Aldoni tradukojn al ReVo:

*mez/o PV

*mezo

serĉi 'mezo'
[mez.0o]
1.
[mez.0o.punkto_inter_du]
Punkto pli malpli egaldistanca de la eksteraj limoj de io, en spaco aŭ tempo: la ĉefa masto rompiĝis en la mezo [1]; la Eternulo elkreskigis […] la arbon de vivo en la mezo de la ĝardeno [2]; en la mezo de la nokto [3]; li venigis la vinistestron […] en la mezon de siaj servantoj [4]; la Izraelidoj ekiris tra la mezo de la maro [5]; la aperturo de la tuniko estis en la mezo [6]; en la mezo de la revena vojo li eksentis laciĝon [7]; tio okazis iam en la mezo de vintro [8]; la ĉielo estis ankoraŭ iomete blua en la mezo [9]; [li] staras en la mezo de la cirklo Kon11 ; (figure) ni venis al vi, Usonanoj, precipe por pasigi en via mezo [10]; (figure) ĉiuj grandaj urboj […] posedas en sia mezo ian nombron da viroj diversaĝaj, kiuj havas perfekte fiksitan kaj larĝe faman reputacion Marta . VD:centro, inter, kerno, sino
2.
[mez.0o.punkto_inter_ekstremoj]
Tio, kio estas egale malproksima de kontraŭaj ekstremaj gradoj: kie devas esti la ĝusta mezo inter pigreco kaj puremo [11]; miksita metodo, kiu troviĝas ie en la mezo inter la gramatika kaj rekta [12]; verki aranĝojn estas iel en la mezo: mi povas plani tempon por tio, sed sen garantio ke mi sukcesos fari ion valoran [13]; Evitu flaman mezon de la amo, ⫽ Atakon kaj atencon de deziro [14]! VD:ekvilibro, ĝusta mezuro4
3.
[mez.0o.punkto]
MAT
a)
[mez.0o.punkto.elementa]
(elementa geometrio)MatVort (de streko) Punkto de ĝi egaldistanca de ĝiaj du randoj: la du strekoj, kiuj ligas la mezon al la randoj de la originala streko, estas egalaj.
b)
[mez.0o.punkto.afina]
(afina geometrio) (de punktoparo en afina spaco) La pezocentro kun egalaj koeficientoj de la du punktoj.
afrikanse:
middel
albane:
mesme
amhare:
መካከለኛ
angle:
middle
arabe:
وسط
armene:
Õ´Õ«Õ»Õ«Õ¶
azerbajĝane:
orta
beloruse:
сярэдзіна
bengale:
মধ্যম
birme:
အလယ်
bosne:
srednji
bretone:
kreiz
ĉeĥe:
střed, svalový obal arterie
ĉine:
中 [zhōng]
dane:
midten
estone:
keskus
eÅ­ske:
erdialdetik
filipine:
gitna
france:
milieu
galege:
medio
germane:
Mitte
guĝarate:
મધ્યમ
haitie:
mitan
haÅ­se:
tsakiya
hinde:
बीच
hispane:
medio, mitad
hungare:
közép 3.a középpont 3. középpont
igbe:
n’etiti
indonezie:
1. madya, tengah, tengah-tengah, pertengahan 3. titik tengah
irlande:
lár
islande:
miðja
itale:
mezzo
japane:
中 [なか]
jave:
tengah
jide:
מיטן
jorube:
arin
kanare:
ಮಧ್ಯಮ
kartvele:
შუა
katalune:
mig
kazaĥe:
орта
kimre:
canol
kirgize:
орто
kmere:
កណ្តាល
koree:
중간
korsike:
mezzu
kose:
phakathi
kroate:
srednji
kurde:
navîn
latine:
mediam
latve:
vidus
laÅ­e:
ກາງ
litove:
vidurys
makedone:
средината
malagase:
afovoany
malaje:
pertengahan
malajalame:
മദ്ധ്യ
malte:
nofs
maorie:
waenganui
marate:
मध्यम
monge:
nruab nrab
mongole:
дунд
nederlande:
midden
nepale:
केन्द्र
njanĝe:
pakati
okcidentfrise:
sintrum
okcitane:
mièg
panĝabe:
ਮੱਧ
paŝtue:
د منځني
pole:
środek 1. Å›rodek 3. Å›rodek
portugale:
meio
ruande:
hagati
rumane:
mijloc
ruse:
середина
samoe:
moa
sinde:
وچ
sinhale:
මධ්යම
skotgaele:
meadhan
slovake:
stred, svalový obal artérie
somale:
dhexe
ŝone:
pakati
sote:
bohareng
sunde:
patengahan
svahile:
katikati
taĝike:
миёна
taje:
ตรงกลาง
tamile:
நடுத்தர
tatare:
урта
telugue:
మధ్య
tibete:
དཀྱིལ་
ukraine:
середній
urdue:
مشرق
uzbeke:
o’rta
vjetname:
trung
zulue:
maphakathi

