^*mez/o ^UV

1.

Punkto pli malpli egaldistanca de la eksteraj limoj de io, en spaco aŭ tempo: la ĉefa masto rompiĝis en la mezo [1]; la Eternulo elkreskigis […] la arbon de vivo en la mezo de la ĝardeno [2]; en la mezo de la nokto [3]; li venigis la vinistestron […] en la mezon de siaj servantoj [4]; la Izraelidoj ekiris tra la mezo de la maro [5]; la aperturo de la tuniko estis en la mezo [6]; en la mezo de la revena vojo li eksentis laciĝon [7]; tio okazis iam en la mezo de vintro [8]; la ĉielo estis ankoraŭ iomete blua en la mezo [9]; [li] staras en la mezo de la cirklo ^Kon11 ; (figure) ni venis al vi, Usonanoj, precipe por pasigi en via mezo [10]; (figure) ĉiuj grandaj urboj […] posedas en sia mezo ian nombron da viroj diversaĝaj, kiuj havas perfekte fiksitan kaj larĝe faman reputacion ^Marta . centro, inter, kerno, sino

2.

Tio, kio estas egale malproksima de kontraŭaj ekstremaj gradoj: kie devas esti la ĝusta mezo inter pigreco kaj puremo [11]; miksita metodo, kiu troviĝas ie en la mezo inter la gramatika kaj rekta [12]; verki aranĝojn estas iel en la mezo: mi povas plani tempon por tio, sed sen garantio ke mi sukcesos fari ion valoran [13]; Evitu flaman mezon de la amo, ⫽ Atakon kaj atencon de deziro ^Hamlet ! ekvilibro, ĝusta mezuro⁴

3.

a)

(elementa geometrio)^MatVort (de streko) Punkto de ĝi egaldistanca de ĝiaj du randoj: la du strekoj, kiuj ligas la mezon al la randoj de la originala streko, estas egalaj.

b)

(afina geometrio) (de punktoparo en afina spaco) La pezocentro kun egalaj koeficientoj de la du punktoj.

1.

Estanta en la mezo: meza paŭzo [14]; li faris mezan riglilon, kiu ŝoviĝis meze de la tabuloj de unu fino ĝis la alia [15]; per ŝtuparo oni povis supreniri en la mezan galerion [16]; la malsupraj kaj mezaj partoj de la konstruaĵo [17]; en la komenco de la meza noktogardo, kiam ĵus stariĝis la gardistoj [18]; la interparolado ektuŝis ankaŭ la epokon de la mezaj jarcentoj [19]; la procesio iris de Nilo al la montoj, tra la meza vojo [20]; ili venis en grandan salonon kun multaj benkoj ambaŭflanke de meza trairejo [21]; la vaporŝipo […] sur la meza masto la standardon de la Nord-Germana Lloyd [22]; li havigis grandan murkarton pri meza Eŭropo [23]; parolante pri infanoj, bestoj kaj objektoj, kies naturan sekson ni ne scias, ni vole-ne-vole (sen ia ofenda intenco) uzas pronomon mezan inter „li“ kaj „ŝi“ – la vorton „ĝi“ [24]; meza sono inter ‚a‘ kaj ‚o‘ [25]; se la oratoro ne konas la ejon, li nepre devas komenci per meza tono [26]; la mezaj registroj estas baritono ĉe viroj kaj mezosoprano ĉe virinoj [27]; Ivanoviĉ turnis sian mezan fingron [28]; ĉe mezaj ŝtatlernejoj li fariĝis instruisto de geografio [29]; en jezuitaj mezaj lernejoj (kolegioj), la klasoj estis nomataj laŭ ĉefa instruata latina objekto: gramatiko, sintakso, poezio, retoriko [30]. intera, transira. ponto.

2.

Averaĝa: [li] ne estas granda, sed li ne estas ankaŭ malgranda: li estas de meza kresko [31]; kun meza rapideco [32]; virino de meza aĝo ^Marta ; la meza normala plenkreskulo posedas inter 35 000 kaj 70 000 vortojn [33]! ĉi tiu kamparano estas pli ol meza ^Metrop ; oni tute ne povus trovi, laŭ la sama metodo, la mezan inteligentecon aŭ klerecon de la publiko [34]; mezkvalita brando [35].

(tr)

Kalkuli meznombron: ni mezumis laŭ du manieroj: la unuan fojon ni utiligis la procentajn ciferojn por averaĝado, la duan fojon la absolutajn nombrojn [36].

(komune) Meznombro: en la jaro 2000 la mezuma salajro en Pollando atingis 480 usonajn dolarojn [37].

La parto de la tago antaŭ la tagmezo: estis dimanĉa antaŭtagmezo, kaj la vetero estis bela [38]; la mortinto estis jam elmetita, ĉar en tiu antaŭtagmezo devis okazi la enterigo [39]; antaŭtagmeze mi sukcesis dormi unu horon sur la riverbordaj ripozlitoj [40]; la antaŭtagmeza trafiko ĝenerale havas elegantan karakteron [41]. diurnomateno

Rim.: Depende de la kulturo antaŭtagmezo povas havi diversajn komencojn: ĝi povas ampleksi la tutan tempon inter noktomezo kaj tagmezo; en aliaj kulturoj ĝi estas samsignifa kun la mateno, sed ofte ĝi simple komenciĝas samtempe kun la taga laboro, sekvante la matenon. [Wolfram Diestel]

En la ekzakta mezo: (figure) li estis trafita mezmeze per la riposto [42].

(senkomplemente)

Esti la tempo meza en nokto: lia voĉo en telefono similis al foro kaj mildo de la Eta Princo; kiam li ekparolis al mia aŭskultilo, sur mia planedo noktomezis [43].

mateni, tagmezi, vesperi

Mezo de la nokto: la unua bato de noktomezo sonis, kiam ŝi pensis, ke estas apenaŭ la dekunua horo [44]. diurno

La parto de la tago sekvanta la tagmezon: estis varma aŭtuna posttagmezo, kaj forta pluvo estis falinta ^BdV ; malfrue posttagmeze fariĝis silente [45]; reveninte de la posttagmeza veturo, li vespermanĝis [46]; mi devus fari raporton […], unue mi devis atendi dum la tuta antaŭtagmezo, poste oni fermis, ankaŭ posttagmeze ne venis mia vico [47]. diurno

(senkomplemente)

Esti la tempo meza en tago: super Nil, tagmezas [48].

mateni, vesperi, noktomezi

Mezo de la hela tago, kiam la suno estas plej alte super la horizonto: [ili] vokadis al la nomo de Baal de la mateno ĝis la tagmezo [49]; kiam pasis la tagmezo, ili ĉiam ankoraŭ faradis la ceremoniojn [50]; ĉe la plej forta tagmeza suno [51]; vespere kaj matene kaj tagmeze mi plendas kaj ĝemas [52]; diurno

(prepoziciaĵo)

1.

En loko aŭ momento egaldistanca de ekstremaĵoj: meze de la nokto.

2.

En loko, kie oni estas ĉiuflanke ĉirkaŭata: meze de la nebulo; meze en la akvo; mezen en la bukedon oni enmetadis kandelon^Z ; la Eternulo parolis al vi el meze de la fajro [53]; li faligis ĉion mezen de ilia tendaro [54]; halti meze dum la danco; meze inter la malamikoj.