*bril/i UV *brili serĉi 'brili' [bril.0i] (ntr) 1.[bril.0i.lumo] Eligi aŭ resendi helan lumon: la luno brilis tra la fenestro sur la mezon de la planko [1]; frue matene […] la suno ekbrilis super la akvo [2]; la akvo […] brilis kiel oro [3]; altaj bluaj montoj, sur kies suproj brilis la blanka neĝo [4]; ekbrilis fulmoj unu post alia [5]; liaj okuloj brilis […], li havis belegajn longajn harojn [6]; la plandoj de iliaj piedoj […] brilis kiel hela pura kupro [7]; floroj […], ruĝaj kaj bluaj, brilis ĉe la muroj [8]; ĉe la plafono brilis lampiroj [9]; [ili] brilis kiel diamantoj [10]; ne ĉio brilanta estas diamanto PrV ; ne ĉio utilas, kio brilasPrV . blinki, fajri, flagri, flami, fulmi, glimi, heli, lumi, radii 2.[bril.0i.FIG] (figure) Altiri la atenton per sia prospereco, eleganteco, lukso, spriteco: la sukceso estis brilanta, preskaŭ ĉiuj pagis FK ; la ruinigita nobelo […] revis pli brilantan sorton Marta . flori2, juvelo2 1. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Reĝoj 3:223. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Elinjo-fingreto4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Sovaĝaj cignoj6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Neĝa reĝino7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 1:78. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro angle: shine beloruse: блішчаць, зьзяць, зіхацець, бліскаць, бліскацець bulgare: блестя, лъщя, светя, сияя ĉeĥe: blýskat se, lesknout se, skvět se, skvět se, třpytit se, zářit, zářit ĉine: 閃閃發光 [shǎnshǎnfāguāng], 擦亮 [cāliàng], 引人注目 [yǐnrénzhùmù], 一線微光 [yīxiànwéiguāng] france: briller, luire ne ĉio ~anta estas diamanto: tout ce qui brille n'est pas or. germane: glänzen 1. scheinen, glitzern hebree: לזהור hispane: brillar hungare: ragyog indonezie: berbinar, berbinar-binar, bercahaya, cerah, mencerlang, cemerlang, berkilap, mengilap, berkilau, mengilau, bergemerlap, berkilat, mengilat 2. berseri japane: 輝く [かがやく], 光る [ひかる] nepale: घाम लागोस् pole: 1. błyszczeć, lśnić, jaśnieć portugale: 1. brilhar ruse: блестеть, блистать, светиться, сиять, сверкать slovake: žiariť, ligotať sa ukraine: блищати, блистіти, виблискувати, яріти, сяяти, сяти, світитися, зоріти, сіяти briloserĉi 'brilo' [bril.0o] [bril.0o.FIZ] Hellumo sendata de io: la brilo de la luno [11]; mi vidis kvazaŭ helegan brilon, kvazaŭ fajron interne kaj ĉirkaŭe [12]; la lampo lumas al vi per sia brilo [13]; la tutan tagon ni havis sunbrilon [14]; rigardu ĉi tie la brilon de la ĉielarko [15]; la suno […] malleviĝis kaj la roza brilo estingiĝis sur la maro [16]; la norda brilo (vd nordlumo) flamis super la glacimontoj de la nordo [17]; ni eniris en preĝejon, kiu kun siaj pentraĵoj sur ora grundo radiis en plena brilo [18]; la brilo de la kandeloj ili lumis kiel folioj de tulipoj [19]; kia brilo kaj kia beleco estis en la salonoj [20]! juna knabino kun lumantaj okuloj, kun la brilo de saneco sur la vangoj [21]. radio2 11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 60:1912. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeĥezkel 1:2713. La Nova Testamento, Luko 11:3614. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Lasta perlo16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ĝardeno de la paradizo18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Ligo de amikeco19. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kvin en unu silikvo afrikanse: skyn albane: shndrit amhare: አብራ angle: light, brightness, brilliance arabe: تألق armene: փայլ azerbajĝane: parlaq beloruse: бляск, зьзяньне, зіхаценьне bengale: উজ্জ্বল birme: တောက်ပ bosne: sjaj bulgare: блясък, сияние ĉeĥe: lesk, zář, záře dane: skinne estone: sära eŭske: distira filipine: kinang france: éclat (lueur) galege: brillo germane: Glanz, Schein guĝarate: ચમકવા haitie: klere haŭse: haske hebree: זוהר, ברק hinde: चमक hispane: brillo, resplandor hungare: ragyogás igbe: na-enwu indonezie: binar, cahaya, cerlang, gemerlap, kilap, kilat, kilau, sinar islande: skína japane: 輝き [かがやき] jave: jenenge sing kawentar jide: שייַנען jorube: imọlẹ kanare: ಶೈನ್ kartvele: შაინი kazaĥe: жылтыр kimre: disgleirio kirgize: жарык kmere: ចែងចាំង koree: 광택 korsike: beddhu kose: ukukhanya kroate: sjaj kurde: birq latine: luceat latve: