term/o ^Z^PV

termo

Konsista parto de iu matematika objekto: sen scii, kiu estas la enhavo, aŭ la valoro, de la termo, ni ne povas doni respondon al la demando [1].

a): ^PIV1 (de aŭ en sumo, adicio aŭ subtraho) Ĉiu el la argumentoj de la koncerna operacio: sumo ne dependas de la ordo de ĝiaj termoj. sumero.
b): (evitinde) [2] (de frakcio) Ĉiu el la entjeroj ĝin difinantaj; ĝia numeratoro aŭ denominatoro.
c): [3] (de proporcio) Ĉiu el la termoj ^1.b de la frakcioj ĝin difinantaj: en proporcio `a//b=c//d` produto de la ekstremaj termoj (`a` kaj `d`) egalas al produto de la mezaj (`b` kaj `c`).
d): (de paro aŭ opo) Ĉiu el la objektoj ĝin konsistigantaj, konsiderata kune kun sia rango: `x` estas la unua termo de la paro `(x,y)`. komponanto, koordinato, kanona projekcio.
e): ^MatVort (de vico aŭ familio) Ĉiu el ĝiaj bildoj, konsiderata kune kun sia indico: la vico, kies ĝenerala termo egalas produton de konstanto per ĝenerala termo de konverĝanta vico, mem konverĝas; la n-a termo de vico (la bildo de `n` per ĝi).
f): [4] (de serio) Termo ^1.e de la serio, konsiderata kiel vico; alternative kaj ekvivalente: termo ^1.a en parta sumo de la serio. sumero
g): [5] (de polinomo) Termo ^1.e de la polinomo, konsiderata kiel vico (koeficiento); alternative, sed ne ekvivalente: termo^1.a en la sumo de unutermaj polinomoj ĝin konsistigantaj: la konstanta termo de polinomo X estas 0; la nekonstanta termo de polinomo `2*bb X^2+bb X^0` estas 2 (alternative: `2*bb X^2`).
h): (de (n,p)-matrico) Termo ^1.e de la matrico, konsiderata kiel familio. elemento, koeficiento.
i): (evitinde) flanko (de ekvacio).

Rim.: Pro manko de internacieco, kelkaj preferas la terminojn „ano“ aŭ „membro“ por nomi termon de paro aŭ vico, „elemento“ aŭ „koeficiento“ por nomi termon de matrico. Koncerne sumon aŭ serion ŝajnas, ke „termo“ ne vekas ĝenon. Koncerne polinomojn necesas atenti, ke la du eblaj difinoj kunvivas senprobleme, sed en okazo de ambigueco oni povus uzi la pli tradician terminon „koeficiento“. Uzo de la sufikso „-ero“, jam konata en „sumero“, kaj foje aperanta en „vicero“, povus esti eleganta solvo por ricevi pli racian aron da terminoj sumero, vicero, op-ero, matricero, polinomero, frakciero, proporciero, produtero... sed, krom ĝia eventuala manko de internacieco, la termino „termo“ jam tre kontentige kaj aŭtoritate plenumas ĉiujn ĉi funkciojn.

Rim.: Varmbanejon oni ankaŭ nomas termo.

1. Monato, Albisturo Kvinke: La Pendantaj Ĝardenoj estis sonĝo, 2009
2. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 7
3. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 8, alude
4. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 19
5. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 13

angle:: 1.a addend, summand, term 1.c term 1.d component 1.e member, term ĝenerala ~o: general term. n-a ~o: n-th member, n-th term. 1.f member, term 1.g coefficient, term 1.h coefficient (of a matrix), entry (of a matrix), element (of a matrix) 1.i member (of an equation), term (of an equation)
ĉeĥe:: prvek matematické řady, člen
ĉine:: 項 [xiàng], 项 [xiàng]
france:: 1.a terme (d'une somme) 1.c terme (d'une proportion) 1.d terme (d'un n-uplet), composante (d'un n-uplet) 1.e terme (d'une suite) ĝenerala ~o: terme général (d'une suite ou d'une série). n-a ~o: terme de rang n (d'une suite). 1.f terme (d'une suite) 1.g terme (d'un polynôme), coefficient (d'un polynôme) 1.h coefficient (d'une matrice), terme (d'une matrice), élément (d'une matrice) 1.i terme (d'une égalité), membre (d'une égalité)
germane:: Term 1.a Addend, Summenglied, Summand 1.c Glied 1.d Komponent 1.e Glied ĝenerala ~o: allgemeines Glied. n-a ~o: n-tes Glied. 1.f Glied 1.g Koeffizient, Glied 1.h Glied (einer Matrix), Koeffizient (einer Matrix), Element (einer Matrix) 1.i Seite, Glied
hispane:: término (matemáticas)
hungare:: 1.a tag, összeadandó 1.c felosztás része 1.d tag, komponens 1.e tag (sorozaté) ĝenerala ~o: általános tag (sorozaté). n-a ~o: (sorozat) n-edik tagja. 1.f tag (soré) 1.g tag (polinomé) 1.h elem (mátrixé) 1.i oldal (egyenleté)
itale:: termine (mat.), elemento ĝenerala ~o: termine generale.
japane:: 項 [こう], 名辞 [めいじ]
nederlande:: lid (v.e.vergelijking), term
nepale:: अवधि
pole:: 1.a składnik (sumy) 1.c wyraz (proporcji) 1.d wyraz (ciągu skończonego) 1.e wyraz (ciągu) ĝenerala ~o: wyraz ogólny (ciągu lub szeregu). n-a ~o: n-ty wyraz (ciągu). 1.f składnik (szeregu), wyraz (szeregu) 1.g składnik (wielomianu), współczynnik (wielomianu) 1.h współczynnik (macierzy), element (macierzy) 1.i strona (równania)
portugale:: 1.a termo
ruse:: 1.a слагаемое 1.c член 1.d компонента (вектора), член (пары) 1.e член ĝenerala ~o: общий член. n-a ~o: n-й член. 1.f член 1.g коэффициент, член 1.h коэффициент (матрицы), компонента (матрицы), элемент (матрицы) 1.i часть (уравнения)
slovake:: prvok matematického radu, člen
ukraine:: член (дробу, рівняння), терм

