^*seks/o

1.

[seks.0o.BIO]

Biologia ecaro diferenciganta virseksulon disde ino: aroj da rigardantoj haltis antaŭ apartaj mastoj, laŭgrade kiel interesis ilin la figuroj, la aĝo aŭ sekso de la viktimoj [1]; ĉiuj rajtoj kaj liberecoj ... validas same por ĉiuj homoj, sen kia ajn diferencigo, ĉu laŭ raso, haŭtkoloro, sekso, lingvo, religio... [2]; anĝeloj laŭdifine ne havas sekson [3]; la sufikso in signifas la virinan sekson ^EE ; la prefikso „ge“ […] signifas simple „de ambaŭ seksoj“ [4].

Rim.: Ne konfuzu kun genro³.

2.

[seks.0o.samseksularo]

La tuto da samseksaj individuoj: ĉiuj plenaĝaj loĝantoj de ambaŭ seksoj havas la rajton de voĉdonado [5]; la virinoj pli ol unu servon faris al nia ŝtato […] al nia sekso mankas nek saĝo, nek energio, permesu do al mi agi [6]; membro de la vira sekso [7].

3.

[seks.0o.FIZL]

La tuto da mensaj kaj fiziologiaj reagoj, faroj kaj emocioj rilataj al la seksa vivo: laŭ la plej populara opinio, ĝi – la sekso – naskas ĉion: la plej altaj Filozofio, Scienco, Arto homaj eruptas el la vulkano de la Sekso [8]; la eklezio enmiksiĝis en la intimajn demandojn pri sekso [9].

4.

[seks.0o.GRA]

(arkaismo) Genro¹: grandegan malfacilecon prezentas por la lernanto la memorado de la sekso de ĉiu substantivo en la naturaj lingvoj ^EE ; preskaÅ­ en ĉiuj lingvoj ĉiu substantivo ial apartenas al tia aÅ­ alia sekso, ekzemple en la lingvo germana kapo havas viran sekson, en la lingvo franca virinan kaj en la lingvo latina neÅ­tralan ^EE ; ekzistas tri gramatikaj seksoj, la vira, la ina kaj la neÅ­tra, kiu apartenas al la senseksaj aferoj.

1.

[seks.0a.BIO]

Rilata al sekso¹: seksa membro (t.e. peniso) [10]; libera religia praktikado kaj seksa egaleco [11].

2.

[seks.0a.FIZL]

Rekte aŭ malrekte rilata al sekskuniĝo: seksaj interrilatoj; seksa vivo; seksaj fantazioj; raporto pri la seksa konduto de lernejanoj [12]; la aĝo, kiam gejunuloj havas siajn unuajn seksajn spertojn [13]; fari diferencon inter viroj kaj virinoj en seksaj kontaktoj [14]; seksa ekspluatado kaj prostituado [15]; seksa amo ^FK .

[seks.0ismo.MOR]

Sinteno prema al iu el la du seksoj, plejofte al inoj: per rasismo, seksismo, kaj aliaj specoj de premado […] la regantoj malfortigas kaj dividas nin [16]; seksismo estas grava delikto por prostituitinoj [17].

(ntr)

[seks.0umi.MOR]

Plenumi seksajn² agojn: levu la manon kiu seksumas du fojojn semajne [18]; laÅ­ enketo en 1999 unu el kvar altlernejanoj (15-17 jaraj) seksumis [19]; historie, japanoj relative sentabue seksumis [20]; mi nek fumas nek drinkas nek seksumas! [21]. sekskuniĝi

(komune)

[seks.0umilo.AMOR]

Ekstera seksorgano: ŝi […] fingris lian balanon tiel sperte, ke lia seksumilo streĉiĝis [22]; Huniŭ, kiu havas fiodoran seksilon, same prifriponas lin kaj traktas lin kiel argilbulon laŭvole knedeblan [23].

Sekse kaj emocie altirata de individuoj de la alia sekso: aliseksemaj personoj elmontras sian seksemon ĉiutage, multnombre surstrate – prenante sin je la manoj, interkisante, brakumante [24]; aliseksema normismo [25]. malgeja

[seks.ali0emo.MOR]

Seksa kaj emocia allogo al individuoj de la alia sekso: la hungara Konstitucia Kortumo celis nur likvidi diskriminacion inter samseksemo kaj aliseksemo [26]; Jesuo predikis amon, sed ne pri gejeco nek pri aliseksemo [27]; pri amoro ŝi publikigis triangulan modelon el aliseksamo, samseksamo kaj memseksumemo, asertante egalvaloron kaj denaskan inklinon al ĉiuj tri praktikoj [28].

