Aldoni tradukojn al ReVo:

*kler/a UV

*klera

serĉi 'klera'
[kler.0a]
[kler.0a.PED]
Kapabla pro instruiteco kaj kulturo juĝi klare kaj rekte: ĉiu klera homo ja ankaŭ nun devas ellernadi kelkajn fremdajn lingvojn FK ; granda socia problemo, eble granda maljustaĵo […] aperis antaŭ la pensoj de la bona kaj klera homo Marta ; al neniu klera homo en la mondo la nomo de nia afero nun estas jam nekonata [1].
1. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Unua Kongreso Esperantista en Boulogne sur Mer en la 5a de aŭgusto 1905
angle:
educated, cultured, enlightened, learned, well informed
beloruse:
адукаваны, пісьменны
ĉeĥe:
osvícený, vzdělaný
ĉine:
有文化 [yǒuwénhuà], 儒雅 [rúyǎ], 該博 [gāibó], 有学问 [yǒuxuéwèn]
france:
cultivé (ayant de la culture), éclairé (cultivé), instruit (cultivé), lettré (adj.), savant (adj.)
germane:
gebildet, gelehrt, aufgeklärt
hispane:
culto, instruido
hungare:
művelt, képzett, kulturált
japane:
学識のある [がくしきのある], 教養ある [きょうようある]
nederlande:
ontwikkeld, geleerd, knap
pole:
światły, wykształcony, oświecony
rumane:
cultivat, iluminat, educat
ruse:
образованный, просвещённый
slovake:
osvietený, vzdelaný
ukraine:
освічений, учений

klereco

serĉi 'klereco'
[kler.0eco]
[kler.0eco.PED]
Kompetento pri kultura temo: saĝuloj estas kronataj de klereco [2]; la knabino parolis kun eksterordinara envido kaj klereco, montrante, ke ŝi plene komprenas la elstarajn faktojn, kaj ĝuste taksas ilian gravecon [3]; malproksime de tiuj bonfaroj, rimedoj kaj iloj, kiujn al homoj donas klereco Marta ; modelo de la moroj kaj klereco Hamlet ; artisma klereco Marta ; artista klereco Marta ; muzika klereco Marta ; nun finiĝas mia klereco (fino) PrV ; sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas PrV . VD:kompetento
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 14:18
3. H. A. Luyken: Pro Iŝtar, Ĉapitro XII
beloruse:
адукаванасьць
ĉeĥe:
. vzdělání, osvícenost, osvěta, vzdělanost
ĉine:
学识 [xuéshí]
france:
bagage (culturel), culture (personnelle), instruction (fait d'être instruit)
hungare:
zenei műveltség
japane:
教養 [きょうよう], 学識 [がくしき]
nederlande:
ontwikkeling, scholing, kennis
pole:
jasność, oświecenie, wykształcenie
rumane:
educație, iluminism, claritate
ruse:
образованность, просвещённость, учёность
slovake:
osvietenosť, vzdelanosť
ukraine:
освіченість, ученість

klerigi

serĉi 'klerigi'
[kler.0igi]
(tr)
[kler.0igi.PED]
Instrui iun pri kulture utilaj temoj: la klerigantoj de la popolo [4]; klerigu min, por ke mi vivu [5]; talento ne sole natura, sed ankaŭ klerigita Marta ; ekklerigi iun pri matematiko; ministro pri publika klerigado.
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Daniel 11:33
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 119:144
angle:
educate, enlighten
beloruse:
адукаваць ~igado: адукацыя.
ĉeĥe:
vzdělávat, šířit osvětu
ĉine:
教导 [jiàodǎo], 培訓 [péixùn]
france:
cultiver (répandre la culture), éduquer, instruire ~igado: instruction (fait d'instruire), éducation, enseignement.
germane:
bilden, ausbilden, belehren, aufklären
hungare:
művel, képez ~igado: közművelődési miniszter.
japane:
啓発する [けいはつする]
nederlande:
scholen, onderwijzen ~igado: onderwijs.
pole:
kształcić ~igado: oświata.
rumane:
educa ~igado: educație, învățământ.
ruse:
просвещать ~igado: образование, просвещение.
slovake:
poučovať, vzdelávať
ukraine:
просвіщати, робити освіченим, виучувати, вивчати

klerismo

serĉi 'klerismo'
[kler.0ismo]
[kler.0ismo.HIS]
FILHIS Idea movado en la 18a jarcento en Eŭropo kaj Nord-Ameriko, apelacianta al la racio por reformi la tradiciajn ideojn kaj instituciojn: foje kristanoj estis allogitaj de la doktrinoj kontraŭ kiuj ili estis batalantaj: oni pripensu […] certan klerismon kiu emas igi la naturon io absoluta [6]; idealoj de klerismo, difinintaj la progreson de la homaro dum la lastaj 300 jaroj, iom po iom forgesiĝas, kaj klerismon anstataŭas nova klerikalismo [7]. SUP:raciismoVD:modernismo
6. Naturo kristanismo ekologismo, 54
7. Monato, Nikolao Gudskov: Ateismo eksterscience, 2011
angle:
Enlightenment, Age of Reason
beloruse:
Асьветніцтва (гістарычная эпоха)
ĉeĥe:
osvícenství
ĉine:
启蒙主义 [Qǐméngzhǔyì]
france:
les Lumières (phil.)
germane:
Aufklärung (Epoche)
hungare:
felvilágosodás
japane:
啓蒙主義 [けいもうしゅぎ]
nederlande:
verlichting (geschiedk. stroming)
pole:
Oświecenie (epoka)
rumane:
Iluminism
ruse:
Просвещение
slovake:
osvietenstvo

