*erar/i

*erari

(ntr)
1.
Deflankiĝi de la vero, malĝuste opinii: vi eraras, sinjoro [1]; erari en kalkulo, en gramatiko; nur tiu ne eraras, kiu neniam ion faras PrV . VD:trompiĝi, malpravi.
2.
Deflankiĝi de la moralaj devoj, peki: de el la ventro de sia patrino la mensogantoj ekeraris [2]; la erarinta filo; kiu ne pekis, kiu ne eraris PrV ?
3.
(arkaismo) Deflankiĝi de la ĝusta vojo, perdi la ĝustan vojon: ne eraru sur la vojo; ni longe eraris en la arbaro; (figure) eraras for la penso al mia familia domo FK . VD:devojiĝi, vagi
1. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 1, ĉapitro 22a
2. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 58:3
angle:
err
beloruse:
памыляцца
bulgare:
греша
ĉeĥe:
být na omylu, chybovat, mýlit se, plést se, splést se, zabloudit, zmýlit se
ĉine:
犯錯 [fàncuò], 弄錯 [nòngcuò], 想錯 [xiǎngcuò], 被誤導 [bèiwùdǎo]
france:
être dans l'erreur, faire erreur, s'égarer, se fourvoyer, se tromper
germane:
irren la ~inta filo: der verlorene Sohn.
hispane:
equivocarse, errar
hungare:
1. téved 2. tévelyeg la ~inta filo: a tékozló fiú. 3. eltéved
indonezie:
1. keliru, salah, bersalah 2. berdosa, bermaksiat, berbuat salah, khilaf, silap 3. tersesat
japane:
誤る [あやまる], 間違う [まちがう], 道に迷う [みちにまよう]
pole:
1. mylić się, błądzić 2. błądzić 3. błądzić
portugale:
errar, cair em erro, enganar-se, equivocar-se
ruse:
ошибиться, ошибаться, заблуждаться la ~inta filo: блудный сын.
slovake:
mýliť sa, zmýliť sa
ukraine:
помилятися

eraro

1.
Malvera opinio, kaŭzita de nescio; malĝusta opinio; malkorektaĵo: mi ne farus la eraron, se li antaŭe dirus al mi la veron [3]; kiu forĵetas atentigon, tiu restas en eraro [4]; ne hontu penti pri faro, hontu persisti en eraro PrV ; mi opinias min prudenta kaj estas nur dupo, viktimo kaj martiro de vana eraro [5]; gramatika eraro (haro); korekti la preserarojn [6]; grava eraro [7]; fatala eraro [8]; eraroj faritaj de la antaŭa registaro [9].
2.
Deflankiĝo de la moralaj devoj; peko: purigu min de eraroj kaŝitaj [10]; se unu homo pekos per eraro, tiam li alportu kaprinon jaraĝan kiel pekoferon [11]; vi estis malvivaj per eraroj kaj pekoj [12]; edziĝo najbara garantias de eraro PrV .
3. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Ekzercaro, § 24
4. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 10:17
5. Jean-Jacques Rousseau, trad. André Gilles: La revadoj de soleca promenanto, Tria promenado
6. L. L. Zamenhof: Fundamento de Esperanto, Antaŭparolo
7. Garbhan MacAoidh: Ne ĉiuj lingvoj estas langaj, Monato, 2000/06, p. 14
8. Stefan Maul: Neglektata kontinento, Monato, 2000/02, p. 5
9. Laimius Stražnickas: Ĉiea ŝparado, Monato, 2000/05, p. 7
10. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Psalmaro 19:12
11. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Nombroj 15:27
12. La Nova Testamento, Efesanoj 2:1
beloruse:
памылка
bulgare:
грешка
ĉeĥe:
chyba, nedopatření, omyl, omyl, přehmat, vada
ĉine:
紕 [pī], 眚 [shěng], 过错 [guòcuò], 紕繆 [pīmiù], 錯 [cuò], 失效亏值 [shīxiàokuīzhí], 差誤 [chāwù], 錯誤 [cuòwù], 罪过 [zuìguò], 闕 [què], 窦 [dòu]
france:
erreur, faute (erreur)
germane:
Fehler, Irrtum 2. Fehltritt
hebree:
שְׁגִיאָה, טעות
hispane:
error
hungare:
tévedés, hiba
indonezie:
1. galat, kekeliruan, kesalahan 2. dosa, kekhilafan, kesesatan, kesilapan
japane:
誤り [あやまり], 間違い [まちがい], 思い違い [おもいちがい]
nederlande:
fout
pole:
błąd, pomyłka, omyłka
portugale:
erro
ruse:
ошибка, заблуждение
slovake:
chyba, omyl
tibete:
ནོར་འཕྲུལ་
tokipone:
pakala
ukraine:
помилка

