9rotacii
(ntr)
-
Turniĝi ĉirkaŭ interna akso:
turboj staras kaj tamen moviĝas kiam ili rotacias dum la pintoj restas fiksitaj
ĉe unu punkto
[1];
tamburo rotaciis rapidege
[2];
la ŝraŭblinio rotaciis jen supren, jen malsupren
[3];
impulsa sudlandano rotacias en la lito dum la tuta nokto kaj sekve la linaĵoj
kaj lanaĵoj parte kuntordiĝas laŭ tute komplika maniero
[4];
moveblaj motoroj povas rotacii je 360 gradoj kaj tiel la ŝipo povas surloke
turniĝi
[5].
rivolui,
rondiri,
ruliĝi,
turniĝi
1.
Platono: La Respubliko (πολιτεια), Parto Kvar
2. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dua Ĉapitro
3. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dekoka Ĉapitro
4. Ferenc Szilágyi: Koko Krias Jam!, II
5. Monato, Christian BERTIN/pg: Reĝino de la maroj, 2004
2. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dua Ĉapitro
3. Sándor Szathmári: Vojaĝo al Kazohinio, Dekoka Ĉapitro
4. Ferenc Szilágyi: Koko Krias Jam!, II
5. Monato, Christian BERTIN/pg: Reĝino de la maroj, 2004
- angle:
- rotate
- beloruse:
- круціцца, вярцецца, абарачацца (на восі)
- ĉine:
- 打轉 [dǎzhuàn], 打转 [dǎzhuàn], 扭 [niǔ], 轉彎 [zhuǎnwān], 转弯 [zhuǎnwān], 回转 [huízhuǎn], 迴轉 [huízhuǎn], 循环 [xúnhuán], 循環 [xúnhuán], 輪 [lún], 轮 [lún], 雟 [suí], 輪轉 [lúnzhuàn], 轮转 [lúnzhuàn]
- france:
- être en rotation, tourner (sur soi-même)
- germane:
- rotieren
- hispane:
- rotar
- hungare:
- forog, pörög
- japane:
- 回転する [かいてんする], 自転する [じてんする]
- nederlande:
- roteren, draaien
- pole:
- obracać się (dookoła osi)
- portugale:
- rodar, rotar
- ruse:
- вращаться
- ukraine:
- обертатися, вертітися, крутитися
rotacio
- 1.
-
Ago rotacii; movo de io, kio rotacias:
la rotacio de la Tero estas ne tute konstanta
[6];
la pilko do kutime faras proksimume 20 rotaciojn dum sia vojo
[7];
rotacirapido.
- 2.
- PIV1
Regula ŝanĝo, sinsekvo:
la novico okupas ĉiujn postenojn en rotacio;
politika rotacio: jen la rezulto de ĝeneralaj balotoj okazintaj en Albanio
[8];
rotacio de kulturoj (por eviti elĉerpi la
grundon).
- 3.
(kinematiko)
(de solido)
Tia movo, ke almenaŭ du punktoj de la solido restas
senmovaj:
ĉiuj punktoj senmovaj dum rotacio apartenas al unu sama
rekto (la akso de la rotacio);
dum rotacio la trajektorio de ĉiu punkto ekster la akso
estas cirklo aŭ parto de cirklo.
- 4.
- a)
- [9]
(en finidimensia
eŭklida vektora
spaco)
Izometria
aŭtomorfio kun
determinanto
egala al 1.
vektora rotacio. - b)
- PIV2
(en finidimensia
eŭklida afina
spaco)
Afina
bildigo, asociita al
rotacio
4.a:
en ebeno, rotacio estas
kunligaĵo de
du ortaj simetrioj rilate al
rektoj, kies intersekco estas la
centro de la rotacio;
se `O` estas la centro de rotacio kaj
`M′` estas
la bildo per ĝi de punkto `M`, la mezuro de la
angulo randata de duonrektoj
`OM` kaj `OM′`
ne dependas de `M`
kaj estas nomata la angulo de la rotacio;
en tridimensia spaco, rotacio estas kunligaĵo de du
ortaj
simetrioj rilate al ebenoj, kies intersekco estas
la akso de la rotacio.
afina rotacio.
6.