klerulo

serĉi 'klerulo'
[kler.0ulo]
[kler.0ulo.PED]
PED Klera homo: diskutis per latinaj vortoj ĉiuj scienculoj kaj kleruloj en Eŭropo dum centjaroj VivZam ; Hillel, tiu fama klerulo de la antikva Palestino vivis en Jerusalemo en la lastaj jaroj antaŭ Kristo VivZam . VD:erudiciulo, instruitulo
angle:
scholar
beloruse:
адукаваны чалавек
ĉeĥe:
vzdělanec
ĉine:
儒 [rú], 士 [shì], 学者 [xuézhě], 文人 [wénrén], 书生 [shūshēng], 讀書人 [dúshūrén], 学家 [xuéjiā]
france:
clerc (personne cultivée), lettré (subst.), savant (subst.)
germane:
Gelehrter, Gebildeter
hispane:
erudito, sabio
hungare:
művelt ember, képzett ember
japane:
学者 [がくしゃ], 学識者 [がくしきしゃ]
nederlande:
geleerde, geletterde, belezen iemand
pole:
wykształcona osoba
rumane:
persoană educată
ruse:
книжник, просвещённый человек, образованный человек
slovake:
vzdelanec
ukraine:
освічена людина, учена людина

klerularo, klera mondo

serĉi 'klerularo'
serĉi 'klera mondo'
[kler.0ularo]
[kler.0ularo.POL]
POL La instruituloj, rigardataj kiel socia grupo: la vortaron mi kreis ne arbitre, sed kiom eble el vortoj konataj al la tuta klera mondo [8]; li intencis plej frue prezenti la proponon al Eŭropa klerularo por prikonsidero [9].
8. Ludoviko Lazaro Zamenhof: Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto, El la unua libro...
9. J. Novák, trad. Rondeto de esperantistinoj: Jan Amos Komenský, 1921
beloruse:
інтэлігенцыя
france:
intelligentsia, monde savant
pole:
inteligencja, świat nauki
rumane:
inteligență, lumea științei

malklera

serĉi 'malklera'
[kler.mal0a]
1.
[kler.mal0a.ulo]
(iu) Kiu malhavas kleron: Osip parolas ne per stilo tute logika kaj literatura, sed per stilo de malklera rusa servisto [10]; malklera kritiko laŭdas malklerajn verkistojn, tiuj, siavice, provizas la kritikon per samnivela legaĵo [11]
2.
[kler.mal0a.ajxo]
(io) Kiu atestas pri manko de klero: malklera lingvaĵo, letero, argumento, parolmaniero; aŭdiĝas kanto de malkleraj viraj voĉoj [12]; la virinoj devas batali kontraŭ malkleraj tradicioj, kiuj ankoraŭ katenas, ne nur la virinojn, sed la homan progreson ĝenerale [13].
10. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, Respondo 1, La Revuo, 1906, Decembro
11. J. Muraŝkovskij: Pritakso de fantastikaj verkoj, Survoje.
12. Valdemar Langlet: Vojaĝimpresoj, En Peterburgo
13. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Povon al la virinoj!
angle:
1. barbarous, ignorant, illiterate, simple, uncultured, uneducated
beloruse:
неадукаваны, непісьменны
ĉeĥe:
nevzdělaný, tupý
ĉine:
2. 俚俗 [lǐsú], 俚 [lǐ]
france:
1. béotien (adj., fig.), ignare (adj.), ignorant (adj.), inculte (adj.) 2. grossier, inculte (adj.), vulgaire
germane:
1. ungebildet, unwissend
hungare:
faragatlan, bárdolatlan, tudatlan 1. műveletlen, képzetlen
japane:
教養のない [きょうようのない], 無学な [ながくな]
nederlande:
iets ongeletterds 1. ongeletterd
pole:
1. ciemny (nieoświecony), niewykształcony
rumane:
1. nestiutor
ruse:
1. необразованный, неграмотный, невежественный 2. невежественный, безграмотный
slovake:
neučený, nevzdelaný
ukraine:
неосвічений, простий, темний

malklerulo

serĉi 'malklerulo'
[kler.mal0ulo]
[kler.mal0ulo.PED]
PED Homo sen klero, sen baza scio kaj kompreno pri iu temo: ili [...] komprenis, ke ili estas malkleruloj kaj nesciuloj [14].
14. La Nova Testamento, La agoj 4:13
beloruse:
невук, неадукаваны чалавек, прафан
france:
béotien (subst., fig.), ignare (subst.), ignorant (subst.), inculte (subst.)
japane:
粗野な人 [そやなじん], 教養のない人 [きょうようのないじん]
pole:
gbur, nieuk
rumane:
necioplit
ruse:
невежда

senklerulo

serĉi 'senklerulo'
[kler.sen0ulo]
[kler.sen0ulo.PED]
Malklerulo: tiam mi estis senklerulo kaj mi ne komprenis; mi estis kiel bruto [15].
15. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 73:22
beloruse:
невук, неадукаваны чалавек, прафан
france:
béotien (subst., fig.), ignare (subst.), ignorant (subst.), inculte (subst.)
nederlande:
ongeletterde (zn.), onwetende (zn.)
pole:
ignorant, dyletant
rumane:
ignorant, diletant
ruse:
невежда

administraj notoj