*ĉelo
- 1.
Ĉambreto por unu persono, malgranda ejo ĉiuflanke
fermita:
ĉelo de monaĥo;
en sia ĉelo li pasigis longajn horojn preĝante,
lasis razi sian kapon, surmetis pastrajn vestojn kaj
kvar fojojn ĉiutage partoprenis en la ĥoro de la
malsuperaj pastroj
[1];
(frazaĵo)
li havas nek ĉelon, nek kelon
PrV
.
kamero1- 2.
-
Malgranda kavo aŭ truo, precipe tia kiu estas unu el
multaj
similaj kaj regule aranĝitaj:
oni aŭdas de matematikistoj ke abeloj praktike solvis
profundan problemon, kaj faris siajn ĉelojn ĝustaformaj
por enteni la plej grandan kvanton de mielo kiu eblas, per
la malpleja uzo de altvalora vakso en ilia konstruo kiu
eblas
[2];
la memorĉelo h estas okupata nur
por la daŭro de tiu bloko
[3].
alveolo,
fako1,
niĉo1 - 3.
Elementa viva sistemo, kapabla je memstara aŭ
aŭtonoma ekzistado, reproduktado kaj evoluo; la baza ero de la
strukturo de la vegetaĵoj kaj bestoj:
la ĉelojn kiuj ekzistas kiel apartaj organismoj oni
nomas unuĉeluloj;
la ĉeloj de plurĉeluloj
formas histojn;
tipa ĉelo konsistas el membrano kaj
protoplasmo (kun
nukleo1).
- 4.
La unuaŝtupa, plej malgranda organizaĵo en iuj
politikaj partioj:
malgraŭ la kolosala oficistkvanto partiĉelo en Mosĥozupr ne estis granda
Metrop
;
desupreniris […] sekretario de l’ ĉelo, administrantaro kaj la
teknika personaro
Metrop
.
1.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 1
2. Ĉarlz Darvin, trad. Klivo Lendon: La Origino de Specioj, ĉapitro 7a
3. R. Fößmeier: Kulturaj aspektoj de komputil-programado, SUS 22, 2000-06-10 ĝis 12
2. Ĉarlz Darvin, trad. Klivo Lendon: La Origino de Specioj, ĉapitro 7a
3. R. Fößmeier: Kulturaj aspektoj de komputil-programado, SUS 22, 2000-06-10 ĝis 12
- afrikanse:
- sel
- albane:
- qelizë
- amhare:
- ሴል
- angle:
- cell memor~o: memory cell.
- arabe:
- خلية
- armene:
- բջջային
- azerbajĝane:
- mobil
- beloruse:
- 1. кельля, адсек 2. ячэйка memor~o: ячэйка памяці. 3. клетка 4. ячэйка
- bengale:
- সেল
- birme:
- ကလာပ်စည်း
- bulgare:
- 1. килия 3. клетка
- ĉine:
- 1. 囚房 [qiúfáng] 3. 細胞 [xìbāo]
- dane:
- celle
- estone:
- raku
- eŭske:
- zelula
- france:
- cellule
- galege:
- móbil
- germane:
- Zelle memor~o: Speicherzelle.
- guĝarate:
- સેલ
- haitie:
- selil
- hebree:
- תָא
- hinde:
- सेल
- hispane:
- 1. celda 3. célula 4. célula
- hungare:
- pártsejt 1. cella 3. sejt
- irlande:
- cill
- islande:
- klefi
- itale:
- 1. cella 2. cella memor~o: cella di memoria. 3. cellula 4. cellula
- japane:
- セル
- jave:
- sel
- jide:
- צעל
- jorube:
- alagbeka
- kanare:
- ಸೆಲ್
- kartvele:
- საკანში
- katalune:
- 1. cel·la 2. cel·la memor~o: cel·la de memòria. 3. cèl·lula 4. cèl·lula
- kazaĥe:
- жасуша
- kirgize:
- клетка
- kmere:
- កោសិកា
- koree:
- 셀
- korsike:
- cellula
- kose:
- iseli
- kroate:
- stanica
- kurde:
- koşik
- latve:
- šūna
- laŭe:
- ຫ້ອງ
- litove:
- ląstelė
- makedone:
- мобилен
- malagase:
- efitra
- malaje:
- sel
- malajalame:
- കോശം
- malte:
- ċellula
- maorie:
- pūtau
- marate:
- सेल
- mongole:
- эсийн
- nederlande:
- cel
- nepale:
- सेल
- njanĝe:
- selo
- okcidentfrise:
- sel
- panĝabe:
- ਸੈੱਲ
- paŝtue:
- حجره
- pole:
- komórka 1. cela, komórka 3. komórka 4. komórka
- portugale:
- 1. cela 3. célula
- ruande:
- selire
- ruse:
- 1. келья, коморка, отсек li havas nek ~on, nek kelon: ни кола, ни двора. 2. ячея, ячейка (в сотах) memor~o: ячейка памяти. 3. клетка 4. ячейка
- samoe:
- potu
- sinde:
- سيل
- sinhale:
- සෛල
- skotgaele:
- cealla
- slovake:
- bunka
- slovene:
- celica
- somale:
- unug
- ŝone:
- chitokisi
- sote:
- seleng
- sunde:
- sel
- svahile:
- kiini
- taĝike:
- ҳуҷайра
- taje:
- เซลล์
- tamile:
- செல்
- tatare:
- күзәнәк
- telugue:
- సెల్
- ukraine:
- клітин
- urdue:
- سیل
- uzbeke:
- hujayra
- vjetname:
- pin
- zulue:
- iseli
ĉelaro
- 1.
