^*dik/a ^UV

1.

Granda laŭ la dimensio diko; havanta difinitan grandon laŭ tiu dimensio: sufiĉe dika ŝnuro [1]; granda dika libro [2]; dika ŝafopelto [3]; dikaj gutoj de ŝvito [4]; li ekridis per tia senretena rido ke lia dika ventro skuiĝis [5]; (figure) kestoj kun […] dike skribitaj nomoj [6]; griza, diktrunka fojnejo kun […] muskokovrita herbaĵtegmento [7]; dikmalalta, iom kurbapieda ulo kun […] eksterordinare granda viandodika mano [8]; la plej ekstrema el ili, la dika fingro (dikfingro, polekso), estis mallonga [9]; ŝelo, 30 milimetrojn dika [10]. grasa

2.

(figure) Densa, viskoza, malfluema (simile al dika ŝtofo): la kafo estis […] kuirita tute dika kaj kun sukero, ke ĝi similis al ia bruna melaso [11]; la tubegoj komencis elpuŝi nubojn da fumo, kiu estis nigra kaj dika [12]; baldaŭ venis hajlo, komence eta, poste ĉiam pli dika kaj densa [13].

1.

La tria, plej malgranda dimensio de io (t.e. nek ĝia longo, nek ĝia larĝo): ĝi havis la dikon de manlarĝo [14]; la muro […] havis ses ulnojn da diko [15]; post traktado de du dimensioj […] ni ekzamenu la trian dimension […] kaj ĉio havanta dikon [16].

2.

Io iom dika, dikaĵo: mia scivolemo tamen savis por vi belan dikon da dokumentoj [17]. stako²

1.

Eco de tio, kio estas dika: la ĉambrego estis granda, sed ŝajnis malvasta pro la dikeco de la kolonoj [18]; la naturo donacis al ili neordinaran […] dikecon kaj fortikecon de la muskoloj ^Marta ; la dikeco de liaj plandumoj kompensis lian malaltan staturon.

2.

(arkaismo) Diko¹: la ŝelo havis la dikecon de 2/3 da metro [19]; fendego, kiu trairas la tutan glaciejon tra ĝia tuta dikeco [20]; la glacia amaso havas pli ol tri cent metrojn da dikeco [21].

Iĝi dika: vi grasiĝis, dikiĝis, kaj sebopleniĝis [22]; li tiel dikiĝos, ke lia edzino estos devigita plilarĝigi lian zonon [23]; (figure) ju pli mi profundiĝis des pli dikiĝis la aero, des pli varmega, fumeca, olea kaj netolerebla ĝi fariĝis [24]; se lipo dikiĝas, ventro maldikiĝas ^PrV . bareliĝi, ŝveli

Dika homo aŭ besto: el la salikaj arbedoj montriĝis nuda dikulo kun nigra silka cilindro [25]; la ĉambron venis tiu sama dikulo kun fera korpo, kiun ni renkontis en la konsulejo [26].

Treege maldika, kiel haro: (figure) sen eraro eĉ harmaldika [27].

Malgranda laŭ la dimensio diko; havanta difinitan malgrandon laŭ tiu dimensio: haro estas tre maldika [28]; spikoj maldikaj [29]; maldikaj kruroj [30]; oni vidis nur maldikan strekon [31]; vi suferas de frosto en la maldikaj vestoj [32]; skatolo […] kovrita de ambaŭ flankoj per maldikaj oraj folioj [33]; vi ne rimarkis la maldikajn ŝnurojn [34]; Mefres kunpremis siajn maldikajn lipojn (kp dika lipo²) [35]; kie maldike, tie rompiĝas ^PrV . malgrasa

Iĝi maldika: mi ja bezonas manĝi, alie mi povas tute maldikiĝi [36]; maldikiĝis la Jarlibro, UEA klarigis, ke tio okazis pro neceso ŝpari [37]; se lipo dikiĝas, ventro maldikiĝas ^PrV .

Korpe tro dika, tro grasa, malutile al la sano: maldika viro, sunbrunigita, marŝas flanke de palhaŭta riĉulo trodika [38]. korpampleksa, korpulenta

Rim.:Kutime oni uzas „tro“ adverbe anstataŭ sufikse: „tro dika“.

Troo da graso en la korpo kaŭzanta diversajn malsanojn kiaj sangocirkulaj difektoj, diabeto...: gruisto nedungata pro trodikeco [39]; la instancoj […] decidis nun ekataki la grasaĵojn, faktoro de trodikeco, ĥolesterolo, frumorteco [40].

Rim.:Oni povas skribi ankaŭ duvorte: „troa dikeco.