*koko
- 1.
- Subspecio (Gallus gallus domesticus) el la genro koko, bredata kiel kortobirdo en multaj rasoj pro la viando kaj la ovoj: antaŭ ol krios koko, vi trifoje malkonfesos min [1]; la unua krio de koko (en frua mateno) [2]; putraj ovoj kaj rostitaj kokokrestoj estis la ĉefaj manĝaĵoj [3]; la koko fiere marŝas kaj gratante serĉas manĝaĵon por siaj kokinoj [4]; eŭropaj bredistoj de kokoj, anseroj kaj meleagroj kutime posedas amason da birdoj [5]; ĉu la malsano ne jam transsaltis ankaŭ al porkoj, kokoj, meleagroj, anseroj [6]? al feliĉulo eĉ koko donas ovojn PrV ; bovo prenita, koko donita kaj ― kvita PrV ; (frazaĵo) (malofte) trompita koko (trompita edzo); (vd kokri) „Koko krias jam!“ (novelaro de Ferenc Szilágyi) [7]. meleagro, numido
- 2.
-
Genro el
familio fazanedoj
(Gallus), birdo
kun ruĝa kresto sur la kapo.
vira kokolagopo, tetro, urogalo
1.
La Nova Testamento, Mateo 26:34
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
5. Monato, Stefan Maul: Paniko, 2006
6. Stefan Maul: Memdetrua homaro, Monato, 2001/02, p. 4
7. Szilágyi F.: Koko krias jam!, 1955
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Monteto de elfoj
3. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Galoŝoj de feliĉo
4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Sambuka virineto
5. Monato, Stefan Maul: Paniko, 2006
6. Stefan Maul: Memdetrua homaro, Monato, 2001/02, p. 4
7. Szilágyi F.: Koko krias jam!, 1955
- angle:
- chicken
- beloruse:
- 1. певень 2. курыца (від)
- bretone:
- 1. kilhog, kog
- bulgare:
- 1. петел
- ĉeĥe:
- kohout, kokus, kulovitá bakterie
- ĉine:
- 鸡, tr. 雞 [jī]
- france:
- 1. coq (domestique)
- germane:
- 1. Hahn 2. Huhn
- hispane:
- 2. Gallo (vira koko), gallina (por kokino)
- hungare:
- tyúk
- ide:
- hano
- indonezie:
- 1. ayam 2. Gallus
- itale:
- gallo 1. gallo (domestico) 2. gallo (selvatico)
- japane:
- ニワトリ [にわとり]
- latinece:
- 1. Gallus gallus domesticus 2. Gallus
- nederlande:
- hoen
- pole:
- 1. kura domowa 2. kura
- rumane:
- 1. găină 2. găină
- ruse:
- 1. петух 2. курица
- slovake:
- guľovitá baktéria, kokus
- turke:
- 1. horoz 2. tavuk
- ukraine:
- півень, курка
- volapuke:
- gok
kokido
- Ido de koko: la maljuna korta kokino […] kvin fojojn elkovis kokidojn [8]; ĉiuj malgrandaj kokidoj forte tremis [9]; ni rostas hodiaŭ junajn kokidojn [10]; estas malsaĝe kalkuli la kokidojn antaŭ la elkoviĝo [11]; se vulpo pentofaras, gardu la kokidojn PrV .
8.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Korta koko kaj ventkoko
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Johanĉjo-malsaĝulo
11. J. Merchant: Kompatinda Klem, 1931
9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Korta koko kaj ventkoko
10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Johanĉjo-malsaĝulo
11. J. Merchant: Kompatinda Klem, 1931
- angle:
- chick (young chicken)
- beloruse:
- кураня
- bretone:
- poñsin
- bulgare:
- пиленце
- ĉeĥe:
- kuřice
- ĉine:
- 小雞 [xiǎojī], 雞苗 [jīmiáo]
- france:
- poussin, poulet
- germane:
- Küken
- hispane:
- pollo, polluelo
- indonezie:
- anak ayam
- itale:
- pulcino
- japane:
- 若鶏 [わかどり], ひよこ
- nederlande:
- kuiken
- pole:
- kurczę, kurczak
- rumane:
- pui
- ruse:
- цыплёнок
- slovake:
- sliepka
- tibete:
- བྱ་སྡི་
- ukraine:
- курча
*kokino [12]
- Inseksa koko1: kokinejo [13]; sur la korto staras koko kun tri kokinoj [14]; la kokinoj kaj kokidoj kuris sur la sterkamason, ilin sekvis per kavaliraj paŝoj la koko [15]; mi volis kolekti viajn infanojn, kiel kokino kolektas sian idaron sub la flugilojn [16]; al kokino la ovo lecionojn ne donu PrV ; eĉ blinda kokino povas trovi grajnon PrV .
