^*freŝ/a

Ne malnova, ĵusa: freŝa modo; freŝdata informo; plej freŝaj novaĵoj de gazeto; ili fosis en la freŝajn tombojn kaj elprenis la viandon de la mortintoj [1]; [kaptita] ĉe l' freŝa faro ^PrV ; ĉu vi ricevis freŝaĵojn (freŝajn sciigojn) pri li?

a)

Pro ĵuseco bonkvalita, bonstata, vigla: mi havas pli freŝan panon, ol vi [2]; freŝa viando, ovo; ĉiujn pordojn malfermadis [ili…] por enlasadi freŝan aeron en la ĉambron [3]; la aero estis trankvila kaj freŝa kaj nenia venteto movis la maron [4]; grajnaĵo el freŝaj grajnoj [5]; puto kun freŝa akvo [6]; freŝa mielo [7]; freŝa verdaĵo [8]; mi estas oleita per freŝa oleo [9]; lia korpo fariĝas denove freŝa, kiel en la juneco [10]; vespero lacigas, mateno freŝigas ^PrV ; ĵus mi vidis la sunon, tiel freŝruĝan, tiel belegan, kian mi neniam vidis antaŭe [11].

b)

Nedifektita de malĵuseco, de eluziteco: rostitaj grajnoj kaj freŝaj (krudaj) grajnoj [12]; vinberojn freŝajn aŭ sekigitajn li ne devas manĝi [13]; homo ankoraŭ freŝa malgraŭ longa vojaĝo; ili floras ankoraŭ en la maljuneco, estas sukplenaj kaj freŝaj [14]; oni ligos min per sep freŝaj ne sekiĝintaj ŝnuroj [15]; freŝa vesto; ĉiam freŝa estas la memoro pri lia morto; freŝa entuziasmo.

1.

Ĵuse: freŝe falinta neĝo [16].

2.

En freŝa stato: ĉiuj floroj staris freŝe kaj bele en la varma lumo de la suno [17].

Stato de io aŭ iu freŝa: Moseo havis la aĝon de cent dudek jaroj […] kaj ne malaperis lia freŝeco [18]; ŝi estis plena de freŝeco kaj ĉarmo ^IK ; [li] rigardis la tutan floran belecon kaj freŝecon en la ĝardeno [19].

Fari ion denove freŝa: fliki kaj refreŝigi vestojn^B ; refreŝigu min per pomsuko [20]; ili refreŝigis mian spiriton [21]. refreŝigi la kolorojn de pentraĵo, la aeron en la ĉambro, la memoron pri farita promeso; sin refreŝigi (sin meti en bonan, freŝan staton); refreŝiga spirita bano.

Refreŝiga trinkaĵo: sur la ondanta akvo ni prenos iom da refreŝigaĵo [22]; post la unua refreŝigaĵo ni pretigos nin [23].

(ntr)

Iĝi denove freŝa, bonstata: refreŝiĝo de la vizaĝo [24]; Julio […] permesis al li iri al siaj amikoj kaj refreŝiĝi [25].

1.

Tute ne freŝa: tiu ĉi malfreŝa pano estas malmola, kiel ŝtono [26]; ilia tuta pano estis malfreŝa kaj ŝimiĝinta [27]; malfreŝa akvo [28]; gasto kiel fiŝo baldaŭ fariĝas malfreŝa ^PrV . arkaika, kaduka, malnova, mucida¹, putra, velka

2.

(figure) Tro konata, eksmoda, mucida²: malfreŝa ŝerco! [29].