*potenc/o *potenco serĉi 'potenco' [potenc.0o] en: 1.[potenc.0o.kapablo] en: Kapablo, povo forte efiki: la potenco de maŝino, de teleskopo; (figure) la potenco de elokventeco, de konvinkaj paroloj; mia forto kaj la potenco de mia mano akiris al mi ĉi tiun grandan havon [1]; la maro, kies potenco rompiĝadis sur la digo [2]; la forto de la preĝo kaj la potenco de la kantoj [3]; plej granda potenco kuŝas en la komenco PrV ; laboro kaj pacienco kondukas al potenco PrV ; utiligi la potencon de novaj procesoroj [4]. 2.[potenc.0o.JUR_POL] en: Jura aŭ politika kapablo obeigi al sia volo: la organoj kaj branĉoj de la ŝtata potenco; leĝodona potenco de la parlamento; plenuma potenco de la ministroj; milita potenco; la tera potenco de la papoj; en „Julio Cezaro“ ekzistas do tensio inter, unuflanke, la nocio de regado de elito, kiu, eĉ se ĝi misuzas la potencon, tamen reprezentas kontinuecon de valoroj, kaj, aliflanke, la nocio de renverso de tiraneca reĝimo [5]; en tiu ĉi situacio vekiĝis la potencinstinkto de la kanceliero [6]. 3.[potenc.0o.POL] en: Regno sufiĉe forta por influi la situacion en konsiderinde granda parto de la mondo: regiona, granda, monda potenco; superpotenco; la dilemo de UN estas, ke la mondorganizaĵo povas esti nur tiom forta, kiom permesas la gvidaj ŝtatoj, precipe la potencoj kun veto-rajto [7]; la eksa kolonia potenco Britio [8]. 4.[potenc.0o.dia] en: Kapablo, forto supernatura de Dio kaj de tiuj, kiuj agas en lia nomo, konduki la sorton, la estontecon: turnu vin al la Eternulo kaj al Lia potenco [9]; Lia potenco kaj Lia kolero estas kontraŭ ĉiuj, kiuj Lin forlasas [10]. Li regas per Sia potenco eterne [11]; la tuta homamaso volis tuŝi lin, ĉar potenco eliris el li kaj sanigis ĉiujn [12]; reĝo Salomono […] havis potencon super la fortoj de la naturo kaj super potencaj spiritoj, eĉ la morto mem devis ĉiumatene prezenti al li la liston de tiuj, kiuj devis morti en tiu tago [13]. 5.[potenc.0o.MAT] en: a)[potenc.0o.per_entjero] en: [14] (de reelo `x` per entjero `n`) Ĝia n-a potenco: ĉiu pozicio[j] de duuma nombroprezento […] formas vicon de potencoj de 2: 1, 2, 4, 8, 16, … [15]. b)[potenc.0o.per_reelo] en: [16] (de pozitiva reelo `x` per reelo `y`) La eksponencialo de `y` kun bazo `x`; alidire: `e^(y*ln x)`. c)[potenc.0o.diversaj] en: inversigo. Bedaŭrinde la vektorgrafiko ne povas montriĝi!Grafikaĵoj de diversaj potencoj 1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 8:172. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Io3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo4. Franck Arnaud: Intel alfrontas konkurencon, Monato, 2000/10, p. 165. Humphrey Tonkin: Shakespeare ‐ interlingvisto, En: De A al B: Festlibro por André Albault. Saarbrücken: Iltis>6. Stefan Maul: Majstroverko, sed nur taktika, Monato, 2000/10, p. 87. Stefan Maul: Neglektata kontinento, Monato, 2000/02, p. 58. Stefan Maul: Riĉa per .tv, Monato, 2000/12, p. 69. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 105:410. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Ezra 8:2211. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 66:712. La Nova Testamento, Luko 6:1913. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝtono de la saĝuloj14. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 1015. Vikipedio, Duuma nombrosistemo16. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §347 afrikanse: mag albane: mund amhare: ይችላል angle: 2. power leĝodona ~o: legislative power. plenuma ~o: executive power. 5. power arabe: قد armene: զորություն azerbajĝane: bilər beloruse: 1. сіла, магутнасьць, моц 2. улада ŝtata ~o: дзяржаўная ўлада. leĝodona ~o: заканадаўчая ўлада. plenuma ~o: выканаўчая ўлада. 3. дзяржава (уплывовая, магутная) super~o: супэрдзяржава. 