Walter Klag: Pli ekzakte ne eblas: Radi-regata
horloĝo, Monato, 2000/10, p. 13
7. Monato, Vus-Tit Zik: Iom da historio kaj iom da fiziko, 2009
8. Monato, Bardhyl Selimi: Post ok jaroj: ŝanĝo, 2005
9. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §383
7. Monato, Vus-Tit Zik: Iom da historio kaj iom da fiziko, 2009
8. Monato, Bardhyl Selimi: Post ok jaroj: ŝanĝo, 2005
9. R. Hilgers: Yashovardhan: k.a.: EK-Vortaro de matematikaj terminoj, §383
- angle:
- ~o de kulturoj (por eviti elĉerpi la grundon): crop rotation. 4. rotation
- beloruse:
- 1. кручэньне, вярчэньне, варочаньне 2. ратацыя 3. вярчэньне 4. вярчэньне
- ĉeĥe:
- kroužení, obíhání, oběh, otáčení, rotace, stáčení
- ĉine:
- 1. 自轉 [zìzhuàn], 自转 [zìzhuàn] 4. 自轉 [zìzhuàn], 自转 [zìzhuàn]
- france:
- giration (mouvement de rotation), rotation (mouvement, alternance, math.) ~rapido: vitesse de rotation. 4. rotation
- germane:
- 1. Rotation ~rapido: Drehgeschwindigkeit, Umlaufgeschwindigkeit, Drehzahl. ~o de kulturoj (por eviti elĉerpi la grundon): Fruchtfolge. 4. Drehung, Rotation
- hungare:
- 1. forgás 2. rotáció ~o de kulturoj (por eviti elĉerpi la grundon): vetésforgó. 3. körforgás
- japane:
- 回転運動 [かいてんうんどう], 自転 [じてん], 回転 [かいてん]
- nederlande:
- rotatie
- pole:
- rotacja, obrót 4. obrót
- ruse:
- 1. вращение ~rapido: скорость вращения. 2. ротация 3. вращение 4. вращение
- slovake:
- obeh, obiehanie, otáčanie, rotácia
- ukraine:
- обертання, обертальний рух, змінність, ротація
rotacia
- 1.
-
Rotacianta; rilata al rotacio:
rotacia presiloPIV1
;
bonvolu skribi la formulon de la rotacia parasfero
[10];
rotacia akso de rado.
- 2.
- (p.p. maŝino)
Kies turniĝa movo estas senpere produktata:
rotacia maŝino.
- 3.
- a)
- [11] (p.p. solido aŭ surfaco) Rivolua: rotacia konuso.
- b)
- rotacia akso,
rotacia centro.
10.
Sándor Szathmári: Satiraj rakontoj, Honorigo
11. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto, hiperboloido
11. E. Grosjean-Maupin: Plena Vortaro de Esperanto, hiperboloido
- angle:
- 3.a (body, surface) of revolution
- beloruse:
- вярчальны, вярцельны, ратацыйны
- ĉeĥe:
- otáčivý, rotační
- ĉine:
- 2. 可旋轉 [kěxuánzhuǎn], 可旋转 [kěxuánzhuǎn], 循环 [xúnhuán], 循環 [xúnhuán]
- france:
- 1. giratoire (adj.), rotatif, de rotation, rotatoire ~a presilo: rotative (machine à imprimer). 3.a (solide) de révolution, (surface) de révolution
- germane:
- ~a presilo: Rotationsdruckmaschine. 2. rotierend, drehbar 3.a Dreh-(körper, fläche)
- japane:
- 回転の [かいてんの], 自転の [じてんの]
- nederlande:
- 2. roterend, draaiend 3.a omwentelings-
- pole:
- 1. rotacyjny ~a presilo: rotacyjna drukarka. 2. wirowy, obrotowy 3.a (bryła) obrotowa, (powierzchnia) obrotowa
- ruse:
- вращательный ~a presilo: ротационная печатная машина. 3.a (тело, поверхность) вращения
- slovake:
- otáčavý, rotačný
- ukraine:
- ротаційний
afina rotacio
- france:
- rotation affine
- pole:
- rotacja afiniczna
vektora rotacio
- france:
- rotation vectorielle
- pole:
- rotacja wektora