erara

Enhavanta erarojn, malĝusta: erara teksto, rezono, kalkulo, respondo, metodo; erara tono (vd falsa4) Marta ; vi suriras eraran vojon [13]; tiun opinion mi ne kunhavas, ĉar ĝi estas tute erara, tute malĝusta Fab3 ; via frazo estas ne tute bonstila, sed ne rekte erara [14]; ambigua, svaga aŭ eĉ rekte erara [15].
13. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 3, Ĉapitro III
14. L. L. Zamenhof: Lingvaj Respondoj, 7. Artikolo
15. Jorge Camacho: Plia libro biblia, Monato, 2000/08, p. 24
beloruse:
памылковы
ĉeĥe:
chybný, mylný, nesprávný
ĉine:
有故障 [yǒugùzhàng], 如猫 [rúmāo], 机诈 [jīzhà], 不实 [bùshí], 不对 [bùduì], 錯 [cuò], 有錯誤 [yǒucuòwù], 欠缺 [qiànquē], 不完全 [bùwánquán], 譌 [é], 贗 [yàn]
france:
erroné, incorrect (faux), inexact, fautif (erroné), faux
germane:
falsch, fehlerhaft
hebree:
שגוי
hispane:
erróneo, equivocado
hungare:
téves, hibás
indonezie:
keliru, salah
japane:
誤った [あやまった], 間違った [まちがった]
nederlande:
foutief
pole:
błędny, mylny
rumane:
fals
ruse:
ошибочный
slovake:
bludný, chybný, mylný
ukraine:
помилковий

erarema

Povanta erari: la papo estas neerarema kiam li decidas solene pri dogmo; sed neniu homo estas neerarema [16]; homoj estas eraremaj – nur la katolika papo estas memdifine neeraripova [17]; aŭtoroj kaj redaktoroj estas eraremaj homoj, do korektu iliajn erarojn kaj kritiku [18].
16. Monato, Petro Desmet': La unua Zamenhof-monumento de la 21a jarcento: dika Pomego!
17. Monato, Stefan Maul: Gazet-eraroj
18. Monato, Stefan Maul: Skribu leterojn!
beloruse:
схільны да памылак
ĉeĥe:
chybující, omylný
ĉine:
可能犯錯 [kěnéngfàncuò], 秀气 [xiùqi], 易发生错误 [yìfāshēngcuòwù], 易錯 [yìcuò]
france:
faillible ne~ema: infaillible.
germane:
fehlbar, fehleranfällig ne~ema: unfehlbar.
hungare:
gyarló, tévelygő, nem tévedhetetlen ne~ema: tévedhetetlen.
japane:
誤りやすい [あやまりやすい]
pole:
omylny
slovake:
omylný
ukraine:
схильний помилятися, схильний до помилок

erarigi

(tr)
Igi erara, konduki en eraron: malsaĝeco de homo erarigas lian vojon [19]; malbenita estu, kiu erarigas blindulon pri la vojo [20]; la trompita koro lin erarigas [21]; la aspekto erarigis lin. VD:blindigi, trompi
19. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Sentencoj 19:3
20. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Readmono 27:18
21. trad. L. L. Zamenhof: La Malnova Testamento, Jesaja 44:20
beloruse:
хібіць, спрычыняцца да памылкі
ĉeĥe:
klamat, mást, mýlit, splést, uvádět v omyl, zmást
ĉine:
哄騙 [hǒngpiàn], 疑似 [yísì], 使人誤解 [shǐrénwùjiě], 令人迷惑 [lìngrénmíhuo], 易誤解 [yìwùjiě], 虞 [yú], 誆 [kuāng]
france:
égarer, fourvoyer, induire en erreur, tromper (induire en erreur)
germane:
irreführen, täuschen
hebree:
להטעות
hungare:
megtéveszt, félrevezet
indonezie:
menyalahkan, mempersalahkan
japane:
誤らせる [あやまらせる], 道に迷わせる [どうにまよわせる]
pole:
mylić, zwodzić
ruse:
ввести в заблуждение, привести к ошибке
slovake:
pomýliť, zmýliť
ukraine:
вводити в оману, призводити до помилки

