*blinda
- 1.
- Sen vidpovo: preterirante, li vidis viron blindan de post la naskiĝo [1]; mi aŭdis nur la blindan Petron, ludantan sur sia violono [2]; (figure) supre premiĝas unu al la alia iuj mallumaj blindaj dometoj Metrop ; eĉ blinda kokino povas trovi grajnon PrV . muta, surda
- 2.
- (figure) Ne kapabla ĝuste kaj kritike juĝi; ne distinganta malsamajn aferojn: blinda kaj senkritika alproprigo de stilo erara [3]; liaj gardistoj ĉiuj estas blindaj, senkomprenaj [4]; sur la tero […] regis la blinda (sendistinga) forto kaj hazardo [5]; plej varmega blinda ŝovinismo [6]; la pika, morda, sagaca ironio de Volter estas […] senkompare taŭga por disbati la malbonojn, kreitajn de la blinda sento, de la stulta tradicio [7]; ĉe kredantoj tion ĉi malpermesas la blinda kredo [8]; blinda (indiferenta, ignora) por ĉiu danĝero [9]; sorto, la krueleco de la blinda okazo Marta ; kia blinda (stulta) azeno mi estis [10]! ĉu vere Herbeno estis tiel blinda, ke li ŝin trompis kun malĉastulino [11]. distinga1
- 3.
- (figure) (malofte) Ne ebliganta la normalan travidon: blindaj fenestrovitroj [12].
1.
La Nova Testamento, Johano 9:1
2. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Dua Parto
3. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 56:10
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
6. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, II
7. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Antaŭparolo
8. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
9. L. L. Zamenhof: Lorelej, el Heine
10. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvara
11. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Oka
12. W. Jens, trad. F. Szilágyi: Dimanĉe, je la tria, Norda Prismo, 1958:2, p. 84a-85a
2. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Dua Parto
3. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 56:10
5. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXIII
6. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, II
7. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Antaŭparolo
8. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
9. L. L. Zamenhof: Lorelej, el Heine
10. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvara
11. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Oka
12. W. Jens, trad. F. Szilágyi: Dimanĉe, je la tria, Norda Prismo, 1958:2, p. 84a-85a
- angle:
- blind
- beloruse:
- сьляпы
- bretone:
- dall (ag.)
- bulgare:
- сляп
- ĉeĥe:
- slepý
- ĉine:
- 1. 瞎 [xiā], 瞎眼 [xiāyǎn] 3. 浑然 [húnrán], 使暗淡 [shǐàndàn], 使浑浊 [shǐhúnzhuó], 淟 [tiǎn], 影影綽綽 [yǐngyǐngchuòchuò], 魚似 [yúsì], 使模糊 [shǐmóhu]
- france:
- aveugle (adj.)
- germane:
- blind eĉ ~a kokino povas trovi grajnon: auch ein blindes Huhn findet manchmal ein Korn. 2. mit einem Brett vorm Kopf 3. trüb
- hebree:
- עיוור
- hispane:
- ciego
- hungare:
- vak
- indonezie:
- buta, tunanetra
- japane:
- 盲目の [もうもくの], 盲目的な [もうもくてきな]
- nederlande:
- blind (b.nw.)
- pole:
- 1. niewidomy, ocemniały, ślepy 2. ślepy
- portugale:
- cego
- ruse:
- слепой
- slovake:
- slepý, zaslepený
- svede:
- blind
- tibete:
- ཞར་བ་
- ukraine:
- сліпий, незрячий
blinde
- 1.
- Kiel blindulo, sen rigardi, sen vidi: ekfajfis kelke da ŝtonoj, blinde ĵetitaj, unu trafis la frunton de Sara [13]; metinte sian malkovritan kapon sur la ĉevalan nukon, li kuris nur en tuniko, blinde, ne rigardante antaŭen kaj ne atentante malhelpaĵojn [14]; nigre vestita virino rapide trapuŝiĝadis tra la amasoj da pasantoj, kurante blinde en la direkto al Nowy Swiat Marta ; mi blinde pafos, eble trafos PrV .
- 2.
