^*se

(dependiga konjunkcio)

1.

[se.0.KOMUNE]

En la okazo ke..., imagante ke..., kondiĉe ke...: se li jam venis, petu lin al mi[1]; se oni amas la gaston, oni zorgas la paston ^PrV ; se malriĉulo sukcesas, li ĉion forgesas ^PrV ; se Peĉjo ne semos, Petro ne rikoltos ^PrV ; se vi havos okazon, ne forgesu al mi skribi ^Hamlet ; se la projekto estos bona, ĝi ja certe estos akceptita; mi povus sveni, se mi restos sola; ĉiuj proklamis, ke ili estas pretaj limigi la armadojn, se la ceteraj nacioj komencos; se mi estus sana, mi estus feliĉa [2]; mi ne povus tion kredi, se mi ne vidus ĝin per miaj propraj okuloj ^Hamlet ; se tiu homo ne estus naskita, estus bone por li [3]; ho, se mi havus (kiom deziras havi!) rifuĝejon [4] (vd optativo) ! ĉio havas sian se kaj sed ^PrV (vd medalo, difekto); mi estus kontenta, se nur mi povus iom ripozi. escepte se, kiel se, kvazaŭ

2.

[se.0.MAT]

Konjunkcio signifanta, ke la implico de du propozicioj estas vera: (pri kreskanta funkcio:) f(x) ≤ f(y), se x ≤ y [5] se nombro estas dividebla per 4, ĝi estas dividebla per 2 („dividebla per 4“ implicas „dividebla per 2“). sufiĉa kondiĉo, seo²

Rim.: En formalaj lingvoj tiusenca ‹se› estas parto de pluropa (duopa aÅ­ triopa) konjunkcio, kies aliaj termoj estas tiam³ kaj alie²; vd seo².

(dependiga konjunkcio)

[se.0ecx.ARG]

Ankaŭ en la malprobabla, ekstrema okazo ke...: se eĉ malmulte ni puŝos, la muro tuj falos; mi trovos la kernon de la vero, se ĝi sidus eĉ en la plej profunda kaŝiteco ^Hamlet ; postulu rekompencon ‐ eĉ se ĝi estus duono da regno, vi ricevos ĝin [6].

[7]

Konjunkcio signifanta, ke la implico de du propozicioj estas vera: nombro estas dividebla per 4, nur se ĝi estas dividebla per 2 („dividebla per 4“ implicas „dividebla per 2“). necesa kondiĉo.

Rim.: La efiko de tiu konjunkcio estas simila al tiu de „se“, sed ĝi enkondukas la duan propozicion de la implico, ne la unuan.

[8]

Konjunkcio signifanta, ke la ekvivalento de du propozicioj estas vera: nombro estas dividebla per 6, se kaj nur se ĝi estas dividebla per 2 kaj 3 („dividebla per 6“ estas ekvivalenta al „dividebla per 2 kaj 3“).

1.

[se.0o.KOMUNE]

(komune) kondiĉo¹ aÅ­ kondiĉo²: prezenti tuj ĉiujn seojn kaj sedojn al iu surstratulo [9]; La unua „seo“ („se plejmultaj esperantistoj konsciiĝos…“) estas raÅ­misma… [10].

2.

[se.0o.KOMP]

^KompLeks Branĉa ordono, kiu ebligas dum la rultempo, depende je la kuranta valoro de kondiĉo⁴, elekti iun el du ordonoj (nomataj branĉo, alternativo) estkiel agon, per kiu daÅ­riĝu la programplenumo.