- Io, kio konsistas el pluraj ĉeloj: la pinton de la bastono [li] trempis ĝin en la mielĉelaro, kaj almetis sian manon al la buŝo [4]; Xin rajtos uzi unu ĉambron en kvarĉambra ĉelaro, kaj la kuirejeton kaj la banĉambron [5].
- 2.
histo
4.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, I. Samuel 14:27
5. Saliko: En fremda lando, Monato, 2006/03, p. 23
5. Saliko: En fremda lando, Monato, 2006/03, p. 23
- angle:
- tissue
- beloruse:
- 1. ячэістая структура, сетка 2. тканка
- france:
- 2. tissu (cellulaire)
- hebree:
- 2. קבוצת תאים
- hispane:
- 2. tejido
- hungare:
- 2. sejtszövet
- itale:
- 2. tessuto (organico)
- japane:
- 巣 [す]
- katalune:
- 2. teixit
- nederlande:
- 2. weefsel (celweefsel)
- pole:
- 2. tkanka
- portugale:
- 2. tecido
- ruse:
- 2. ткань (биол.)
- slovake:
- 2. tkanivo
- ukraine:
- стільник, мережа (організацій)
gliĉelo, glioĉelo, glia ĉelo
Iu el la nervoĉeloj,
kiuj ŝirmas kaj nutras la neŭronojn, kaj kiuj
konsistigas
la glion:
la nerva histo konsistas el du ĉelspecoj de sama deveno: la
nervoĉeloj kun pli-malpli longaj fibroj, elirantaj el ili,
kaj la glioĉeloj ankaŭ kun fibroj
[6];
la gliaj ĉeloj estis malkovritaj en 1891
[7].
6.
J. Hradil: La ĉelo kaj la histoj,
Mallongaj artikoloj, [vidita en 2008]
7. Vikipedio, glia ĉelo, 2010-04-11
7. Vikipedio, glia ĉelo, 2010-04-11
- angle:
- glial cell
- beloruse:
- гліяльная клетка
- france:
- cellule gliale
- hispane:
- célula glial, glía, neurogía
- katalune:
- cèl·lula glial, cèl·lula de neuròglia
imunĉelo
-
Iu el la ĉeloj de la imunsistemo:
blanka
sangoĉelo,
makrofago
kaj aliaj:
se infektantoj superas la naturajn barierojn de la korpo kiaj
estas haŭto kaj mukozo, imunĉeloj zorgas […]
malhelpi ilian pluan kreskadon
[8].
8.
[A. Oberndorfer]:
Tiel eblas plifortigi la imunsistemon, Esperanta Retradio, 2013-10-27
- angle:
- immune cell
- beloruse:
- імунная клетка
- france:
- cellule immunitaire
- nederlande:
- immuuncel
limfoĉelo
-
Eta blanka
sangoĉelo kun granda kerno kaj laŭspece
diversaj
imunigaj funkcioj:
2 jarojn post la terapio la elcento de B-limfoĉeloj estas
normala por 3 kuracitoj
[9].
9.