- Sendistinge, senkritike, senplane, trafe-maltrafe: anstataŭ blinde babiladi diversan teorian sensencaĵon, iru kaj rigardu la faktojn [15]; la nunaj lingvoj kreiĝis blinde per si mem [16]; ni agas ankoraŭ blinde kaj riskas, ke nia laborado pereos vane [17]; ni tamen blinde kredu, ke […] [18]; blinde rutina riproĉo [19]; blinde ripetadi frazojn [20]; la stilo Esperanta ne imitas blinde la stilojn de aliaj lingvoj [21].
13.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro X
14. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XLII
15. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
16. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, I
17. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, I
18. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
19. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
20. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
21. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto – Jurisprudenco
14. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XLII
15. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
16. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, I
17. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, I
18. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
19. L. L. Zamenhof: Homaranismo, Pri la homaranismo
20. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto
21. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Tria Parto – Jurisprudenco
- angle:
- blindly
- beloruse:
- сьлепа
- bretone:
- evel un dall
- ĉeĥe:
- slepě
- france:
- 1. en aveugle, à l'aveuglette 2. aveuglément
- germane:
- blind
- hebree:
- בעיוורון
- hispane:
- ciegamente
- hungare:
- vakon
- indonezie:
- 2. membabi buta
- japane:
- 盲目的に [もうもくてきに]
- nederlande:
- blind (bijw.)
- pole:
- 1. na ślepo, po omacku 2. ślepo
- ruse:
- слепо, вслепую
- slovake:
- slepo, slepota
- svede:
- blint
blindeco
- Nepovo vidi: Li frapis ilin per blindeco, konforme al la vorto de Eliŝa [22]; blindeco, plena aŭ parta surdeco, aŭ alia grava fizika manko povas prezenti seriozajn malhelpojn [23]; (figure) [ŝi] tiel malnoblamaniere min perfidis, trouzante la blindecon, en kiun min ĵetis la tro granda amo al ŝi [24].
22.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Reĝoj 6:18
23. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto
24. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dekdua
23. Ivo Lapenna: Retoriko, Dua Parto
24. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dekdua
- angle:
- blindness
- beloruse:
- сьлепата
- bretone:
- dallentez
- bulgare:
- слепота
- ĉeĥe:
- slepota
- ĉine:
- 失明 [shīmíng], 无辨别力 [wúbiànbiélì]
- france:
- cécité
- germane:
- Blindheit
- hebree:
- עיוורון
- indonezie:
- kebutaan
- japane:
- 盲目 [もうもく], 失明 [しつめい]
- pole:
- ślepota
- ruse:
- слепота
- slovake:
- slepota
- ukraine:
- сліпота
blindigi
(tr)
- 1.
- Senigi momente aŭ definitive je la vidpovo: la fulmoj blindigis ŝiajn okulojn [25]; larmoj blindigis miajn okulojn [26]; li de legado preskaŭ blindigis siajn okulojn, ĉar […] lia patrino ne havis rimedojn, por aĉeti kandelojn [27]; la terura suno de la dezerto […] rostis kaj blindigis [28]. blindumi
- 2.
- (figure) Konfuzi la juĝpovon, senigi je sagaco: subaĉeto blindigas la okulojn de saĝuloj kaj konfuzas la aferojn de justuloj [29]; la vortoj […] falis en la profundon de ŝia brusto kun forto de narkotaĵo, kiu streĉas la nervojn, blindigas la penson Marta ; niaj artifikoj, ruzoj, petoj kaj trompoj ne povis blindigi liajn okulojn de Arguso [30]; nur tiuj, kiuj sin blindigas memvole, ne vidos en tiu okazintaĵo la manon de Dio [31].
25.
Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Kvina
26. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
27. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
28. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIX
29. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 16:19
30. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono (5 ĉapitroj), Ĉapitro LXV
31. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dekkvara
26. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
27. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malgranda Tuk
28. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XIX
29. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 16:19
30. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don Kiĥoto de la Manĉo en Barcelono (5 ĉapitroj), Ĉapitro LXV
31. Henri Vallienne: Kastelo de Prelongo, Ĉapitro Dekkvara
- angle:
- blind
- beloruse:
- сьляпіць, асьляпляць
- bretone:
- dallañ
- ĉeĥe:
- oslepit, oslnit, zaslepit
- ĉine:
- 1. 夺目 [duómù], 晃眼 [huǎngyǎn], 使失明 [shǐshīmíng], 耀眼 [yàoyǎn] 2. 熀 [huǎng], 矇蔽 [méngbì], 炫 [xuàn]
- france:
- aveugler
- germane:
- blenden
- hebree:
- לעוור
- hispane:
- cegar
- hungare:
- 1. megvakít 2. elvakít
- indonezie:
- membutakan
- japane:
- 失明させる [しつめいさせる], 目をくらませる [めをくらませる]
- nederlande:
- verblinden
- pole:
- 1. oślepić 2. zaślepić
- ruse:
- ослепить, ослеплять
- slovake:
- oslepiť, oslepiť, oslepiť 1. oslepiť 2. zaslepiť
- svede:
- blända
- ukraine:
- засліплювати (тж перен.)
blindiĝi
(ntr)
- 1.
- Iĝi blinda, perdi la vidpovon: de tiu tuta brilo la knabo kvazaŭ blindiĝis [32]; li komencis blindiĝi jam en sia infanaĝo, sed eĉ nun li ankoraŭ iom vidas [33]; pro la suna lumo malsaniĝis liaj okuloj, kaj li blindiĝis [34]; li blindiĝis pro eksplodinta mino [35].
- 2.
- (figure) Malĝuste taksi situacion, ne vidi la realon, la veron: la maljunulo parolis pri la vivo, vero, amo, Dio, kaj liaj pensoj blindiĝadis (konfuziĝis) [36].
32.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Kupra porko
33. Vasilij Eroŝenko: El vivo de ĉukĉoj, Unua skizo:
34. L. Tolstoj, trad. A. Ŝaparov: Dio – unu por ĉiuj, 1912
35. La Ondo de Esperanto, 2003, № 2 (100)
36. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XX
33. Vasilij Eroŝenko: El vivo de ĉukĉoj, Unua skizo:
34. L. Tolstoj, trad. A. Ŝaparov: Dio – unu por ĉiuj, 1912
35. La Ondo de Esperanto, 2003, № 2 (100)
36. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XX
- angle:
- go blind
- beloruse:
- асьляпляцца
- ĉine:
- 1. 失明 [shīmíng]
- france:
- s'aveugler
- germane:
- erblinden
- hebree:
- להתעוור
- indonezie:
- membuta
- japane:
- 失明する [しつめいする]
blindulo
- 1.
- Homo, kiu ne povas vidi: antaŭ blindulo ne kuŝigu falilon [37]; kiel blinduloj ili vagadis sur la stratoj [38]; neniu blindulo povas imagi sian vivon sen brajlo, foje tio estas la sola maniero skribi aŭ legi ion [39]; inter la blinduloj reĝas la strabuloj PrV ; blindulo kartojn ludi ne devas PrV . kriplulo
- 2.
- Homo ne klarvida pri situacioj, malprudenta: ĉu blindulo povas gvidi blindulon? ĉu ne falos ambaŭ en fosaĵon [40]? edukito ne farus blindulon honorata korifeo [41].
37.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Levidoj 19:14
38. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Plorkanto 4:14
39. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Brajlo
40. La Nova Testamento, S. Luko 6:39
41. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Ok
38. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Plorkanto 4:14
39. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Brajlo
40. La Nova Testamento, S. Luko 6:39
41. Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Ok
- angle:
- blind person
- beloruse:
- сьляпец
- bretone:
- dall (ak.)
- bulgare:
- слепец
- ĉeĥe:
- nevidomý, slepec
- ĉine:
- 1. 盲人 [mángrén]
- france:
- aveugle (subst.)
- germane:
- Blinder inter la ~uloj reĝas la strabuloj: unter den Blinden ist der Einäugige König.
