transcenda
- 1.
- Karakterizas, rilate al iu estulo aŭ estularo ĉion, kio estas klarigebla nur per la efiko de ekstera, supera agado, sekve ĉion, kio estas trans ĉia ebla sperto aŭ kono. imanenta.
- 2.
- (evitinde) (figure)
Morale aŭ intelekte eminentega.
Rim.: Neniam mi renkontis ĉi tiun sencon ĉe la esperanta vorto. Laŭ mi, ĝi ne ekzistas en la reala Esperanto; kaj tutcerte multaj ĝin miskomprenus se ĝi estus tiel uzita. Por ruso la figura senco estus „nekomprenebla, kiun ne eblas percepti aŭ kompreni per ordinara rezonado“. [Sergio Pokrovskij]
- 3.
- a)
- [1] (p.p. elemento de korpo `bb K′`, super subkorpo `bb K`) Estanta radiko de neniu polinomo super `bb K`. algebra.
- b)
- PIV1 (p.p. reela aŭ kompleksa nombro) Transcenda 3.a super la korpo de racionaloj: `pi` kaj `e` estas la plej famaj transcendaj nombroj, sed oni ankoraŭ ne pruvis, ĉu `e+pi` estas transcenda. algebra.
- c)
- transcenda ekvacio, transcenda kurbo.
- angle:
- 3. transcendental
- beloruse:
- 1. трансэцэнтны 3. трансэцэнтальны
- ĉeĥe:
- nadsmyslný, transcendentální (pojem)
- france:
- transcendant
- germane:
- 1. transzendent 3. transzendent
- hungare:
- 1. transzcendens, érzékfeletti 2. felsőbbrendű, magasabbrendű 3. transzcendens
- japane:
- 超越的な [ちょうえつてきな], 卓越した [たくえつした], 抜群の [ばつぐんの]
- nederlande:
- 1. transcendent
- pole:
- 1. transcendentny, przestępny 3. przestępny
- portugale:
- 1. transcendental
- ruse:
- 1. трансцедентальный 3. трансцендентный
- slovake:
- nadzmyslový
- ukraine:
- трансцендентний, трансцендентальний
transcendi
(tr)
- Leviĝi super iu regiono de la konado aŭ pensado kaj penetri en superan regionon.
Rim.:
Mi dubas ke tiu verbo ekzistas en Esperanto. Krome, la
ĉi-supra difino malkoheras kun la adjektivkaraktera difino de
la radiko. Ĝi ŝajnas al mi evitinda francaĵo.
[Sergio Pokrovskij]
- ĉeĥe:
- překračovat rozum.chápání
- france:
- transcender
- hungare:
- transzcendál, túlmutat
- japane:
- 超越する [ちょうえつする]
- pole:
- przechodzić pojęcie
- slovake:
- prekračovať rozumové chápanie
transcendismo
- Filozofia, religia kaj beletra movado usona el la 19a jarcento, kiu emfazis sinplibonigon per natura vivo: ili decidis pensi, ekzisti malsame kaj distinge de tiu Ameriko ... kiu forgesis la silenton kaj la lantecon de la aferoj; oni nomis ilin adeptoj de la transcendismo [4].
4.
M. Ahado:
Ŭalden aŭ la vivo en arbaro, 2013-05-20
- angle:
- transcendentalism
- ĉine:
- 超越主义 [chāoyuèzhǔyì], 超越主義 [chāoyuèzhǔyì], 超驗主義 [chāoyànzhǔyì], 超验主义 [chāoyànzhǔyì]
- france:
- transcendantalisme
- pole:
- transcendentalizm