takto
- 1.
Tempa skemo de muzika ritmo,
de la alterno de la pulsoj:
flava floro similas al la fraŭlino […] kaj balancadis la kapon laŭ la
takto de la bela muziko
[1];
ŝi tamen komencis danci, sed ŝi tute ne povis alkonformiĝi al la takto
[2];
la muziko fariĝis pli energia kaj la dancoj iris en pli
viva takto
BdV
;
bati takton
[3];
malnovaj melodioj eksonis, apartaj taktoj […] disruliĝis
[4];
la doktoro […] aŭskultis la kanton, batis la takton al ĝi sur sia
genuo per la letero
BdV
;
ĉu vi ne havas […] ideon pri takto, ke vi kantas kiel sovaĝuloj
FK
?
operetaj melodioj eksonis sopireme kaj en taktoj de la „charlstown“
Metrop
;
li fajfis iun sovaĝan marŝon, laŭ kies takto estis facile iri
Tor
.
mezuro5- 2.
- (evitinde) Mezuro5: ŝi eraradis en la pasaĵoj, premadis senbezone la pedalon, forlasadis tutajn taktojn Marta ; bonvolu memori, ke vi devas silenti dum tri taktoj post la kvina linio KKl .
- 3.
- Regula intermita bruo: promenadi laŭ la takto de tamburo [5]; ju pli laŭte li kriis, des pli forte la bastono batis la takton sur lia dorso [6]; mia pulso en takto batas, tute kiel via Hamlet .
- 4.
- (figure) Kapablo sagace juĝi kaj konvene paroli aŭ agi konforme al la cirkonstancoj, montrante ĉiam ĝentilecon kaj delikatecon: la patro Alekso, homo de bona staturo, […] kondutis kun granda takto PatrojFiloj ; nur virino kun speciala inteligenteco, takto kaj juĝokapablo povis elteni [tion] kiel ŝi faris VojaĝImp ; [dum] en ĉiuj internaciaj kongresoj […] la neŭtraleco estas simpla afero de takto, ĉe ni ĝi estas la ĉefa principo [7].
1.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Floroj de la malgranda Ida
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malnova domo
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Supo el kolbasaj bastonetoj
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
5. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
6. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Tablo, la orazeno kaj bastono el sako
7. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aŭgusto 1907
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Malnova domo
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Supo el kolbasaj bastonetoj
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj
5. Frederiko Schiller, trad. L. L. Zamenhof: La rabistoj, Akto Unua
6. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Tablo, la orazeno kaj bastono el sako
7. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Tria Kongreso Esperantista en Cambridge en la 12a de aŭgusto 1907
- angle:
- tact 1. rhythm, time 3. beat
- beloruse:
- такт
- ĉeĥe:
- společenský takt, taktnost
- ĉine:
- 格律 [gélǜ], 韵律 [yùnlǜ], 韻律 [yùnlǜ], 测时间 [cèshíjiān], 測時間 [cèshíjiān], 計時 [jìshí], 计时 [jìshí]
- france:
- mesure (musique), tact
- germane:
- Takt 4. Taktgefühl
- hispane:
- ritmo, compás 4. tino, tacto
- hungare:
- 1. ütem, taktus 3. ütem, taktus 4. tapintat
- japane:
- 拍子 [ひょうし], 調子 [ちょうし], 規則的に繰り返す音 [きそくてきにくりかえすおと], クロック信号 [クロックしんごう], 機転 [きてん], 如才なさ [じょさいなさ]
- nederlande:
- 1. maat, ritme 3. maat, ritme 4. tact
- pole:
- takt 1. takt
- portugale:
- tino, ta(c)to 1. compasso, andamento, cadência
- ruse:
- такт
- slovake:
- spoločenský takt
- svede:
- takt
- ukraine:
- такт, розмір, ритм, темп
takta
- 1.
- Rilata al takto, sekvanta la takton: akustika gitaro kies taktaj akordoj (kp arpeĝo), danke al fajna sento de ritmo […] restigas impreson de […] finforma muzika verko [8].
- 2.
- Kiu agas kun takto4, ĝentile, sindetena: persono bonorda, akurata, lerta en kalkulado, takta kaj konanta la homojn Marta ; ĉio estu takta kaj konvena, vin vestu bone, sed ne kiel dando Hamlet ; Ŝi ĝuste kaj digne ofendiĝas kaj la edzo devas trovi taktajn rimedojn por havigi al si ŝian pardonon Plumamikoj ; usonanoj estas tre taktaj kaj respektemaj en reala vivo [9].
- angle:
- 2. tactful
- beloruse:
- 1. тактавы 2. тактоўны, тактычны
- ĉeĥe:
- rovnoměrný, stejnoměrný, taktovací, taktový
- ĉine:
- 2. 婉轉 [wǎnzhuǎn], 婉转 [wǎnzhuǎn], 知趣 [zhīqù], 委婉 [wěiwǎn]
- france:
- 2. discret, plein de tact
- germane:
- 2. taktvoll
- pole:
- miarowy, taktowny
- slovake:
- ohľaduplný, pozorný, šetrný
- ukraine:
- тактовий, розмірений, мірний, ритмічний
laŭtakta
- Konforma al difinita takto: la laŭtakta bato de la remiloj; Janjo […] saltadis sur la genuoj de la vartistino laŭtakte de la muziko Marta ; tradiciajn ritojn ĉiuj tiuj aktoroj solene plenumas […] ĝis eliro laŭtakta kun la orkestro [10].
10.
Monato, Eduardo Novembro: Taŭro??? Festo!!!, 2014
- angle:
- in time (with the music), in tact
- beloruse:
- у такт
- france:
- rythmé
- germane:
- im Takt
- pole:
- miarowy
samtakta
- Laŭ komuna takto; laŭ senvaria takto: samtakte batos niaj koroj QuV ; la remiloj […] batis la ondaron samtakte kun la muziko QuV ; ĝojo […] vibrigante la korojn samtakte BonaLingvo ; samtakte kun la melodioj, kiujn la lipoj formis, sen ke li mem rimarkis tion, […] dolĉaj subsentoj kantis pli intensan kanton interne de li Tor .
- angle:
- to the same beat
- beloruse:
- з аднолькавым тактам
- ĉine:
- 同步 [tóngbù]
- france:
- de rythme égal, synchrone
- germane:
- im Gleichtakt
- pole:
- jednoczesny, równoczesny
sentakta
- angle:
- tactless
- beloruse:
- пазбаўлены такту, бестактоўны
- ĉeĥe:
- mimo takt
- ĉine:
- 沒心眼 [méixīnyǎn], 没心眼 [méixīnyǎn], 非礼 [fēilǐ], 非禮 [fēilǐ], 冒失 [màoshi]
- france:
- déplacé (manquant de tact), indiscret (manquant de tact), malséant
- germane:
- taktlos
- japane:
- 機転の利かない [きてんのきかない], 無神経な [むしんけいな]
- pole:
- nierytmiczny, nietaktowny
- slovake:
- mimo takt
- ukraine:
- безтактний, позбавлений ритму, такту, нетактовний, безтактний, безтактовний
administraj notoj
pri
laŭ~a:
ĉu "laŭtakta" uziĝas ankaŭ sinonime de ĝentila, konforma al konvencia konduto...