*kompat/i UV *kompati serÄi 'kompati' [kompat.0i] (x) [kompat.0i.PSI] Senti kortuÅon pro ies malfeliÄo kaj deziron Äin malakrigi: kompati iun, ies doloron; Äi estis knabeto, kiu ploris, kaj Åi kompatis lin [1]; [ili] vian mizeron ekkompatis [2]; virtulo kompatas (indulgas, Åparas) la vivon de sia bruto [3]; Äu vi ankaÅ ne devis kompati vian kunserviston, kiel mi kompatis vin [4]? ne troviÄu kompatanto por liaj orfoj [5]; Dio, kompatu nin, pekulojn [6]! (figure) je la noktomezo la dormo finfine kompatis la hegemonon [7]; kompatu, afablaj sinjoroj, kompatu! ili Äemadis kaj montradis siajn malsanajn membrojn [8]; se fama kuracisto ne kompatus min, mi mortus [9]; pastredzino kompatis Åin kaj prenis Åin kiel servistinon [10]; Dio batas, Dio kompatas PrV . bedaÅri3, domaÄi2indulgi, kondolenci, kunsenti 1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 2:62. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XVI3. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 12:104. La Nova Testamento, Mateo 18:335. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 109:126. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto unua7. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, 268. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, GaloÅoj de feliÄo9. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aÅ la optimismo, Äapitro XXIV10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, RuÄaj Åuoj angle: pity, have compassion for, feel compassion for, have pity for, have mercy on, be sorry for, commiserate with beloruse: ÑкадаваÑÑ, ÑпагадаÑÑ, ÑпаÑÑваÑÑ ÄeÄ¥e: mÃt soucit s nÄkým, mÃt soustrast s nÄkým, politovat nÄkoho, slitovat se nad nÄkým Äine: ææ¯ [liánmÇn], æ [xÄ«], æ [lián], ææ¤ [liánxù], åç [ÄijÄ«n], æ¯ [mÇn] france: plaindre (avoir de la compassion), s'apitoyer (de, sur), s'attendrir (sur), avoir de la compassion (pour), compatir (à ), avoir pitié (de) germane: bemitleiden, bedauern, *Mitleid haben hispane: compadecer hungare: megszán, sajnál japane: åãã [ãããã], åæ ãã [ã©ãããããã], æ°ã®æ¯ã«æã [ãã®ã©ãã«ããã] nederlande: medelijden hebben met, compassie hebben met pole: litowaÄ siÄ, wspóÅczuÄ portugale: compadecer-se, lastimar, ter compaixão, apiedar-se de, condoer-se de ruse: жалеÑÑ (кого-л.), ÑоÑÑвÑÑвоваÑÑ slovake: maÅ¥ súcit, zmilovaÅ¥ sa, zľutovaÅ¥ sa ukraine: змилÑваÑиÑÑ, ÑпÑвÑÑваÑи, жалÑÑи, жалÑваÑи kompataserÄi 'kompata' [kompat.0a] [kompat.0a.PSI] Montranta kompaton, rilata al kompato: vidante [â¦] tiujn vizaÄojn, mizerajn de malsato, denove mi spertis kvazaÅ kompatan senton [11]; prenu tion Äi kiel instruo, por en estonteco rigardi la aferojn kun pli kompata kaj pli saÄa okulo [12]; mi ne toleras, se knabo kompate min rigardas [13]; mi aÅdas kompatajn vortojn de virino, kiun mi tiel longe kaj tiel pasie amas [14]! pli feliÄa estas martelo insultata, ol amboso kompatata PrV . 11. H. Sienkiewicz trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, Äap. 2812. Charles Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La Batalo de l' Vivo, La Batalo de l' Vivo13. trad. K. Bein: Internacia Krestomatio, Patro14. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto beloruse: ÑпаÑÑÑлÑвÑ, ÑпаÑÑвалÑнÑ, ÑпагадлÑвÑ, жалаÑÑлÑÐ²Ñ ÄeÄ¥e: vyjadÅujÃcà lÃtost, vyjadÅujÃcà politovánà Äine: æ²å [bÄiqÄ«] france: humain (montrant la compassion), pitoyable (enclin à la pitié), secourable hungare: szánakozó, sajnálkozó pli feliÄa estas martelo insultata, ol amboso ~ata: jobb száz irigy, mint egy szánó. japane: æ æ²ã® [ãã²ã®], åãã¿ã® [ãããã¿ã®] nederlande: deelnemend, meewarig pole: wspóÅczujÄ cy, litujÄ cy siÄ ruse: ÑоÑÑвÑÑвÑÑÑий, ÑоÑÑвÑÑвеннÑй, ÑоÑÑÑадаÑелÑнÑй slovake: vyjadrujúci ľútosÅ¥ ukraine: ÑпÑвÑÑÑливий kompatoserÄi 'kompato' [kompat.0o] [kompat.0o.PSI] Sento de kompatanto: Åi rigardis la malgrandan knabinon kaj eksentis kompaton al Åi [15]; Li eksentis kompaton pro la suferado de Izrael [16]; se Åi kelkfoje uzis sian influon je la juna regnestro, Åi faris Äin nur por elpeti kompaton por iu [17]; (figure) rideto de kompato (afable malestima) EE ; li do aliris [â¦] proponante al ili siajn fruktojn, laÅ la sama plenda, kompatveka maniero [18]; Mi etendas Mian manon sur vin kaj pereigas vin [, Äar] Mi laciÄis de kompatado [19]. mi ne volas baton, mi ne volas kompaton PrV . koro2 15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, RuÄaj Åuoj16. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, JuÄistoj 10:1617. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Äapitro VII18. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äap. 1419. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jeremia 15:6 angle: compassion, mercy, pity, sympathy beloruse: жалÑ, Ñпагада, ÑпаÑÑванÑне ÄeÄ¥e: lÃtost, slitovánÃ, smilovánÃ, soucit Äine: ææ¯ [liánmÇn], æ æ² [cÃbÄi], åæ [tóngqÃng], æ»éä¹å¿ [cèyÇnzhÄ«xÄ«n] france: compassion, apitoiement, attendrissement (apitoiement), commisération, pitié, sympathie (compassion) rideto de ~o: sourire condescendant. ~veka: plaintif, attendrissant (qui inspire compassion), geignard (cherchant à inspirer compassion), touchant (qui inspire compassion). germane: Mitleid, Erbarmen rideto de ~o: mitleidiges Lächeln. hispane: compasión hungare: szánalom, könyörület, sajnálat, szánakozás rideto de ~o: szánakozó mosoly. ~veka: szánalomgerjesztÅ. japane: åãã¿ [ãããã¿], æ æ² [ãã²], æ ã [ãªãã], æããã [ããããã] nederlande: medelijden, compassie rideto de ~o: minachtende glimlach. ~veka: aandoenlijk, roerend. pole: litoÅÄ, wspóÅczucie rumane: milÄ ruse: жалоÑÑÑ, Ñожаление, ÑоÑÑÑадание, ÑоÑÑвÑÑвие slovake: súcit, ľútosÅ¥ tibete: སà¾à½²à½à¼à½¢à¾à½ºà¼ ukraine: милÑÑÑÑ, ÑпÑвÑÑÑÑÑ, Ð¶Ð°Ð»Ñ kompatecoserÄi 'kompateco' [kompat.0eco] (arkaismo) [kompat.0eco.PSI] Kompatemo: Dio, estante riÄa en kompateco, [...] nin vivigis en Kristo [20]; rigardu, Dio neniam laciÄas en la kompateco, kaj ni, mizeraj vermoj, iras dormi kun nia kolero [21]. 20. La Nova Testamento, Al la Efesanoj 2:421. