(tr)
- 1.
- [incit.0i.kolerigi]
-
(iun)
Eksciti ties koleron:
ili incitis Min per ne-dio, [...]
tial Mi incitos ilin per ne-popolo
[1];
ne incitu [la anÄelon],
Äar li ne pardonos vian pekon
[2];
la princo volas inciti nin per sia favoratino
[3];
urson evitu, duonpatrinon ne incitu
PrV
;
la incitita Äefpastro ne lasis sin distri de siaj ideoj
[4];
diskuti per incitita voÄo (voÄo de
incitito).
Äagreni,
defii,
iriti,
piki,
provoki,
spiti.
Rim.:
En la bibliaj ekzemploj la kolero fontas el la ĵaluzo
de Dio. En pli moderna lingvaĵo la kolero aperas ofte
kiel sekvo de vortaj atakoj: pikoj, mokoj ks.
- 2.
- [incit.0i.beston]
-
(beston)
Suferigi Äin por vigligi Äian agresemon:
inciti hundon, abelojn;
(figure)
abelujon ne incitu, amason ne spitu
PrV
;
la dresisto [...] senÄese incitis la
serpentojn
[5];
[la virbovo] komencis persekuti la lancistojn,
kiuj incitis lin per pikado
[6];
(figure)
lia modesteco estis incitilo por liaj malamikoj.
turmenti.
- 3.
- [incit.0i.instigi]
-
Malmilde instigi,
senkaÅe instigi al malbono:
inciti koleron, senton, ĵaluzon, fieron
[7],
envion, deziron, pasion,
kverelon, ribelon;
ni trovis Äi tiun viron pestulo, kaj incitanta al
ribelado
[8];
malbone kaÅita Åteliston incitas
PrV
;
mi vidas, ke mia silento incitas vian malÅaton;
Li incitis Davidon kontraÅ [la Izraelidoj]
(instigis
Davidon kontraÅ ili)
[9];
senhontaj virinoj logincitadis la
pasantojnZ
.
instigi,
naski,
veki.
- 4.
- [incit.0i.fizike]
-
Malmilde eksciti korpan organon
aŠsentumaĵon:
inciti la nervojn;
tro kruda lumo incitas la okulojn;
inciti la galon (kolerigi);
inciti la soifon, la doloron;
la incitanta blankeco de la neÄo;
incitanta flaveco de la sablo de la libia dezerto
[10].
(figure)
Sofio estis tute ne bela, tamen sen okulincitantaj
malbonpunktoj
[11].
agiti,
agaci,
iriti.
- 5.
- [incit.0i.ion]
- (figure) (poezie)
Eksciti la aktivecon de io,
kvazaÅ kolerigante Äin:
inciti la fajronZ
;
la incititaj (furiozaj) ondoj de maro.
Rim.:
Inciti enhavas Äiam en si ideon de malmildeco,
akreco, krudeco, eÄ malagrableco; oni do ne devas uzi Äin
sendistinge anstataÅ eksciti, kiu enhavas esence nur
la ideon de plivigligo.
1.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 32:212.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Eliro 23:213.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äap. 164.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äap. 155.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Äap. 196.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äap. 87.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äapitro XX8.
La Nova Testamento, La agoj 24:59.
trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, II. Samuel 24:110.
B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Äap. 1711.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Bela
Aldoni tradukojn al ReVo: