^*tur/o ^PV

1.

Tre alta, ne tre vasta konstruaĵo, plej ofte ronda aŭ kvadrata: ni konstruu al ni […] turon, kies supro atingos la ĉielon (vd Babelturo) [1]; la gardostaranto staris sur la turo […] kaj li ekvidis la alproksimiĝantan amason [2]; li plialtigis la turojn, kaj konstruis ekstere ankoraŭ alian muregon [3]; ili starigis sieĝajn turojn, detruis [la] palacojn (kp bastiono¹) [4]; ĉiuj sonoriloj de la preĝeja turo sonorvokis [5]; en la supro de Ejfela turo li tagmanĝis ^VivZam ; pulvoturo [6]; stari por iu kiel muro kaj turo ^PrV ;

2.

Ŝakpeco kutime figurata per turo, movebla laŭ vertikaloj aŭ horizontaloj de la ŝaktabulo: turo estas tre utila por protekti la antaŭeniron de peono [7].

(frazaĵo) Simbolo de la lingva ĥaoso, aludo al mito el la Hebrea Biblio: vi ankaŭ pri la turo de Babelo bonege parolas [8]; ili kaŝe helpas konkurantojn por instigi novan turon de Babelo inter mondaj lingvoj ^VivZam ; problemo de kreskanta Babel-turo ene de la EU-komunumo [9]; dia puno pro la babeltura konstruado [10]. Babelo, zigurato

Turo ĉe flughaveno, de kiu oni observas kaj regas la avian trafikon: regulkonforma radiofonia konversacio inter la regturo kaj alteriĝanta […] aviadilo [11]; la atmosferaj kondiĉoj malebligis, ke la regturo vidu la akcidenton [12]; nederlanda piloto ne komprenis anglalingvan mesaĝon senditan el la kanaria kontrolturo [13]; infana voĉo aŭdiĝis el la kontrolturo de novjorka flughaveno JFK [14].

1.

Tura konstruaĵo kun supra ordinare rotacia lumĵetilego por montri la vojon al ŝipoj, aviadiloj kaj ceteraj: la lumturo kaj preĝeja turo de Skagen aperis al ili kiel ardeo kaj cigno sur la blua akvo [16]; la lumturoj de la malproksima ankoraŭ Newhaven komencis brileti ^FdO ; mia patro estis lumturgardisto [17].

2.

(figure) Gvidanto, gvidilo: Anglio, lumturo de demokratio inter la nacioj [18]; la tuta entrepreno meritas atenton pro siaj ekologiaj ideoj […ĝi estas] lumturo en la medio de universitata instruado [19].

(frazaĵo) Klerula izoliĝo de la ordinara mondo: arto nun ne plu estas ponto inter la artisto kaj lia publiko, la artistoj fermiĝas en eburaj turoj, produktas, kaj poste ĵetas la rezultojn kvazaŭ spite al la publiko [20]; en tiu periodo filmlaborantoj eliris el la ebura turo kaj kontemplis, kion bezonas la plejparto de la ĉinoj en la vivo [21].