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Kvina ÄeÄ¥e: soucitnost, útrpnost france: miséricorde, commisération hungare: könyörületesség, irgalmasság nederlande: compassie (arch.), medelijden (arch.) pole: litoÅÄ, wspóÅczucie ruse: Ñожаление, ÑоÑÑÑадание, ÑоÑÑвÑÑвие slovake: súcitnosÅ¥ kompatema, kompatplena serÄi 'kompatema' serÄi 'kompatplena' [kompat.0ema] [kompat.0ema.PSI] Inklina al kompato, bonkora: nia Sinjoro [â¦] vi estas la Kompatema, la Pardonema [22]; (figure) Åi iris al la homo, kies kompatema mano jam donis al Åi unu fojon laboron Marta ; kompatplena Dio! donu Vi al Åi la tomban ripozon, kiun mi ne povis havigi al Åi! [23]. 22. trad. I. Chiussi: La Nobla Korano, 197023. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Historio angle: compassionate, sympathetic, tenderhearted beloruse: жалаÑÑлÑвÑ, ÑпагадлÑвÑ, ÑпаÑÑвалÑÐ½Ñ Äine: 仿 [réncÃ], æ²æ¯ [bÄimÇn] france: compatissant, bienveillant, miséricordieux germane: mitleidig, barmherzig hungare: könyörületes, irgalmas, szánakozó japane: æ æ²æ·±ã [ãã²ã¶ãã], æ ãæ·±ã [ãªããã¶ãã], åæ ç㪠[ã©ããããã¦ããª], æãããã®ãã [ãããããã®ãã] nederlande: barmhartig, genadig, goedertieren pole: litoÅciwy ruse: ÑоÑÑÑадаÑелÑнÑй, жалоÑÑливÑй, ÑоÑÑвÑÑвеннÑй, милоÑеÑднÑй ukraine: милоÑÑивий, ÑпÑвÑÑÑливий, жалÑÑливий kompatemo, kompatemeco serÄi 'kompatemo' serÄi 'kompatemeco' [kompat.0emo] [kompat.0emo.PSI] Inklino al kompato; kompata kunsento: la Sinjoro, nia Dio, havas kompatemon kaj pardonemon, kvankam ni defalis de Li [24]; li komencis konsideri, Äu efektive tiu boneco kaj kompatemo de la kristanoj ne pruvas maltaÅgecon de iliaj animoj [25]; laÅ Via granda kompatemeco elstreku miajn pekojn [26]. kompateco 24. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Daniel 9:925. H. Sienkiewicz trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, Äap. 2926. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 51:1 beloruse: Ñпагада, ÑпаÑÑванÑне, лÑÑаÑÑÑÑ ÄeÄ¥e: lÃtostivost (povaha) Äine: åæ [tóngqÃng], æ æ² [cÃbÄi] france: compassion, pitié, sympathie (compassion) hungare: könyörületesség, irgalmasság japane: æ æ²æ·±ã [ãã²ãµãã] nederlande: barmhartigheid pole: litoÅÄ, wspóÅczucie ruse: ÑоÑÑвÑÑвие, милоÑеÑдие, ÑоÑÑÑадание slovake: ľútostivosÅ¥ kompatigiserÄi 'kompatigi' [kompat.0igi] (tr) [kompat.0igi.PSI] Fari, ke iu kompatu al vi: Äi ne estis aparte bela, kiel ja multaj vagantaj hundoj, sed Äi Åajnis malsovaÄa kaj min ne malmulte kompatigis [27]; pli bone estas enviigi ol kompatigi PrV . plendi 27. Monato, Roberto Pigro: Äiam pli malalten, 2011 angle: move to compassion, incite to pity beloruse: кÑанаÑÑ, ÑазжалÑваÑÑ, ÑаÑÑÑлÑваÑÑ france: faire pitié (à ), apitoyer, attendrir (apitoyer), émouvoir (apitoyer), toucher (apitoyer) pli bone estas enviigi ol ~igi: mieux vaut l'envie que la pitié. hungare: pli bone estas enviigi ol ~igi: inkább irigyeljenek, mint sajnáljanak. japane: åãã¿ãèªã [ãããã¿ãããã], åæ ãå¼ã [ã©ãããããã²ã] nederlande: medelijden opwekken, vertederen, vermurwen pole: wzbudzaÄ litoÅÄ ruse: ÑазжалобиÑÑ, ÑÑонÑÑÑ (ÑазжалобиÑÑ) kompatindaserÄi 'kompatinda' [kompat.0inda] [kompat.0inda.PSI] Inda je kompato: miaj kompatindaj floroj tute forvelkis! [28]; kiu vidis la vizaÄon de Afrodito, ne estas kompatinda [29]. malfeliÄa 28. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida29. H. Sienkiewicz trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, Äap. 50 angle: deplorable, miserable, pitiable, poor beloruse: жалаÑнÑ, ваÑÑÑ Ð¶Ð°Ð»Ñ, Ð±ÐµÐ´Ð½Ñ ÄeÄ¥e: politovánÃhodný, ubohý Äine: 坿 [kÄlián] france: pauvre (pitoyable), affligeant, infortuné, lamentable, malheureux (pitoyable), misérable (pitoyable), piteux, qui inspire pitié, pitoyable (qui inspire pitié), à plaindre hungare: sajnálatra méltó, szánandó, szerencsétlen, szegény (szánandó) japane: åæ ã«å¤ãã [ã©ããããã«ããããã], åã㪠[ããããª], ããããããª, æ°ã®æ¯ãª [ãã®ã©ããª] nederlande: beklagenswaardig pole: biedny, żaÅosny ruse: жалкий, беднÑй (доÑÑойнÑй ÑоÑÑвÑÑвиÑ), доÑÑойнÑй ÑоÑÑвÑÑÐ²Ð¸Ñ slovake: poľutovaniahodný, úbohý ukraine: жалÑгÑдний, бÑдний, неÑаÑний, бÑдолаÑний kompatindaĵoserÄi 'kompatindaĵo' [kompat.0indajxo] [kompat.0indajxo.PSI] MalfeliÄiga okazo aÅ ekzistaĵo, kiu instigas al kompato: malfeliÄan infanon [â¦] oni turmentas Äin sen kulpo kaj sen kaÅzo! Äi estas vera kompatindaĵo [30]; Lia Majesta MoÅto donis la zorgon de nia forpelo, kaj valoras nek petegoj, nek promesoj, nek donacoj, nek kompatindaĵoj [31]. 30. Åolom AlejÄ¥em, trad. L. L. Zamenhof: La gimnazio31. Don Miguel de Cervantes Saavedra: Don KiÄ¥oto de la ManÄo en Barcelono (5 Äapitroj), Äapitro LXV beloruse: бÑдаÑа france: désolation (incitant à la pitié) japane: æ°ã®æ¯ãªã㨠[ãã®ã©ããªãã¨] pole: biedactwo rumane: sÄrÄcuÈul kompatinduloserÄi 'kompatindulo' [kompat.0indulo] [kompat.0indulo.PSI] Homo, kiun oni emas kompati: kion do Åi volas ankoraÅ de tiu kompatindulo, li ja plu ne vivas! Marta ; li eÄ ne divenas, kompatindulo, ke li estas jam pli ombro ol homo [32]. 32. H. Sienkiewicz trad. L. Zamenhof: Quo vadis?, Äap. 15 beloruse: бÑдак, гаÑоÑнÑк, бедалака, небаÑака ÄeÄ¥e: chudák, ubožák france: pauvre (subst., personne pitoyable), pauvre hère, malheureux (subst., personne pitoyable), misérable (subst., personne pitoyable) hungare: szerencsétlen ember, sajnálatra méltó ember nederlande: stakker pole: biedaczysko, nieborak slovake: chudák, úbožiak ukraine: бÑÐ´Ð¾Ð»Ð°Ñ Ð°, бÑднÑк, бÑднÑга, бÑдаÑиÑÑко, небога ekkompatiserÄi 'ekkompati' [kompat.ek0i] (tr) [kompat.ek0i.PSI] Eksenti kompaton: la Eternulo ekkompatos Jakobon, kaj denove elektos Izraelon, kaj reloÄigos ilin en ilia lando [33]; sekiÄu la mano de tiu, kiu kurus helpi lin, ekkompatinte lian mizeron [34]. 33. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 14:134. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äap. 25 beloruse: паÑкадаваÑÑ, зÑлÑÑаваÑÑа france: s'apitoyer (de, sur), s'attendrir (sur), prendre en pitié hungare: megsajnál, megszán, megkönyörül nederlande: medelijden krijgen met pole: rozczulaÄ rumane: agitaÈie ruse: пожалеÑÑ (кого-л.) malkompataserÄi 'malkompata' [kompat.mal0a] (malofte) [kompat.mal0a.PSI] Senkompata: morta danÄero minacas lin de malkompataj malamikoj [35]. 