spīdēt laŭe: ຂອງ litove: valymo makedone: сјај malagase: hamirapiratra malaje: bersinar malajalame: തിളക്കം maorie: whiti marate: प्रकाशणे monge: ci mongole: гэрэл njanĝe: kwanu okcidentfrise: glans panĝabe: ਚਾਨਣ paŝtue: هرڅنګه pole: blask, lśnienie ruande: kumurika ruse: блеск, сияние samoe: susulu sinde: روشن sinhale: ඔප දමන slovake: žiara, lesk, ligot slovene: lesk somale: iftiimin ŝone: penya sote: le khanye ka sunde: caang svahile: uangaze taĝike: лумо taje: เงางาม tamile: பிரகாசி tatare: балкып тор telugue: బాగా చేయు ukraine: блиск urdue: چمک uzbeke: nur vjetname: tỏa sáng zulue: inkazimulo brilaserĉi 'brila' [bril.0a] 1. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Brilanta: jen apud ili staris du viroj en brilaj vestoj [22]; neniam vidi la brilan sunon FK ; ĉe la adiaŭo [li] donis al ili brilan tranĉilon [23]; ŝi estis forportonta la brilan akvon [24]. 2.[bril.0a.elstara] (figure) Elstara pro prospereco, eleganteco, lukso, spriteco: mi troviĝas en la plej brila situacio [25]; vi sen bedaŭro forlasos […] la brilan estontecon, kiu vin atendas [26]? tiu ĉi infana gloramo, tiu ĉi nevenkebla obstineco kaj ĉiuj ĉi tiuj belaj brilaj virtoj, kiuj ĝermis en la paĉja fileto, faros el li iam […] grandan homon [27]; li imagis la brilan gloron de liaj faroj [28]; la estonto promesis nur brilajn rezultatojn [29]; li estis en brila humoro, kiel ĉiam, kiam li povis labori laŭ propra deziro [30]; [li] provis trovi pli brilajn solvojn de la problemaj ol tiujn de la verkinto [31]; Ivagin fariĝis subite la plej brila oratoro Metrop ; altekulturita, brila homo, favorato kaj intimulo de l’ ĉefepiskopo [32]. eminenta, prestiĝa, renoma, sprita 22. La Nova Testamento, Luko 24:423. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj24. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Fidela Johano25. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La ombro26. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria27. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua28. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono (5 ĉapitroj), Ĉapitro LXIV29. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Kvara Parto30. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Feliĉa homo31. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Feliĉa homo32. H. A. Luyken: Mirinda Amo, Ĉapitro VI angle: bright, shiny, shining, brilliant beloruse: 1. бліскучы, блішчасты, зіхоткі, зіхатлівы bulgare: блестящ, лъскав, светещ, сияещ ĉeĥe: jiskrný, nádherný, skvělý, skvělý, zářivý france: 1. brillant (adj.) germane: glänzend 1. glänzend 2. brillant hebree: זוהר hispane: 1. brillante hungare: 1. ragyogó indonezie: berbinar, berbinar-binar, bercahaya, cerah, mencerlang, cemerlang, bergemerlap, berkilap, mengilap, berkilau, mengilau, berseri, berkilat, mengilat japane: 輝かしい [かがやかしい] pole: 1. błyszczący, lśniący, jaśniejący rumane: 1. strălucitor ruse: 1. блестящий, блистательный, сияющий slovake: žiarivý, lesklý, ligotavý, skvelý tibete: འོད་གསལ་ briletoserĉi 'brileto' [bril.0eto] [bril.0eto.KOMUNE] Malgranda, malforta brilo: en la oriento montriĝis brileto de lumo [33]; super ĉio estis ia blua brileto [34]; ŝi gardis tiun flamon, kvazaŭ lumbrileton de lampo sankta VivZam ; (figure) ŝiaj okuloj […] serĉis sur la vizaĝo de la nejuna virino tiun brileton de kortuŝiteco kaj bondezireco Marta . aludo, eklumigi, glimo, nuanco, radio5 33. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Anneto34. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro beloruse: пробліск ĉine: 微光 [wēiguāng], 一線微光 [yīxiànwéiguāng] france: lueur germane: Schimmer indonezie: kedip, kelip japane: きらめき briligi serĉi 'briligi' [bril.0igi] Fari brila: sian ringon li ne tro briligis [35]; la nigra maro levis la grandajn pecegojn da glacio alte supren kaj briligis ilin en la forta fulmado [36]; ŝiajn belajn okulojn briligis entuziasmo [37]; (figure) ŝia vizaĝo rebriligis la esprimon de la lia [38]; sunradio briligis ion en fendo inter du ŝtonoj [39]. fajrigi, glatigi, poluri, speguli sin 35. Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, II.36. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro37. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Sesa38. Stellan Engholm: Infanoj en Torento, dua libro en la Torento-trilogio, Dua Parto39. Johán Valano: Ĉu li venis trakosme?, 2 beloruse: надаваць бляск, паліраваць да бляску germane: glänzend machen, blank putzen, polieren, wienern indonezie: mencerahkan, mencerlangkan, mengilapkan, mengilatkan, mengilaukan malbrila, senbrilaserĉi 'malbrila' serĉi 'senbrila' [bril.mal0a] 1.[bril.mal0a.lume] Kiu ne aŭ malmulte brilas: la plej malbrilajn astrojn oni prefere observu per eta grandigo: alimaniere ili simple malaperas [40]; tra la malgranda kornatavola fenestro[…] penetradis eksteren senbrila lumeto [41]; Janjo sekvis ŝin per siaj senbrilaj kaj larĝaj okuloj Marta ; la lumvazoj brulis pli kaj pli malbrilaj kaj ilia lumo ekpulsis [42]. 2.[bril.mal0a.FIG] (figure) Maleminenta, senefekta, sobra: mi ĉiam konsideris lin malbrila homo: lerta malantaŭ la kuliso, sed ne aparte rimarkinda [43]; orienta Eŭropo ne funkciis brile […], same malbrile laboris suda Eŭropo [44]. obtuza3, pala2, sensprita 40. D. Galadí-Enríquez, A. Wandel: La Kosmo kaj Ni, 200541. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Nokta ĉapo de fraŭlo42. Michael Ende, trad. Wolfram Diestel: La Senĉesa Rakonto, Goabo, la dezerto de la Koloroj43. A. Löwenstein: Morto de Artisto, 200844. Monato, Paul Peeraerts: Statistiko, 2003 beloruse: 1. матавы 2. няяркі, цьмяны ĉine: 1. 幽幽 [yōuyōu] france: falot, terne germane: glanzlos 1. matt glänzend 2. blass (unscheinbar), unscheinbar japane: 輝きのない [かがやきのない], くすんだ ukraine: тьмяний, матовий rebriliserĉi 'rebrili' [bril.re0i] [bril.re0i.FIZ] Lume speguliĝi: la suno rebrilas en la klara akvo de la rivero [45]; luma rebrilo en la klara trankvila maro [46]; inter la […] kolonoj brulis la lampoj, kaj ilia lumo malforte rebrilis de la bronzaj genuoj [47]; [la] flamo rebrilis sur iliaj vizaĝoj BdV ; (figure) [jen] rebrilo de tiu fajro de malesperaj pensoj Marta . reflekti, respeguli 45. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 4246. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, La virineto de maro47. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro I angle: reflect beloruse: кідаць водблеск bulgare: отразявам се ĉeĥe: odrážet se ĉine: 反映 [dìwèi] france: se refléter, se réfléchir (se refléter), miroiter germane: sich widerspiegeln hungare: visszatükröződik japane: 反射する [はんしゃする], 映える [はえる] pole: odbłyskiwać, puszczać zajączki (lusterkiem) ruse: давать отблеск slovake: odrážať sa ukraine: давати відблиск sunbrilo serĉi 'sunbrilo' [bril.sun0o] Brilo de la suno: la tutan tagon ni havis sunbrilon [48]; (figure) en la ĉambro estis sunbrilo, kiu lumis el du infanaj okuloj [49]; plotoj kaj alburnoj saltadis en la sunbrila akvo de la rivero [50]; iom post iom liaj manoj bruniĝis sub la sunbrilo [51]; malsupre […] sunbrilas akvovojoj kaj abundas verdaĵo sur la insuloj [52]. suni 48. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Fluganta kofro49. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda kristino50. Stellan Engholm: Homoj sur la tero, Heredanto51. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto52. Stellan Engholm: Vivo vokas, IV. germane: Sonnenschein trembriliserĉi 'trembrili' [bril.trem0i] (ntr) [bril.trem0i.FIZ] Intermite ĵeti lumbriletojn: la sunlumo trembrilis en la […] kupoloj de la preĝejoj [53]; [li] direktis la okulojn al la malhela fenestro, sur kiu trembrilis respeguliĝo de lia kandelo [54]; la ĉambron de la malsanulo inundadis timiga trembrila lumo MkM ; senfina trembrila strio de ŝtofo pufiĝis kiel ondo [55]. flagri 53. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana54. La Ondo de Esperanto, Anton Ĉeĥov, trad. Valentin Melnikov: Ivaĉjo55. Anna Löwenstein: La ŝtona urbo angle: sparkle, glitter, twinkle, blink (of a light) beloruse: мігцець, мігацець bulgare: блещукам ĉeĥe: blikat, mrkat, mžikat, třpytit se ĉine: 搖曳 [yáoyè], 一閃一閃 [yīshǎnyīshǎn], 忽悠 [hūyōu], 閃閃發光 [shǎnshǎnfāguāng], 熒熒 [yíngyíng], 閃爍 [shǎnshuò] france: scintiller germane: flimmern, glitzern, flackern hispane: parpadear (una luz) hungare: villog, csillog, villódzik japane: きらきら光る [きらきらひかる], きらめく nederlande: flikkeren pole: migotać, błyskać, pełgać (o ogniu) ruse: мерцать slovake: kmitať, trblietať sa ukraine: мерехтіти administraj notoj