4. сіла, моц 5. ступень (матэматычная) bengale: হতে পারে birme: အစွမ်းသတ္တိ bosne: možda ĉeĥe: mocnina ĉine: 2. 势 [shì], 勢 [shì], 強權 [qiángquán], 强权 [qiángquán], 权力 [quánlì], 權力 [quánlì] dane: måske estone: võiks eŭske: agian filipine: lakas france: 1. puissance 2. pouvoir 3. puissance 5. puissance (d'un nombre) galege: pode germane: 1. Macht, Gewalt 2. Gewalt 3. Macht 5. Potenz guĝarate: કદાચ haitie: ta ka haŭse: cikakken mulki hinde: हो सकता है hispane: potencia hungare: 1. teljesítmény, hatalom, erő laboro kaj pacienco kondukas al ~o: türelem és fáradozás meghozza a gyümölcsét. 2. hatalom ŝtata ~o: államhatalom. leĝodona ~o: törvényhozó hatalom. plenuma ~o: végrehajtó hatalom. tera ~o: földi hatalom. 3. hatalom super~o: szuperhatalom. 5. hatvány igbe: ike irlande: d’fhéadfadh islande: gæti japane: 可能性がある [かのうせいがある] jave: bisa uga jide: זאל jorube: ki kanare: ಅಧಿಕಬಲ kartvele: შესაძლოა kazaĥe: лязат kimre: allai kirgize: күч kmere: អាច koree: 수도 korsike: forsi kose: amandla kroate: možda kurde: erk latine: ut latve: varētu laŭe: ອາດຈະ makedone: би можеле да malagase: mety malaje: mungkin malajalame: ശക്തി malte: jista maorie: te kaha marate: कदाचित monge: zaum mongole: байж болох юм nederlande: 2. macht leĝodona ~o: wetgevende macht. plenuma ~o: uitvoerende macht. 3. macht super~o: grootmacht. 5. macht njanĝe: akhoza okcidentfrise: macht panĝabe: ਸ਼ਾਇਦ paŝtue: ښایي pole: 1. siła, moc 2. władza ŝtata ~o: władza państwowa. leĝodona ~o: władza ustawodawcza. plenuma ~o: władza wykonawcza. 3. mocarstwo super~o: supermocarstwo. 5. potęga portugale: 1. potência, poder ruande: imbaraga rumane: 1. putere, puteri 2. autoritate ŝtata ~o: puterea statului. leĝodona ~o: putere legislativă. plenuma ~o: puterea executivă. 3. mare putere super~o: superputere. 5. forță ruse: 1. сила, мощь 2. власть ŝtata ~o: государственная власть. leĝodona ~o: законодательная власть. plenuma ~o: исполнительная власть. tera ~o: светская власть. 3. держава 5. степень samoe: mālosi sinde: شايد sinhale: සමහරවිට skotgaele: fhaodainn slovake: mocnina slovene: morda somale: itaal ŝone: simba sote: ka ‘na sunde: meureun svahile: nguvu taĝike: мабодо taje: อาจ tamile: வலிமை tatare: булырга мөмкин telugue: వాటిని ukraine: міць urdue: ہو سکتا ہے uzbeke: qudrat vjetname: might zulue: izikhwepha potencaserĉi 'potenca' [potenc.0a] en: 1. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Havanta grandan efikon: potenca maŝino, rimedo; (figure) potencaj kverkoj [17] [18]; barbo potenca sed kapo sensenca PrV ; la belan peton, pli potencan ol glavo kaj lanco, vi forpuŝas Ifigenio ; li ekmigris pluen trans la altajn potencajn montojn [19]. 2. [Mankas mrk por aldoni tradukojn] Havanta grandan politikan aŭ juran influon: potenca reĝo, regno; potenca reĝino [20]; ruinoj de potencaj urboj ĉe la larĝa Danubo [21]; la potenca reĝurbo Kopenhago [22]; riĉa potenca sinjoro [23]; la altepotenca imperiestro de Japanujo [24]; la loto decidas inter potenculoj [25]; antaŭ tima okulo potenciĝas eĉ kulo PrV . 17. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Nokta ĉapo de fraŭlo19. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko20. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Plej bela rozo de la mondo21. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Post jarmiloj22. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ib kaj malgranda kristino23. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo24. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, La najtingalo25. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 18:18 beloruse: моцны, магутны ĉeĥe: mocný ĉine: 強勢 [qiángshì], 强势 [qiángshì], 騤 [kuí], 冲 [chòng], 衝 [chòng], 伾 [pī] france: puissant germane: mächtig, machtvoll, gewaltig hungare: hatalmas, nagy hatalmú, nagy teljesítményű barbo ~a sed kapo sensenca: feje, mint egy hordó, esze, mint egy dió. antaŭ tima okulo ~iĝas eĉ kulo: a megijedt ember az árnyéktól is fél. japane: 強力な [きょうりょくな], 威力のある [いりょくのある], 有力な [ゆうりょくな], 権力のある [けんりょくのある], 強大な [きょうだいな] nederlande: machtig pole: potężny, przemożny, władny rumane: puternic, puternică, capacitate de putere ruse: сильный, мощный, могучий slovake: mohutný ukraine: владний, могутній, потужний potenciserĉi 'potenci' [potenc.0i] en: (tr) 1.[potenc.0i.POL] en: Havi potencon super: la tutan Mediteraneon iam potencis Romo; vidis neniam mi kaj ne ekvidos jam virojn similajn, kiel Pirito kaj Drio, kiu potencis popolojn FK ; kvardek falsistoj sendepende unu de la alia prezentis sin kiel Petro la 3-a kaj provis potenci en iuj provincoj de Rusio [26]. 2.[potenc.0i.algebra] en: PIV1 (evitinde) Potencigi: eksponento, per kiu oni devas potenci b por ekhavi a [27]. 26. Vikipedio, Petro la 3-a (Rusio)27. Vikipedio, Operacioj per nombroj beloruse: 1. уладарыць, панаваць 2. узводзіць у ступень, вылічаць ступень ĉine: 1. 能够自我控制 [nénggòuzìwǒkòngzhì], 能夠自我控制 [nénggòuzìwǒkòngzhì] germane: 1. die Macht ausüben über, die Gewalt haben über, beherrschen hispane: potenciar hungare: 1. ural, hatalmában tart 2. hatványoz, hatványra emel japane: 支配する [しはいする], 権力をふるう [けんりょくをふるう] nederlande: macht geven 1. macht hebben pole: 1. mieć władzę nad kimś, posiadać moc nad kimś rumane: 1. putea, fi capabil, avea putere ruse: 1. властвовать slovake: mať moc, vládnuť ukraine: володарювати, мати владу, панувати, підносити до степеня potencigiserĉi 'potencigi' [potenc.0igi] en: (tr) 1.[potenc.0igi.komune] en: Igi pli potenca: la fantomoj flugos en la mondon, korpiĝos kaj potenciĝos, kaj niaj filoj kaj nepoj ilin vidos, ilin sentos kaj ĝuos [28]. 2.[potenc.0igi.algebra] en: (reelon `x` per entjero `n` aŭ reelo `y`) Kalkuli ĝian potencon 5.a aŭ 5.b: `2^3=8` (legu: du potencigite per tri estas ok, aŭ du alt tri estas ok); divido per `p` de la entjeroj `m`-potencigitaj liveras restojn `m`-umajn [29]. radikigi.Rim.: En PIV1 kaj [30] troveblas ĉi-sence la rekta verbigo „potenci“. Tio malagrable kolizias kun la politika senco de la sama verbo, nome „havi potencon super“. Ŝajnas, ke „igi potenca“ estas pli bona metaforo por la matematika nocio, kaj cetere ĝi ekzistas de longe kaj troveblas ankaŭ en MatVort. 28. Zamenhof: La parolado antaŭ la Unua Kongreso en Boulogne sur Mer, 1905-08-0529. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 1130. Olav Reiersøl: Matematika kaj Stokastika Terminaro Esperanta, p. 43 angle: 2. raise to a power beloruse: 1. умацоўваць, мацаваць 2. узводзіць у ступень, вылічаць ступень ĉeĥe: umocnit france: 2. élever à une puissance germane: 2. potenzieren, erheben (in eine Potenz) hungare: 1. hatalmassá tesz, uralkodóvá tesz 2. hatványoz, hatványra emel nederlande: 2. in de macht verheffen pole: 1. robić potężnym, wzmacniać 2. potęgować rumane: 1. întări 2. crește puterea ruse: 1. укреплять 2. возводить в степень slovake: umocniť ukraine: наділяти владою, зміцнювати, посилювати, володарювати potencigoserĉi 'potencigo' [potenc.0igo] en: 1.[potenc.0igo.KOMUNE] en: Transdono de potenco al iu aŭ io: li proponis ekzilregistaron post la faligo kaj senpotencigo de Hitler [31]; (en homeopatio, plifortigo per diluo) pere de tiu teknika aplikado (sukusiado aŭ pistado) la kuraca povo kaŝita en la kruda substanco riveli[ĝ]as, oni ankaŭ nomas ĉi tiun teknikon „potencigo“ [32]. 2.[potenc.0igo.MAT] en: [33] Ago potencigi: oni povas fari ĉi tion per trovo de ĝia k-a potenco kiel entjero kaj tiam trovo [de] la resto post divido per p ‐ ĉi tiu procezo estas la diskreta potencigo [34]. 31. Monato, Jomo Ipfelkofer: Frato Paŭlo: pacamanto32. Vikipedio, Homeopatio33. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 1034. Vikipedio, Diskreta logaritmo angle: 2. raising to a power, exponentiation beloruse: 1. наданьне паўнамоцтваў, перадача ўлады 2. узьвядзеньне ў ступень, патэнцыраваньне france: 2. élévation à une puissance, exponentiation germane: 1. Ermächtigung sen~igo: Entmachtung. 2. Potenzierung, Potenzerhebung hungare: 2. hatványozás, hatványra emelés pole: 1. wzmocnienie działania, zwiększenie zdolności 2. potęgowanie rumane: 1. îmbunătățirea puterii, creșterea capacității de putere 2. putere ruse: 2. возведение в степень, потенцирование slovake: 2. umocňovanie potencigantoserĉi 'potenciganto' [potenc.0iganto] en: [35] La nombro, per kiu oni potencigas: enkonduko de potenco je frakcia potenciganto [36]. eksponento 35. Raoul Bricard: Matematika Terminaro kaj Krestomatio, p. 1036. Vikipedio, Nikolao de Oresme angle: exponent beloruse: паказьнік ступені ĉine: 指数 [zhǐshù], 指數 [zhǐshù] france: exposant (math., info.) germane: Exponent hungare: hatványkitevő, exponens pole: wykładnik (potęgi) rumane: exponent (puteri) ruse: показатель степени potencigatoserĉi 'potencigato' [potenc.0igato] en: La nombro, kiun oni potencigas. bazo de eksponencialo. angle: base (of exponential) beloruse: падстава (матэматычная) ĉine: 底 [dǐ] france: base (d'une exponentielle) germane: Basis hungare: alap (hatványé) pole: podstawa (potęgi) rumane: baza (puteri) ruse: основание potencilo serĉi 'potencilo' [potenc.0ilo] en: (evitinde) [potenc.0ilo.elektroprovizilo] en: Elektroprovizilo: ventumiloj ofte multas en komputiloj: normale oni havas almenaŭ unu ĉe la potencilo, kiu ne plene efike konvertas elektran povon al la malalta tensio uzata de elektronikaj cirkvitoj [37]; ĝi tute ne rilatas al komputilaj retoj, do „retadaptilo” ne ŝajnas tre taŭga esperantigo ‐ ĉu estu „elektroprovizilo” aŭ „potencilo” [38]? potencialo2 37. Monato, Franck Arnaud: Kvietigu tiun komputilon!38. Monato, Edmund Grimley Evans: Distra kaj kleriga vortaro n-a potencoserĉi 'n-a potenco' [potenc.noa0o] en: (de reelo `x`) La produto de `n` faktoroj egalaj al `x`: la `n`-an potencon de `x` oni signas per `x`; la kvina potenco de du estas tridek du: `2^5=2*2*2*2*2=32`; se n estas natura nombro, la n-a potenco de matrico en jordana normala formo estas direkta sumo de supraj triangulaj matricoj, sekve de bloka multipliko [39]. kvadrato, kubo. Rim.: Tiu difino estas vastigebla al elementoj de ajna monoido kun multiplike signata operacio: n-a potenco de entjero, de matrico, de endomorfio (konsiderante la operacion kunligo)... 39. Vikipedio, Jordana normala formo angle: n-th power beloruse: n-я ступень france: puissance n (d'un nombre) germane: n-te Potenz hungare: n-edik hatvány pole: n-ta potęga (liczby) rumane: n-a puterea (numere) ruse: n-я степень nulpotencaserĉi 'nulpotenca' [potenc.nul0a] en: (p.p. nenula elemento `x` de ringo) Tia, ke iu n-a potenco de ĝi egalas al la nulo: ĉiu nulpotenca elemento estas ankaŭ nuldivizoro; ajgeno de nulpotenca endomorfio estas nepre nula; nulpotenca matrico; la sumo de du komutiĝantaj nulpotencaj elementoj estas ankaŭ nulpotenca; kristalografia grupo povas esti kunkompakta diskreta subgrupo de nulpotenca aŭ solvebla Grupo de Lie [40]; G estas la originala grupo kaj N estas la normala subgrupo, se G estas komuta (abela), nulpotenca aŭ solvebla, do ĉi tia estas ankaŭ G/N [41]. nilpotenta. 40. Vikipedio, Diskreta grupo41. Vikipedio, Kvocienta grupo angle: nilpotent beloruse: нільпатэнтны ĉine: 冪零元 [mìlíngyuán], 幂零元 [mìlíngyuán] france: nilpotent germane: nilpotent hungare: nilpotens pole: nilpotentny portugale: nilpotente rumane: nilpotent ruse: нильпотентный administraj notoj ~igato: Mankas fontindiko. ~igato: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro. n-a ~o: Mankas dua fontindiko.