*mastr/o UV *mastro serĉi 'mastro' [mastr.0o] [mastr.0o.KOMUNE] Tiu, kiu posedas, ordonas kaj disponas: bona servisto de bona mastro; li estas sia propra mastrino (li vivas fraŭle) PrV ; hundo fidela al sia mastro; trezoro sen mastro; li fariĝos mastro super la trezoroj de oro, arĝento, kaj ĉiuj grandvaloraĵoj de Egiptujo [1]; Romo fariĝis mastro de la mondo; materiala mastro de tiu ĉi lingvo estas la tuta mondo [2]; la spiritaj mastroj de la lingvo [3]; la tutan mastrecon pri Esperanto [Zamenhof] transdonis al la esperantistoj mem [4]. a)[mastr.0o.servista] Homo havanta serviston, rilate al tiu servisto: Rekoninte sian junan mastron, kiu staras tute sana fumante sian cigaron, la fidela servisto ekpuŝis krion pro miro KPr ; La mastro mortis, la mastrino troviĝis en premita situacio, la servistino fariĝis nenecesa [5]; mastro en vojo, servantoj en ĝojo (vd kato) PrV ; Ĉe mastro ŝtelisto la servantoj ne ŝtelas PrV . sinjoro2 b)[mastr.0o.butika] Estro de hotelo gastejo, komercejo: li troviĝis ĝuste antaŭ drinkejo, li volis eniri, sed en la sama momento la drinkejmastro volis eliri [6]; la gasto pagis sian kalkulon kaj kuŝiĝis, la mastro nokte ŝteliris en la stalon, elkondukis la […] azenon [7]; la knabo eniris en gastejon kaj demandis la mastron, ĉu li povas akcepti la bestojn por la nokto [8]; la loĝejoj de la mastro kaj vojaĝantoj okupis tri etaĝojn, malsupre estis drinkejo kaj restoracio [9]. c)[mastr.0o.fabrika] Estro de fabriko aŭ laborejo: la teksa industrio submetiĝis al la postuloj de la britaj mastroj celantaj avide profitigi la proprajn teksejojn en nord-okcidenta Anglio [10]. estroekonomo1. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Daniel 11:432. Deklaracio pri la esenco de la Esperantismo de la 9-a de Aŭgusto 19053. Deklaracio pri la esenco de la Esperantismo de la 9-a de Aŭgusto 19054. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakovo en la 11a de aŭgusto 19125. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Juda knabino6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Kion la patro faras, estas ĉiam ĝusta7. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Tablo kovru vin, la orazeno kaj bastono el sako8. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Du fratoj9. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, Ĉapitro 19a10. Monato, Paul GUBBINS: Ĉe-telefone ... kiu? afrikanse: meester albane: mjeshtër amhare: ጌታ angle: master arabe: سيد armene: վարպետ beloruse: гаспадар bengale: মাস্টার birme: မာစတာ bretone: mestr ĉeĥe: hospodář, hospodář, majitel, pán, vlastník, zaměstnavatel ĉine: 师 [shī], 師 [shī], 师傅 [shīfu], 師傅 [shīfu], 师尊 [shīzūn], 師尊 [shīzūn], 师父 [shīfu], 師父 [shīfu], 熟練掌握的人 [shúliànzhǎngwòderén], 熟练掌握的人 [shúliànzhǎngwòderén], 領班 [lǐngbān], 领班 [lǐngbān], 工头 [gōngtóu], 工頭 [gōngtóu] dane: mester estone: kapten france: maître galege: mestre germane: Meister, Chef, Herr 1.b Wirt, Ladeninhaber 1.c Geschäftsführer, Betriebswirt, Fabrikant guĝarate: માસ્ટર haitie: mèt hinde: मास्टर hispane: amo (señor), capataz igbe: ukwu indonezie: tuan, empu, majikan, kepala irlande: máistir islande: húsbóndi japane: マスター jide: בעל jorube: titunto si kanare: ಮಾಸ್ಟರ್ kartvele: საძიებო kazaĥe: мастер kimre: meistr kirgize: кожоюн kmere: មេ koree: 마스터 korsike: patruni kose: inkosi kroate: majstor kurde: mamoste latine: magister laŭe: ແມ່ບົດ litove: meistras makedone: господар malagase: tompony malaje: induk malajalame: യജമാനന് malte: kaptan maorie: ariki marate: मास्टर monge: tswv mongole: мастер nederlande: 1.b baas 1.c baas heer, meester nepale: मालिक njanĝe: mbuye panĝabe: ਮਾਸਟਰ paŝtue: د بادار pole: gospodarz, zarządca, szef portugale: amo, senhor, dono, patrão, proprietário ruande: shobuja ruse: хозяин 1.a хозяин, барин, господин samoe: aliʻi sinde: رکن ٿا sinhale: ස්වාමියා skotgaele: mhaighstir slovake: hospodár, majiteľ, pán, vlastník slovene: mojster somale: sayidkiisii ŝone: tenzi