*des *des serĉi 'des' [des.0] (konjunkcio) 1.[des.0.kun_ju] Parto de duopa konjunkcio ju—des, uzata antaŭ komparativo (pli aŭ malpli) responde al ju por montri ke io varias proporcie al (kaj eble depende de) alio: ju pli baldaŭ, des pli bone [1]; tiaj ĉi lingvaj strangaĵoj fariĝas des malpli rimarkeblaj, ju pli profunden vi progresas dum legado [2]; ju pli da objektoj de amo homo havas, mia kuzino, des pli li amas Marta ; ju pli da malico estis en liaj vortoj, des pli bonkore ridis lia feliĉigita patro [3]; ju pli da aĉetantoj, des pli alta la prezo PrV ; ju pli oni posedas, des pli oni avidas PrV . 2.[des.0.sen_ju] Memstara konjunkcio uzata kun komparativo kaj indikanta pliigon aŭ malpliigon de grado aŭ intenso de io konekse kun iu cirkonstanco: Tiam la malfeliĉa knabino ektimiĝis kaj saltis sur la ŝanceliĝantan marĉan teron, sed ĉi tiu ne povas porti eĉ min, des malpli ŝin [4]; kiso ne estas ja peko, des pli, se oni sin reciproke efektive amas [5]; neniu iam gustumis tian supon, des pli neniu ion sciis pri la maniero de ĝia pretigado [6]; li uzis la plej fortajn incensojn, kiuj […] eĉ al anĝelo farus kapturnon, des pli al simpla poeto [7]; ili ekamis la silenteman submajstron, kiu malmulte parolis, sed des pli multe laboris [8]; la ŝanceliĝanta marĉa tero […] ne povas porti eĉ min, des malpli ŝin [9]; li sentis, ke ŝi konvulsie ektremas, kaj li tenis ŝin des pli forte [10]. ankoraŭ3, tiom2Rim.: Oni uzas tiun stilan rimedon aparte, por prezenti okazon kiel pli esceptan kompare kun rilata okazo simile escepta. Tiu ofte emfaziĝas per „ja“ aŭ „eĉ“. 1. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro XVI2. Jiří PATERA: La rolo de lingvoj ĉe la pensadoMonato3. I. S. Turgenjev, trad. Kazimierz Bein: Patroj kaj filoj, XXVII4. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo5. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝi estis tute sentaŭga6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Supo el kolbasaj bastonetoj7. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝtono de la saĝuloj8. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Sub la saliko9. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Filino de la marĉa reĝo10. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 4, Historio el la dunoj angle: the (more, less) beloruse: тым (пры параўнаньні) bretone: seul... (eil elfenn) ĉeĥe: tím (čím-tím) france: plus (plus..., plus...), moins (plus..., moins...) germane: desto, umso hebree: מה גם ש... hispane: (mientras más o menos ..., ) más o menos ... hungare: annál ... japane: それだけ katalune: com... nederlande: hoe (2de deel van bv. "hoe meer, hoe liever"), des (bv. in "des te beter") pole: tym (w złożeniu im .. tym ...) portugale: tanto (correlativo de "ju") ruse: тем... (союз со сравн. ст.) slovake: tým ..., tým svede: desto volapuke: plu administraj notoj