karbono (C)
Ĥemia elemento
kun atomnumero 6, atompezo 12,011115;
el kiu precipe konsistas
karbo,
grafito,
diamanto,
kaj kiu troviĝas en ĉiu konata vivaĵo:
la ĥemia elemento karbono, sen kiu ne estas ebla kreado de vivaj substancoj,
aperis nur tiam, kiam la aĝo de la universo atingis kelkcent milionojn da
jaroj
[1];
se oni konvertus parton de la ligno […] al tia karbo, oni
pligrandigus la arbaran kapaciton por konservado de karbono aŭ fiksado de CO2
[2].
1.
Monato, Vladimir Lemelev: Lastaj opinioj pri la origino de vivo, 2008
2. Monato, Werner Fuß: Verdigu la dezertojn!, 2011
2. Monato, Werner Fuß: Verdigu la dezertojn!, 2011
- angle:
- carbon
- beloruse:
- вуглярод
- bretone:
- karbon
- bulgare:
- въглерод
- ĉeĥe:
- carboneum, uhlík
- ĉine:
- 碳 [tàn]
- france:
- carbone
- germane:
- Kohlenstoff
- hispane:
- carbono
- hungare:
- elemi szén, karbon
- indonezie:
- karbon
- itale:
- carbonio
- japane:
- 炭素 [たんそ]
- katalune:
- carboni
- latinece:
- Carboneum
- nederlande:
- koolstof
- pole:
- węgiel
- portugale:
- carbono
- ruse:
- углерод
- slovake:
- uhlík
- svede:
- kol
- ukraine:
- карбон (хімічний елемент), вуглець (проста речовина)
karbonigi
radikarbono, radiokarbono, karbono 14
Radiaktiva izotopo de karbono kun atompezo 14,
per kies mezuro en organikaĵoj oni taksas ilian antikvecon,
helpe al kronologio;
simbole 14C:
uzo de radiokarbono por la determino de la aĝo de
organikaĵoj
[4];
iom de la karbono en niaj korpoj estas la izotopo karbono-14, kiu estas
radioaktiva kaj eniras la korpon per la manĝaĵo
[5];
estis grava la determino de la relativa kvanto da karbono 14,
per kiu eblas la datado de historiaj kaj antaŭhistoriaj trovaĵoj
[6].
4.
H. Sirk: La uzo de radiokarbono..., Scienca Revuo, 1959, numero 2-3a
5. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Atomenergio: Ĉu necesa?
6. E. Pauli: Metodoj de Pensado, 1977
5. Diversaj aŭtoroj: Kontakto 2011-2019, Atomenergio: Ĉu necesa?
6. E. Pauli: Metodoj de Pensado, 1977
- beloruse:
- радыеактыўны вуглярод, вуглярод-14
- france:
- carbone 14, radiocarbone
- germane:
- Kohlenstoff-14
- katalune:
- carboni 14
- pole:
- węgiel-14