meza

serĉi 'meza'
[mez.0a]
1.
[mez.0a.KOMUNE]
Estanta en la mezo: meza paŭzo [15]; li faris mezan riglilon, kiu ŝoviĝis meze de la tabuloj de unu fino ĝis la alia [16]; per ŝtuparo oni povis supreniri en la mezan galerion [17]; la malsupraj kaj mezaj partoj de la konstruaĵo [18]; en la komenco de la meza noktogardo, kiam ĵus stariĝis la gardistoj [19]; la interparolado ektuŝis ankaŭ la epokon de la mezaj jarcentoj [20]; la procesio iris de Nilo al la montoj, tra la meza vojo [21]; ili venis en grandan salonon kun multaj benkoj ambaŭflanke de meza trairejo [22]; la vaporŝipo […] sur la meza masto la standardon de la Nord-Germana Lloyd [23]; li havigis grandan murkarton pri meza Eŭropo [24]; parolante pri infanoj, bestoj kaj objektoj, kies naturan sekson ni ne scias, ni vole-ne-vole (sen ia ofenda intenco) uzas pronomon mezan inter „li“ kaj „ŝi“ – la vorton „ĝi“ [25]; meza sono inter ‚a‘ kaj ‚o‘ [26]; se la oratoro ne konas la ejon, li nepre devas komenci per meza tono [27]; la mezaj registroj estas baritono ĉe viroj kaj mezosoprano ĉe virinoj [28]; Ivanoviĉ turnis sian mezan fingron [29]; ĉe mezaj ŝtatlernejoj li fariĝis instruisto de geografio [30]; en jezuitaj mezaj lernejoj (kolegioj), la klasoj estis nomataj laŭ ĉefa instruata latina objekto: gramatiko, sintakso, poezio, retoriko [31]. VD:intera, transira. VD:ponto.
2.
[mez.0a.averagxa]
Averaĝa: [li] ne estas granda, sed li ne estas ankaŭ malgranda: li estas de meza kresko [32]; kun meza rapideco [33]; virino de meza aĝo Marta ; la meza normala plenkreskulo posedas inter 35 000 kaj 70 000 vortojn [34]! ĉi tiu kamparano estas pli ol meza Metrop ; oni tute ne povus trovi, laŭ la sama metodo, la mezan inteligentecon aŭ klerecon de la publiko [35]; mezkvalita brando [36].
angle:
middle
beloruse:
сярэдні
bretone:
-kreiz, krenn
ĉeĥe:
prostřední, průměrný, střední
ĉine:
中級 [zhōngjí], 中级 [zhōngjí], 平平 [píngpíng], 仲 [zhòng], 中等 [zhōngděng], 半中腰 [bànzhōngyāo], 平均 [píngjūn]
france:
médian, moyen
germane:
~kvalita: mittelmäßig.
hispane:
medio
hungare:
közép-, középső, középponti, közepes, átlagos ~kvalita: átlagos minőségű.
indonezie:
1. tengah 2. rata-rata, rerata, menengah
itale:
mediano (agg.), intermedio, medio, in mezzo, centrale (in mezzo)
japane:
まん中の [まんちゅうの], 中央の [ちゅうおうの], 中くらいの [ちゅうくらいの], 中間の [ちゅうかんの], 並の [なみの], 平均的な [へいきんてきな]
nederlande:
midden-, middelbaar, gemiddeld
pole:
środkowy
rumane:
central, de mijloc
ruse:
средний
slovake:
priemerný, prostredný, stredný
ukraine:
середній