12.
L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, -in'
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
14. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Korta koko kaj ventkoko
16. La Nova Testamento, Mateo 23:37
13. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
14. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Korta koko kaj ventkoko
16. La Nova Testamento, Mateo 23:37
- angle:
- hen
- beloruse:
- курыца
- bretone:
- yar
- bulgare:
- кокошка
- ĉeĥe:
- coquina
- ĉine:
- 母雞 [mǔjī]
- france:
- poule
- germane:
- Huhn auch ein blindes Huhn findet manchmal ein Korn.
- hispane:
- gallina
- ide:
- hanino
- indonezie:
- ayam betina
- itale:
- gallina
- japane:
- めんどり
- nederlande:
- hen (zn.)
- pole:
- kura
- rumane:
- găină
- ruse:
- курица
- slovake:
- coquina
- ukraine:
- курка
- volapuke:
- jigok
kokejo, kokinejo
- Stalo por kokoj: la vulpoj konis ĉiujn kokejojn en la ĉirkaŭaĵo [17]; la marista lernanto prenis ĝin kaj enfermis ĝin en la kokinejon, al la kokinoj, anasoj kaj meleagroj, la kompatinda cikonio tute timigite staris meze de ili [18]; du grandegaj muritaj kolonoj […], el kiuj unu enhavis ĉambron, kiu evidente estis uzata kiel kokinejo [19].
17.
Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
19. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana
18. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 2, Dio de dormo
19. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, Ĉe Lev Tolstoj en Jasnaja Poljana
- angle:
- henhouse
- beloruse:
- катух, куратнік
- ĉine:
- 雞籠 [jīlóng], 雞舍 [jīshè]
- france:
- poulailler
- germane:
- Hühnerstall
- indonezie:
- kandang ayam
virkoko
- angle:
- cock, rooster
- beloruse:
- певень
- ĉine:
- 公雞 [gōngjī]
- france:
- coq
- germane:
- Hahn
- hispane:
- gallo
- ide:
- hanulo
- indonezie:
- ayam jantan
- itale:
- gallo
- japane:
- おんどり
- nederlande:
- haan
- pole:
- kogut
- rumane:
- cocoș
- ruse:
- петух
- ukraine:
- півень
- volapuke:
- higok
kokoformaj
- beloruse:
- курападобныя (атрад)
- ĉeĥe:
- hrabaví, kurovití
- ĉine:
- 雞形目 [jīxíngmù]
- france:
- galliformes
- germane:
- Hühnervögel
- hispane:
- galliformes
- hungare:
- tyúkalakúak
- indonezie:
- Galliformes
- itale:
- galliformi
- latinece:
- Galliformes
- nederlande:
- hoenderachtigen
- pole:
- grzebiące, kuraki
- rumane:
- zgârierea, galliformes
- ruse:
- куриные (отряд)
- slovake:
- kurovití
akvokoko, marĉokoko
(komune)
- angle:
- coot
- beloruse:
- лыска
- bretone:
- duanenn
- ĉeĥe:
- lyska, slípka zelenonohá
- ĉine:
- 白骨頂 [báigǔdǐng], 鷭 [fán]
- france:
- foulque, poule d'eau
- germane:
- Blessralle, Teichralle, Teichhuhn
- hungare:
- szárcsa
- indonezie:
- mandar-hitam
- itale:
- folaga
- nederlande:
- koet
- pole:
- łyska
- rumane:
- lișiță
- ruse:
- лысуха
- slovake:
- sliepka zelenonohá
- ukraine:
- комишниця, водяна курочка
ventokoko, ventkoko
- Turniĝanta koko-silueta ventomontrilo ordinare starigita sur firsto...: la tegoloj falis malsupren, sed la ventkoko sidis firme, ĝi eĉ ne turnis sin [21]; (figure) li ventokokas laŭ la politikaj ventoj interne de sia partio [22].
21.
H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Korta koko kaj ventkoko
22. Izumi Y.: Nova kabineto de Tanaka-Nakasone, Monato, 1983:1, p. 22a-23a
22. Izumi Y.: Nova kabineto de Tanaka-Nakasone, Monato, 1983:1, p. 22a-23a
- beloruse:
- баньдзера, флюгер (у выглядзе пеўня)
- ĉine:
- 風信雞 [fēngxìnjī]
- france:
- girouette (en forme de coq)
- germane:
- Wetterhahn
- indonezie:
- baling-baling cuaca, baling-baling angin
- japane:
- 風見鶏 [かざみどり]
- ukraine:
- флюґер