*indulgi
(x)
- 1.
- Malsevere trakti ies kulpon aŭ pekon; esti pardonema kontraŭ iu erarinta: la Eternulo diris: Se Mi trovos en Sodom kvindek virtulojn en la urbo, Mi indulgos la tutan lokon pro ili [1]; estu viaj leĝoj egalaj por ĉiuj […] ne indulgu unujn, kaj ne estu tro severaj por aliaj [2]; tion ĉi indulgas la kritiko [3]! Dio indulgu min pekulon [4]! se iu nin ĉikanas, ni penas lin tondi, kaj ni tute lin ne indulgas [5]; koleranto devas esti punata, ĉar se vi lin indulgos, li fariĝos ankoraŭ pli kolerema [6]; se malvirtulo estas indulgata, li ne lernas justecon [7]. kompati, pardoni
- 2.
- Milde agi kontraŭ iu; ne ofendi, montri konsideron al; domaĝi: vi sendube indulgos la morojn de la lando, se estas kelkaj, kiuj malplaĉas al vi [8]; pro sprita vorto li eĉ propran patron ne indulgus [9]; mi estas la morto, mi indulgas neniu [10]; bona afero estas la rajdado, [oni] indulgas la ŝuojn kaj senpene vojaĝas [11]; ni ankoraŭ revenos al la sama temo […sed nun] ni devas indulgi ŝiajn orelojn [12]; kalumnio […] indulgos eble nian puran nomon [13]; li ne indulgos vian rangon nek oficon [14].
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 18:26
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXI
3. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko, Oni Malfermas La Butikon
4. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
5. Molière, trad. D-ro L. L. Zamenhof: Georgo Dandin, Akto Dua
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 19:19
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 26:10
8. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro XVIII
9. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara
10. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La senditoj de morto
11. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Feliĉa Joĉjo
12. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XVI
13. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto
14. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvina
2. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XXI
3. Raymond Schwartz: La Stranga Butiko, Oni Malfermas La Butikon
4. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Dua
5. Molière, trad. D-ro L. L. Zamenhof: Georgo Dandin, Akto Dua
6. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 19:19
7. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 26:10
8. Volter, trad. Eugen Lanti: Kandid aŭ la optimismo, Ĉapitro XVIII
9. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvara
10. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La senditoj de morto
11. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Feliĉa Joĉjo
12. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XVI
13. William Shakespeare, trad. L. L. Zamenhof: Hamleto, Reĝido de Danujo, Hamleto
14. N. V. Gogol, trad. L. L. Zamenhof: La Revizoro, Akto kvina
- angle:
- be lenient
- beloruse:
- 1. паблажліва ставіцца 2. шкадаваць, пашкадаваць, дараваць
- ĉeĥe:
- být shovívavý, poshovět, snášet, šetřit (někoho)
- ĉine:
- 手軟 [shǒuruǎn], 留情 [liúqíng]
- france:
- épargner (ménager), ménager (épargner), se montrer clément (pour), se montrer compréhensif (pour), se montrer indulgent (pour), avoir de l'indulgence (pour)
- germane:
- verschonen, nachsichtig sein, weitherzig sein, Nachsicht zeigen, großmütig sein
- hungare:
- 1. elnéz (megbocsát), irgalmaz, megkegyelmez 2. megkímél
- japane:
- 容赦する [ようしゃする], 大目に見る [おおめにみる], 寛大に扱う [かんだいにあつかう], いたわる, 助命する [じょめいする]
- nederlande:
- ontzien
- pole:
- 1. pobłażać, być pobłażliwym, być wyrozumiałym 2. oszczędzać (kogoś), przebaczać
- portugale:
- ser indulgente para
- ruse:
- 1. относиться снисходительно 2. щадить, пощадить
- slovake:
- byť zhovievavý, omilostiť, šetriť niekoho
- ukraine:
- бути поблажливим, милостивим, щадити, берегти, прощати
indulgo
- 1.
- Malsevereco, pardonemo: Li disbatos vin, antaŭ ol vi havos la tempon petegi lin pri indulgo [15]! „pri kio li senkulpigas sin!“ pensis la juna homo, kaj sento de indulgo kaj amo al la bona kaj malforta patro […] plenigis lian animon [16].
- 2.
- Respekta konsidero, modereco kontraŭ iu aŭ io: havi indulgon kontraŭ malsanulo; rigidaj pro la teruro okuloj petis indulgon Metrop ; oni devas lernigi la infanojn montri indulgon al la maljunuloj.
