¹ideal/o, ³idealism/o

1.

[ideal.0o.perfekteco]

La plej alta perfekteco, kiun oni povas imagi sed neniam plene atingi: regis bruta gajeco, dum li kantis pri sia idealo [1]; amikeco de la viroj, amo de la virinoj estas ŝerco de la naturo, montranta al la homoj idealojn ^IK ; ŝi ne estis senkorpa anĝelo, ŝi ne estis supertera idealo, kiun ne tuŝas kaj ne renverŝas la blovoj de la teraj ventegoj, ĉar tia idealo ne ekzistas sur la tero ^Marta ; altrudante al ili per rajto de pugno siajn pure familiajn idealojn [2]; mia idealo estas lingvo neŭtrale-homa [3]; ĉiu esperantisto havas la rajton havi private ideojn kaj idealojn, kiajn li volas [4]; multaj el vi portas en sia koro la samajn idealojn, kiel mi [5]; samidealanoj [6].

2.

[ideal.0o.MAT]

[7] (de ringo `bb R`) Tia adicia subgrupo `bb I` de `bb R`, ke al ĝi apartenas ĉiuj produtoj `a xx b` (maldekstra idealo), `b xx a` (dekstra idealo), aŭ `a xx b` kaj `b xx a` (ambaŭflanka idealo) por ajna elemento `a` en `bb I` kaj `b` en `bb R`: en la ringo de entjeroj la obloj de `p` konsistigas ambaŭflankan idealon. subringo; Ecoj de idealo: ĉefa, maksimuma, prima.

[ideal.0a.konforma]

Konforma al la ideo, kiun ni havas pri perfekteco: idealaj formoj, virino, beleco, perfekteco; la plej ideala simpligita gramatiko ^FK ; vivi sen celo ideala ^VivZam ; la aktuala stato ŝajnas ideala [8]; marioneto, ne posedanta la idealajn mezurojn de manekeno [9]; la vetero estas ideala komunik-rimedo kun tute fremdaj homoj [10]. perfekta², optimumadefinitiva

(tr)

[ideal.0igi.KOMUNE]

Doni al io aŭ iu idealan karakteron: ne estas bone tro idealigi la mondon kaj la homojn, ĉar tio preparas kruelajn elreviĝojn; la historio vidita de Josef Ŝemer estas ne malvera, sed tamen iomete idealigita [11]; la bona malnova tempo […] ― idilia nostalgia kaj idealiga esprimo [12].

1.

[ideal.0ismo.morala]

Celado al idealo, al perfekteco; senzorgo pri la reala vulgara vivo: 27-jara junulo […] enhavanta la tutan aromon de la tiuaĝa idealismo [13]; idealisma sinteno [14]; danke al […] ilia idealisma agado entute, la movado daŭras malgraŭ ĉiuj persekutoj [15]. spiritualismo

2.

[ideal.0ismo.ideismo]

(evitinde) Ideismo.

3.

[ideal.0ismo.BELA]

Koncepto pri arto kiel tradukanto de ia idealo, ne kiel imitanto de la realo. realismo.

1.

[ideal.0isto.morale]

Homo, kiu celas al idealo, eventuale ne zorgante pri la krudaj faktoj de la vivo: li estas plej pura idealisto [16]; Zamenhof admiris la homecon de britaj idealistoj ^VivZam ; idealistoj el la generacio de Lidia kredis ke la Ligo de Nacioj povus gardi pacon kaj solvi internaciajn konfliktojn [17]. materialisto, realisto.

2.

[ideal.0isto.ideisto]

(evitinde) Ideisto.

[ideal.cxef0a.MAT]

(p.p. ringo) Tia, ke ĉiuj ĝiaj idealoj estas ĉefaj.

Rim.: Kelkaj aÅ­toroj postulas krome, ke la ringo estu komuteca aÅ­ integra.

[ideal.sen0a.KOMUNE]

Ne zorganta pri idealo, atenta nur pri la materia flanko de la mondo: eĉ en la nuna tre konsumisma kaj senideala mondo tio vere esperigas: la allogo de Esperanto kaj ĝia idealo daŭre vivas [18]; senideala senpartieco [19].