^*lip/o

1.

[lip.0o.ANA_busxa]

Movebla rando de la buŝo, kiu kovras la dentojn: konfuzita, li nur mordis la lipojn kaj silentis [1]; supra lipo; mallarĝaj kunpremitaj lipoj; leprulo […] ĝis la lipoj devas esti ĉirkaŭkovrita [2]; de la manoj ĝis lipoj la sup' elverŝiĝis ^PrV ; inter pokalo kaj lipoj povas multe okazi ^PrV ; Karen genustariĝis antaŭ la altaro kaj almetis al la lipoj la oran kalikon [3]; li kise alpremis siajn lipojn al la floro [4]; ŝiaj lipoj tremante moviĝis [5]; (figure) dolĉe ŝmiri al iu la lipojn (flati) ^PrV ; plenblovi la lipojn (vd dika lipo) ^PrV .

2.

[lip.0o.parolilo]

(figure) Sama parto de la homa kapo, konsiderata kiel servanta por paroli: li ĉiam havas tiun vorton sur la lipoj; kiu retenas siajn lipojn estas saĝa^Z ; kaj puran scion eldiros miaj lipoj [6]; veramaj lipoj^Z ; Ijob ne pekis per siaj lipoj (ne plendis) [7]; li mutigas la lipojn de fidinduloj [8]; ĝojas miaj lipoj, kiam mi kantas al Vi [9]; nur ŝiaj lipoj moviĝadis, sed ŝian voĉon oni ne aŭdis [10]; veneno de vipuro estas sub iliaj lipoj [11]; la lipoj de piulo gvidas multajn [12]; la unua vorto, kiu eliros el viaj lipoj, frapos kiel mortiga ponardo la koron de viaj fratoj [13]; kio tra l' dentoj travenis, tion la lipoj ne retenos ^PrV ; eĉ unu vorteto ne transpaŝos niajn lipojn [14]; meti la fingrojn sur la lipojn (silentigi) [15]; ŝercemaj lipoj ^IK . buŝo³, lango²

Rilata al lipo(j): lipa parolsono (= lipsono); lipa artikulacio; (figure) lipa kulto (formala, ne elkora).

[lip.0sono.FON]

Parolsono en kies artikulacio partoprenas unu aŭ ambaŭ lipoj.

lipa konsonanto, lipa vokalo

Konsonanto lip-lipa aŭ lip-denta.

lipsono

Konsonanto artikulaciata per alproksimigo de la du lipoj: Esperanto havas 3 lip-lipajn konsonantojn: /p/, /b/, /m/.

lipsono

Konsonanto artikulaciata per alproksimigo de la malsupra lipo al supraj dentoj: Esperanto havas 2 lip-dentajn konsonantojn: /f/ kaj /v/.

lipsono

Vokalo artikulaciata per antaŭenŝovo kaj rondigo de la lipoj: Esperanto havas 2 lipajn vokalojn: /o/ kaj /u/.

lipsono

[lip.lepor0o.MED]

Vertikala fendo en la supra lipo pro plej ofte denaska manko en vizaĝa ĉelaro: grandkapa, leporlipa junulo [16].

(figure)

1.

[lip.dika0o.fanfarona]

Fanfarono: se lipo dikiĝas, ventro maldikiĝas ^PrV .

2.

[lip.dika0o.malkontenta]

paŭto

Rim.: Kontraŭe, oni povas ankaŭ rezignacie montri malkontenton, humiliĝon per kunpremitaj lipoj: Mefres kunpremis siajn maldikajn lipojn [17].