- hebree:
- איש עיוור
- indonezie:
- orang buta
- japane:
- 盲人 [もうじん]
- pole:
- ślepiec 1. niewidomy (osoba), ociemniały (osoba), ślepiec
- rumane:
- orb, nevăzător
- ruse:
- слепой (сущ.), слепец
- slovake:
- slepec
- ukraine:
- сліпець, сліпий, незрячий (ім.)
blindumi
(tr)
- Momente blindigi: julia sunradio posttagmeza blindumis ŝin [42]; kelkaj sinjorinoj skribu en ĉi tiu notlibro iujn ajn nombrojn, kaj Madame Zila, kiu sidas tute blindumita, sumigos ilin [43]; momenta blindumo de sensoj [44].
42.
M. Fernández: Du Gardenioj, 1997
43. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 39. Ni Forton Pli Freŝan Akiras.
44. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, La granda kulinara mensogo
43. Cezaro Rossetti: Kredu min, sinjorino!, 39. Ni Forton Pli Freŝan Akiras.
44. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, La granda kulinara mensogo
- angle:
- dazzle
- beloruse:
- асьляпляць (на кароткі час)
- france:
- aveugler (momentanément)
- germane:
- blenden
- indonezie:
- membutakan
malblindigi
(tr)
- 1.
- Vidkapabligi (blindulon): ili aŭskultis ŝian rakonton kaj estis tre kortuŝitaj de ŝia sindediĉemo al la patro kaj volo fari ion ajn por malblindigi la patron [45].
- 2.
- (figure) Revenigi al iu la prudenton kaj juĝopovon, igi iun ĝuste kompreni situacion pri kiu antaŭe li havis iluziojn.
45.
-: Fidela filino Ŝim Ĉong, La Espero el
Koreio, 1994
- angle:
- open somebody's eyes, unblind
- beloruse:
- 1. вярнуць зрок, зрабіць відучшым 2. адкрыць вочы (камусьці на штосьці), пазбавіць ілюзіяў
- bretone:
- dizallañ (v.k.)
- ĉine:
- 2. 开导 [kāidǎo]
- france:
- déssiller, détromper, ouvrir les yeux (à quelqu'un)
- germane:
- 1. das Augenlicht zurückgeben, wieder sehend machen 2. zur Vernunft bringen
- hungare:
- felnyitja a szemét (átv.) 1. visszaadja a látását
- nederlande:
- iem. de ogen openen (fig.) 1. opnieuw doen zien
- pole:
- 1. przywrócić wzrok 2. otworzyć oczy komuś, na coś
- ruse:
- 1. вернуть зрение, сделать видящим 2. открыть глаза (кому-л. на что-л.), лишить иллюзий
malblindiĝi
(ntr)
- 1.
- (pri blindulo) Akiri aŭ regajni vidpovon.
- 2.
- (figure) Retrovi la prudenton kaj juĝopovon, ĝuste kompreni situacion pri kiu antaŭe oni havis iluziojn: subite Vitalij malblindiĝis, – kion li faras Metrop ?
- angle:
- become unblinded
- beloruse:
- 1. стаць відушчым, пачаць бачыць 2. адкрыць вочы (на штосьці), пачаць разумець, зразумець, уцяміць
- bretone:
- dizallañ (v.g.)
- ĉine:
- 2. 覺 [jué]
- france:
- 1. retrouver la vue 2. ouvrir les yeux (prendre conscience de)
- germane:
- 2. sich bewusst werden, aufwachen (i.ü.S.), zur Vernunft kommen
- hungare:
- 1. visszanyeri a látását 2. felnyílik a szeme (átv.)
- nederlande:
- 1. opnieuw gaan zien 2. de ogen openen (fig.)
- pole:
- 1. odzyskać wzrok 2. przejrzeć na oczy
- ruse:
- прозреть
vortblinda
- angle:
- dyslexic
- beloruse:
- дызлексічны
- ĉine:
- 誦讀困難 [sòngdúkùnnan]
- france:
- dyslexique
- indonezie:
- disleksis
- pole:
- dysleksyjny
vortblindeco
- Konstanta mislegado kaj misskribado pro konfuzoj pri formoj kaj ordoj de signoj; disleksio.
- angle:
- dyslexia
- beloruse:
- дызлексія
- ĉine:
- 难语症 [nànyǔzhèng], 閱讀障礙 [yuèdúzhàngài]
- france:
- dyslexie
- germane:
- Legasthenie, Leseschwäche
- indonezie:
- disleksia
- pole:
- dysleksja