A. Lucas:
Ekzemplo de genetika Terapio..., Teleskopo, 2010 (2)
- angle:
- lymphocyte
- beloruse:
- лімфацыт
- france:
- lymphocyte
- hispane:
- linfocito
- katalune:
- limfòcit
- nederlande:
- lymfocyt
- pole:
- limfocyt
melanoĉelo
- angle:
- melanocyte
- beloruse:
- мэлянацыт
- france:
- mélanocyte
- hispane:
- melanocito
- nederlande:
- melanocyt
- ukraine:
- клітина, що синтезує меланін
nervoĉelo
-
Ĉelo
funkcianta en la
nervosistemo:
„La aktiveco de nervoĉeloj“
[11].
11.
E. D. Adrian: La aktiveco de nervoĉeloj, Scienca Revuo, 1953:1-2
- angle:
- nerve cell
- beloruse:
- нэйрон, нэўрон
- bulgare:
- неврон
- ĉine:
- 神經細胞 [shénjīngxìbāo], 神經元 [shénjīngyuán]
- france:
- cellule nerveuse
- germane:
- Nervenzelle
- hispane:
- neurona
- itale:
- cellula nervosa
- japane:
- 神経細胞 [しんけいさいぼう]
- katalune:
- neurona
- nederlande:
- zenuwcel
- pole:
- komórka nerwowa
- ukraine:
- нейрон, неврон
ovoĉelo
-
Matura, fekundigebla inseksa
ĉelo3;
ovulo;
ovolo.
- a)
Ina ĉelo de besto:
la fekundigita ovoĉelo evoluas ĝenerale al kronlarvo
[…] kaj poste al vellarvo
[12];
ovujo: organo de la ino, entenanta la
ovoĉelojn PV
.
- b)
Ina ĉelo de vegetaĵo, troviĝanta en la
ovario kaj kiu
ĉe formiĝo de frukto fariĝos
semgrajno.
spermatozoo
- angle:
- ovum, ovule, egg cell
- beloruse:
- яйцаклетка
- bretone:
- viell
- france:
- ovule
- germane:
- 1.a Eizelle 1.b Samenanlage
- greke:
- ωάριο
- hebree:
- ביצית
- hispane:
- óvulo
- hungare:
- 1.a petesejt 1.b magkezdemény
- itale:
- ovulo (anat.)
- japane:
- 卵細胞 [らんさいぼう], 卵子 [らんし]
- katalune:
- òvul
- nederlande:
- eicel, eitje 1.a eicel
- perse:
- تخمک
- pole:
- komórka jajowa
- portugale:
- óvulo
- ruse:
- 1.a яйцеклетка 1.b семяпочка
- turke:
- yumurtacık, yumurtacıkğı
- ukraine:
- яйцеклітина
plasmoĉelo
-
Speco de blanka
sangoĉelo, kiu kreas antikorpojn:
la establiĝo de cisticerkoj en diversaj histoj
kaŭzas alergian
inflamreagon, kiu montriĝas […] per
amasiĝo de
ĉel-infiltraĵoj, kiuj konsistas el ...
limfocitoj, plasmoĉeloj kaj ankaŭ gigantĉeloj
[13]
13.
R. Sachs:
Medicina Parazitologio, Scienca Revuo, 1999:4 (50)
- angle:
- plasma cell
- beloruse:
- плязмацыт, плязматычная клетка
- france:
- plasmocyte
- germane:
- Plasmazelle
- hispane:
- plasmocito, célula plasmática
- katalune:
- plasmòcit
plurĉelulo
- angle:
- multicellular organism
- beloruse:
- шматклетачны арганізм
- bulgare:
- многоклетъчно
- france:
- organisme pluricellulaire
- germane:
- Mehrzeller
- hispane:
- organismo pluricelular
- itale:
- organismo pluricellulare
- katalune:
- organisme pluricel·lular
- pole:
- wielokomórkowiec, organizm wielokomórkowy
- ruse:
- многоклеточное
- ukraine:
- багатоклітинний організм
praĉelo
-
Ne jam specialiĝinta ĉelo de vivaĵo,
kapabla regeneriĝi kaj specialiĝi al iu el pluraj ĉeltipoj:
esploroj pri embriaj praĉeloj
MD08
;
estis konstruita la unua miniatura homa cerbo, danke al la uzo de praĉeloj
[15];
oni stimulas la naturan formadon de la dentino, kiu riparas damaĝojn per la mobilizado de
praĉeloj kuŝantaj en la dentopulpo
[16].
15.
