tiom

^*tiom

(adverbo)

1.: Tiu kvanto, tiu nombro: [ili] prenis sur sin malfacilan taskon […] ĝuste […], kiam ekzistis tiom da malhelpoj [1]; ŝi pensis pri tiom multaj da aferoj [2]; [li] pensis, ke la tajloro mortigis tiom da homoj [3]; la lipoj, kiujn mi kisadis tiom ofte ^Hamlet; tiom multe da laboroj kaj suferoj [4]; cent dudek sep jaroj, tiom estis la jaroj de la vivo de Sara [5]; tiom malfeliĉoj ^Hamlet; tiom multe da malfeliĉoj [6]; oni neniam antaŭe observis enkadre de tiuspeca esplorado tiom da homoj [7].
2.: Tiagrade, tiel forte, tiel intense: tiom pli bone [8]! tiom pli grave [9]; estas tiom same prudente preni serioze presan nigraĵon kaj paperon, kiel ĉian alian aferon [10]; tiom same malbone kiel longedaŭran kuntuŝiĝadon kun la aero, la konjunktivo elportas ankaŭ la konstantan foreston de tiu ĉi lasta [11].
3.: Samkvante, proporcie: verŝu al mi tiom da akvo, kiom da vino; la patro donis al ni tiom da piroj, kiom da pomoj; mi havas tiom da libroj, kiom (aŭ: kiel) vi; Konfuceismo estas ne tiom religio, kiom filozofio; kial mia frato […] povus doni lecionojn de pentrado, havante tiom same da talento kaj kapablo kiel mi, kaj mi ne povas? ^Marta? helpu al li tiom, kiom vi povos; lasu lin demandi tiom, kiom li deziras ^Hamlet; mi povas diri almenaŭ tiom, kiom mi ĝin aŭdis ^Hamlet; kiom da kapoj, tiom da opinioj ^PrV; ĝi plaĉos al mi tiom same, kiel se miaj versoj estus elkriataj de publika anoncisto ^Hamlet.

kiom, tiel.

Rim.: Z klarigas, ke „egale bonaj ankaŭ estas la esprimoj mi konas tiom homojn kaj mi konas tiom da homoj“LR.

1. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Kvara Kongreso Esperantista en Dresden en la 17a de aŭgusto 1908
2. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Kolo de botelo
3. Jakob Grimm, Wilhelm Grimm, trad. Kazimierz Bein: Elektitaj Fabeloj de Fratoj Grimm, La kuraĝa tajloreto
4. L. L. Zamenhof: Paroloj, Parolado antaŭ la Oka Kongreso Esperantista en Krakow en la 11a de aŭgusto 1912
5. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Genezo 23:1
6. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 3, Ŝi estis tute sentaŭga
7. Monato, Paulo Sérgio Viana: Juglando (kaj aliaj nuksoj): survoje al longviveco
8. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, Ĉapitro VI
9. Monato, Roberto Pigro: Ĝis la tero tremas
10. C. Dickens, trad. L. L. Zamenhof: La batalo de l' vivo, 1891
11. E. Fuchs, trad. L. L. Zamenhof: Kronika katara konjunktivito, FK

angle:: 1. that amount, that many 2. that much 3. as many, as much
beloruse:: столькі, настолькі
ĉeĥe:: tolik
ĉine:: 这么多 [zhèmeduō], 這麼多 [zhèmeduō], 那么多 [nàmeduō], 那麼多 [nàmeduō] 2. 甚而至于 [shènérzhìyú], 甚而至於 [shènérzhìyú]
france:: autant (de), tant (de)
germane:: so viel
hispane:: tanto, tanta
hungare:: annyi, annyit, annyira
indonezie:: sebanyak itu
japane:: それほど, そんなに
katalune:: tant, tan
nederlande:: zoveel
pole:: 1. tyle 2. tyle, tylu 3. tyle
rumane:: atât
ruse:: столько, настолько 1. столько, настолько 2. столь, настолько, так 3. столько
slovake:: natoľko, toľko
ukraine:: стільки, настільки

1.: Montra adjektivo indikanta numeron (kioma? ‐ tioma): jam de dudek jaroj Dutilleul komencis siajn leterojn per la jena formulo: „rememorante vian estimatan skribaĵon de la tioma tago kuranta kaj nian antaŭan korespondadon, mi havas la honoron informi vin […]“ [12]; ĉiun fojon li verdiktis: ĉapitro tioma estas nepublikigebla [13].
2.: Estanta en tia kvanto aŭ je tia grado (ke ...): la homo transformas la medion, adaptas ĝin al si kaj sekve okazas, ke la transformiĝo atingas tioman gradon, ke la vivkondiĉoj, la produktaj fortoj fariĝas tute malsamaj ^Lanti.

12. M. Aymé, trad. L. Beaucaire: La murtrapasulo, Nica Literatura Revuo, 3:6
13. Mihail Bulgakov, trad. Sergio Pokrovskij: La majstro kaj Margarita, ĉap. 13a

: En tia kvanto, en tia grado, tiel forte ke...; tiel ke²: li drinkis tiom, ke li ebriiĝis; la esperantistoj tute ne pretendas, ke ilia lingvo prezentas ion tiom perfektan, ke nenio pli alta jam povus ekzisti [14]; ni havas tiom da mono, ke ni mezuras [ĝin] per buŝeloj [15]; en la malgranda salono […] estis tiom multe da homoj, ke ili staris unu apud la alia tiel dense, kiel rafanetoj en fasko [16].

14. L. L. Zamenhof: Esenco kaj Estonteco, ĉap. 1a
15. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Malgranda Niko kaj granda Niko
16. H. C. Andersen, trad. L. L. Zamenhof: Fabeloj, vol. 1, Vojkamarado

angle:: so much, that ..., so much ..., that ...
ĉine:: 甚而至于 [shènérzhìyú], 甚而至於 [shènérzhìyú], 甚至于 [shènzhìyú], 甚至於 [shènzhìyú], 甚至 [shènzhì], 足以 [zúyǐ]
france:: si ... que, tellement ... que, tant ... que, au point que
pole:: tyle że

(dependiga konjunkcio)
(malofte)

: Ĝis tia grado, ĝis tiu punkto ke...: ilin edukante ĝis[ ]tiom, ke ili fariĝos plenvalidaj homoj [17].

17. -, trad. B. Ragnarsson: Rakonto pri Hrafnkel, en: Islandaj Pravoĉoj, 1964