^*pov/i

(tr)

1.

Havi la forton, lertecon aŭ kapablon necesan por fari ion: du homoj povas pli multe fari ol unu [1]; mi neniel povas kompreni, kion vi parolas [2]; por ke lingvo internacia povu bone kaj regule progresadi […] estas plej necesa […] neniam ŝanĝebla Fundamento de la lingvo [3]; [ŝi estis] unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi [4]; mi ne povas [legi tiun libron], ĉar ĝi estas sigelita [5]; montru al li dankon, se pli oferi vi ne povas ^Ifigenio ; Bogdan povis rekoni ĝin inter mil similaj ringoj [6]; kiel ni povos stimuli Esperantan lingvoteknologion [7]; per unu frapo [oni] povus forigi ĉiujn problemojn [8]; kiu devas, tiu povas ^PrV ; kion oni volas, tion oni povas ^PrV . kapabliscipovi, povoscii

2.

Havi la rajton, la aŭtoritaton necesan por fari ion: absoluta reĝo povas fari ĉion, kion li volas; oni ne povas malliberigi homojn, pro tio ke ili […] aŭskultis muzikon [9]; tie, kie mi alestas, neniu povas teni nepunate la glavon nudigitan ^Ifigenio ; ĝi prezentas simple mian personan opinion, kiun ĉiu el vi povas aprobi aŭ ne aprobi [10]. rajti

3.

Havi la permeson, la eblecon fari ion: vi povas trovi tiujn ĉi ideojn plenumeblaj aŭ neplenumeblaj ^EE ; la personoj, kiuj ne komprenas la uzadon de l' artikolo, povas en la unua tempo ne uzi [ĝin] [11]; ĉiu, kiu ŝin vidis, povis pensi, ke li vidas la patrinon [12]; ni povas diri „obei al la patro“ kaj „la patron“ [13]; ĉiu, kiu ŝin vidis povis pensi, ke li vidas la patrinon [14]; en malbona vetero oni povas facile malvarmumi [15]; tre povas esti, ke [16]; li povas alveturi (estas okazeble, ke li alvenos) en ĉiu horo [17]. darfieble, lici

Kapabla je io: kiu el ili estis pli farpova [18]? decidpovaj rajtoj [19]; li prezentas skizojn en vigla kaj riĉe esprimpova familiara stilo [20]. lerta¹, kompetenta¹, potenca

1.

Kapablo fari ion: ne lasu al iu la povon malutili; laŭ sia povo ili donis en la trezorejon de la laboroj: da oro sesdek unu mil darkemonojn, da arĝento kvin mil min'ojn, kaj da pastraj vestoj cent [21]; Jesuo, kortuŝite, tuŝis iliajn okulojn, kaj tuj ili ricevis vidpovon, kaj sekvis lin [22]; la Spirito donis al ili parolpovon [23]; la profetpovo estas kiel signo […] al la kredantoj [24]; riĉa preparo, sed povo avara ^PrV ; forprenu de ni la povon de interŝanĝado de pensoj — kaj ni restos sensaĝaj kaj senhelpaj bestoj ^FK .

2.

Aŭtoritato, supera estreco: tia monarĥo devas havi povon kaj grandan riĉaĵon [25]; neniu havos povon super vi [26]; sen povo kolero estas ridinda afero ^PrV .

3.

Fizika grando, egala al la kvociento de laboro per la infinitezima intervalo de tempo, en kiu tiu laboro efektiviĝas; alidire: skalara produto de forto, aplikita al korpo, per la rapido, kiun ĝia efiko produktas sur la korpo: la dimensioj de povo estas `ML^2T^-3`; la povo de motoro estas 500 ĈP (ĉevalpovoj). povumoĉevalpovo, vato

4.

[27] (de aro) Kardinalo.

Sinonimo de povo³ kaj povo⁴: pro la granda povumo ‐ 6400 kilovatoj ‐ ĝi povas tiri 1600-tunan varo-trajnon je 160 km/h kaj pasaĝero-trajnon je 230 km/h [28]; inkandeska lampo, lumflukso 1350 lumenoj, povumo 100 vatoj [29].

Kies povo kapablas ĉion ajn: Dio sola kaj ĉiopova [30]; vian ĵuron nuligis la ĉiopova morto [31]; kiam la ĉiopova Mahadeva kreis la belegan Hindujon, li deflugis sur la teron, por ĝin admiri ^FK ; (figure) la ministro, antaŭ nelonge ĉiopova, […] sidis nun sola en sia palaco [32].

Evoluo aŭ agomaniero, kiu kontentigante la postulojn de la nuntempo povas daŭri ankaŭ en la estonto: varoj, kiuj laŭ la organizantoj estas daŭripovaj kaj kiuj ne damaĝas bestojn [33]; konceptoj por daŭripova energi-provizado el lokaj resursoj [34]; origine la esprimo daŭripovo (aŭ ĝiaj nacilingvaj ekvivalentoj) estis uzata en la arbarkulturo ^Viki .

(malofte)

Kiun neniu povas, nefarebla: ŝia penegado […] per sia propra tro forta streĉiĝo nepovebligis ĉiun progreson ^Marta ; nenio por Dio estas nepovebla [35].

(p.p. du aroj) Tiaj, ke ekzistas bijekcio inter ili: du finiaj aroj kun sama nombro da elementoj estas sampovaj; la aro de ĉiuj entjeroj estas sampova kiel la aro de ĉiuj paraj entjeroj; la aro de reeloj kaj la subaro de ĝiaj elementoj inter 0 kaj 1 estas sampovaj; povo de F [ne] nepre estu pli granda ol R, fakte, ili povas estis sampovaj [36].

Ne povanta agi aŭ influi: en la infaneco li estas senpova, en la maljuneco senforta [37]; por ŝanĝi ion en la natura irado de la internacilingva afero, mi estas tiel same senpova, kiel ĉiu alia persono [38]; ŝajnaj indiferentuloj, mem senpovaj imagi la propran bonecon [39].

Stato de tiu, kiu ne povas agi, influi, regi situacion: falsaj konsoloj […] pligrandigas mian senpovecon [40]; panĝabanoj sentas ankaŭ politikan senpovon [41].