^*famili/o ^PV

1.

[famili.0o.GEN]

Malvasta parencaro.

a)

[famili.0o.GEN.strikta]

Aro formata de la patro, patrino kaj infanoj: vivi en familio; la patro de la familio ricevis oficon [1]; la viroj estas kapoj de domoj, patroj de familioj ^Marta . vian patron kaj vian patrinon kaj viajn fratojn kaj la tutan familion de via patro kolektu al vi en la domon [2].

b)

[famili.0o.GEN.largxa]

La tuta parencaro ĝenerale: ankaŭ la edukado, idealoj, konvinkoj, celado, — kaj la popoloj interproksimiĝus kiel unu familio[3]; aparteni al nobela familio; li havis grandan familion: li estis frato, edzo, patro ^Marta ; la familio de la Ardidoj [...] la familio de la Naamanidoj [4]; (figure) en unu bela tago [...] ekzistas nur unu ĉiuhoma familio (la homaro) kun unu ĉiuhoma lingvo ^EE . gento

2.

[famili.0o.KLA]

Aro de aĵoj kun komuna deveno.

a)

[famili.0o.BIO]

Ŝtupo de la botanika kaj zoologia klasifikoj (familia): familio de rozacoj; arbedoj el la familio saksifragacoj [5]; solana familio [6]; hundo estas mamulo el la familio de kanisedoj [7].

Rim.: La nomo de familio estas derivata de la nomo de unu el ĝiaj genroj per la sufikso -ac en botaniko, -ed en zoologio. En nefaka uzo oni povas eviti tiujn sufiksojn: familio de rozoj, rozfamilio, rozfamiliano.

ordogenro botanikaj familioj zoologiaj familioj

b)

[famili.0o.MUZ]

Klaso de muzikiloj kun sama ĝenerala konstruo, diversaj laŭ grando, sonamplekso aŭ aliaj detaloj: La angla korno estas ligna blovinstrumento, la alda instrumento el la familio de hobojoj [8].

c)

[famili.0o.GRA]

Klaso de lingvoj, lingvofamilio. lingvoj de la hindeŭropa familio; tungusa, apartenanta al la altaja lingva familio [9].

d)

[famili.0o.bildigo]

[10](fakula ĵargono) (de elementoj en aro `bb E` kun indicoj en aro `bb I`) Bildigo de `bb I` al `bb E`; alternative: la bildaro de tiu bildigo: oni povas opinii ke la ebeno konsistas el familio de rektoj, paralelaj unu al la aliaj [11]. vico;indico, termo.

Rim.: Kvankam teorie sinonima kun „bildigo“, la termino „familio“ estas uzata pro tradicio kaj pro la oportunaj skribaĵoj, kiujn ĝi ebligas. Por signi familion `f`, oni kutime skribas `(f_i)_(i in bb I)`. La bildon de `i` per `f` oni foje nomas „termo“ aŭ eĉ „elemento“ de la familio kaj oni ĝin signas per `f_i` anstataŭ `f(i)`. La uzo de termino „elemento“ klariĝas per tio, ke parolante pri familio, oni plejofte interesiĝas pri ĝia bildaro, sed familio povas havi du identajn elementojn, dum aro ne povas.

[famili.0a.GEN]

Rilata al familio; de familio: familia domo, simileco^B ; familiaj ĝojoj; familiaj rilatoj, familiaj aferoj [12]; familia nomo; paroli pri familiaj aferoj [13]; en mia familia vivo mi povas uzadi kiun lingvon mi volas, sed mi devas ĝin nomi ne mia nacia, sed nur mia lingvo familia [14].

[famili.0ano.GEN]

Iu el la uloj, kiuj konsistigas familion: Zhai Feng kaj liaj familianoj ĉiuj sin vestis per sav-veŝto [15].

[famili.0estro.JUR]

Tiu, kiu havas decidrajton kaj respondecon en familio: tio ... malhelpas, ke familiestro misuzu sian aŭtoritaton [16].

[famili.lingvo0o.LIN]

Aro da lingvoj evoluintaj el sama pralingvo: lingvofamilioj kaj lingvosubfamilioj estas priskribitaj aŭ listigitaj en enciklopedioj [17].

Grupo da vortoj apartigita per rilatoj morfologiaj, semantikaj ktp:

a)

[famili.vort0o.morfologia]

(vortfamilio morfologia:) Grupo da derivaĵoj de unu sama radiko⁴ aŭ radikalo¹: Ekzemple, de la substantivo reĝ(o) oni formas per adjektivigo la vortfamilion: reĝ, reĝ·a, reĝ·a·o = reĝ·ec·o, kaj per verbigo la familion: reĝ, reĝ·i, reĝ·i·o = reĝ·ad·o [18];

b)

[famili.vort0o.etimologia]

(malofte) (vortfamilio etimologia:) Grupo da vortoj parencaj en pralingvo: pez estas de la sama vortfamilio kiel pend ^PIV1 .