^*imag/i

(tr)

Vive prezenti al la menso bildojn, sensaĵojn de foresta afero.

a)

Ree prezenti al si antaŭe viditajn bildojn, antaŭe perceptitajn sensaĵojn aŭ antaŭe spertitajn sentojn tiel intense, ke oni kredas ilin vidi, percepti aŭ senti: dum ili ordinare ricevadis ĉiujn kukojn kaj rostitajn pomojn […], ŝi donis al ili nur sablon en taso kaj diris, ke ili povas ja imagi al si, ke tio io estas [1]; ni havis liberan eniron en ĝardenon kun brasiko! ho, kiel verda ĉi tiu estis! mi ne povas imagi al mi ion pli belan [2]! pli saĝan kaj pli ĉarman vizaĝon li ne povis imagi al si [3]. pentri³

b)

Krei bildojn aŭ scenojn ne ekzistantajn en realo, kombinante elementojn tiritajn el la memoro: pli bone estas vidi per la okuloj, ol imagi en la animo [4]; kiel feliĉa estis [li…], oni tute ne povas imagi al si [5]; ili estas nomataj piramidoj kaj estas pli maljunaj, ol [li] povas al si imagi [6]; mi ne povas tion imagi al mi, kvankam vi tion asertas [7]; ŝi estis tute alia, ol kiel Knut ŝin imagis al si, sed multe pli bela [8]; li manie imagas al si, ke per vaporo oni povas moviĝi antaŭen [9]; la homoj tie montriĝis tute aliaj, ol kiel li imagis al si en sia infaneco [10]. elpensi, fantazii.

c)

Vante kredi sin pli bonstata, pli kapabla, pli adorata, pli potenca ktp, ol oni reale estas: la meleagro […] naskiĝis kun spronoj kaj tial imagis al si, ke li estas reĝo [11]; ŝi imagas, ke li ŝin amindumas, kaj li simple faras […] grimacon, kiam vi deturniĝas [12]. narcisismo

koncepti, supozi.

1.

Imagpovo: li povis sidi longe kaj per sia vigla imago prezenti al si la plej strangajn bildojn [13]; lia ekscitita imago faris al li petolaĵon [14]. ĉi eksceso transpasis forton kaj imagon [15]; per okuloj de la imago ^Marta ; la granda urbo aperis antaŭ la okuloj de ŝia imago en la formo de grandega abelujo, en kiu moviĝis, bolis per vivo kaj pelado, multo da homaj ekzistaĵoj ^Marta .

2.

Imagado, imagaĵo: la sonorilo ja en efektiveco ne ekzistas, ĝi ekzistas nur en la imago [16]; mi vidos en mia imago vin staranta ĉe la krado kaj aŭskultanta la muzikon ^IK ; tra la aero flugas misteraj fantomoj, ili estas imagoj de tempo estonta, de tempo tute nova [17].

1.

Koncernanta la imagon: la imaga povo, forto.

2.

Ekzistanta nur en la imago; nereala, falsa: imaga malsano; imagaj sukcesoj; imaga linio inter […] [18]; maldekstre de iu imaga mezo [19]; por ŝajnigi sin pli plenkreskaj kaj maturaj, junuloj fanfaronas pri imagaj seksaj spertoj [20]; rasismo estas la ĝenerala kaj definitiva taksado de realaj aŭ imagaj diferencoj, favore al la akuzanto kaj damaĝe al la viktimo [21].

Elpensado de bildo, sceno, kia ĝi povus esti: gravuraĵo de homa arto kaj imagado [22]; sola imagado de suferoj ^Hamlet . revo

Bildo aŭ sceno konstruita de la menso, ne rezultanta de rekta sensado aŭ spertado:

a)

Antaŭe vidita bildo aŭ antaŭe spertita percepto aŭ sento intense reaperanta en spirito: la vortoj elvokas en nia spirito pli aŭ malpli precizajn imagaĵojn; en fundo de la arbaroj min sekvas la imagaĵo de mia amato. bildo^1.d

b)

Nereala bildo aŭ sceno konstruita de la spirito: estas malfacile kredi, ke ili estas nur imagaĵoj, venintaj el la menso de la aŭtoro [23]; la arbo de la vivo estas simpligita imagaĵo de la dia kreo-plano [24]; ĥimeroj en la kapoj de la homoj, imagaĵoj de la timo, kie vere timo estas nenecesa, […] imagaĵoj de la malespero, kie kaŭzo por malespero ne ekzistas [25]. fantazio, ĥimero³, iluzio, utopio.

Kiun eblas imagi: ĉiuj imageblaj floroj, apartenantaj al ĉiuj sezonoj, staris tie en plej luksa florado [26]; kiamaniere ĉi tiu tuta feliĉego estas ebla kaj imagebla [27]! konceptebla

Havanta grandan kaj facilan imagpovon: imagema fabelisto, mensogulo; esti imagema kaj havi grandan imagpovon povas helpi vin […] trovi novajn solvojn al problemoj [28]; Thomas Murner [estis] franciskana monaĥo, en siaj satiroj plena je imagema kaj fantazia spirito […] kaj riĉa je alegorioj kaj metaforoj [29].

Ne povanta esti imagata, superanta ĉian imagon: neimagebla sufero, krueleco; kelkaj grandegaj girlandoj da artaj rozoj faris surprize belan efikon, precipe tial, ke ili estis metitaj en la plej neimageblaj lokoj ^FK ; la neimagebla vasteco de la universo [30]; neimageble bele [31].

Kapablo por imagi, por enanime krei bildon aŭ prezenton de afero ne rekte spertata aŭ spertita; imago¹: ĉu do mi estas la nura kiu havis imagpovon pri morto en ĉi regimento [32]? mankas al la leganto iom da imagpovo [33]; pretigita per […] granda imagpovo, desegno-lerto kaj konvene densa spriteco [34]. fantazio¹