²neÅ­tr/a ^JED

1.

[neuxtr.0a.LIN]

Gramatika genro¹ aÅ­ genro², kiu depende de la lingvo povas implici neulecon aÅ­ neaktivecon. En Esperanto tiu nocio konkretiĝas en aĵgenro: neÅ­tra pronomo [1]; la menciitaj finaĵoj de grekaj substantivoj iel prezentas ankaÅ­ genron – viran, inan aÅ­ neÅ­tran [2].

2.

[neuxtr.0a.KEM]

Nek acida nek baza.

3.

[neuxtr.0a.MAT]

^KompLeks (p.p. elemento `e in bb E` rilate al operacio † en `bb E`) Tia, ke `x†e=e†x=x` por ĉiu `x in bb E`: la nombroj 0 kaj 1 estas neŭtraj respektive rilate al adicio kaj multipliko; idento-rilato estas neŭtra rilate al kunligo de rilatoj.

Rim.: Pli vaste eblas diri, ke elemento estas neŭtra dekstre (resp. maldekstre), se nur `x†e=x` (resp. `e†x=x`). Kiam la operacion oni signas adicie (resp. multiplike), la neŭtran elementon oni ofte signas per 0 (resp. 1).

4.

[neuxtr.0a.neuxtrala]

(evitinde) Neŭtrala: Karal diris tion per neŭtra voĉo ne-sinengaĝa [3]; la registaroj preparis leĝon por enkonduki helpan neŭtran neŝtatan pontolingvon [4].

^KompLeks

[neuxtr.0iganto.MAT]

(de elemento `x in bb E` rilate al operacio `â€` en `bb E`) Tia elemento `bar x`, ke `x†bar x=bar x†x=e`, kie `e` estas neÅ­tra ³ rilate al operacio `â€`: se ĝi ekzistas, kaj se la operacio estas asocieca, la neÅ­triganto estas unika; neÅ­triganto de neÅ­triganto de `x` estas `x` mem; -3 estas neÅ­triganto de 3 rilate al adicio.

Rim.: Kiam la operacion oni signas adicie (resp. multiplike), la neÅ­triganton de `x` oni ofte signas per `-x` (resp. `x^-1`).

inverso, kontraÅ­egalo.

^KompLeks

[neuxtr.0igebla.MAT]

(p.p. elemento `x in bb E` rilate al operacio `â€` en `bb E`) Tia, ke ekzistas ĝia neÅ­triganto rilate al `â€` en `bb E`: la nombro 2 ne estas neÅ­trigebla rilate al multipliko en la aro de entjeroj, sed ja en la aro de racionaloj. inversigebla, invershava, kontraÅ­egaligebla.

^KompLeks

(de aro `bb E` rilate al operacio `â€` en `bb E`) Elemento en `bb E`, neÅ­tra ³ rilate al `â€`: se ekzistas neÅ­tra elemento, ĝi estas unika. unuo, nulo.