mezumi

serĉi 'mezumi'
[mez.0umi]
(tr)
[mez.0umi.kalkuli]
Kalkuli meznombron: ni mezumis laŭ du manieroj: la unuan fojon ni utiligis la procentajn ciferojn por averaĝado, la duan fojon la absolutajn nombrojn [37].
37. H. D. Maas: Semantiko kaj Statistiko de Rusaj Substantivoj, Scienca Revuo, 1970:4-5 (84-85), p. 133a
beloruse:
вылічаць сярэдняе (паказальнік, лік, велічыню)
france:
moyenner (calculer une moyenne)
indonezie:
merata-rata, merata-ratakan
ukraine:
визначати середнє число

mezumo

serĉi 'mezumo'
[mez.0umo]
[mez.0umo.KOMUNE]
(komune) Meznombro: en la jaro 2000 la mezuma salajro en Pollando atingis 480 usonajn dolarojn [38].
38. S. Śmigielski: Laboro tro multekosta, Monato, 2002:08, p. 14a
angle:
average, mean
beloruse:
сярэдні лік, сярэдняе, сярэдняя велічыня
bretone:
keidenn
bulgare:
средна стайност
ĉeĥe:
průměr, střední hodnota
ĉine:
平均 [píngjūn], 平均值 [píngjūnzhí]
france:
moyenne
germane:
Mittel
hungare:
átlag, középérték
indonezie:
rata-rata, nilai tengah
japane:
平均 [へいきん]
pole:
średnia liczbowa, wartość średnia, przeciętna
portugale:
média
rumane:
medie numerică, valoare medie, medie
ruse:
среднее
slovake:
priemer, priemerný počet
ukraine:
середнє число

antaÅ­tagmezo

serĉi 'antaŭtagmezo'
[mez.antauxtag0o]
[mez.antauxtag0o.KAL]
KAL La parto de la tago antaŭ la tagmezo: estis dimanĉa antaŭtagmezo, kaj la vetero estis bela [39]; la mortinto estis jam elmetita, ĉar en tiu antaŭtagmezo devis okazi la enterigo [40]; antaŭtagmeze mi sukcesis dormi unu horon sur la riverbordaj ripozlitoj [41]; la antaŭtagmeza trafiko ĝenerale havas elegantan karakteron [42]. TUT:diurnoVD:mateno
Rim.: Depende de la kulturo antaŭtagmezo povas havi diversajn komencojn: ĝi povas ampleksi la tutan tempon inter noktomezo kaj tagmezo; en aliaj kulturoj ĝi estas samsignifa kun la mateno, sed ofte ĝi simple komenciĝas samtempe kun la taga laboro, sekvante la matenon. [Wolfram Diestel]
angle:
morning
beloruse:
да паўдня, да палудня
bretone:
beure, mintin
ĉine:
上午 [shàngwǔ], 午前 [wǔqián], 上半晌 [shàngbànshǎng]
france:
matinée
germane:
Vormittag antaŭtag~e: vormittags. antaŭtag~a: vormittäglich.
hispane:
mañana
hungare:
délelőtt
indonezie:
pagi
itale:
mattino
nederlande:
ochtend, voormiddag (9-12 u.), morgen (ochtend)
pole:
przedpołudnie
rumane:
înainte de amiază, înainte de prânz
ruse:
до полудня
ukraine:
передобідня пора, передобідній час

mezmeza

serĉi 'mezmeza'
[mez.00a]
[mez.00a.KOMUNE]
En la ekzakta mezo: (figure) li estis trafita mezmeze per la riposto [43].
43. M. Jókai, trad. J. Horvath: La du salikoj de Nagyenyed, 2002
beloruse:
дакладна ў сярэдзіне
france:
en plein milieu
indonezie:
tepat di tengah

