*pur/a PV *pura serÄi 'pura' [pur.0a] 1.[pur.0a.neniu_fremda] Karakterizas ion, kies naturo estas miksita je neniu fremda elemento: pano el pura tritiko; pura vino (senakva); via koro ne hipokritas, Äi estas pura kaj perfekta kiel pura oro [1]; oni prenas ordinare la purajn radikojn (sen gramatika finaĵo) [2]; glaso da pura akvo [3]; pura profito (neta); li estas homo en plej pura senco de l' vorto; Äiu vorto, kiun mi diras al vi, estas la pura vero [4]; tiuj respondoj havis karakteron pure (nur, ekskluzive1) privatan [5]; la vorto âneniuâ havas sencon pure pronoman [6]; demandoj [â¦] pure akademiaj [7]; pure kondiÄa rimedo de interkomunikiÄado [8]. esenca, Äusta, kerna, senmiksa 2.[pur.0a.neniu_malbona] Karakterizas ion, kies naturo estas difektita de neniu malbona elemento: spiradi la puran aeron de la kamparo [9]; Animo pura ruzon ne bezonas [10]; La puran, Äastan Äojon de fratino ⫽ Ne nomu senprudenta volupteco [11]! pura (sennuba) Äielo fulmon ne timas PrV ; akvo kura, akvo pura PrV ; (figure) pura besto, manÄaĵo (permesita de la religio); la edzo estos pura de kulpo [12]; pura konscienco Marta ; diri la puran veron PrV ; pli bona pura konscienco, ol malpura potenco PrV ; vesto eluzita, sed pureco spirita PrV . Äasta, halala, koÅerasankta, sendifekta, senmakula, senpeka, virga 3.[pur.0a.ne_makulita] Ne makulita de naÅza substanco (polvo, graso, koto, ktp): la mano de Johano estas pura [13]; (figure) tro forta ĵuro, la afero ne pura PrV . 1. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Åipo, Rakonto de usona maristo, dua libro, Äapitro 44a2. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 273. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äapitro XIX4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, NeÄa ReÄino5. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto â Jurisprudenco6. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Dua Parto â Gramatiko7. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaÅ la Dua Kongreso Esperantista en Genève en la 28a de aÅgusto 19068. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, antaÅparolo9. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Dekdua10. J. W. Goethe, trad. L. L. Zamenhof: Ifigenio en TaÅrido, Ifigenio en TaÅrido11. J. W. Goethe, trad. L. L. Zamenhof: Ifigenio en TaÅrido, Ifigenio en TaÅrido12. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 5:3113. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 8 afrikanse: skoon albane: i pastër amhare: ááá angle: pure arabe: ÙظÙÙ armene: Õ´Õ¡ÖÕ¸ÖÖ azerbajÄane: tÉmiz beloruse: ÑÑÑÑÑ bengale: পরিষà§à¦à¦¾à¦° birme: ááá·áºáá¾ááºá¸áá±á¬ bulgare: ÑиÑÑ, ÑпÑеÑÐ½Ð°Ñ ÄeÄ¥e: Äistý, ryzÃ, Äirý Äine: ç´æ·¨ [chúnjìng], 纯å [chúnjìng], å纯 [dÄnchún], å®ç´ [dÄnchún], æ¸ ç½ [qÄ«ngbái], æ¹ [shÃ], æ´ [jié], æ½ [jié], ç [jià o], ç²¹ [cuì], ç´ [chún], 纯 [chún], ç´æ£ [chúnzhèng], çº¯æ£ [chúnzhèng], ç´æ½ [chúnjié], çº¯æ´ [chúnjié], ç´ç²¹ [chúncuì], 纯粹 [chúncuì], çµ [xié] dane: ren estone: puhas eÅske: garbi filipine: malinis france: propre, pur galege: limpo germane: 