[seks.ali0emulo.MOR]

Aliseksema persono: aliseksemuloj montras sian seksemon publike – per vira mencio pri „mia koramikino” aŭ ina mencio de „mia edzo” [29]; bonaspekta juna aliseksemulo, kiu havas konstantan partnerinon, sed krome seksumas kun ĉiu havebla alia ino [30]. malgejo

1.

[seks.ambaux0a.BIO]

Vira kaj ina, havanta ambaÅ­ seksojn; hermafrodita: kelkaj arb-specioj estas ambaÅ­seksaj [31]; hermafrodito en vivoscienco (rare ankaÅ­ ambaÅ­seksa vivulo) estas vivulo kapabla reprodukti samtempe ovolojn kaj spermojn [32].

2.

[seks.ambaux0a.KOMUNE]

Gea: mi persone ĝis nun uzadis tiun ĉi prefikson („ge“) ĉiam nur por esprimi ian ambaŭseksan familian tutaĵon el personoj starantaj en la sama linio de parenceco [33]; supergrasaj, misformaj dikventruloj ambaŭseksaj [34].

[seks.ambaux0emo.MOR]

Seksa kaj emocia allogo al individuoj de ambaŭ seksoj: en Germanio la stirneranoj […] estis pioniraj kampanjantoj por la akceptado de masklaj ambaŭseksemo kaj samseksemo [35]; ekde la 1980-aj jaroj Helmut Berger aperas ankaŭ en televidaj serioj, li malferme parolas pri sia ambaŭseksamo [36].

[seks.ambaux0ema.MOR]

Sekse kaj emocie altirata de individuoj de ambaŭ seksoj: ambaŭseksema, ŝi entreprenis amrilatojn kun kelkaj el siaj lernantinoj [37]; la serĉo pri perfekta partnero por ambaŭseksema knab(in)o [38]; la honeste ambaŭseksama kantisto petis al siaj admirantoj kontraŭi tiun malsanon [39].

[seks.ambaux0emulo.MOR]

Ambaŭseksema persono: plu validas malpermeso al lesbaninoj, gejoj kaj ambaŭseksemuloj sub la aĝo de 18 jaroj aliĝi al grupoj defendantaj iliajn interesojn [40]; ĝenerale oni konsideras lin samseksemulo aŭ ambaŭseksemulo, ne estas klare konata [41]. GLAT

[seks.ambaux0emulino.MOR]

Inseksa ambaŭseksemulo: elŝrankiĝinta ambaŭseksemulino [42].

[seks.ambaux0ulo.BIO]

Vivulo, kun vira kaj ina sekso samtempe aŭ sinsekve en sia vivo: en la klarigoj pri la farendaĵoj aperas diversaj simboloj: la reĝo, la luno, la suno, la stelo, la ambaŭseksulo, la agloj, la drako... [43]; ambaŭseksuloj sterilas, eĉ nur pro la manko de ĝustaj hormonoj [44].

(arkaismo) (frazaĵo)

[seks.bela_0o.KOMUNE]

La ina sekso²; la virinaro: la koroj ĉe la tiel nomata bela sekso estas ĉiam tre sentema kaj samtempe tute sendefenda loko, tute egale ĉu ili troviĝas sub silkaj aÅ­ sub lanaj kaj katunaj talivestoj ^Marta ; mi estas maljunulo, sed mi ne forgesis miajn proprajn spertojn kun la malforta sekso [45].

Rim.: Nuntempe ĉi tiu esprimo povas esti rigardata kiel ofenda al virinoj, eĉ kvankam tio ne estis la originala intenco.

[seks.in0a.KOMUNE]

El la ina sekso: li alportas el la grandaj brutoj, ĉu ĝi estas virseksa, ĉu virinseksa, sendifektan li alportu ĝin [46]; ĉiun infanon virinseksan, kiu ne ekkonis kuŝejon de viro, lasu viva [47]; antaŭe kaj poste estis fakte Iduna, tre virinseksa [48]; katino (inseksa kato) [49]; en sia ĝenerala korpoformo la Komodo-varano ne multe diferencas de kelkaj aliaj specioj de varanoj, la inseksaj ekzempleroj eĉ ne estas pli grandaj ol tiuj de aliaj specioj [50].

1.