noktomezo

serĉi 'noktomezo'
[mez.nokto0o]
[mez.nokto0o.KAL]
KAL Mezo de la nokto: la unua bato de noktomezo sonis, kiam ŝi pensis, ke estas apenaŭ la dekunua horo [44]. TUT:diurno
44. C. Perrault, trad. P. Sarpy: Cindrulino, en: Rakontoj pri feinoj, 1904
angle:
midnight
beloruse:
поўнач
bretone:
hanternoz
bulgare:
полунощ
ĉeĥe:
půlnoc
ĉine:
半夜 [bànyè], 午夜 [wǔyè], 夜半 [yèbàn], 子夜 [zǐyè], 零时 [língshí], 零時 [língshí]
france:
minuit
germane:
Mitternacht
hispane:
medianoche
hungare:
éjfél
indonezie:
tengah malam
itale:
mezzanotte
japane:
真夜中 [まよなか], 夜半 [やはん]
malaje:
tengah malam
nederlande:
middernacht
pole:
północ (godzina)
rumane:
miezul nopții
ruse:
полночь
slovake:
polnoc, stred noci
ukraine:
північ

posttagmezo

serĉi 'posttagmezo'
[mez.posttag0o]
[mez.posttag0o.KAL]
KAL La parto de la tago sekvanta la tagmezon: estis varma aŭtuna posttagmezo, kaj forta pluvo estis falinta [45]; malfrue posttagmeze fariĝis silente [46]; reveninte de la posttagmeza veturo, li vespermanĝis [47]; mi devus fari raporton […], unue mi devis atendi dum la tuta antaŭtagmezo, poste oni fermis, ankaŭ posttagmeze ne venis mia vico [48]. TUT:diurno
angle:
afternoon
beloruse:
па паўдні, папалудні
bretone:
enderv
bulgare:
следобед
ĉine:
下午 [xiàwǔ]
france:
après-midi
germane:
Nachmittag posttag~e: nachmittags. posttag~a: nachmittäglich.
hispane:
tarde
hungare:
délután, ebédután
indonezie:
sore
itale:
pomeriggio
japane:
午後 [ごご]
katalune:
tarda
malaje:
petang
nederlande:
middag (12-18 u.), namiddag (12-18 u.)
okcitane:
aprèp-miègjorn
pole:
popołudnie
rumane:
după amiaza
ruse:
пополудни
slovake:
odpoludnie, poobedie
tibete:
ཕྱི་དྲོ་
ukraine:
післяобідня пора, післяобідній час