1. rein, pur, unverfälscht, unvermischt 2. rein, klar, unberührt 3. sauber guÄarate: સà«àªµàªà«àª haitie: pwòp haÅse: mai tsabta hinde: साफ hispane: puro hungare: tiszta igbe: dá» á»cha indonezie: 1. murni 2. murni 3. bersih irlande: glan islande: hreinn japane: ã¯ãªã¼ã³ jave: resik jide: ר××× jorube: o má» kanare: à²à³à²²à³à²¨à³ kartvele: á¡á£á¤áá kazaÄ¥e: Ñаза kimre: lân kirgize: Ñаза kmere: ááá¢á¶á koree: ì²ì korsike: lavagna kose: acocekileyo kroate: Äist kurde: pak latine: mundi latve: tÄ«rs laÅe: ສະàºàº²àº litove: Å¡varus makedone: ÑиÑÑа malagase: madio malaje: bersih malajalame: à´µàµà´à´¿à´ªàµà´ªàµà´³àµà´³ malte: nadif maorie: ma marate: सà¥à¤µà¤à¥à¤ monge: huv si mongole: ÑÑвÑÑ nederlande: schoon, rein, zuiver nepale: सà¥à¤µà¤à¥à¤ njanÄe: oyera okcidentfrise: skjin panÄabe: ਨà©à©° ਸਾਫ਼ paÅtue: پاک pole: czysty, schludny portugale: puro, limpo, castiço (linguagem), genuÃno ruande: isuku rumane: pur, curat ruse: ÑиÑÑÑй samoe: mamá sinde: صا٠sinhale: පà·à¶»à·à·à·à¶¯à· skotgaele: glan slovake: rýdzi, ÃreÄitý, Äistý, ÄÃry slovene: Äist somale: nadiif ah Åone: chena sote: hloekileng sunde: beresih svahile: safi svede: ren taÄike: Ñоза taje: à¸à¸³à¸à¸§à¸²à¸¡à¸ªà¸°à¸à¸²à¸ tamile: à®à¯à®¤à¯à®¤à®®à®¾à®© tatare: ÑиÑÑа telugue: à°¶à±à°à±à°°à°à°à°¾ tibete: à½à½à½à¼à½à¼ turke: temiz ukraine: ÑиÑÑий urdue: صا٠uzbeke: toza vjetname: sạch zulue: zihlanzekile *purema serÄi 'purema' [pur.0ema] [pur.0ema.KOMUNE] Kutime zorganta pri pureco: li estas tre purema, kaj eÄ unu polveron vi ne trovos sur lia vesto [14]; porkoj estas puremaj bestoj kaj ne joton malpli puremaj ol Äevaloj [15]; malpuraj fulgokovritaj kaj grasmakulitaj supujoj el kuirejo de malpurema kuiristino Metrop . 14. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 4115. B. Traven, trad. Hans Georg Kaiser: Mortula Åipo, Rakonto de usona maristo, Äapitro 27 angle: tidy beloruse: Ð°Ñ Ð°Ð¹Ð½Ñ ÄeÄ¥e: Äistotný Äine: æ´æ´ [zhÄngjié], æ´æ½ [zhÄngjié], å´é½ [zhÇnqÃ], å¶é½ [zhÇnqÃ] france: propre (aimant la propreté) germane: reinlich ~ema: liederlich. hispane: limpio hungare: tisztaságszeretÅ indonezie: teratur, rapi, kemas japane: ããã好ãã® [ãããããã®] nederlande: op reinheid gesteld pole: schludny portugale: asseado rumane: curat ruse: опÑÑÑнÑй, ÑиÑÑоплоÑÑй slovake: Äistotný svede: renlig turke: temiz(temizliÄi seven) ukraine: Ð¾Ñ Ð°Ð¹Ð½Ð¸Ð¹, ÑепÑÑний *purigi serÄi 'purigi' [pur.0igi] (tr) Igi pura: 1.[pur.0igi.neniu_fremda] refandi kaj purigi arÄenton [16]; nepurigita arÄento, kiu kovras argilaĵon [17]; provoj âpurigiâ la naciajn lingvojn de âfremdajâ vortoj estas [â¦] stulte mortigaj por la lingvoj mem [18]; neÄo falis sur la ankoraÅ frostitan teron kaj purigis la Äielon de la blanketaj nuboj Marta . 2.[pur.0igi.neniu_malbona] Mi povas purigi vian koron, diras la Sinjoro, la Eternulo [19]; lavu min tute pure de mia krimo, kaj purigu min de mia peko [20]; antaÅ ol vi sukcesos plene purigi vin de tiu Äi kulpigo, ni ne povos eÄ pripensi kondiÄojn de kontrakto [21]; purigi de tiu Äi makulo la honoron de la [â¦] familio [22]. 3.