[seks.inter0a.KOMUNE]

Kiu koncernas la rilatojn inter la seksoj: oni klarigas, eĉ senkulpigas, la nunan interseksan konduton, kiel rezulton de la milito [51]; oni ankaŭ povas vidi en tiu ankaŭ primokadon de la interseksaj rilatoj: la rajdanto reprezentas la viran principon, li volas agi, rapide aliri la aferon, la ino reagas […] [52].

2.

[seks.inter0a.MED]

Havanta trajtojn de kaj la vira kaj la ina seksoj.

[seks.inter0ulo.MED]

Interseksa² persono.

[seks.sen0emo.MOR]

Pli malpli kompleta manko de seksuma deziro. asketismo, abstinado, platona²

[seks.sam0a.KOMUNE]

El la sama sekso, kiel alia: samseksaj lernejanoj; la parlamento de Nederlando per 109 kontraŭ 33 voĉoj akceptis la leĝoproponon por malfermi la oficialan nupton ankaŭ por samseksaj paroj [53]; la leĝaj reguloj pri samseksa seksumado en Hungario [54]; malsamseksaj kaj samseksaj rilatoj [55].

[seks.sam0emo.MOR]

Seksa kaj emocia allogo al individuoj de la sama sekso: oficialuloj de la eklezio kondamnis ankaŭ la samseksemon kiel ion nenaturan kaj malsanan [56]; fanatikaj islamistoj […] persekutas samseksemon [57]; en multaj eŭropaj landoj la sinteno al samseksemo funde ŝanĝiĝis [58]; en Usono, Britio kaj iuj eŭropaj landoj oni opinias, ke samseksemo estas afero de persona, libera elekto [59]; la esprimo elŝrankiĝi estas malo de enŝrankiĝi, kio signifas kaŝi sian samseksemon, ambaŭseksemon […] pro timo de la malamo [60].

[seks.sam0ema.MOR]

Sekse kaj emocie altirata de individuoj de la sama sekso: asocio pledanta por egalaj rajtoj de samseksemaj kaj malsamseksemaj civitanoj [61]; por defendi amrilaton samseksaman [62]. geja, lesba

[seks.sam0emulo.MOR]

Samseksema persono: Sud-Afriko, ekzemple, en sia konstitucio jam garantias ne-diskriminacion, ankaŭ de samseksemuloj [63]; en „La samseksemulo“, probable lia plej konata poemo, li uzas sintakson tre karakterizan [64]. gejo

[seks.sam0emulino.MOR]

Inseksa samseksemulo: Winnaretta Singer […] konata private kiel samseksemulino […] edziniĝis dufoje sen plenumi seksajn „devojn“ [65]. lesbo, lesbanino.

[seks.vir0a.KOMUNE]

El la vira sekso: virseksa infano estas naskita al vi [66]; la ŝafido estu sendifekta, virseksa, havanta la aĝon de unu jaro [67]; anaso virseksa [68]; Tomaso la akvinano kredis, ke virseksa feto ricevas sian animon 40 tagojn kaj ina feto 80 tagojn post koncipo [69].

Animalo (homo aŭ besto) de la sekso organizita por demeti en aliseksan animalon la semon de ido (kontraste kun ino): „krom tio,“ ŝi diris plue, „ĝi estas virseksulo, kaj la malbeleco sekve ne tiom multe malutilas […]“ [70]; ĉiu virseksulo ĉe vi estu cirkumcidata [71]; li mortigis ĉiujn virseksulojn [72].

[seks.unu0a.BIO]

Apartenanta al unu sekso, vira aŭ ina: krom la tradiciaj ekleziaj lernejoj unuseksaj, estis fonditaj en la du landpartoj de la irlanda insulo pluraj nesektecaj aŭ interkonfesiaj geaj lernejoj [73]; ne rare okazas ke iuj specioj estas ambaŭseksaj, dum aliaj specioj de la sama familio, kaj eĉ de la sama genro, estas unuseksaj [74].

Kiu estas sekse matura, kapabla naski aŭ generi idojn: en marto kaj aprilo, la seksmaturaj angiloj demetas siajn ovojn en la varmaj kaj profundaj akvoj de la Sargasmaro [75]; en la centro de la aranĝo staris la seksmaturaj geknaboj [76].

Organo^1.a posedanta seksan funkcion: en multaj afrikaj triboj ekzistas de multaj jarcentoj la kutimo grave mutili la inajn seksorganojn [77]; herpet-viruso (tipo 2) kutime kaŭzas inflamajn lezojn de seksorganoj [78]; la skanilo montras ankaŭ seksorganojn kaj mamoprotezon [79]; la fiŝetoj ankoraŭ ne havas evoluintajn seksorganojn [80].