*tagmezo

serĉi 'tagmezo'
[mez.tag0o]
[mez.tag0o.KAL]
KAL Mezo de la hela tago, kiam la suno estas plej alte super la horizonto: [ili] vokadis al la nomo de Baal de la mateno ĝis la tagmezo [49]; kiam pasis la tagmezo, ili ĉiam ankoraŭ faradis la ceremoniojn [50]; ĉe la plej forta tagmeza suno [51]; vespere kaj matene kaj tagmeze mi plendas kaj ĝemas [52]; TUT:diurno
afrikanse:
middag
albane:
mesditë
amhare:
እኩለ ቀን
angle:
noon
arabe:
ظهرا
armene:
կեսօր
azerbajĝane:
günorta
beloruse:
поўдзень (час)
bengale:
দুপুর
birme:
မွန်းတည့်
bosne:
podne
bretone:
kreisteiz
bulgare:
обяд, обед
ĉeĥe:
poledne
ĉine:
正午 [zhèngwǔ], 中午 [zhōngwǔ], 日中 [rìzhōng], 晌午 [shǎngwu]
dane:
middag
estone:
keskpäeval
eÅ­ske:
eguerdian
filipine:
tanghali
france:
midi
galege:
mediodía
germane:
Mittag tag~a: mittäglich. tag~e: mittags.
guĝarate:
બપોરે
haitie:
midi
haÅ­se:
karkatar rana
hinde:
दोपहर
hispane:
mediodía
hungare:
dél
igbe:
ehihie
indonezie:
tengah hari
irlande:
meán lae
islande:
hádegi
itale:
mezzogiorno
japane:
正午 [しょうご]
jide:
מיטאָגצייַט
jorube:
kẹfa
kanare:
ಮಧ್ಯಾಹ್ನ
kartvele:
შუადღისას
kazaĥe:
талтүс
kimre:
canol dydd
kirgize:
түш маалы
kmere:
ថ្ងៃត្រង់
koree:
정오
korsike:
a sesta
kose:
emini enkulu
kroate:
podne
kurde:
nîvroj
latine:
meridies
latve:
pusdienlaiks
laÅ­e:
ຕອນທ່ຽງ
litove:
vidurdienis
makedone:
пладне
malagase:
mitataovovonana
malaje:
hari
malajalame:
ഉച്ചയ്ക്ക്
malte:
nofsinhar
maorie:
te poutumarotanga
marate:
दुपारी
monge:
tav su
mongole:
үд
nederlande:
middag (12 u.)
nepale:
दिउसो
njanĝe:
masana
okcidentfrise:
middei
panĝabe:
ਦੁਪਹਿਰ
paŝtue:
غرمه
pole:
południe (godzina)
ruande:
saa sita
rumane:
amiază
ruse:
полдень
samoe:
aoauli
sinde:
منجھند
sinhale:
දහවල්
skotgaele:
meadhan-latha
slovake:
poludnie
slovene:
opoldne
somale:
duhurkii
ŝone:
masikati
sote:
motsehare o moholo
sunde:
beurang
svahile:
saa sita mchana
taĝike:
нимрӯз
taje:
เที่ยง
tamile:
நண்பகல்
tatare:
төш
telugue:
మధ్యాహ్నం
tibete:
ཉིན་གུང་
ukraine:
опівдні
urdue:
دوپہر
uzbeke:
peshin
vjetname:
trÆ°a
volapuke:
zendel
zulue:
emini

meze de, meze en, meze inter, en la mezo de

serĉi 'meze de'
serĉi 'meze en'
[mez.0ede]
(prepoziciaĵo)
1.
[mez.0ede.inter_du]
En loko aŭ momento egaldistanca de ekstremaĵoj: meze de la nokto.
2.
[mez.0ede.inter_multaj]
En loko, kie oni estas ĉiuflanke ĉirkaŭata: meze de la nebulo; meze en la akvo; mezen en la bukedon oni enmetadis kandelonZ ; la Eternulo parolis al ili el meze de la fajroZ ; li faligis ĉion mezen de ilia tendaroZ ; ne metu ilian nombron mezen de la IzraelidojZ ; halti meze dum la danco; meze inter la malamikoj.
angle:
amid, among, in the middle of
beloruse:
1. Ð¿Ð°ÑÑÑ€ÑÐ´Ð·Ñ–не, на сярэдзіне 2. Ð¿Ð°ÑÑÑ€Ð¾Ð´, сярод, у сярэдзіне
bretone:
e-kreiz
ĉine:
当中 [dāngzhōng], 當中 [dāngzhōng], 中間 [zhōngjiān], 中间 [zhōngjiān], 之中 [zhīzhōng], 其中 [qízhōng]
france:
au milieu de, parmi
germane:
mitten in 1. mitten in 2. mitten in
hispane:
en medio de
hungare:
középütt, középen ~e de la nokto: az éjszaka közepén.
indonezie:
di tengah
itale:
nel mezzo, in mezzo, centralmente (in mezzo)
japane:
~のまん中で [のまんちゅうで], ~のまん中に [のまんちゅうに]
katalune:
al mig de
nederlande:
te midden van, middenin
okcitane:
al mièg de
pole:
w środku 1. w środku 2. w środku
rumane:
în mijloc
ruse:
1. Ð¿Ð¾ÑÐµÑ€ÐµÐ´Ð¸Ð½Ðµ, на середине 2. Ð¿Ð¾ÑÑ€ÐµÐ´Ð¸, среди
slovake:
v strede

administraj notoj

~e de, ~e en, ~e inter, en la ~o de: Mankas verkindiko en fonto.