[pur.0igi.ne_makulita] mi prenis broson kaj purigis la veston [23]; ili purigu la altaron de la cindro [24]; ni purigis la tutan domon [25]; [mi] purigus miajn manojn per lesivo [26]; la knabinoj alportis la balailon kaj purigis la pelton de la urso [27]; Lotinjo trovis en iu angulo pluÅurseton, Äi estis komplete polvkovrita, antaÅ ol Åi frappurigis Äin [28]; la sono de lia nazo, kiam li Äin purigas, povus peli homojn tra trueton de kudrilo [29]. 16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, MalaÄ¥i 3:317. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 26:2318. Ivo Lapenna: Retoriko, Unua Parto19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, JeÄ¥ezkel 16:3020. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 51:221. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Äapitro XII22. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Äapitro XV23. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 3924. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 4:1325. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Kroniko 29:1826. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ijob 9:3027. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, NeÄulino kaj Rozulino28. La Ondo de Esperanto, 1999, No 11 (61)29. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvara angle: clean, cleanse beloruse: ÑÑÑÑÑÑÑÑ, аÑÑÑÑаÑÑ, аÑÑÑÑÑÑÑÑ, вÑÑÑÑÑÑÑÑÑ ÄeÄ¥e: pucovat (hovor.), vyÄistit, Äistit Äine: æ¹ [jiÄn], æ´å [jiéjìng], æ½æ·¨ [jiéjìng], æ¸ æ« [qÄ«ngsÇo], æ¸ æ [qÄ«ngsÇo], æ¸ æ´ [qÄ«ngjié], æ¸ æ½ [qÄ«ngjié], æ²· [fÄ], æ´® [táo], ç¥ [fú], ææ« [dÇsÇo], ææ [dÇsÇo], æ¾¼ [pì], æ¦ [cÄ], æ´å [xÇjìng], æ´æ·¨ [xÇjìng], 涤 [dÃ], æ» [dÃ], æ¦æ [cÄshì] france: nettoyer, purifier germane: reinigen frap~igi: ausklopfen. hispane: limpiar hungare: tisztÃt indonezie: membersihkan, memurnikan, menyucikan japane: ç´åãã [ãã ãããã], 精製ãã [ãããããã], æ¸ ãã [ãããã], ãããã«ãã, æé¤ãã [ããããã], æµåãã [ãããããã] nederlande: 1. zuiveren, raffineren, veredelen 2. zuiveren 3. schoonmaken, reinigen, poetsen pole: 1. czyÅciÄ, sprzÄ taÄ portugale: 1. limpar 2. limpar 3. limpar rumane: 1. curat ruse: 1. оÑиÑÑиÑÑ, оÑиÑаÑÑ 2. оÑиÑÑиÑÑ, оÑиÑаÑÑ 3. ÑиÑÑиÑÑ, оÑиÑаÑÑ, оÑиÑÑиÑÑ slovake: oÄistiÅ¥, preÄistiÅ¥, vyÄistiÅ¥, ÄistiÅ¥ svede: rena, rengöra tibete: སྦྱོà½à¼à½à¼ turke: temizlemek ukraine: ÑиÑÑиÑи, оÑиÑаÑи, пÑибиÑаÑи purigilo serÄi 'purigilo' [pur.0igilo] Äia ilo uzata por purigado: Åi nepre devis direkti sin tien pro balailo aÅ alia necesa doma purigilo, Äar purigilojn Åi bezonis la tutan tagon [30]; ili investas en esploroj diverskampaj por inventi novajn purigilojn [31]. lavilo 30. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Tria Parto31. Monato, Renée Triolle: Äu vivofonto aÅ profitfonto?, 2012 angle: cleanser Äine: æ·¸æ´å [qÄ«ngxÇjì], æ¸ æ´å [qÄ«ngxÇjì], æ´é¢ä¹³ [jiémià nrÇ], æ½é¢ä¹³ [jiémià nrÇ], 使淸æ½çæ±è¥¿ [shÇqÄ«ngjiédedÅngxi], ä½¿æ¸ æ´çä¸è¥¿ [shÇqÄ«ngjiédedÅngxi], æ¦äº®ç² [cÄlià ngfÄn], æ·¸æ½å [qÄ«ngjiéjì], æ¸ æ´å [qÄ«ngjiéjì], æ·¸æ½ç¨å [qÄ«ngjiéyòngpÇn], æ¸ æ´ç¨å [qÄ«ngjiéyòngpÇn], æ¸ é¤å [qÄ«ngchújì], æ¸ é¤å [qÄ«ngchújì] france: fourniture de nettoyage germane: Reinigungsmittel indonezie: pembersih, pemurni ruse: моÑÑее ÑÑедÑÑво puriÄejoserÄi 'puriĝejo' [pur.0igxejo] [pur.0igxejo.KOMUNE] Loko aranÄita aÅ taÅga por sinpurigo: tiu Äambro [â¦] estis ankaÅ puriÄejo, tra kiu pasadis homaj animoj, enirante el Äi en la Äielon de akirita laboro, aÅ en la inferon de kontraÅvola senlaboreco Marta . purgatorio angle: purgatory beloruse: ÑÑÑÑÑлÑÑÑа Äine: æ°´æ¿ [shuÇfáng], å [cè], å» [cè], æ´æé [xÇshÇujiÄn], æ´æé´ [xÇshÇujiÄn], ç¥æ´å®¤ [guà nxÇshì] france: purgatoire germane: Bad, Waschraum hungare: tisztálkodóhelyiség, tisztulás helye indonezie: tempat penyucian nederlande: vagevuur pole: czyÅciec portugale: purgatório rumane: purgatoriu purismoserÄi 'purismo' [pur.0ismo] [pur.0ismo.LIN] Zorgado pri lingva pureco, pli vole prenanta vortojn kaj esprimojn el Äia provizo, ol depruntanta de aliaj lingvoj: eliminado de internaciaj vortoj el kiu ajn lingvo estas esprimo de mallarÄanima lingva purismo [32]. Rim.: PIV trudas al tiu vorto malaproban nuancon: âTroa zorgado ...â. Tamen tio neniel sekvas el la strukturo de la vorto, kaj estas ekzemplo de fremdlingva misinfluo, kiun vera puristo (kiel mi mem) malakceptas. [Sergio Pokrovskij] 32. La Ondo de Esperanto, 2000, No 8-9 angle: purism beloruse: пÑÑÑзм ÄeÄ¥e: purizmus france: purisme germane: Purismus hispane: purismo hungare: purizmus indonezie: purisme, pemurnian (bahasa) japane: ç´æ£ä¸»ç¾© [ãã ããããã ã], ç´ç²ä¸»ç¾© [ãã ããããã ã], ãã¥ãªã¹ã katalune: purisme nederlande: purisme pole: puryzm portugale: purismo rumane: purism ruse: пÑÑизм slovake: purizmus ukraine: пÑÑизм puristoserÄi 'puristo' [pur.0isto] [pur.0isto.LIN] Tiu, kiu volas konservi lingvon pura, sen enmikso de fremdaj influoj: nefleksebla puristo [33]; ne, â rebatas la puristo, â diru pli Äuste: [â¦] [34]; laÅ lingvaj puristoj, vi ne estas bona latvo, se vi skribas komputer anstataÅ dators [35]; la du citaĵoj Äisupraj donas al vi specimenon de la gusto de la rakontostilo, Äi eble ne plene kontentigos puristojn kiuj preferas sian mitologion senornama [36]. 33. L. Beaucaire: El la vivo de bervala sentaÅgulo, 197434. Louis Beaucaire: Kruko kaj Baniko el Bervalo, Per kio ni amuzu nin?35. La Ondo de Esperanto, 2003, â 4 (102)36. Donald Broadribb: El la nordia mitologio, Monato, 2000/07, p. 18 kaj 08, p. 25 beloruse: пÑÑÑÑÑ ÄeÄ¥e: brusiÄ, purista Äine: ç´åè«è [chúnhuà lùnzhÄ], 纯å论è [chúnhuà lùnzhÄ] france: puriste (ling.) germane: Purist indonezie: puris, pemurni (bahasa) japane: ç´æ£ä¸»ç¾©è [ãã ããããã ããã], ç´ç²ä¸»ç¾©è [ãã ããããã ããã], ãã¥ãªã¹ã pole: purysta rumane: purist slovake: brusiÄ, purista ukraine: пÑÑиÑÑ purumaserÄi 'puruma' [pur.0uma] HejmVort [pur.0uma.PED] (pri infano) Kiu ne plu bezonas vindaĵojn. angle: toilet trained, potty trained beloruse: Ð°Ñ Ð°Ð¹Ð½Ñ, пÑÑвÑÑÐ°Ð½Ñ Ð´Ð° паÑÐ°Ð´ÐºÑ france: propre (enfant) germane: sauber (Kind), trocken (windelfrei) hungare: szobatiszta japane: ããã¤ã®ã¨ãã nederlande: zindelijk pole: nauczony porzÄ dku portugale: que não mais usa fralda rumane: învÄÈatÄ ruse: опÑÑÑнÑй, ÑиÑÑоплоÑнÑй