dutermo

: Sumo aŭ diferenco de du termoj^1.a: kompleksa nombro estas dutermo de la formo `a+bi`; kvadrato de dutermo `(a-b)^2` egalas al tritermo `a^2-2ab+b^2`.

binomo

angle:: binomial
ĉine:: 二項式 [èrxiàngshì], 二项式 [èrxiàngshì]
france:: binôme
germane:: Binom
hispane:: binomio
hungare:: binom
itale:: binomio
japane:: 二項式 [にこうしき]
nederlande:: binomium
pole:: dwumian
ruse:: двучлен, бином kvadrato de du~o: квадрат двучлена.

tritermo

: Algebra esprimo konsistanta el tri termoj^1.a interligitaj per plusoj aŭ minusoj: kvadrata tritermo `ax^2+bx+c`.

trinomo

angle:: trinomial
ĉeĥe:: trinom, trojčlen
ĉine:: 三項 [sānxiàng], 三项 [sānxiàng], 三名 [sānmíng], 三項式 [sānxiàngshì], 三项式 [sānxiàngshì]
france:: trinôme
germane:: Trinom
hispane:: trinomio
hungare:: trinom
itale:: trinomio
japane:: 三項式 [みっこうしき]
pole:: trójmian
ruse:: трёхчлен kvadrata tri~o: квадратный трёхчлен.
slovake:: trojčlen

n-termo

^MatVort

: Polinomo kun `n` termoj; esprimo, konsistanta el `n` adiciataj termoj: unutermo (monomo), dutermo; tritermo, kvartermo...
Rim. 1: Ĉi tiu termino aspektas oportuna, radikŝpara, kaj tre simila al ĝiaj slavlingvaj ekvivalentoj, kiuj montras al polinomoj. Tamen pro la multsenceco de „termo“, tiu termino kunportas ĝenan ambiguecon: ja `bb X+a+b` estas triterma esprimo, sed duterma polinomo. La samon eblas diri pri „plurtermo“.

Rim. 2: La ĉi-supra rimarko 1a estas iom naiva: temas pri tute malsamaj karakterizoj, kaj en ĉiu lingvo oni povas distingi la gradon de polinomo (kvadrata, kuba ktp) kaj la nombron de termoj de plurtermo: kvadrata, kuba dutermo; kaj plurtermo ne nepre estas speco de potencoserio: `a-b+9c` estas tritermo, sed ĝi ne nepre difinas funkcion (almenaŭ ruslingve „plurtermo“ estas pli ĝenerala nocio ol „polinomo“). [Sergio Pokrovskij]

angle:: unu~o: monomial. kvar~o: quadrinomial.
france:: polynôme à n termes unu~o: monôme. kvar~o: quadrinôme.
germane:: unu~o: Monom. kvar~o: Quadrinom.
hungare:: n-tagú polinom unu~o: egytag. kvar~o: négytag.
itale:: unu~o: monomio. kvar~o: quadrinomio.
nederlande:: unu~o: monomium.
pole:: unu~o: jednomian. kvar~o: czworomian.
ruse:: unu~o: одночлен, моном. kvar~o: четырёхчлен.

plurtermo

[6]

: Algebra esprimo konsistanta el kelkaj termoj^1.a interligitaj per plusoj aŭ minusoj: trigonometria plurtermo.

6. Plena Ilustrita Vortaro, -nomialo, polinomo

ĉeĥe:: mnohočlen, polynom
hispane:: polinomio
itale:: polinomio
pole:: wielomian
ruse:: многочлен
slovake:: mnohočlen

administraj notoj

pri ~o 1.d:

        Trd de laŭ dtv-Atlas. Kontroli trd en.
        [MB]

pri ~o 1.i:

        Mi ne scias, cxu mi bone faris aldonante ĉi tiun sencon.
        Ĝi ŝajnas sufiĉe internacia, se konsideri mian
        multlingvan
        leksikonon (term/terme/Glied/chlen... sed la franca "membre"
        estas pli natura), sed MatVort ne konas ĝin kaj preferas
        "flanko" kaj MatTerm (p. 47) havas "membro". [MB]