^*ŝtat/o ^PV

Politika formo de organizita socio kun propra teritorio kaj registaro: Frederiko la Dua multe pligrandigis ne nur la teritorion kaj la potencon de la prusa regno kontraŭ la aliaj regnoj, sed ankaŭ la povon de la prusa ŝtato kontraŭ la prusaj regnanoj;

Rim.: kontraste al regno, ŝtato ofte implicas rilaton al siaj ŝtatanoj, kaj ne nepre estas sendependa.

Apartenanta al la ŝtato, administrata de la ŝtato, rilata al la ŝtato: kelkaj grandsinjoroj polaj […] konspiris, por nuligi ĉi tiun tre liberalan ŝtatan reformon [1].

Ano de ŝtato: ne ĉiu ŝtatano estas plenrajta civitano. regato

1.

Malgranda ŝtato, laŭ teritorio aŭ loĝantaro: 25 kvadrataj kilometroj, 11 000 loĝantoj, 12 parlamentanoj, kvinpersona registaro ‐ jen la ciferoj, kiuj priskribas tiun ŝtateton [Tuvalo], kiu estas inter la plej malgrandaj de la mondo kiel Vatikano, Andoro, Monako aŭ Liĥtenŝtejno [2]; „mikroŝtatoj“ ‐ per tiu termino mi celas la sepdekon da ŝtatetoj, kies areo estas malpli ol milo da kvadrataj kilometroj [3]; mikroŝtato

2.

Subŝtato: svisaj kantonoj estas ŝtatetoj (vd subŝtato) [4]; Skotlando, Kimrio, Manksinsulo (kiu jam delonge havas propran antikvan parlamenton), kaj Manikaj (Anglonormandaj) Insuloj, […] estas kvazaŭ feŭdaj ŝtatetoj ene de la brita regno [5].

Emo multigi la administrajn kaj ekonomiajn taskojn plenumotajn de la ŝtata organizaĵo. liberalismo

Ŝtatreganto, precipa aŭ iu el la precipaj estroj de ŝtato: prezidanto, ĉefministro...: vi estas samtempe ŝtatisto kaj budha sacerdoto. Ĉu vi opinias, ke religio kaj ŝtato devas kaj povas esti institucie kunligitaj? [6].

Transmeto de io el privata en ŝtatan posedon aŭ administradon: en 1929, dum alŝtatigo de la kolektoj de akad. N.P. Liĥaĉov, prof. A.S. Orlov erare klasis pergamenan psalmaron etiopan kiel manuskripton glagolican [7]. deŝtatigo

Ŝtato kuŝanta inter pli grandaj ŝtatoj, evitanta malamikaĵojn inter ili: tiam, Belgio estis fondata kiel bufroŝtato inter la batalemaj najbaraj landoj: Nederlando, Germanio kaj Francio [8].

Rezigno fare de ŝtato posedi aŭ administri ion: deŝtatigo de la Eklezio. alŝtatigo

Rilata al pluraj ŝtatoj, al iliaj rilatoj: la stranga fremdulo pli koncernas la juglandan heredrajton ol la interŝtatan pacon [9]; distingu inter simpla „kontrakto“ (interkonsento pri konkrete plenumeblaj aŭ plenumendaj aferoj) kaj „traktato“ (interŝtata interkonsento); ekzemple la „Traktato de Maastricht“. [10].

Ŝtato, kiu anas en internacia organizaĵo: post atribuo de la patento, necesas traduko al la oficialaj lingvoj de la membro-ŝtatoj en kiuj la patento estu valida. [11].

Tiu, kiu ne havas ŝtatanecon, ne estas rajtigita civitano de iu ŝtato: la ordeno celas honori la rusojn, alilandanojn kaj senŝtatulojn kiuj faris kontribuon al la Granda Patriota Milito de Sovetunio [12]; esti senŝtatano ofte signifas, ke vi ne povas malfermi bankkonton, registri posedaĵon, geedziĝi, registri infanon en lernejo [13].

senpasportulo

Membra ŝtato en federa ŝtato.

Civito: la pragrekaj urboŝtatoj estis demokratiaj (escepte de virinoj kaj sklavoj!), sed ili konstante intermilitis [14]; ekde la epoko de la italaj urboŝtatoj komence de la moderna erao, okcidenta Eŭropo ŝajnas esti ĉiam kapabla […] de komercaj ennovigoj [15]. aperas „protodemokratiaj“ reĝimoj ĉe la sojlo de la moderna epoko, ekzemple la islanda parlamento ekde la jaro 930, la italaj, germanaj aŭ svisaj urboŝtatoj [16].