^*pied/o ^PV

^*piedo  ↝

serĉi 'piedo'

1.  ↝

[pied.0o.ANA]

Artikita parto ĉe ekstremo de la homa aŭ besta kruro, servanta por stari kaj paŝi: mi sidas sur seĝo kaj tenas la piedojn sur benketo[1]; ŝi ĵetis sin al la piedoj de sia edzo^Z; piedbati, piedfrapi, piedpremi (treti); pieda (kie kuŝas la piedoj) parto de la lito[2]; kurbapieda ulo^Z; mi ne havis la intencon eldoni aŭtore plenan vortaron kaj krei laŭ mia persona plaĉo la tutan lingvon de l' kapo ĝis la piedoj[3].

2.  ↝

[pied.0o.mebla]

(figure) Parto sur kiu meblo staras: tablo kun kvar piedoj; la gefianĉoj sidis, ĉiu apogita al piedo de tablo [4].
Rim.: Kvankam Zamenhofa, tiu uzo ŝajnas malkonvena al iuj, kiuj preferas por tiu senco la vorton kruro (krom se temas pri speciale fleksita kaj skulptita parto de mebla kruro). Komparu ankaŭ kun „brakseĝo“, kiu havas brak-, ne man-apogilojn.

3.

[pied.0o.FIG]

(figure) Malsupra parto de io: piedo de roko, de paĝo; piednoto; antaŭ ĉio ni devas penadi, ke nia afero stariĝu sur fortaj piedoj (bazo) en la mondo^Z.

4.  ↝

[pied.0o.POE]

Parto de verso, konsistanta el karakteriza kombinaĵo de silaboj kun difinita longeco aŭ akcentiteco: en Esperanta metriko la ĉefaj piedoj estas du- aŭ tri-silabaj kaj entenas nur unu akcentitan silabon. Dusilabaj piedoj: jambo, piriko, spondeo, trokeo; trisilabaj piedoj: amfibraĥo, anapesto, daktilo, tribrako; kvarsilaba piedo: ĥorjambo.

5.  ↝

[pied.0o.MAT]

(arkaismo) [5](fakula ĵargono) (de ortanto, sur ajna al ĝi orta geometria figuro) La punkto, en kiu ili sin orte sekcas: la piedo de mezortanto de streko estas ties mezo.

piede

serĉi 'piede'

[pied.0e.KOMUNE]

Per la piedoj: iri piede; malfeliĉo venas rajde, foriras piede ^PrV.

nudpiede

serĉi 'nudpiede'

[pied.nud0e.KOMUNE]

Per la piedoj nudaj. Mi plandas plu nudpiede sur pado sinuanta preter marĉoj kaj montetoj. [6].

piede de

serĉi 'piede de'

1.

[pied.0e_de.iu]

Ĉe la piedoj de iu.

2.

[pied.0e_de.FIG]

(figure) Malsupre de io: piede de la paĝo troviĝas noto.

^*piedingo [7]  ↝

serĉi 'piedingo'

[pied.0ingo.RAJ]

Speco de ringo, kiu pendas de la selo kaj en kiun oni metas ekstremaĵojn de la piedoj por surĉevaliĝi kaj rajdi: li defalas, restas alkroĉita per piedo en la piedingo, kaj la furioze forrapidanta ĉevalo posttrenas lin sur la ŝtona teraĵo [8].

piedumi

serĉi 'piedumi'

[pied.0umi.KOMUNE]

Vole aŭ nevole tuŝi, premi, bateti per la piedo: Dunkan ... streĉis la krurojn, tamen zorge, por ne piedumi iujn el la homfiguroj kiuj kuŝe-side apogis sin kontraŭ la muro [9].

dupiedulo  ↝

serĉi 'dupiedulo'

[pied.du0ulo.ZOO]

Animalo, iranta sur du piedoj: mi opinias, ke dupiedulo sen homaj virtoj ne estas reala homo [10].

kvarpiedulo  ↝

serĉi 'kvarpiedulo'

[pied.kvar0ulo.ZOO]

Animalo, iranta sur kvar piedoj: oni sur ĝin kuŝigis la vunditan kvarpiedulon [11].

tripiedo

serĉi 'tripiedo'

[pied.tri0o.KOMUNE]

Tablo, seĝo aŭ subtenilo kun tri piedoj: Vinicius sidis sur tripiedo [12]; la fidela servistino metis la skribilaron sur kanapon kaj la incensilon sur tripiedon [13].
Rim.: „TriKRURA seĝo“ estus pli trafa kaj klara.

kapopiede

serĉi 'kapopiede'

[pied.kapo0e.KOMUNE]

Starante duope tiel, ke ĉiu havas la kapon en la loko, en kiu la alia havas la piedojn.

kapopieduloj  ↝

serĉi 'kapopieduloj'

[pied.kapo0uloj.ZOO]

cefalopodoj

multpieduloj  ↝

serĉi 'multpieduloj'

[pied.mult0uloj.ZOO]

miriapodoj multpiedulo ... artikulo kun multaj piedoj [14].

surpiediĝi  ↝

serĉi 'surpiediĝi'

[pied.sur0igxi.KOMUNE]

Ekstari sur siaj piedoj: Maksim facilmove surpiediĝis [15].

ŝajnpiedo  ↝

serĉi 'ŝajnpiedo'

[pied.sxajn0o.BIO]

^9OA Lobo aŭ fadeno de ĉelinterna substanco, servanta al iuj ĉeloj por enkorpigi al si eksteran materialon, aŭ por moviĝi. amebo

verspiedo  ↝

serĉi 'verspiedo'

[pied.vers0o.POE]

Piedo⁴: kalkulas la poeto sur la fingroj / verspiednombrojn [16].

       Ĉi rimarko estas ĝusta, sed eble ne tre utila.
       Ĝi
       povus aplikiĝi al ĉiuj derivaĵoj de la tipo
       "n-xo":
       "triangula figuro" estas pli klara ol "triangulo",
       "ĉirkaŭmana ornamaĵo" pli ol
       "ĉirkaŭmano", kaj multaj
       similaj. [MB]
     

       La rimarko celas ne tiom la strukturon de la kunmetajxo, kiom
       la misan radikon: koncerna segxo povas tute ne havi piedojn
       (iel apartajn, ekz-e pli dikajn, skulptitajn malsupran
       ekstremajxojn), sed gxi nepre havas "krurojn" (aux
       "gambojn").  Angle mi nomus ilin "legs"
       (a tripod is a three-LEGGED object), ne "feet".
       [Sergio]