35. H. A. Luyken: Pro IÅtar, Äap. 14 beloruse: бÑзÑлÑÑаÑÐ½Ñ ÄeÄ¥e: nelÃtostný Äine: ä¸¥é · [yánkù], æäººä¸ç¨ç¼ [shÄrénbùzhÇyÇn], æ æ [wúqÃng], ç çµ [hÄnjué] france: implacable, intraitable (impitoyable) hungare: irgalmatlan, kegyetlen nederlande: onbarmhartig pole: bezlitosny, okrutny rumane: nemilos, crud ruse: безжалоÑÑнÑй slovake: bezcitný, neľútostný memkompatoserÄi 'memkompato' [kompat.mem0o] [kompat.mem0o.PSI] Kompato al si mem: li estis plena je memkompato kaj alte taksis la okazon malkovri Äion al aÅskultanto [36]. 36. Harry Harrison, trad. Reinhard Fössmeier k.a.: NaskiÄo de la rustimuna Åtalrato, Äap. 2 beloruse: ÑамаÑкадаванÑне ÄeÄ¥e: sebelÃtost Äine: èªæ [zìlián] france: apitoiement sur soi germane: Selbstmitleid hungare: önsajnálat nederlande: zelfbeklag pole: rozczulenie, użalanie siÄ nad sobÄ rumane: autocompÄtimire, sensibilitate ruse: жалоÑÑÑ Ðº Ñебе slovake: sebaľútosÅ¥ senkompata, malkompatema serÄi 'senkompata' serÄi 'malkompatema' [kompat.sen0a] [kompat.sen0a.PSI] Ne inklina al kompato, senkora, kruela, severa; malkompata: Äiam la infanaj buÅoj parolis senkompatajn vortojn pri Åi [37]; (figure) lian kapon, surÅutitan per la cindro, senkompate bruligis la suno [38]; sen iu azilo, en kiu mi povintus forsavi min de miaj malkompatemaj persekutantoj [39]. 37. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Knabino kiu paÅis sur panon38. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äap. 2139. Jean-Jacques Rousseau, trad. André Gilles: La revadoj de soleca promenanto, Tria promenado angle: hard-hearted, hard, harsh, implacable, merciless, pitiless, ruthless, uncompassionate, unfeeling beloruse: бÑзÑлÑÑаÑнÑ, ÑÑбеÑнÑ, жоÑÑÑÐºÑ ÄeÄ¥e: bezcitný, krutý, nelÃtostný, nemilosrdný, neúprosný Äine: æ æ [wúqÃng], ä¸¥é · [yánkù], æäººä¸ç¨ç¼ [shÄrénbùzhÇyÇn], ç çµ [hÄnjué] france: impitoyable, qui ne se laisse pas apitoyer, inflexible (impitoyable), intransigeant (impitoyable), sans pitié sen~e: impitoyablement, implacablement, sans pitié. hungare: könyörtelen, kÃméletlen, szÃvtelen, irgalmatlan sen~e: könyörtelenül, kÃméletlenül. japane: ç¡æ æ²ãª [ããã²ãª], èæ ãª [ã¯ãããããª], æ ã容赦ãªã [ãªãããããããªã] nederlande: onbarmhartig sen~e: onbarmhartig (bw.). pole: bezlitosny ruse: безжалоÑÑнÑй slovake: bezcitný, nemilosrdný, neľútostný ukraine: безжалÑÑний, безÑеÑдеÑний, жоÑÑÑокий senkompateco, malkompatemo serÄi 'senkompateco' serÄi 'malkompatemo' [kompat.sen0eco] [kompat.sen0eco.PSI] Eco de iu senkompata: (figure) la rigida kolumo de la Äemizo kun ordinara senkompateco sin apogis je razita mentono [40]; en [la diskutoj] oni notas la vivkarecon, senlaborecon, malkompatemon de la entreprenistoj [41]. 40. I. Turgenjev, trad. K. Bein: Patroj kaj filoj, Äap. 541. V. Varankin: Metropoliteno, Äap. 3 angle: ruthlessness beloruse: бÑзÑлÑÑаÑнаÑÑÑÑ, бÑзжалаÑÑлÑваÑÑÑÑ france: absence de pitié, absence de compassion, inflexibilité (absence de pitié), implacabilité (absence de pitié), intransigeance (absence de pitié) hungare: könyörtelenség, irgalmatlanság, kÃméletlenség, szÃvtelenség nederlande: onbarmhartigheid pole: bezlitosnoÅÄ, okrutnoÅÄ rumane: inflexibilitate, cruzime ruse: безжалоÑÑноÑÑÑ administraj notoj pri ~igi: Kontroli la ekz-on en PrV. Laux mia elektronika versio temas pri "enviigxi" k "kompatigxi". [MB] pri kompat/i : Koherigi oficialecojn: radiko (2a OA), ~i (F)! [MB]