruloj kaj aliaj noveloj, 1995 beloruse: аÑлаблÑÑÑа, ÑаÑÑлаблÑÑÑа Äine: å¼ [chÃ], èåº [shuÇfèi], è廢 [shuÇfèi] france: se détendre, se relâcher, se relaxer germane: sich entspannen hispane: relajarse, tranquilizarse japane: ç·©ã [ããã], ç·©åãã [ããããã], ãªã©ãã¯ã¹ãã [ããã£ãããã] pole: spuszczaÄ siÄ substreÄiserÄi 'substreĉi' [strecx.sub0i] PIV1 (fakula ĵargono) [strecx.sub0i.MAT] (p.p. arko kaj Ånuro de la sama kurbo) Diri, ke la Ånuro substreÄas la arkon, signifas, ke ili havas samajn randojn: diametro substreÄas duonon de la cirklo; du egalaj Ånuroj substreÄas egalajn arkojn. Rim.: Travidebla metaforo: la Ånuro streÄas la arkon de sube, kvazaÅ temus pri pafarko pafanta al flugantaj birdoj. angle: subtend (an arc) beloruse: ÑÑÑÑгваÑÑ (дÑгÑ) france: sous-tendre (math.) germane: unterspannen hispane: subtender un arco (math.) hungare: bezár (Ãvet) pole: zamknÄ Ä (Åuk) ruse: ÑÑÑгиваÑÑ (дÑгÑ) ukraine: ÑÑÑгÑваÑи, зâÑднÑваÑи animstreÄo serÄi 'animstreĉo' [strecx.anim0o] [strecx.anim0o.PSI] Psika kaj fiziologia reago al aparte postulaj eksteraj cirkonstancoj: la promenantojn ligis komuna sento de komunaj doloroj: la Äiama animstreÄo en serÄado de eliro el tiu premanta stato de forpeliteco [40]. nervemo, streso, suspenso 40. N. Hohlov: Emigrantoj, Literatura Mondo, 1923:5(8), p. 93a-95a beloruse: напÑÑжанаÑÑÑÑ (Ñалавека) Äine: æç¢ [guà à i], æç¤ [guà à i], äºç«¯ [shìduÄn] france: inquiétude, préoccupation, trouble germane: Stress, Nervenanspannung, psychische Belastung pole: stres, kÅopot fortostreÄoserÄi 'fortostreĉo' [strecx.forto0o] [strecx.forto0o.KOMUNE] Momenta peno, per kiu oni provas superi malfacilaĵon: oni sukcesis nur per lasta, granda fortostreÄo [41]; iliaj publikaĵoj [â¦] estas pli bonaj kaj bezonas malpli da fortostreÄo [42]; hejmecaj drinkejoj igas forgesi la biciklajn fortostreÄojn dumtagajn [43]. peno, strebo 41. J. S. Larsen : Kiu efektive estis Blinkenberg?, libera folio, 201342. Monato, Thierry Salomon: La mondolingvo, 200343. Monato, Evgeni Georgiev: Romantika itinero por spertaj biciklantoj, 2004 beloruse: напÑÑжанÑне (ÑÑлаÑ), вÑÑÑлак Äine: å¿è¡ [xÄ«nxuè], è¦æ [kÇzhà n], è¦æ° [kÇzhà n] france: effort germane: Kraftanstrengung, Anstrengung hispane: esfuerzo pole: nadwyrÄżenie ukraine: зÑÑÐ¸Ð»Ð»Ñ manstreÄo serÄi 'manstreĉo' [strecx.man0o] [strecx.man0o.spano] Spano1: ili faris la surbrustaĵon duobla, manstreÄo estis Äia longo, kaj manstreÄo Äia larÄo [44]; en la mezo de tiu Åtono [â¦] estas farita truo, ulnon profunda kaj malpli ol manstreÄon larÄa [45]. 44. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 39:945. La Ondo de Esperanto, Pri la centra loko de la Tero, kie Kristo estis krucumita beloruse: пÑÐ´Ð·Ñ france: empan germane: Handspanne pole: piÄdź administraj notoj ~ita: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro. sub~i: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.