koordinat/o

koordinato

1.: [1] Ĉiu el la nombroj, kiuj estas necesaj por difini la situon de punkto en afina spaco: koordinata opo (opo el koordinatoj). kartezia koordinato, pezocentra koordinato, polusa koordinato, cilindra koordinato, sfera koordinato.
2.: Longitudo aŭ latitudo: ĉe la rivernomoj, la koordinatoj difinas la situon de la enfluejo [2].

1. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 31
2. Gaston Waringhien: La Nova Plena Ilustrita Vortaro, „kiel uzi la vortaron“, p. 36a

^PIV1

: Maniero kalkuli la koordinatojn; tuto de la matematikaj objektoj, kiuj difinas tiun manieron: kartezia, polusa, sfera, cilindra koordinatsistemoj; orta (kaj eventuale ununorma) koordinatsistemo (kartezia koordinatsistemo laŭ orta kaj ununorma bazo); kalkuli la koordinatojn de la punkto en alia kartezia koordinatsistemo (t.e. rilate al alia origino, laŭ alia bazo).

^MatVort

: (de punkto `M` en tridimensia reela eŭklida afina spaco provizita per orta ununorma koordinatsistemo `(O,bb i,bb j,bb k)`) Ĉiu el la tri reeloj `(rho,theta,z)`, kie `(rho,theta)` estas la polusaj koordinatoj de la orta projekciaĵo de `M` sur la ebeno difinita de `(O,bb i,bb j)`, kaj `z` estas la z-koordinato de `M`. koordinato.

[3]

: (de punkto `M` en afina spaco rilate al origino `O` laŭ bazo `B`) Ĉiu el la komponantoj de vektoro `OM` (t.e. `M-O`) laŭ `B`: en la tridimensia reela afina spaco, kiu figuras la fizikan spacon, oni ofte signas la karteziajn koordinatojn de punkto per la triopo `(x,y,z)` kaj la koordinatsistemon mem per kvaropo `(O,bb i,bb j,bb k)`; x-koordinato (absciso); y-koordinato (ordinato); z-koordinato. koordinato, Kartezio.
Rim.: Estas strange, ke neniu registris specifan nomon por `z`-koordinato. La formo „aplikato“ estus sufiĉe internacia, sed eble ĝenas la kolizio kun verbo „apliki“, tamen ne multe pli ol de „ordinato“ kun „ordini“.

3. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 31

angle:: Cartesian coordinate x-~o: abscissa, x-coordinate. y-~o: ordinate, y-coordinate. z-~o: applicate, z-coordinate.
beloruse:: дэкартава каардыната x-~o: абсцыса. y-~o: ардыната. z-~o: апліката.
ĉine:: 直角坐标 [zhíjiǎozuòbiāo], 笛卡儿坐标 [díkǎérzuòbiāo]
france:: coordonnée cartésienne x-~o: abscisse, coordonnée x. y-~o: ordonnée, coordonnée y. z-~o: cote (coordonnée), coordonnée z.
germane:: kartesische Koordinate x-~o: Abszisse, x-Koordinate. y-~o: Ordinate, y-Koordinate. z-~o: Applikate, Kote, z-Koordinate.
hispane:: coordenada cartesiana x-~o: abscisa.
hungare:: Descartes-féle koordinátarendszer x-~o: abszcissza, vízszintes tengely, x-koordináta. y-~o: ordináta, függőleges tengely, y-koordináta. z-~o: applikáta, kóta, z-koordináta.
nederlande:: x-~o: abscis, x-coördinaat. y-~o: ordinaat, y-as.
pole:: współrzędna kartezjańska x-~o: odcięta, abscysa, współrzędna x. y-~o: rzędna, współrzędna y. z-~o: współrzędna z.
portugale:: x-~o: abscissa.
ruse:: декартова координата x-~o: абсцисса, x-координата. y-~o: ордината, y-координата. z-~o: аппликата, z-координата.
svede:: x-~o: abskissa, x-koordinat. y-~o: ordinata, y-koordinat.

: (de punkto `M` en `n`-dimensia afina spaco rilate al `n+1` punktoj `(A_i)_(0 le i le n)` ne apartenantaj al la sama hiperebeno) Ĉiu el la termoj de iu ajn tia `n+1`-opo `(alpha_i)`, ke `M` estas la pezocentro de la punktoj `(A_i)` kun la koeficientoj `(alpha_i)`. koordinato.
Rim.: Tiuj koordinatoj estas homogenaj. Troviĝas aliaj difinoj, kiuj „malhomogeneigas“ ilin, postulante ekzemple, ke `alpha_0=1`.

angle:: barycentric coordinate
beloruse:: барыцэнтрычная каардыната
ĉeĥe:: barycentrická souřadnice
france:: coordonnée barycentrique
germane:: baryzentrische Koordinate
hungare:: baricentrikus koordináta, súlyponti koordináta, tömegközépponti koordináta
pole:: współrzędna barycentryczna
ruse:: барицентрическая координата
slovake:: barycentrická súradnica

[4]

: (de punkto `M` en reela eŭklida afina ebeno rilate al polusa akso) Ĉiu el la du reeloj polusa distanco kaj polusa angulo: oni ofte signas la polusajn koordinatojn de punkto per la paro `(rho,theta)`. koordinato.
Rim.: La koncernan ebenon oni samtempe provizas per orta kaj ununorma koordinatsistemo `(O,bb i,bb j)`, kie `O` estas la origino de la polusa akso kaj `bb i` ĝia ununorma direktanta vektoro.

4. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 31, sed kun prefero por „azimutaj koordinatoj“

^MatVort

: (de punkto `M` en tridimensia reela eŭklida afina spaco provizita per orta ununorma koordinatsistemo `(O,bb i,bb j,bb k)`) Ĉiu el la tri reeloj polusa distanco, longitudo kaj latitudo: oni ofte signas la sferajn koordinatojn de punkto per la triopo `(rho,theta,phi)`. koordinato.