sote: mong’a sunde: ngawasaan svahile: bwana taĝike: усто taje: ปริญญาโท tamile: மாஸ்டர் tatare: мастер telugue: మాస్టర్ ukraine: майстер urdue: ماسٹر uzbeke: usta vjetname: chủ zulue: induna mastriserĉi 'mastri' [mastr.0i] (tr) [mastr.0i.KOMUNE] Esti mastro super, agi kiel mastro de; regi, administri: nia nova grafikisto […] mirinde rapide ekmastris la novan taskon [11]; en tiuj bone strukturitaj landoj oni relative bone mastris la problemojn, ankaŭ ne mankis helpiloj kaj helpantoj [12]; iun tagon, kiam li jam bone mastris la uzadon de la maŝineto, li vizitis min por danki min pro mia helpo [13]. 11. Monato, Stefan Maul: Akurateco12. Monato, Stefan Maul: Ĉu kulpas nur la naturo?13. Monato, G. O. Òshó-Davies: Poŝtelefono angle: be master over beloruse: валодаць, быць гаспадаром bretone: bezañ mestr (war), mestroniañ ĉeĥe: ovládat, řídit ĉine: 主持 [zhǔchí], 董 [dǒng], 导 [dǎo], 導 [dǎo], 掌握 [zhǎngwò], 操持 [cāochi], 送入 [sòngrù] france: diriger (administrer) germane: leiten, führen, verwalten hispane: ser amo, ser capataz indonezie: mempertuan, mempertuankan, menuani japane: 支配する [しはいする], 主人としてふるまう [あるじとしてふるまう] nederlande: heersen pole: szefować, rządzić ruse: владеть, обладать, быть хозяином slovake: ovládať, riadiť ukraine: володіти, бути господарем/хазяїном *mastrumi [14]serĉi 'mastrumi' [mastr.0umi] (tr) [mastr.0umi.KOMUNE] Zorgi pri ĉio, kio koncernas la ekonomion de hejmo: ŝi mastrumis kaj zorgis pri la ordo en la domo [15]; li mastrumis en la princa domo, kvazaŭ en sia IK ; mi, tute ne sciante mastrumi, tiel malbonigis ĉiujn miajn aferojn, ke fine mia bieno pro ŝuldoj estis vendita FK ; mastruma progreso de la kapitalismo nenion donas al la laboristaro; vilaĝmastruma kolektivo. mastruma sistemo (de komputilo)14. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Universala Vortaro, mastr'um'15. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, Neĝulino angle: keep house beloruse: гаспадарыць ĉeĥe: hospodařit, obhospodařovat ĉine: 整理工作 [zhěnglǐgōngzuò], 管理 [guǎnlǐ] france: tenir (administrer) germane: haushalten, wirtschaften indonezie: mengurus rumah tangga japane: 家事を切り盛りする [かじをきりもりする], 家政をとる [かせいをとる], 経営する [けいえいする], 管理運営する [かんりうんえいする], 取り仕切る [とりしきる] nederlande: huishouden pole: zarządzać, gospodarzyć ruse: хозяйничать, хозяйствовать, вести хозяйство slovake: gazdovať, hospodáriť, viesť domácnosť ukraine: господарювати, хазяювати, порати, поратися mastrumadoserĉi 'mastrumado' [mastr.0umado] [mastr.0umado.KOMUNE] Prizorgo de monaj kaj praktikaj necesaĵoj de hejmo: la salajro de mia edzo kaj la monata rento, kiun donacis al mi mia patro, plene sufiĉis por nia modesta mastrumado [16]. 16. B. von Suttner, trad. A. Caumont kaj F. Luin: For la batalilojn!, 1914, 2001 beloruse: гаспадараньне france: arts ménagers, économie domestique indonezie: urusan rumah tangga *gemastroj serĉi 'gemastroj' [mastr.ge0oj] Mastro kaj mastrino kune. beloruse: гаспадары france: maitres japane: 主人夫妻 [あるじふさい] ukraine: господарі (господар і господиня) memmastrumadoserĉi 'memmastrumado' [mastr.mem0umado] [mastr.mem0umado.EKON] Regado de firmao, societo ktp fare de ĉiuj ĝiaj anoj egalrajte: laboristo defendas pli ampleksan percepton de memmastrumado, eble pli modernan: „Necesas komenci demokratiigi la entreprenon“ [17]; en Jugoslavio funkciis ekonomia memmastrumado kombinita kun politika unupartieco [18]. kooperativo17. C. Raimbeau, trad. V. Lutermano: Ĉu memmastrumado havas estontecon?, le Monde diplomatique, 2007-1218. Monato, Zlatko Tišljar: Tolaro ne plu tolerata angle: self-governance beloruse: самакіраваньне ĉeĥe: vedení domácnosti bez cizí pomoci france: autogestion germane: Selbstverwaltung indonezie: kepemimpinan sendiri, pemerintahan sendiri japane: 自主管理 [じしゅかんり], 自主運営 [じしゅうんえい] pole: samozarząd slovake: vedenie domácnosti bez cudzej pomoci ukraine: самогосподарювання administraj notoj ge~oj: Mankas fonto, kiu estas nek vortaro nek terminaro.