^*18material/o ^JED

1.

[materi1.0o.substanco]

Ĉio materia, kio estas necesa por iu ago: ŝi aĉetos […] manĝmaterialojn (nutraĵoj), por pretigi fortigan manĝaĵon al la infano ^Marta ; ligno estas bona brula materialo [1]; betula arbareto […] liveris hejtan materialon en vintro ^Marta ; ni prirabis magazenon kaj ni alportas materialon (provizaĵon) por kvindek el ni [2]; (figure) [ili] estas mizera materialo por soldatoj [3]; (figure) vi ne estas vera Dano, kiel ni ĉiuj hejme, ni estas ankoraŭ el malnova materialo, sed al vi plaĉas nur fremdaj landoj (kp karaktero², tipo¹) [4]!

a)

[materi1.0o.krudajxo]

Krudaĵo el kiu oni povas produkti fabrikaĵojn: tiutempe oni uzis kiel tradician konstrumaterialon miksitan kaj densigitan argilon kaj nebakitajn brikojn [5]; konstruaĵo, kiu estos tute konforma al la klimato kaj materialo de la lando [6]; en la keloj estis tenejoj de krudaj materialoj [7]; ĉambroj de diversa grandeco kaj el diversaj materialoj ^FK ; reto, plektita el facila sed fortika materialo ^FK ; ili konsilis al li porti tiujn ĉi belegajn vestojn el tiu ĉi belega materialo (vd ŝtofo¹) [8]. materio¹, substanco¹

b)

[materi1.0o.rimedo]

Ĉio, kio estas necesa por funkciado de entrepreno, ekspluatado, ofico kc: materialo de muelejo, de segejo, de panfarejo; Marta ankoraŭ ne laboris, kvankam ĉiuj materialoj de ŝia estonta laboro, la libro, papero, plumo, kuŝis antaŭ ŝi ^Marta ; materiale tiu juna patrino posedis nenion, aŭ preskaŭ nenion ^Marta . rimedo

2.

[materi1.0o.datumoj]

Ĉiuspecaj sciigoj, faktoj, datumoj necesaj por verki libron, raporton kaj ceterajn aŭ por fari spiritan laboron: la kolekto da bildoj kreskis, sed ĝis nun nur senvivaj objektoj donis por tio la materialon (kp modelo^1.c, temo¹) [9]; ĉio, kion vi ektuŝas, donas al vi materialon por historio [10]; la junulo […] serĉis materialon por vortaro ^VivZam ; la fundamenta materialo estis malpli la gramatiko, ol la tekstoj kaj la stilo ^VivZam ; la Grimm'aj fabeloj [servas] kiel materialo por folkloraj studoj [11]; ĉiu neĝa floko […] aspektis kiel belega floro aŭ dekpinta stelo […] tio donas multe […] da materialo por pripensado [12].

1.

[materi1.0a.krudajxa]

Rilata al materialo: elglitiĝis el sub ŝiaj piedoj ankaŭ la fundamento de ŝia materiala ekzistado ^Marta ; tiuj objektoj, kiuj videble estis forprenataj de ŝi, havis por ŝi valoron ne sole materialan ^Marta ; [malgraŭ] sufiĉe da kuraĝo, sed li ne havas la materialajn rimedojn ^FK ; moralaj kaj materialaj oferoj ^DL ; en la nuna materiala tempo riĉeco estas unu el la plej necesaj kondiĉoj de feliĉo ^FK ; helpo teknika, financa kaj materiala [13]; skulptaĵoj ĉiamaterialaj [14]; konstrumaterialaj entreprenoj [15].

2.

[materi1.0a.mona]

Rilata al la monrimedoj: [li] parolis detale pri la loĝantaro de la urbo, pri ĝiaj klasoj, pri la materiala stato de ĉiu el ili ^IK ; la Esperantistoj agadis la tutan tempon preskaŭ tute sen iaj materialaj rimedoj ^EE ; [ili] donis al nia kongreso sian moralan kaj materialan subtenon [16]; se la aŭtoro (Zamenhof) havus la materialan eblon, li kun plezuro prenus la tutan aferon sur nian propran respondecon, sed bedaŭrinde li la eblon ne havas [17]; estas investita granda monsumo kaj la kompanio postulos materialan kompenson [18]. mona, financa

3.

[materi1.0a.materia]

Materia, perceptebla por la sentumoj, videbla kaj palpebla: komencante de aferoj pure materialaj kaj transirante al ĉiuj flankoj de la homa spirito kaj moralo, oni proponados al ni diversajn rimedojn [19].

1.

[materi1.0ismo.morala]

Vivmaniero prioritatiganta la materialajn bezonojn super la spiritajn: la multeco de varoj en la merkato puŝas homojn en materialismon [20]; nia kulturo estas tiom superregata de materialismo kaj do havas malmultan spiritan kaj etikan edukon [21]; oni sekve povas pravigi la neceson agi juste eĉ je pure egoisma, materialisma vidpunkto [22]. idealismohedonismo

2.

[materi1.0ismo.FIL]

(evitinde) Materiismo: la ideologia gvidilo de marksisma mondkoncepto kaj dialektika materialismo ^EeP .

1.

[materi1.0isto.fakulo]

Fakulo pri materialoj: ili havas nur iajn ĥemiistojn kaj materialistojn ^PatrojFiloj .

2.

[materi1.0isto.morala]

Homo zorgante prioritate pri materialalaj bezonoj: tute perfekta socialisto devus samtempe esti malriĉulo kaj kapitalisto, idealisto kaj materialisto ^Tor ; „liberpensuloj“ ofte fariĝis fanatikaj materialistaj sektuloj ^VivZam . asketo, idealisto¹

[materi1.krud0o.EKON]

Prilaborota materialo, krudaĵo² kontraste al produkto: montriĝas la kialoj de krizoj: trokresko de loĝantaro, malabundiĝo de krudmaterialo, poluado [23]; regionaj krudmaterialoj, precipe ligno, metalo, ledo, ŝtofo, ŝtono [24]; rubopapero estas tre valora krudmaterialo por la paperindustrio [25]; kia estas la krudmaterialo de duonkonduktantoj [26]? (figure) transformi la krudmaterialon, liveritan de la vivo, en arton [27]. naturmaterialo

[materi1.natur0o.EKON]

Ĉia materialo trovebla en la naturo, sen homa estigo aŭ prilaborado: gaso produktita laŭ naturaj metodoj el naturaj materialoj, ekzemple gaso el best-urino [28]; Valdorfpupoj estas faritaj ĉefe el naturmaterialoj [29]. krudmaterialo