senerara

Ne havante eraron, mankon; ĝusta: lingvo […] senerara [22]; la verko de unu homo ne povas esti senerara, se tiu homo eĉ estus la plej genia [23]; rakontitaj faktoj […] ne prezentas sufiĉan bazon por seneraraj konkludoj IKr ; tiel seneraran juĝon de la okulo mi ankoraŭ ne havas QuV ; mi havas ankaŭ certan planon, kiu ŝajnas al mi senerara QuV . SIN:senmanka2
22. L. L. Zamenhof: Dua Libro de l’ lingvo Internacia, Dua Libro de l' Lingvo Internacia
23. L. L. Zamenhof: Dua Libro de l’ lingvo Internacia, Dua Libro de l' Lingvo Internacia
beloruse:
беспамылковы, бясхібны
ĉine:
沒有缺點 [méiyǒuquēdiǎn], 沒有錯誤 [méiyǒucuòwù], 无瑕 [wúxiá]
germane:
fehlerfrei, korrekt, richtig, makellos
indonezie:
benar, betul, tepat, tanpa cacat
japane:
誤りのない [あやまりのない]
pole:
bezbłędny, nieomylny

senseraro, senteraro

FILPSI Malĝusta vido, aŭdo... aŭ malbona kompreno de aperaĵo, sensa iluzio: li eksentis, ke sur liaj piedoj traglitis io, kvazaŭ granda serpento […] ― senteraro!... ― diris li al si [24]; ankoraŭ unu opinio, ja malpli ofenda, ĉar ĝi havas ian sciencan koloron, konsistas en tio, atribui ĉi tiujn fenomenojn al senseraro [25].
24. B. Prus, trad. Kazimierz Bein: La Faraono, vol. 2, ĉapitro 6a
25. A. Kardec, trad. L.C. Porto Carreiro, trad. I. Gomes Braga: La Libro de la Mediumoj, 1964
beloruse:
падман пачуцьцяў
ĉine:
夢幻 [mènghuàn], 夢幻 [mènghuàn]
france:
erreur des sens
germane:
Sinnestäuschung, Fehlwahrnehmung
pole:
złudzenie
ukraine:
омана

skriberaro

TIP Misa uzo de literoj rilate al ortografio: en la sciencaj nomoj troveblas kelkaj skriberaroj [26]; la unua eldono de la rusa „Unua Libro“ entenas vortojn […] pro skriberaro, kun formo alia ol en la sekvaj eldonoj franca, pola, dua rusa, ktp.: speri (esperi), vinki (venki) [27]; la ŝanĝo de „Holley“ al „Holly“ devenis de skriberaro en kontrakto [28]. VD:preskoboldo
26. W. M. A. De Smet: Ekzotaj arboj en Esperantujo, Monato, 1997:10, p. 19a
27. Vikipedio, Unua Libro
28. Vikipedio, Buddy Holly
angle:
typo
beloruse:
апіска, памылка (на пісьме)
ĉine:
錯字 [cuòzì], 错字 [cuòzì]
france:
faute d'écriture, faute d'orthographe
germane:
Schreibfehler
hispane:
error de escritura, falta de ortografía
hungare:
elírás
indonezie:
salah tik, saltik, typo
itale:
errore di scrittura, errore di ortografia
japane:
書き間違い [かきまちがい]
nederlande:
schrijffout, spellingsfout
pole:
omyłka pisarska
rumane:
greșeală scriitor
ruse:
описка
svede:
stavfel, skrivfel
taje:
การเขียนผิด
ukraine:
описка

administraj notoj

pri ~i 3.: 
      Ŝajnas, ke la sencon 3 (devojiĝi) oni povas konsideri ARK kaj preferi
      devojigxi/elvojiri, vagi, erarvagi (kreota) aux vojerari (kreota).
      [MB]