- angle:
- indulgency, clemency, forbearance
- beloruse:
- 1. паблажлівасьць 2. літасьць
- ĉeĥe:
- milosrdnost, ohled, shovívavost, smilování, strpění, šíření
- ĉine:
- 宽大 [kuāndà]
- france:
- indulgence, bienveillance, clémence, compréhension (bienveillance), égards, mansuétude, ménagement
- germane:
- Nachsicht, Schonung, Großzügigkeit, Großmut, Weitherzigkeit
- hungare:
- 1. elnézés (megbocsátás), irgalom, kegyelem 2. kímélet
- japane:
- 容赦 [ようしゃ], 寛大 [かんだい], 寛容 [かんよう]
- nederlande:
- toegeeflijkheid
- pole:
- pobłażanie, pobłażliwość, wyrozumiałość
- portugale:
- indulgência
- ruse:
- 1. снисходительность 2. пощада
- slovake:
- milosrdenstvo, zhovievavosť, zmilovanie
- ukraine:
- просити пощади
indulgema
- Inklina al indulgo: Dio pardonema, indulgema kaj kompatema [17]; mi esperas […] ke la publiko estu iom indulgema je la juna violonisto [18]; indulgemaj okuloj [19]; li estis homo indulgema kaj nevolonte punadis [20].
17.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Neĥemja 9:17
18. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
19. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro I
20. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro I
18. Hendrik J. Bulthuis: Idoj de Orfeo, Unua Parto
19. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro I
20. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro I
- angle:
- indulgent, clement, lenient, magnanimous, merciful
- beloruse:
- паблажлівы, літасьцівы, міласьцівы
- ĉeĥe:
- blahosklonný, shovívavý
- ĉine:
- 宽容 [kuānróng], 从宽 [cóngkuān], 宽厚 [kuānhòu], 宽宏 [kuānhóng], 宽宏大度 [kuānhóngdàdù], 手軟 [shǒuruǎn]
- france:
- indulgent, bienveillant, bon (compréhensif), clément, compréhensif, tolérant
- germane:
- nachsichtig, weitherzig, großzügig
- hungare:
- elnéző, irgalmas, megbocsátó, kíméletes
- japane:
- 寛容な [かんような], 甘い [うまい]
- nederlande:
- toegeeflijk
- pole:
- pobłażliwy, wyrozumiały
- portugale:
- indulgente, clemente
- ruse:
- снисходительный, милостивый
- slovake:
- zhovievavý
- ukraine:
- милостивий, милосердний, поблажливий, вирозумілий
senindulga, malindulga
- 1.
- Severa, ne pardonema: la gardistoj estis malmolaj, brutalaj, senindulgaj [21]; senindulga kaj kruela mastro [22]. fera, kruela, rigida, senkompata
- 2.
- Senrespekta, senkonsidera al digno ktp: la malindulgaj langoj trovis en tiu ago de sindono regalon de kalumnioj [23]; la malfeliĉo ŝajnis nevenkebla, kompleta kaj senindulga, kiel Fato [24]; aŭskultante la vortojn de la maljunulo, tiel imponaj en sia klara senvualigo, tiel pruvemaj en senindulga logiko [25]. kruda, malĝentila
21.
Ferenc Szilágyi: La Granda Aventuro, II.
22. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XVI
23. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria
24. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XLIV
25. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana
22. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XVI
23. Henri Vallienne: Ĉu li?, Ĉapitro Tria
24. Henryk Sienkiewicz, trad. Lidia Zamenhof: Quo Vadis, Ĉapitro XLIV
25. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana
- angle:
- inconsiderate 1. exacting, hard, implacable, pitiless, severe, stern, unsparing, nonindulgent
- beloruse:
- бязьлітасны, грубы, жорсткі
- ĉeĥe:
- neoblomný
- ĉine:
- 苛 [kē], 严厉 [yánlì], 苛刻 [kēkè], 凛 [lǐn], 狠心 [hěnxīn]
- france:
- sans indulgence, sans clémence, cruel, sans égard, inflexible, insensible (sévère), sans mansuétude, sévère
- germane:
- 1. unnachsichtig, schonungslos
- hungare:
- kíméletlen 1. könyörtelen, irgalmatlan, kegyetlen
- japane:
- 容赦のない [ようしゃのない], 不寛容な [ふかんような]
- nederlande:
- meedogenloos
- pole:
- bezwględny, surowy, stanowczy
- portugale:
- severo
- ruse:
- 1. беспощадный
- slovake:
- neoblomný
- ukraine:
- суворий, нещадний, безжалісний