malpuraserÄi 'malpura' [pur.mal0a] [pur.mal0a.KOMUNE] Ne pura, enmiksita de fremda, naÅza elemento: Äiu, kiu ektuÅos ilian kadavron, estos malpura Äis la vespero [37]; kriadis kaj sin batadis kvin malpuraj infanaÄoj Marta ; la ondoj de la alfluo kraÄis salan, malpuran ÅaÅmon [38]; malpuraj hoteloj [39]; la malpura atmosfero de grandaj urboj [40]; malpurulo PrV ; ne elverÅu la malpuran, antaÅ ol vi havas la puran PrV ; tolaĵon malpuran lavu en la domo (ne montru al fremduloj familiajn disputojn) PrV ; mi ludas solon, kun sufiÄe malpura (neharmonia, neÄusta tonalto) kaj neregata sono, Äar mi volis krei senton de perdo de memrego [41]. ekskrementa, kota, makulita, Ålima 37. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 11:2438. WÅadysÅaw Reymont, trad. Kazimierz Bein: La Lasta, La Lasta39. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto tria40. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro Tria41. Diversaj aÅtoroj: Kontakto 2011-2019, Intervjuo angle: dirty beloruse: бÑÑÐ´Ð½Ñ ÄeÄ¥e: neÄistý, Å¡pinavý Äine: 污 [wÅ«], è®è [ÄngzÄng], éª¯é« [ÄngzÄng], è [zÄng], é« [zÄng], å¼è [nòngzÄng], å¼é« [nòngzÄng], æ± [wÅ«], è® [Äng], 骯 [Äng], é½· [wò], é¾ [wò], æ··æµ [hùnzhuó], æ··æ¿ [hùnzhuó], ä¸æµ [xià liú], èå ®å ® [zÄngxÄ«xÄ«], é«å ®å ® [zÄngxÄ«xÄ«], 污秽 [wÅ«huì], 污穢 [wÅ«huì], 污跡ææ [wÅ«jÄ«bÄnbÄn], 污迹ææ [wÅ«jÄ«bÄnbÄn] france: impur, sale tolaĵon mal~an lavu en la domo: il faut laver son linge sale en famille. germane: schmutzig hispane: sucio hungare: piszkos, szennyes tolaĵon mal~an lavu en la domo: nem kell a szennyest kiteregetni. indonezie: kotor japane: ä¸ç´ãª [ãµãã ããª], æ··ããç©ã®ãã [ã¾ããã¶ã¤ã®ãã], æ¿ã£ã [ã«ãã£ã], æ±ãã [ãããã], ãããªã, ä¸æ½ãª [ãµãã¤ãª], ä¸æµãª [ãµæµãª], ãããã katalune: brut nederlande: vuil, vies pole: brudny portugale: sujo, impuro rumane: murdar ruse: гÑÑзнÑй slovake: neÄistý, Å¡pinavý svede: smutsig tibete: à½à½à½¼à½à¼à½à¼ tokipone: jaki ukraine: бÑÑдний, неÑиÑÑий malpuraĵo serÄi 'malpuraĵo' [pur.mal0ajxo] [pur.mal0ajxo.KOMUNE] Aĵo, elemento malpura: la karnon de la bovido kaj Äian felon kaj Äian malpuraĵon forbruligu per fajro ekster la tendaro, Äi estas pekofero [42]; lia vizaÄo estis tiel kovrita de malpuraĵo, ke se oni semus tie kreson, Äi donus riÄan rikolton [43]; rigardu [â¦] la malpuraĵon de muÅoj tie Äi en la angulo [44]; Åi estis virino purema [â¦], neniam lasis malpuraĵojn amasiÄi en anguloj [45]. 42. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 29:1443. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Ursa Felo44. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto45. H. Laxness, trad. B. Ragnarsson: Sendependaj homoj, 2007 beloruse: бÑÑд Äine: 污 [wÅ«], å¢ [gòu], æ±¡å¢ [wÅ«gòu], 污秽 [wÅ«huì], 污穢 [wÅ«huì], æ³¥å¢ [nÃgòu], 秽 [huì], ç©¢ [huì] france: saleté germane: Schmutz, Dreck, Verunreinigung indonezie: kotoran tibete: à½à¾²à½ºà½à¼à½à¼ ukraine: бÑÑд malpurigiserÄi 'malpurigi' [pur.mal0igi] (tr) [pur.mal0igi.KOMUNE] Enmeti, enmiksi fremdan, misan aÅ naÅzan substancon: mi tute ne volas malpurigi miajn manojn, kaj [Åi] foriris [46]; ruÄa makulo, pli kaj pli disvastiÄanta, malpurigis lian Äemizon, en la loko de la koro [47]; (figure) tiu naÅziga kraÄaĵo, kiu Åprucis sur Åiajn sentojn kaj malpurigis Åiajn memorojn [48]; (figure) [Äu] estu via filino, kiu unua malpurigu sian blazonon per perfido kaj per felonio [49]? kiu ludas kun koto, malpurigas la manojn PrV . makuli 46. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La maljunulino Holle47. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Kvara48. Henri Vallienne: Äu li?, Äapitro NaÅa49. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Äapitro Dektria angle: soil beloruse: бÑÑдзÑÑÑ, забÑÑджваÑÑ, пÑÑкаÑÑ ÄeÄ¥e: zaÅ¡pinit Äine: 涴 [wò], å¼è [nòngzÄng], å¼é« [nòngzÄng], è¶ [wÅ], 壤 [rÇng], å污æ [shòuwÅ«rÇn], 污跡ææ [wÅ«jÄ«bÄnbÄn], 污迹ææ [wÅ«jÄ«bÄnbÄn], è¡£è£³è¤´è¤ [yÄ«shanglánlÇ], 衣裳襤褸 [yÄ«shanglánlÇ], åå°æ±¡æ [shòudà owÅ«rÇn], è污 [zÄngwÅ«], é«æ±¡ [zÄngwÅ«] france: salir, souiller germane: beschmutzen, verschmutzen, verunreinigen, besudeln hispane: ensuciar hungare: bepiszkol, beszennyez indonezie: mengotori japane: ããã, æ±ããã [ãããªããã], ããã katalune: embrutar, embrutir nederlande: vuil maken, vervuilen (vuil maken) pole: brudziÄ, chlapaÄ, ÅmieciÄ, zanieczyszczaÄ portugale: sujar, emporcalhar rumane: murdare, stropi, gunoi, polueazÄ ruse: паÑкаÑÑ, иÑпаÑкаÑÑ, запаÑкаÑÑ, загÑÑзнÑÑÑ, загÑÑзниÑÑ slovake: zamazaÅ¥, zaÅ¡piniÅ¥, zneÄistiÅ¥ svede: smutsa ner tokipone: jaki ukraine: бÑÑдниÑи, забÑÑднÑваÑи, занеÑиÑÑваÑи *malpuriÄi serÄi 'malpuriĝi' [pur.mal0igxi] (ntr) [pur.mal0igxi.KOMUNE] DifektiÄi pro almeto de io fremda, malboniga: en la kota vetero mia vesto forte malpuriÄis [50]; ha, kiel Åi malpuriÄis en la bierfarejo [51]; (figure) en via buÅo la sankta vorto amo malpuriÄas [52]; la riveroj malpuriÄis je signifa kvanto da kupro kaj plumbo [53]. 50. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 3951. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Knabino, kiu paÅis sur panon52. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado en la Guildhall (Londono) en la 21a de aÅgusto 190753. Katalin Smidéliusz: Cinike cianide -- Äu respondecas Okcidento?, Monato, 2000/04, p. 15 angle: get dirty beloruse: пÑÑкаÑÑа, забÑÑджваÑÑа france: se salir, se souiller germane: schmutzig werden, verdrecken hispane: ensuciarse hungare: bepiszkolódik, beszennyezÅdik indonezie: terkotori nederlande: vuil worden, vervuilen (vuil worden) pole: brudziÄ siÄ portugale: sujar-se rumane: murdare ruse: иÑпаÑкаÑÑÑÑ, запаÑкаÑÑÑÑ akvopurigejo serÄi 'akvopurigejo' [pur.akvo0igejo] Instalaĵo, kie oni purigas akvon de malpuraĵoj kaj ekskrementoj: la unua akvopurigejo en EÅropo ekfunkciis en 1882 en Frankfurto Äe Majno [54]. 