Roberto Pigro: 2013: dek donacoj al la
posteuloj, Monato, 2014/02, p. 12
16. Monato, Juan Carlos Montero Medina: Restaŭri dentojn per praĉeloj, 2018/01, p. 20
16. Monato, Juan Carlos Montero Medina: Restaŭri dentojn per praĉeloj, 2018/01, p. 20
- angle:
- stem cell
- beloruse:
- ствалавая клетка, камлёвая клетка
- ĉine:
- 干细胞 [gànxìbāo]
- france:
- cellule souche
- germane:
- Stammzelle
- japane:
- 幹細胞 [かんさいぼう]
- nederlande:
- stamcel
sunĉelo
Elektronika ĉelo, kiu pro ricevo de lumo
produktas energion:
sunĉelo el silicio
[17];
la alt-efikaj sunĉeloj sur la tegmento kolektas energion sufiĉan por veturi
averaĝe 15 - 25 km tage je urba rapideco
[18].
17.
[A. Oberndorfer]:
Hidrogeno rekte el sunlumo, 2013-09-11
18. Tamás Slezák: Pli ol aŭto: perspektivo kaj sinteno, Monato, 2008/11, p. 13
18. Tamás Slezák: Pli ol aŭto: perspektivo kaj sinteno, Monato, 2008/11, p. 13
- angle:
- solar cell
- beloruse:
- фотаэлемэнт, фотаэлектрычны пераўтваральнік
- ĉine:
- 額定值與實際值比較 [édìngzhíyǔshíjìzhíbǐjiào]
- france:
- cellule photovoltaïque
- germane:
- Solarzelle
- hispane:
- célula solar, célula fotovoltaica, célula fotoeléctrica, fotocélula
- japane:
- 太陽電池 [たいようでんち]
- ukraine:
- сонячний елемент
unuĉelulo
- angle:
- unicellular organism, single-cell organism
- beloruse:
- аднаклетачны арганізм
- bulgare:
- едноклетъчно
- ĉine:
- 单细胞 [dānxìbāo], 单细胞生物 [dānxìbāoshēngwù]
- france:
- organisme monocellulaire
- germane:
- Einzeller
- hispane:
- organismo unicelular
- itale:
- organismo monocellulare
- katalune:
- organisme unicel·lular
- pole:
- jednokomórkowiec, organizm jednokomórkowy
- ruse:
- одноклеточное
- ukraine:
- одноклітинний організм
blanka sangoĉelo
-
Limfo- aŭ sangoĉelo
aganta kontraŭ infektoj;
leŭkocito:
mjelo dum la tuta nia vivo produktas ruĝajn, kaj blankajn
sangoĉelojn
[20].
20.
S. Zagórski, trad. D. Kowalska:
Ĉeloj por specialaj taskoj, [vidita en 2010]
- angle:
- leukocyte, white blood corpuscle, white blood cell
- beloruse:
- лейкацыт, белая клетка крыві
- bulgare:
- левкоцит
- france:
- globule blanc, leucocyte
- germane:
- weißes Blutkörperchen, Leukozyt [fak]
- greke:
- λευκοκύτταρο
- hispane:
- leucocito, glóbulo blanco
- hungare:
- fehérvérsejt, leukocita
- itale:
- globulo bianco, leucocita
- japane:
- 白血球 [はっけっきゅう]
- katalune:
- glòbul blanc, leucòcit
- nederlande:
- witte bloedcel, wit bloedlichaampje
- perse:
- گویچهٔ سفید، گلبول سفید، لکوسیت
- pole:
- leukocyt, białą krwinka
- portugale:
- leucócito, glóbulo branco
- ruse:
- лейкоцит, белое кровяное тельце
ruĝa sangoĉelo
-
Sangoĉelo kiu al korpaj histoj portas oksigenon,
kaj de ili deprenas karbondioksidon;
eritrocito:
dum kosmovojaĝo kosmonaŭtoj perdos ostokalcion kaj
suferos
de
muskola atrofio kaj reduktiĝo de ruĝaj sangoĉeloj
[21]
21.
-:
Kiel ĉinaj kosmonautoj vivos en la kosmo?, [2003]
- angle:
- red blood cell
- beloruse:
- эрытрацыт, чырвоная клетка крыві
- france:
- érythrocyte, globule rouge, hématie
- hispane:
- eritrocito, glóbulo rojo, hematíe
- japane:
- 赤血球 [せっけっきゅう]
- katalune:
- glòbul roig, eritròcit
- nederlande:
- rode bloedcel
- pole:
- erytrocyt, czerwona krwinka