54. Vikipedio, Akvopurigejo angle: wastewater treatment plant beloruse: водааÑÑÑÑалÑнае збÑдаванÑне Äine: 污水å¤çå [wÅ«shuÇchÇlÇchÇng], 污水èçå» [wÅ«shuÇchÇlÇchÇng], 污水ååè®¾å¤ [wÅ«shuÇjìnghuà shèbèi], 污水淨åè¨å [wÅ«shuÇjìnghuà shèbèi] france: traitement des eaux usées germane: Kläranlage indonezie: IPAL (instalasi pengolahan air limbah), instalasi pengolahan air limbah blovpurigi, nazpurigiserÄi 'blovpurigi' serÄi 'nazpurigi' [pur.naz0igi] [pur.naz0igi.KOS] Purigi per trablovo (de nazo ks); senmukigi: [li] blovpurigas la nazon kaj volas denove preni la glason, kiam li sentas, ke li devas terni denove [55]; Elvira prenis paperan poÅtukon, brue nazpurigis en Äin, kaj ploris [56]. mungi 55. trad. Ferenc Szilágyi: Vespera ruÄo anoncas ventegon, Moa Martinson56. C. Piron: Ili kaptis Elzan!, 1985 beloruse: ÑмаÑкаÑÑа ÄeÄ¥e: smrkat, Äistit si nos Äine: æ¤é¼»æ¶ [xÇngbÃtì], æ¤ [xÇng] france: se moucher germane: schnauben, schneuzen indonezie: menyingsring japane: æ´ãããã§ãã [ã¯ãªãããã§ãã], æ´ããã [ã¯ãªããã] pole: wycieraÄ nos rumane: ÈtergeÈi nasul slovake: smrkaÅ¥, ÄistiÅ¥ nos brilpuraserÄi 'brilpura' [pur.bril0a] [pur.bril0a.KOMUNE] Pro pureco reluma, brila: [la] cervo [â¦] havis ÄirkaÅ la kolo brilpuran kupran ringon [57]; la brilpuraj rikoltiloj de la rikoltistoj brilis sur la grenkampoj [58]; Äio estis nova, brilpura kaj bela [59]! 57. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, NeÄa reÄino58. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Historio de la jaro59. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, âBelaâ angle: sparkling clean beloruse: наÑÑÑÑÐ°Ð½Ñ Ð´Ð° блÑÑÐºÑ ÄeÄ¥e: záÅivÄ Äistý Äine: å æ´ [guÄngjié], å æ½ [guÄngjié] france: reluisant (propre) germane: blitzsauber, blitzeblank hungare: ragyogóan tiszta indonezie: bersih bersinar, bersih berkilau nederlande: blinkend (schoon) pole: czysty do poÅysku portugale: reluzentemente limpo, resplandescente rumane: curat pentru a strÄluci slovake: žiarivo Äistý turke: pırıl pırıl ukraine: наÑиÑений до блиÑкÑ, блиÑкÑÑий frotpurigiserÄi 'frotpurigi' [pur.frot0igi] (tr) [pur.frot0igi.KOMUNE] Purigi forigante supran malpuron per frotado: lia ora krono kaj la sceptro estis frotpurigitaj tiel, ke Äio aspektis belege [60]; frotpurigita kaj brilpura la lanterno staris en angulo, kie Äi tuj faladis en la okulojn [61]; mi same levadis la litojn, la akvo-sitelojn, portis malpurajn vestaĵojn al la lavejo, frotpurigis, gladis [62]; frotpurigita pargeta planko [63]. skrapi, viÅi 60. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado61. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malnova strata lanterno62. Sándor Szathmári: VojaÄo al Kazohinio, Sepa Äapitro63. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, La Vento Rakontas pri Valdemaro Doe kaj pri liaj Filinoj angle: polish, scrub beloruse: вÑÑÑÑаÑÑ (даÑÑÑÑа), адÑÑÑаÑÑ ÄeÄ¥e: drhnout, vydrhnout, vytÅÃt france: astiquer, fourbir, récurer germane: scheuern, schrubben, rubbeln, abwischen hungare: sikál, súrol indonezie: menggosok (utk membersihkan), memoles, menyemir, mengeskrub nederlande: schoonwrijven pole: szorowaÄ portugale: esfregar rumane: tufÄrie slovake: drhnúť, šúchaÅ¥ (pri pranÃ) svede: skrubba ukraine: виÑиÑаÑи ripozpurigiserÄi 'ripozpurigi' [pur.ripoz0igi] (tr) [pur.ripoz0igi.KOMUNE] Purigi per ripozigo, precipe likvaĵon, kies malpuraĵoj tiel alfundiÄas: mi ripozpurigos iliajn akvojn [64]. dekanti, precipiti 64. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, JeÄ¥ezkel 32:14 angle: decant beloruse: адÑÑойваÑÑ (вадкаÑÑÑÑ) Äine: æ¾ [dèng], æ»æ [bìxÄ«], æ½·æ [bìxÄ«] france: décanter germane: dekantieren, absetzen lassen, ausfällen hungare: derÃt, ülepÃt indonezie: menyiring, mendekantasi nederlande: decanteren pole: scedziÄ portugale: decantar ruse: оÑÑÑаиваÑÑ (жидкоÑÑÑ) sekpurigiserÄi 'sekpurigi' [pur.sek0igi] (tr) [pur.sek0igi.TEKS] (pri tolaĵoj) Purigi per Ä¥emia, senakva procedo. beloruse: ÑабÑÑÑ Ñ ÑмÑÑÑÑÐºÑ Äine: ä¹¾æ´ [gÄnxÇ], å¹²æ´ [gÄnxÇ] france: laver à sec germane: chemisch reinigen indonezie: mencuci kering japane: ãã©ã¤ã¯ãªã¼ãã³ã°ãã sekpurigejoserÄi 'sekpurigejo' [pur.sek0igejo] [pur.sek0igejo.TEKS] Loko aÅ butiko al kiu oni portas tolaĵojn por ilia sekpurigo: kiam Lidia estis en Lima unu el la lokaj bahaanoj, Glen Sealts, kiu posedis sekpurigejon, ofertis senpage sekpurigi Åiajn vestaĵojn [65]. 65. W. Heller, trad. B. Westerhoff: Lidia, la Vivo de Lidia Zamenhof, Filino de Esperanto, 2007 beloruse: Ñ ÑмÑÑÑÑка (меÑÑа) Äine: ä¹¾æ´ [gÄnxÇ], å¹²æ´ [gÄnxÇ] france: blanchisserie, pressing germane: chemische Reinigung indonezie: penatu kimia viÅpurigiserÄi 'viŝpurigi' [pur.visx0igi] (tr) [pur.visx0igi.HEJM] Purigi per viÅado: ni demetis la bluzojn kaj per ili viÅpurigis la plankon [66]. 66. S. Lang, trad. G. Berveling: La TalpoÄasisto, 2007 beloruse: вÑÑÑÑаÑÑ, ÑÑÑÑÑаÑÑ Äine: æ¹ [mÄ], ææ¹ [shìmÇ], æé¤ [shìchú], æ©æ [kÄishì], æ©æ¦ [kÄicÄ] france: astiquer, essuyer germane: wischen, schrubben indonezie: mengelap pole: ÅcieraÄ rumane: Èterge pure kaj nure, pure kaj simple serÄi 'pure kaj nure' serÄi 'pure kaj simple' [pur.0e_kaj_nure] (frazaĵo) [pur.0e_kaj_nure.FRAZ] Äuste dirite, sen troigo aÅ maltroigo: mi min demandas Äu tiu afero pri la albana krimmetodo ne estas pure kaj nure antaÅjuÄo, kliÅo [67]; se ni sen antaÅjuÄo konsideras la Äi-supran frazon, ni konstatas, ke Äi pure kaj simple esprimas unu pasintan okazaĵon [68]. 67. J. Valano: Äu li bremsis sufiÄe?, 197868. Akademio de Esperanto: Esploro de la Ekzercaro pri la formo âestis -itaâ, Akademia Cirkulero 76a, 1965 beloruse: без пÑÑкÑаÑаÑ, папÑоÑÑÑ ÐºÐ°Ð¶ÑÑÑ Äine: æ´ [pÇ], 樸 [pÇ], å纯 [dÄnchún], å®ç´ [dÄnchún] france: purement et simplement germane: schlicht und einfach, einfach gesagt, ohne zu beschönigen etna purigo, etna purigado serÄi 'etna purigo' serÄi 'etna purigado' [pur.etna0igo] [pur.etna0igo.MIL] Forigo de Äiuj anoj de iu nacio el teritorio: tiu milito de etna purigado pere de perforto amarigas mian vivon [69]. genocido, masakro 69. Ratimir: Rat i Mir, en: Vivprotokoloj, 2009 beloruse: ÑÑнÑÑÐ½Ð°Ñ ÑÑÑÑка Äine: ç§ææ¸ æ´ [zhÇngzúqÄ«ngxÇ], 種ææ¸ æ´ [zhÇngzúqÄ«ngxÇ], ç§ææ¸ é¤ [zhÇngzúqÄ«ngchú], 種ææ¸ é¤ [zhÇngzúqÄ«ngchú] france: nettoyage ethnique germane: etnische Säuberung indonezie: pembersihan etnis japane: æ°ææµå [ã¿ããããããã] pole: czystka etniczna rumane: purificarea etnicÄ administraj notoj ~uma: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro. sek~igi: Mankas dua fontindiko. sek~igi: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.